XVIII Ko 23/19 - wyrok Sąd Okręgowy w Warszawie z 2020-01-16
Sygn. akt XVIII Ko 23/19
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 stycznia 2020 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie w XVIII Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący: sędzia Jolanta Marek - Trocha
Protokolant: sekretarz Marcin Cybulski
przy udziale prokuratora Stanisława Wieśniakowskiego
po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 18 października, 12 listopada 2019 r. i 13 stycznia 2020 r.
sprawy z wniosku A. Z. (1) przeciwko Skarbowi Państwa
o odszkodowanie i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w trybie ustawy z dnia 23 lutego 1991r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (tj. Dz.U. z 2018r., poz. 2099 z późn. zm.) na podstawie art. na podstawie art. 8 ust. 1, art. 13 ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (tj. Dz.U. z 2018r., poz. 2099 z późn. zm.) oraz art. 554§4 k.p.k. w zw. z §11 ust. 6 i §15 ust. 3 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku poz. 1800)
orzeka
I. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz A. Z. (1) kwotę 240 000 zł ( dwieście czterdzieści tysięcy złotych ) tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wynikłą z wykonania decyzji Komendanta (...) w G. o internowaniu z dnia 13 grudnia 1981r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty,
II. w pozostałej części wniosek o odszkodowanie i zadośćuczynienie oddala,
III. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy A. Z. (1) 504 zł (pięćset cztery złote) tytułem zwrotu wydatków związanych z ustanowieniem pełnomocnika w postępowaniu przed Sądem Okręgowym w Warszawie;
IV. koszty postępowania ponosi Skarb Państwa.
Jolanta Marek - Trocha
UZASADNIENIE |
||||
Formularz UWO |
Sygnatura akt |
XVIII Ko 23/19 |
||
1. WNIOSKODAWCA |
||||
A. Z. (1) |
||||
1.ZWIĘZŁE PRZEDSTAWIENIE ZGŁOSZONEGO ŻĄDANIA |
||||
1. |
Odszkodowanie (kwota główna) |
Odsetki |
||
zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz A. Z. (1) 24 329,88 zł (dwadzieścia cztery tysiące trzysta dwadzieścia dziewięć złotych 88/100) |
||||
2. |
Zadośćuczynienie (kwota główna) |
Odsetki |
||
Zasądzenie od Skarbu Państwa kwoty 1 000 000 zł (milion złotych) |
||||
3. |
Inne: |
|||
Zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz A. Z. (1) zwrotu uzasadnionych wydatków, w tym z tytułu ustanowienia jednego pełnomocnika. |
1.3. Ustalenie faktów |
|||||||
0.1.3.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||||
Lp. |
Fakt |
Dowód |
Numer karty |
||||
3.1.1 |
Wnioskodawca A. Z. (1) od dnia 20 sierpnia 1980 r. do 28 lutego 1981 był zatrudniony jako nauczyciel języka polskiego w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr (...) w G., następnie od dnia 1 marca 1981 r. do 31 stycznia 1983 r. na stanowisku Redaktora Naczelnego Serwisu (...) Komisji Krajowej NSZZ (...). Przed wprowadzeniem stanu wojennego prowadził działalność opozycyjną, która na początku polegała na kolportowaniu pism opozycyjnych. Podczas studiów był jednym z pomysłodawców utworzenia organizacji studenckiej, co w konsekwencji doprowadziło do utworzenia (...) Związku (...). Brał udział w spotkaniach i wykładach, których przedmiotem była walka o niepodległe Państwo Polskie. Również aktywność zawodowa Wnioskodawcy związana była z działalnością na rzecz zmiany ustroju państwa. |
Kopia informacji z Działu prasowego Biura Krajowego |
63, (t. I) 323-325, 370-377v, 385-390 (t. II) |
||||
Kopia zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodze-niu |
|||||||
Zeznania A. Z. (1) |
|||||||
Zeznania J. T. (1) |
|||||||
3.1.2 |
W związku ze swoją działalnością redakcyjną oraz działalnością na rzecz (...) (...) wnioskodawca stał się przedmiotem zainteresowania służb państwowych. Zgromadzono dane o nim i jego rodzinie. Służby rejestrowały działalność wnioskodawcy, jego uczestnictwo w wydarzeniach, spotkaniach oraz wykładach. Jako redaktor serwisu informacyjnego Biura (...) był członkiem delegacji uczestniczącej w wydarzeniach organizowanych przez francuskie centrale związkowe. |
52-54, 67, 69, 73-74, 77-79, 82-92 (t. I) 408 (t. III) |
|||||
Kopia wykazu działaczy (...) (...) |
|||||||
Kopia szyfrogramu Naczelnika Wydziału (...) Komendy (...) (...) w W. |
|||||||
Kopia notatki służbowej |
|||||||
Kopia szyfrogramu z dnia 6.09.81 r. |
|||||||
Kopia meldunku operacyjnego z dnia 6.09.1981 r. |
|||||||
Kopia szyfrogramu Z-cy Szefa Oddziału (...) G. |
|||||||
3.1.3 |
Wnioskodawca został internowany na podstawie decyzji Komendanta Wojewódzkiego (...) z dnia 13 grudnia 1988 r. i osadzony w Zakładzie Karnym S.. Podczas zatrzymania nie został poinformowany o tym, gdzie jest transportowany, na jaki czas oraz jakie konkretne decyzje zostały podjęte wobec jego osoby. Warunki internowania miały zły wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne Wnioskodawcy. Cele były przepełnione i panowała w nich wilgoć. Dostęp do urządzeń sanitarnych był ograniczony, kąpiel była możliwa raz w tygodniu, a załatwianie potrzeb fizjologicznych odbywało się w obecności pozostałych osadzonych. Żywienie było mało urozmaicone, a wydzielone porcje niewystarczające. Internowani początkowo przebywali w celach, dopiero w późniejszym okresie umożliwiono im poruszanie się w wyznaczonym czasie po pawilonie (cele nie były zamykane). W związku z osadzeniem Wnioskodawca pozbawiony był regularnego kontaktu z rodziną. Okres internowania przypadł na bardzo ważny moment w jego życiu, tj. narodzin drugiego dziecka. Internowanie uniemożliwiło Wnioskodawcy oraz jego rodzinie normalne życie. Żona Wnioskodawcy, w celu dokonania podstawowych czynności, m.in. zarejestrowania dziecka, zmuszona była złożyć wniosek o widzenie. Odosobnienie wpłynęło na rozluźnienie więzi rodzinnych, co w konsekwencji doprowadziło do rozpadu małżeństwa. Pomimo wpisów w Karcie Ambulatoryjnej świadczących o problemach zdrowotnych Wnioskodawcy nie zwolniono go z pobytu w ZK S.. Wnioskodawca został zwolniony z internowania dnia 2 grudnia 1982 r., przy czym decyzja zapadła dnia 1 grudnia 1982 r. |
Kopia decyzji o internowaniu |
31, 40-43, 45-50, 58-60, 94-95, 97, 107, 111-128, 130, 134, 136, 139, 142-144, 147, 150, 154-155 (t. I) 328-333, 370-377v, 385-390, 388-390 (t. II) 433-434 (t. III), załącznik (t. I i II) |
||||
Kopia kartoteki internowanych |
|||||||
Kopia karty ewidencyjnej |
|||||||
Kopia wykazu osób internowanych z województwa (...) |
|||||||
Kopia wykazu osób internowanych w okresie stanu wojennego |
|||||||
Kopia informacji o osobie z komputero-wego zbioru danych byłej Służby (...) |
|||||||
Kopia podania żony – A. Z. (2) o widzenie z mężem skierowane do Komendanta Zakładu Karnego w W. |
|||||||
Kopia podania A. Z. (1) z dnia 13 lutego 1982 r. o dodatkowe widzenie |
|||||||
Kopia listu A. Z. (1) |
|||||||
Kopia wykazu widzeń |
|||||||
Kopia wniosku Komendanta Ośrodka (...) w S. do Komendanta (...) z dnia 2.11.1982 r. |
|||||||
Kopia pisma Naczelnika Wydziału (...) w G. z dnia 13 listopada 1982 r. |
|||||||
Kopia karty ambulatoryjnej A. Z. (1) |
|||||||
Kopia podania B. Z. do Komendanta ZK w W., Oddział Zewnętrzny S. z dnia 30 maja 1982 |
|||||||
Kopia decyzji o uchyleniu decyzji o internowaniu oraz zwolnieniu wnioskodawcy wydana przez Komendę Wojewódzką (...) w G. |
|||||||
Kopia wyciągu z materiałów znajdujących się w Wydziale Ewidencji i Archiwum |
|||||||
Kopia materiałów dotyczących A. Z. (1) -udostępnione przez IPN dnia 8 kwietnia 2019 r. |
|||||||
Zeznania A. Z. (1) |
|||||||
Zeznania J. T. (1) |
|||||||
Zeznania J. G. (1) |
|||||||
Kopia pisma Naczelnika |
|||||||
Dziennik Wnioskodawcy |
|||||||
3.1.4 |
Po zakończeniu internowania wnioskodawca kontynuował działalność opozycyjną będąc jednym z założycieli Przeglądu Politycznego. W związku z działalności opozycyjną Wnioskodawca miał problem ze znalezieniem pracy w szkole. Ostatecznie zatrudnił się w sklepie swojego ojca. Ówczesna władza utrudniała powrót Wnioskodawcy do życia na wolności. W nowym miejscu zamieszkania uprzedzono sąsiadów o tym, że wnioskodawca jest rzekomym wrogiem Państwa Polskiego. Do mieszkania codziennie, o zbliżonej porze przychodził dzielnicowy. Dodatkowo, w przypadku obecności w mieszkaniu innych osób, wszystkich spisywał. Do należącej do Wnioskodawcy skrzynki na listy wrzucano anonimowe listy z pogróżkami oraz żądaniami nieuczestniczenia w działalności opozycyjnej. |
Zeznania J. T. (1) |
385-390, 388-390 (t. II), k. 158-159 (t. I) |
||||
Zeznania J. G. (1) |
|||||||
Kopia oświadczenia (...) Klubu (...) |
|||||||
3.1.5 |
A. Z. w 1981r. pobierał wynagrodzenie (w tym nadgodziny i rekompensaty) za pracę w łącznej kwocie 91 158 zł, w 1982r. w kwocie 115 610zł. |
Zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodze- niu |
k. 324v.-325 |
||||
0.1.3.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||||
Lp. |
Fakt |
Dowód |
Numer karty |
||||
1. |
|||||||
0.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
|||||||
Lp. faktu z pkt 3.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|||||
3.1.1 |
Kopia informacji z Działu prasowego Biura Krajowego |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.1 |
Kopia oświadczenia (...) Klubu (...) |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.1 |
Kopia Zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.1 3.1.3 |
Zeznania A. Z. (1) |
Zeznania Wnioskodawcy A. Z. są wiarygodne. Sąd dał im wiarę w całości, są spójne z materiałem dowodowym w postaci zeznań świadków J. T. i J. G., znajdują także oparcie w materiale dowodowym w postaci dokumentów. Przy ocenie zeznań Wnioskodawcy, Sąd wziął pod uwagę, że nieprawidłowa chronologia wydarzeń wynikała ze stanu zdrowia, a nie celowego przedstawiania innej kolejności zdarzeń. |
|||||
3.1.1 3.1.3 3.1.4 |
Zeznania J. T. (1) |
Zeznania świadka J. T. są wiarygodne, spójne z zeznania- mi Wnioskodawcy i J. G.. Świadek przytoczył wiele faktów z życia Wnioskodawcy z okresów, w których miał z nim kontakt, tj. w czasie studiów na Uniwersytecie G.. Świadek wskazał, że na okres internowania utracili ze sobą kontakt, który odnowili po zakończeniu internowania. Świadek zeznał, że nie zna przyczyny rozpadu małżeństwa Wnioskodawcy, nie rozmawiał o tym z małżonkami, niemniej na podstawie obserwacji , nieobecność Wnioskodawcy w domu, wynikająca z jego internowania, miała na to wpływ. |
|||||
3.1.2 |
Kopia informacji o obywatelu |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.2 |
Kopia wykazu działaczy (...) (...) |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.2 |
Kopia szyfrogramu Naczelnika Wydziału (...) Komendy (...) (...) w W. |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.2 |
Kopia notatki służbowej |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.2 |
Kopia szyfrogramu z dnia 6 września 1981 r. |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.2 |
Kopia meldunku operacyjnego z dnia 6 września 1981 r. |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia decyzji o internowaniu |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia kartoteki internowanych |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia karty ewidencyjnej |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia wykazu osób internowanych z województwa (...) |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia wykazu osób internowanych w okresie stanu wojennego |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia informacji o osobie z komputerowego zbioru danych byłej Służby Bezpieczeństwa |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia podania żony – A. Z. (2) o widzenie z mężem skierowane do Komendanta Zakładu Karnego w W. |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia podania A. Z. (1) z dnia 13 lutego 1982 r. o dodatkowe widzenie |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia listu A. Z. (1) |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia wykazu widzeń |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia wniosku Komendanta Ośrodka odosobnienia w S. do Komendanta (...) z dnia 2 listopada 1982 r. |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia pisma Naczelnika Wydziału (...) w G. z dnia 13 listopada 1982 r. |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia karty ambulatoryjnej A. Z. (1) |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia podania B. Z. do Komendanta ZK w W., Oddział Zewnętrzny S. z dnia 30 maja 1982 |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia decyzji o uchyleniu decyzji o internowaniu oraz zwolnieniu wnioskodawcy wydana przez Komendę Wojewódzką (...) w G. z dnia 1 grudnia 1982 r. |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia wyciągu z materiałów znajdujących się w Wydziale Ewidencji i Archiwum Delegatury (...) w P. |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Kopia materiałów dotyczących A. Z. (1) udostępnione przez IPN dnia 8 kwietnia 2019 r. |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 3.1.4 |
Zeznania J. G. (1) |
Zeznania świadka J. G. są wiarygodne, zostały złożone na podstawie własnych obserwacji i dotyczyły przede wszystkim faktów po okresie internowania. Świadek potwierdziła prowadzoną przez Wnioskodawcę działalność opozycyjną. Przytoczyła wiele faktów wskazujących na prowadzoną wobec Wnioskodawcy i jego rodziny inwigilację. |
|||||
3.1.3 |
Kopia pisma Naczelnika Wydziału III Departamentu V Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z dnia 22 stycznia 1982 |
Sporządzona prawidłowo, przez uprawnioną osobę, jej treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron. |
|||||
3.1.3 |
Dziennik Wnioskodawcy |
Dziennik jest spisem przeżyć fizycznych i psychicznych Wnioskodawcy z okresu internowania. |
|||||
0.1.4.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów 0.2.(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów) |
|||||||
Lp. faktu z pkt 3.1 albo 3.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|||||
1.PODSTAWA PRAWNA |
|||||||
Odszkodowanie |
|||||||
1. |
Kwota główna |
Odsetki |
|||||
Zwięźle o powodach podstawy prawnej |
|||||||
Zadośćuczynienie |
|||||||
2. |
Kwota główna |
Odsetki |
|||||
240 000 (dwieście czterdzieści tysięcy złotych) |
Ustawowe odsetki od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia. |
||||||
Zwięźle o powodach podstawy prawnej |
|||||||
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego osobie, wobec której wydano decyzję o internowaniu w związku z wprowadzeniem w dniu 13 grudnia 1981 r. w Polsce stanu wojennego, przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę wynikłe z wydania lub wykonania orzeczenia albo decyzji. Ratio legis tejże ustawy polega na oddaniu sprawiedliwości tym osobom, które były zaangażowane w działania na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Poza sporem pozostaje, że intencją ustawodawcy było uhonorowanie tych osób, których poświęcenie i ofiary na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego były realne i bezsporne (por. postanowienie SN z dnia 30 sierpnia 1995 roku, Wz 176/95, Prawo i Prokuratura 1995 Nr 11-12 poz. 19). Fakt internowania wnioskodawcy został udowodniony w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. Potwierdza go m.in. kopia decyzji Komendanta Wojewódzkiego (...) o internowaniu A. Z. (1) z dnia 13 grudnia 1981 r., szereg listów, wniosków oraz próśb, dziennik prowadzony przez A. Z. (1), zeznania Wnioskodawcy, zeznania świadków – J. G. (1) i J. T. (1) oraz kopia decyzji o uchyleniu decyzji o internowaniu A. Z. (1) i zwolnieniu wnioskodawcy wydana przez Komendę Wojewódzką (...) w G. dnia 1 grudnia 1982 r. Z całokształtu materiału dowodowego zebranego w tej sprawie wynika, że A. Z. (1) prowadził działalność niepodległościową, odbieraną przez ówczesne władze, jako opozycyjną. Pozbawienie wolności wnioskodawcy było oczywiście niezasadne, ponieważ stanowiło formę represji patriotycznej działalności wnioskodawcy, co przesądziło o zasadności zadośćuczynienia za doznaną w związku z tym krzywdą. |
|||||||
Inne |
|||||||
3. |
|||||||
Zwięźle o powodach podstawy prawnej |
|||||||
1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU W PRZEDMIOCIE ŻĄDANIA |
|||||||
Zwięźle o powodach rozstrzygnięcia |
|||||||
Odszkodowanie |
|||||||
1. |
Kwota główna |
Odsetki |
|||||
Zadośćuczynienie |
|||||||
2. |
Kwota główna |
Odsetki |
|||||
Sąd, ustalając kwotę zadośćuczynienia w wysokości 240 000 (dwieście czterdzieści tysięcy złotych), wziął pod uwagę szereg okoliczności, tj. pozbawienie wolności Wnioskodawcy przez okres blisko roku czasu, oderwanie od rutynowego życia codziennego, brak poczucia bezpieczeństwa, odizolowanie od rodziny i od swojego środowiska społecznego, a także cierpienia psychiczne, wynikające nie tylko z faktu zatrzymania i niepewności co do dalszych losów, ale także z całego okresu internowania, który wynikał m.in. z rozłąki z rodziną, trwałej niewiedzy ile pozbawienie wolności będzie trwać, uzależniania zwolnienia od podpisania tzw. lojalki. Zgodnie z wyrokiem SA w Katowicach z dnia 7 czerwca 2018 r. sygn. akt II AKa 228/18 zadośćuczynienie powinno zrównoważyć wszystkie negatywne przeżycia i doświadczenia pokrzywdzonego. Sąd zasądzając wskazaną kwotę zadośćuczynienia miał na względzie szereg negatywnych przeżyć, jakich wnioskodawca doznał na skutek internowania. Należy wskazać na ciężkie warunki, jakie panowały w celach, gdzie znajdowało się 16 osadzonych, a dopiero wraz z upływem czasu ta liczba ulegała zmianie, najpierw zmniejszeniu liczby osób osadzonych, ale też dokwaterowywaniu nowych osób. Trzeba w tym miejscu podkreślić, że wraz z liczbą osadzonych w celi zmieniał się jej skład osobowy, co powodowało konieczność ciągłego dostosowywania się do nowych warunków. Osadzeni mieli ograniczony dostęp do urządzeń sanitarnych. Kąpali się raz w tygodniu, a potrzeby fizjologiczne byli zmuszeni oddawać w obecności współosadzonych. W celach panowała wilgoć. Małe cele w znaczny sposób ograniczały możliwości ruchowe osadzonych, dopiero w późniejszym czasie umożliwiono spacery po pawilonie. Osadzeni nie mieli dostępu do prasy, telewizji oraz kultury, nie licząc możliwości korzystania z biblioteki. Spacery na świeżym powietrzu były ograniczone, a na samym początku nie odbywały się. Okres internowania przypadł na bardzo ważny czas w życiu Wnioskodawcy, bowiem pod jego nieobecność miały miejsce narodziny drugiej córki. Odizolowanie uniemożliwiło mu czynny udział w wychowaniu dzieci, spowodowało rozluźnienie więzi rodzinnych, co w konsekwencji doprowadziło do rozpadu związku małżeńskiego. Wnioskodawca nie wiedział ile faktycznie potrwa jego izolacja, co bez wątpienia potęgowało negatywne przeżycia psychiczne. Wnioskodawca nie doznał cierpienia fizycznego, wynikającego z działania osób trzecich, tj. naruszenia nietykalności cielesnej od osób, które zatrzymywały internowanych, pilnowały podczas transportu, czy osadzenia, a także przesłuchiwania. Zarówno zatrzymanie, jak też pobyt w ośrodku odosobnienia, przebiegło bez użycia siły. Niemniej jednak, z uwagi na schorzenia ortopedyczne Wnioskodawcy ograniczona możliwość ruchu wpływała negatywnie na jego stan zdrowia. Stopień pokrzywdzenia zawsze należy oceniać w odniesieniu do czasu jego trwania, rodzaju i ilości doznanych konkretnie krzywd, natężenia i trwałości ich skutków, jak też przy uwzględnieniu innych podobnego rodzaju spraw rozpoznawanych przed sądami powszechnymi w Polsce. Zadośćuczynienie ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy i nie powinno być źródłem wzbogacenia się (wyrok SA we Wrocławiu z dnia 27 września 2018 r., sygn.. akt II AKa 225/18). Wobec powyższego Sąd za zadośćuczynienie słuszne, czyli adekwatne do rzeczywistego stopnia pokrzywdzenia, uznał sumę 20.000,00 zł za każdy miesiąc internowania, stanowiącą czterokrotność średniego miesięcznego wynagrodzenia, które za III kwartał 2019r. wynosiło 4931,59 zł. Kwota ta, przemnożona przez okres prawie 12-miesięcznego internowania, dała w efekcie sumę 240 000 zł, którą Sąd w efekcie zasądził na rzecz wnioskodawcy tytułem słusznego zadośćuczynienia. |
Sąd w związku z uznaniem zadośćuczynienia za należne z urzędu orzekł o przysługujących wnioskodawcy ustawowych odsetkach. |
||||||
Inne |
|||||||
3. |
|||||||
1.Inne ROZSTRZYGNIĘCIA Zawarte w WYROKU |
|||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||||
II |
W pozostałej części wniosek o odszkodowanie i zadośćuczynienie Sąd oddalił. Oczywiste jest, że Wnioskodawca internowany nie mógł wypracować nadgodzin, ale należy mieć na uwadze, że podstawowa przyczyna wynikała z wprowadzenia stanu wojennego, co spowodowało zawieszenie działalności (...). Mając na uwadze, że w okresie internowania Wnioskodawcy wypłacano wynagrodzenie, Sąd uznał, że odszkodowanie w kwocie 24 329,88 zł Wnioskodawcy nie przysługuje. Sąd nie zasądził zadośćuczynienia w kwocie wykraczającej poza 240 000 zł (dwieście czterdzieści tysięcy złotych) uznając, że zasądzona kwota słusznie rekompensuje należne roszczenia wnioskodawcy, a kwota 1 000 000 jest nadmiernie wygórowana. |
||||||
III |
Na podstawie art. 554 § 4 w zw. z art.13. ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy A. Z. (1) 504 zł (pięćset cztery złote) tytułem zwrotu wydatków związanych z ustanowieniem pełnomocnika w postępowaniu przed Sądem Okręgowym w Warszawie, przy czym minimalna stawka została podniesiona o 50% zważywszy na nakład pracy i zaangażowanie pełnomocnika. |
1.KOszty procesu |
|
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
IV |
Na podstawie art. 554 § 4 k.p.k. w zw. z art.13. ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za niewa ż ne orzecze ń wydanych wobec os ó b represjonowanych za dzia ł alno ść na rzecz niepodleg ł ego bytu Pa ń stwa Polskiego kosztami post ę powania S ą d obci ąż y ł Skarb Pa ń stwa. |
1.PODPIS |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Jolanta Marek-Trocha
Data wytworzenia informacji: