XX GC 792/15 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Warszawie z 2018-07-25
Sygn. akt XX GC 792/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 25 lipca 2018 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie XX Wydział Gospodarczy
w składzie:
Przewodniczący – |
SSO Edyta Bronowicka |
Protokolant – |
Martyna Peas |
po rozpoznaniu 11 lipca 2018 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Limited w L. (I.)
przeciwko M. S. (1)
o zapłatę
1. oddala powództwo;
2. kosztami postępowania obciąża powoda
3. ostateczne rozliczenie kosztów postępowania pozostawia referendarzowi sądowemu.
SSO Edyta Bronowicka
Sygn. akt XX GC 792/15
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 25 sierpnia 2015 roku powód (...) Ltd z siedzibą w L. w I. wniósł o zasądzenie od pozwanego M. S. (1) kwoty 26 303 136,30 zł wraz z odsetkami ustawowymi oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazał, że powyższa kwota należna jest powodowi tytułem zwrotu ceny nabycia akcji spółki (...) SA z siedzibą w W. uiszczonej na podstawie umów sprzedaży akcji spółki (...) S.A. z siedzibą w W., zawartych pomiędzy (...) inwestorami a pozwanym. Zdaniem strony powodowej przedmiotowe umowy były nieważne z uwagi na treść 58 § 1 i 2 k.c., art. 108 k.c. i art. 103 § 2 kc. Mianowicie po pierwsze brak było umocowania pełnomocnika M. S. (1) do zawarcia umowy (w odniesieniu do akcji serii (...)), po drugie zaistniała sprzeczność z zasadami współżycia społecznego spornej transakcji, po trzecie naruszono art. 108 k.c. przez pełnomocnika M. S. (1), który był drugą stroną czynności i po czwarte doszło do obejścia zakazu zawierania przez pełnomocnika czynności w samym sobą przewidzianego w art. 108 k.c. poprzez udzielenie przez pozwanego dalszego pełnomocnictwa innej osobie.
W uzasadnieniu powódka wskazała, że w lutym 2006 roku oraz we wrześniu 2006 roku (...) inwestorzy nabyli udziały w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. celem wybudowania i zarządzania centrum handlowym (...) w O.. Inwestorzy zainwestowali w (...) sp. z o.o. za radą i namową pozwanego który był promotorem tej inwestycji. Założenia finansowe inwestycji przedstawione inwestorom (...) nigdy nie zostały zrealizowane, a (...) Sp. z o.o. musiała zaciągnąć kredyt na sfinansowanie planowanej inwestycji. W tym celu zawarta została umowa kredytu z dnia 11 lipca 2007 r. z bankiem (...) S.A. z siedzibą w W., (...) Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W., (...) Bankiem (...) S.A. z siedzibą w K., następnie zmieniona aneksami z dnia 10 września 2007 r. i 12 sierpnia 2008 r. Pozwany poprosił też Inwestorów o udzielenie stosownych pełnomocnictw do zarządzania (...) Sp. z o.o. Centrum handlowe zostało otwarte w marcu 2009 r. Po otwarciu, Pozwany poinformował Inwestorów, że centrum handlowe (...) doskonale funkcjonuje. Mimo przekazywanych Inwestorom pozytywnych informacji, spłata całości inwestycji do lipca lub sierpnia 2009 r. - jak pierwotnie wskazywał pozwany - okazała się niemożliwa. Jako przyczynę pozwany podawał kryzys na globalnych rynkach. Pozwany wskazywał Inwestorom, że na skutek ogólnoświatowego kryzysu bankowego główne banki działające na polskim rynku faktycznie przestały udzielać kredytów inwestycyjnych, a co za tym idzie (...) Sp. z o.o. ma duże trudności w pozyskaniu dalszego finansowania. Pozwany zapewniał, że poszukuje wszelkich innych możliwości z zamiarem znalezienia rozwiązania dla tego problemu, jednakże proces ten jest skomplikowany i wymaga czasu. W tym czasie po raz pierwszy Inwestorzy uzyskali informację o możliwości spłacenia ich w drodze nabycia udziałów przez podmiot trzeci - określony przez pozwanego, jako „dużego inwestora kapitałowego". W listopadzie 2010 r. pozwany poinformował Inwestorów, że może pojawić się poważna oferta od „istotnego gracza" na (...) Giełdzie Papierów Wartościowych. Tą spółką była spółka (...) S.A. pozwany w piśmie z dnia 8 grudnia 2010 r. zaproponował spotkanie informacyjne dla wspólników (...) Sp. z o.o. wyznaczone na 15 grudnia 2010 r. Spotkanie to zostało przewidziane „wyłącznie dla wspólników i ich małżonków". W ten sposób do udziału w spotkaniu nie zostali dopuszczeni doradcy, czy też prawnicy Inwestorów. (...) S.A. przewidywała zamianę udziałów posiadanych przez Inwestorów w (...) Sp. z o.o. na akcje (...) S.A. W ten sposób (...) S.A. stałaby się wspólnikiem (...) sp. z o. o., a Inwestorzy akcjonariuszami (...) S.A. Inwestorom, nie tylko przedstawiono ofertę na poziomie wartości inwestycji, ale również obiecano premię w wysokości 5% dodatkowych akcji (względem wartości posiadanych przez nich udziałów w (...) sp. z o.o.), w przypadku, gdyby wszyscy zgodzili się na zamianę. Oferta wymiany udziałów na akcje dotyczyła wyłącznie (...) udziałów w (...) Sp. z o.o., gdyż pozostałe 10% - po połowie zatrzymali pozwany i P. C.- Prezes Zarządu (...) Sp. z o.o. oraz partner biznesowy pozwanego w Polsce. Jeden z warunków (...) S.A. przewidywał datę końcową przeprowadzenia transakcji do dnia 31 marca 2011 r., niezależnie od udzielenia zgód oraz spełnienia innych warunków. Tymczasem faktycznie niezbywalne akcje (...) S.A. zostały przeniesione na Inwestorów przez pozwanego (jako właściciela akcji serii (...) S.A.) ponad rok później wbrew wszelkim ustaleniom. W dniu 10 grudnia 2010 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., której wspólnikiem jest pozwany, reprezentowana przez P. C. (1) (członka zarządu (...) Sp. z o.o.) objęła 680.000 akcji (...) S.A. serii (...) o numerach od (...) do (...), o wartości nominalnej (...) zł każda akcja, za cenę emisyjną (...) zł za każdą akcję, tj. łącznie (...) zł. Akcje pokryto wkładem pieniężnym w terminie do dnia 17 grudnia 2010 r. Odcinki zbiorowe akcji zostały złożone do depozytu Domu Maklerskiego (...) w K..
Ostatecznie w dniu 24 maja 2012 r. Inwestorzy zostali poinformowani przez pozwanego o nabyciu w ich imieniu akcji, zarówno akcji serii (...), jak i serii (...), lecz nigdy nie otrzymali od pozwanego pełnej dokumentacji dotyczącej zawartych przez niego umów. Inwestorzy otrzymali jedynie potwierdzenie nabycia akcji serii (...) i zlecenie nabycia akcji serii (...) (bez potwierdzenia ich nabycia). Był to pierwszy raz kiedy Inwestorzy dowiedzieli się, że pozwany nabył w ich imieniu również akcje serii (...). Przedstawiona przez pozwanego oferta objęcia akcji (...) S.A. nie przewidywała bowiem, że Inwestorzy otrzymają dwa rodzaje akcji - akcje serii (...) (ok. 20% wszystkich nabytych przez Inwestorów akcji) oraz akcje serii (...) (80% nabytych akcji). Zwłaszcza, że pełnomocnictwo udzielone pozwanemu obejmowało upoważnienie jedynie do nabycia akcji serii (...). Pozwany nie miał zatem umocowania w treści pełnomocnictwa do nabycia w imieniu Inwestorów akcji serii (...). W dniu 25 września 2012 r. (...) S.A. złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości, co doprowadziło do całkowitego załamania kursu akcji ((...) zł - cena zamknięcia w dniu 25 września 2012 r.). Ich wartość wówczas wynosiła 5% zainwestowanego przez Inwestorów kapitału.
Roszczenie, którego Powód dochodzi niniejszym pozwem, jest roszczeniem o zapłatę kwoty 26.303.136,30 złotych tytułem zwrotu ceny nabycia akcji (...) S.A., uiszczonej na podstawie umów sprzedaży akcji zawartych pomiędzy Inwestorami a pozwanym.
Przesłanką zasądzenia na rzecz powoda dochodzonej kwoty jest ustalenie przez Sąd w ramach niniejszego powództwa, że umowy te są nieważne z uwagi na treść art. 58 § 1 i 2 k.c., art. 108 k.c. i art. 103 § 1 k.c. Kwota roszczenia stanowi sumę cen uiszczonych za akcje przez poszczególnych Inwestorów, którzy zawarli ze spółkę (...) Ltd umowę przelewu wierzytelności o zapłatę (pozew, k. 3 – 51).
Pismem z dnia 5 grudnia 2015 r. pozwany wniósł odpowiedź na pozew, domagając się oddalenia powództwa w całości. W uzasadnieniu wskazał, że po pierwsze powód nie posiada legitymacji czynnej w niniejszej sprawie. Pozwany zakwestionował umowy cesji zawarte przez inwestorów (...) z powodową spółką, podnosząc że ich przedmiotem są wierzytelności przyszłe i warunkowe. Oznacza to, że przedmiotem tych umów nie są w istocie wierzytelności tylko ekspektatywy wierzytelności. Wierzytelności same, dopóki nie powstaną i nie znajdą się w majątku cesjonariusza - powoda, nie mogą być dochodzone pozwem. Nadto pozwany wskazał, że Inwestorzy nigdy nie płacili żadnej kwoty za nabyte akcje, bo wykonanie ich zobowiązania z umowy sprzedaży akcji do zapłaty na akcje, nie polegało na świadczeniu pieniężnym, tylko na zbyciu udziałów, które mieli w spółce (...) sp. z o.o. Skoro przedmiotem ich świadczenia nie były pieniądze, nie mogą się domagać jakiejkolwiek zapłaty. Zatem i prawa do żądania takiej zapłaty nie mogli przelać na powoda.
Pozwany wskazał nadto, że z treści umów przelewu wynika, że powód zobowiązał się zapłacić za nie, a zgodnie z treścią umowy cesji jest to roszczenie już wymagalne, cenę równą wysokości roszczenia, a więc po zsumowaniu cenę równą kwocie żądanej pozwem. Powód nie ma takiej kwoty, nie będzie jej miał, a zobowiązując się nie miał zamiaru jej zapłacić. Oznacza to zatem, że zobowiązanie będące podstawą przysporzenia na rzecz powoda jest nieważne. Skoro zatem causa przysporzenia jest nieważna, to i samo przysporzenie jest nieważne. Przesądza to o nieistnieniu roszczenia powoda.
Dodatkowo w odpowiedzi na pozew podniesiono, że powód nie wykazał, aby pozwany został wzbogacony a nadto pozwany nie udowodnił wysokości roszczenia co do wysokości, bowiem udziały (...) spółki z o.o. nigdy nie miałby takiej wartości jak dochodzona pozwem.
Pozwany podkreślił również, że nie ma podstaw do formułowania wobec niego zarzutu naruszenia warunków pełnomocnictwa i działania niezgodnie z wolą mocodawców - inwestorów, bowiem jego działania mieściły się w zakresie pełnomocnictwa a transakcja została wykonana zgodnie z wolą mocodawców: inwestorzy nabyli akcje, a jedynym istotnym odstępstwem od pierwotnych ustaleń, było kilkumiesięczne opóźnienie w nabyciu akcji w stosunku do terminu, z upływem którego mogli rozporządzać swobodnie akcjami. To natomiast, jakie decyzje podjęła (...) S.A. w stosunku do nabytych od nich udziałów w (...) sp. z o.o., leżało poza zakresem tego, co dla mocodawców miał wykonać pełnomocnik. Dodatkowo wskazano, że inwestorzy akceptowali cel transakcji osiągnięty przez pozwanego, tj. nabycie dla nich akcji (...) S.A. Wielokrotnie dopominali się o rejestrację ich akcji w biurze maklerskim (...) S.A. Inwestorzy nigdy nie kwestionowali nabycia przez siebie wszystkich akcji (...) S.A. W szczególności nie czynili tego ani wobec Pozwanego, ani wobec (...) S.A., ani wobec Domu Maklerskiego (...) S.A., w którym złożone są ich akcje. Nigdy też wcześniej, mimo opóźnień w czynnościach, które miały doprowadzić do wykonania zamiany udziałów na akcje, żaden z Inwestorów nie odwołał pełnomocnictwa. Pierwszym momentem, w którym zakwestionowana została ważność nabycia przez Inwestorów akcji, było umieszczenie takiego żądania w pozwie.
Pozwany wskazał nadto, że to, że pozwany może być po drugiej stronie czynności prawnych niezbędnych do dokonania zamiany udziałów na akcje, wynika wprost z treści pełnomocnictwa.
W dalszej części odpowiedzi na pozew pozwany podkreślił, że opisane operacje finansowe były korzystne dla inwestorów (...), gdyż wartość akcji (...) SA, znacznie przewyższała w tym okresie wartość udziałów w (...) sp. z o.o., które na te akcje zamienili. Kiedy Inwestorzy podejmowali decyzję inwestycyjną ani oni sami, ani pozwany nie przypuszczali i nie mogli przewidzieć, że cena ta, po upływie rocznej blokady sprzedaży, zmieni się dla Inwestorów tak niekorzystnie. Strona powodowa niezasadnie obarczyła odpowiedzialnością za ten stan rzeczy pozwanego. Pozwany nie opóźniał zakupu akcji (...) SA przez Inwestorów. Możliwość tego zakupu uzależniona była od możliwości zrealizowania transakcji w całości a do tego zaś potrzebne było wniesienie udziałów (...) sp. z o.o. do spółki, w której (...) S.A. miało być udziałowcem. Przez cały 2011 r. i 2012 r., (...) S.A. nie zdobyło zgody banku, by udziały w (...) sp. z o.o. trafiły do nowego udziałowca. Brak tej zgody uniemożliwiał przekazanie akcji (...) S.A. dotychczasowym udziałowcom (...) sp. z o.o., - inwestorom. Problem ten powodował opóźnienie w nabyciu akcji (...) SA przez inwestorów. Na opóźnienie to nie miał wpływu ani nie mógł mu zapobiec pozwany.
Dodatkowo pozwany podkreślił, że nie był doradcą inwestorów (...) a losy kursu akcji (...) SA tak samo zaskoczyły pozwanego jak inwestorów. Nie mógł takiego kursu przewidzieć i nie miał żadnego wpływu na to, co z kursem (...) SA się stało i że inwestycja w akcje (...) SA stanie się dla inwestorów niekorzystna (odpowiedź na pozew, k. 3583 – 3606, tom XXVIII).
Pismem z dnia 12 lutego 2016 r. strona powodowa podtrzymała stanowisko w sprawie (pismo procesowe, k. 3703 – 3740).
Pismem z dnia 1 lutego 2017 r. powód zmienił powództwo w ten sposób, że rozszerzył żądanie pozwu o żądanie zapłaty dalszej kwoty 835.046,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 marca 2012 r. do dnia zapłaty; tytułem zwrotu ceny nabycia akcji spółki (...) S.A. z siedzibą w W. uiszczonej na podstawie umów sprzedaży akcji spółki (...) S.A. zawartych pomiędzy (...) inwestorami, tj.: J. C. i M. G. a M. S. (1), nieważnych na podstawie art. 58 § 1 i 2 k.c., art. 108 k.c. i art. 103 § 1 k.c. oraz na podstawie art. 203 § 1 k.p.c. ograniczył żądanie pozwu o zapłatę na rzecz powoda od pozwanego co do kwoty (...) zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty (...) zł za okres od dnia 24 maja 2012 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty (...) zł za okres od dnia 14 marca 2012 r. do dnia zapłaty.
Pismo to zostało złożone po rozpoczęciu rozprawy. Pozwany nie wyraził zgody na częściowe cofnięcie pozwu (protokół rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. ostatniej rozprawy).
Powód wniósł zatem o zasądzenie kwoty 26.303.529,30 złotych wraz z odsetkami ustawowymi:
- od kwoty 20.717.505,90 zł za okres od dnia 14 marca 2012 r. do dnia zapłaty;
- od kwoty 5.586.023,40 zł za okres od dnia 22 maja 2012 r. do dnia zapłaty,
tytułem zwrotu ceny nabycia akcji spółki (...) S.A. z siedzibą w W. uiszczonej na podstawie umów sprzedaży akcji spółki (...) S.A. z siedzibą w W., adres: ul. (...), (...)-(...) W., wpisanej do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: (...), zawartych pomiędzy (...) inwestorami, tj.:
1. H. B.,
2. A. C.,
3. M. C. (1),
4. A. D.,
5. C. S.,
6. H. D. (1),
7. M. F.,
8. S. G.,
9. D. G.,
10. F. H. (1),
11. J. L.,
12. M. M. (1),
13. D. M. (1),
14. M. M. (2),
15. E. M.,
16. K. M.,
17. (...)'C.,
18. Tom 0'C.,
19. M. O`C.
20. F. 0'H.,
21. S. R.,
22. F. R.,
23. F. R.,
24. B. R.,
25. D. R.,
26. W. R. (1),
27. M. W.,
28. M. T. (1),
29. J. T.,
30. J. (...). 0'C.,
31. R. T. 0'C.,
32. F. H. (2),
33. M. S. (2),
34. P. S.,
35. J. C. (2),
36. J. D. (1),
37. M. S. (3),
38. C. S.,
39. M. M. 0'F.,
40. D. L.,
41. S. H.,
42. M. H. (1),
43. C. 0'C.,
44. (...)'C.,
45. S. C.,
46. P. C.,
47. R. D. (1),
48. K. A.,
49. M. L. (1),
50. M. C. (2),
51. P. C. (2),
52. J. P.,
53. J. (...). 0'S.,
54. C. C. (3),
55. P. 0'C.,
56. M. D. (1),
57. H. R.,
58. D. 0'S.,
59. W. H. (1)
60. K. H.,
61. T. G. (1),
62. J. C. (1),
63. M. G.,
a pozwanym M. S. (1).
W uzasadnieniu wskazał, że poza 62 inwestorami wymienionymi w załączniku nr 5 do pozwu, cesji takiej dokonali także J. C. (1) - wierzytelność w kwocie (...) zł, na którą składa się kwota (...) zł stanowiąca cenę 8477 akcji serii (...) oraz kwota (...)zł stanowiąca cenę 2147 akcji serii (...) oraz M. G. - wierzytelność w kwocie (...) na którą składa się kwota (...)zł stanowiąca cenę 8221 akcji serii (...) oraz kwota (...)zł stanowiąca cenę 2403 akcji serii (...)).
Kwota (...) zł, co do której powód cofa powództwo w niniejszej sprawie stanowi zwrot ceny nabycia akcji spółki (...) S.A. z siedzibą w W. uiszczonej na podstawie umów zawartych pomiędzy T. M. oraz D. M. (2) a Pozwanym. T. M., N. C. i D. M. (2) wycofali swoje udziały ze spółki (...) Ltd. i w konsekwencji powód - jako spółka powołana do dochodzenia roszczeń nabytych w drodze cesji od swoich udziałowców - cofa żądanie pozwu w zakresie, w jakim było ono oparte na umowach cesji wierzytelności podpisanych przez T. M., N. C. i D. M. (2). Tym samym powód dochodzi łącznej kwoty 26.303.529,30 zł (pismo procesowe, k. 3926 -3935).
Pismem z dnia 11 czerwca 2018 r. strona powodowa ponownie rozszerzyła powództwo o dalszą kwotę 2.087.576,70 zł tytułem zwrotu wartości udziałów (...) spółki z o.o. (dawniej (...) spółki z o.o.) stanowiących na podstawie datio in solutum, cenę uiszczoną przez B. O. i E. O. w wykonaniu umów sprzedaży akcji spółki (...) S.A. zawartych pomiędzy B. O. i E. O. a pozwanym. W uzasadnieniu wskazano, że B. O. i E. O. również dokonali cesji swoich wierzytelności na rzecz powodowej spółki o tożsamej treści jak inwestorzy wymienieni w pozwie oraz piśmie z dnia 1 lutego 2017 r., zatem podstawa żądania oraz jego uzasadnienie jest tej samej treści jak w przypadku dotychczasowych zbywców wierzytelności.
W toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
(...) Sp. z o.o. była (...)spółką celową będącą jedynym właścicielem (...) w O., P.. Wspólnikami (...) spółki z o.o. było 78 podmiotów w tym 77 osób fizycznych – obywateli I., którzy byli posiadaczami udziałów w ilościach od 1879 do 11 276 udziałów, o wartości nominalnej (...)zł każdy udział. Ich łączny wkład wyniósł (...) euro, jak również P. (P.) C. i M. S. (1).
Osoby te zostały wymienione na karcie 72 – 76 akt w załączniku nr 4.
Zgodnie z memorandum informacyjnym Inwestorzy byli uprawnieni do (...) udziałów w (...) Sp. z o.o., a P. (P.) C. i M. S. (1) są właścicielami pozostałych (...) każdy.
Dowód: dokument karta 72 – 76 oraz k. 1835 (bezsporne)
W dniu 30 stycznia 2006 r. pozwany oraz H. S. przedstawili D. R. możliwość inwestycyjną oferowaną przez spółkę (...) Ltd, wskazując, że została podpisana umowa na wyłączność w sprawie zakupu gruntu pod budowę centrum handlowego na południu Polski. Powyższa nieruchomości miała być zabudowana i wynajęta.
Dowód: dokument k. 440 – 444
Tożsame pisma zostały wysłane do pozostałych inwestorów (...).
Dowód: dokument k. 445 – 468
W dniu 1 lutego 2006 roku C. H. przesłał inwestorom prospekt inwestycji O. i zaproponował bezpośrednią rozmowę z pozwanym.
Dowód: dokument k. 469 – 470
Pismem z dnia 20 lutego 2006 roku pozwany poinformował inwestorów, że została podpisana przedwstępna umowa zakupu gruntu pod budowę Centrum w O.. Zapewnił, że negocjacje przebiegają pomyślnie.
Dowód: dokument k. 473 – 496
Pismami z dnia 6 września 2006 r. i 14 września 2006 r. adresowanymi do inwestorów, pozwany podziękował za zainteresowanie inwestycją i przesłał zaktualizowany prospekt. Wskazał, że harmonogram jest realizowany terminowo oraz że uzgodniono ogólne warunki z szeregiem najemców centrum. Jednocześnie wskazał, że konieczne są dodatkowe środki na finansowanie przedmiotowej inwestycji i wskazał, że oczekuje na kolejny przelew. Dodatkowo zalecił szybkie podjęcie decyzji.
Dowód dokument k. 499 - 513 oraz k. 608 - 619
Następnie zostało sporządzone memorandum informacyjne, które nie stanowiło porady inwestycyjnej. W treści memorandum wskazano, że potencjalni inwestorzy powinni skonsultować się z własnymi doradcami prawnymi, finansowymi lub podatkowymi w związku z ich udziałem w niniejszej inwestycji. Wskazano, że inwestycja w nieruchomości przy wykorzystaniu dźwigni finansowej jest uważana za obarczoną wysokim ryzykiem. W treści memorandum opisano ryzyka związane z działalnością inwestycyjną, tj. ryzyko dźwigni finansowej, ryzyko kursowe, ryzyko stopy procentowej, ryzyko dotyczące wartości nieruchomości, ryzyko najmu, ryzyko dywersyfikacji, ryzyko płynności oraz ryzyko podatkowe. W treści memorandum opisano dotychczasowe sukcesy pozwanego na polskim rynku oraz sukcesy P. (P.) C.. Nadto wskazano, że inwestorom miało być przyznane (...) udziałów (...) Sp. z o.o. a pozostałe udziały miały należeć do pozwanego i P. C. (1). Środki inwestorów miały być chronione albo umową i środkami w depozycie na rachunku powierniczym w międzynarodowym banku, albo hipoteką na przedmiotowej nieruchomości, albo w udziałach w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Wskazano, że (...) sp. z o.o. zamierza wykorzystać finansowanie z banku na częściowy zakup i budowę. Wszelkie pożyczki zaciągane przez spółkę miały wyłączać prawo do regresu wobec inwestorów. Ograniczało to ryzyko dla inwestorów do wysokości faktycznie zainwestowanych środków. Nadto wskazano, że proces komercjalizacji będzie trwał minimum 2 lata ale nie więcej niż 3 i po roku licząc od daty inwestycji. W treści memorandum wskazano również prognozy finansowe, które były korzystne dla inwestorów. Do memorandum załączono formularz zgłoszenia chęci zapisu na udziały w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Do zgłoszenia należało załączyć czek lub elektroniczne potwierdzenie przelewu wartości udziałów. W treści zgłoszenia zawarto upoważnienie dla (...) Ltd do działań polegających m.in. na występowaniu w charakterze przedstawiciela w związku z pełnieniem funkcji wspólnika spółki.
W odpowiedzi na powyższe memorandum, zostały wysłane zgłoszenia przez inwestorów (...) zgodne z załącznikiem.
Dowód : dokument k. 514 – 534 i 539 – 557 oraz dokumenty na k. 54 – 605
Pismem z dnia 10 lutego 2006 r. (...) poinformował inwestorów (...) o tym, że otrzymali zgłoszenie inwestorów i potwierdzają otrzymanie płatności w związku z inwestycją i zakupem udziałów (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Zapewnił, że zostaną udostępnione kolejne raporty aktualizacyjne.
Dowód: dokument k. 732 – 765
Pismem z dnia 2 października 2006 r., adresowanym do inwestorów, (...) potwierdził otrzymanie płatności w związku z inwestycją.
Dowód: dokument k. 767 -800
Podobnej treści pismo zostało wysłane do nich w dniu 26 października 2006 roku.
Dowód dokument k. 803 – 820
Pismem z dnia 3 maja 2006 roku przesłano do inwestorów dwa pełnomocnictwa, które należało podpisać przed oficjalną rejestracją inwestorów jako wspólników (...) Sp. z o.o. Pełnomocnictwa te upoważniały J. O. (prawnika z biura P. C. (1)) do złożenia szeregu oświadczeń w imieniu inwestorów. W treści pisma zakreślono termin do nadesłania pełnomocnictw do dnia 19 maja 2006 r. Jednocześnie zapewniono o pomyślnym przebiegu prac nad inwestycją.
Dowód: dokument k. 823 – 853
Załącznikiem do pisma było pełnomocnictwo datowane na 1 września 2006 r. upoważniające J. O. do zawarcia w imieniu inwestora umowy pożyczki ze spółką (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, składania wszelkich niezbędnych oświadczeń woli podczas wykonywania umowy pożyczki w zakresie akceptacji wcześniejszej spłaty pożyczki przez (...) sp. z o.o. oraz składania wszelkich niezbędnych oświadczeń woli podczas wykonywania umowy pożyczki w zakresie zamiany wierzytelności wynikających z umowy pożyczki na udziały w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością o wartości odpowiadającej wartości pożyczki. Pełnomocnictwa zostały podpisane przez T. G. (2), P. O`C., J. S., H. B., W. R. (2). Część pełnomocnictw została podpisana 15 stycznia 2006 roku. Podpisali je również M. M. (4), M. M. (2), M. F..
Dowód: dokument k. 854 -890
Pismem z dnia 24 listopada 2006 r., adresowanym do inwestorów, pozwany poprosił o podpisanie dwóch pełnomocnictw upoważniających J. O. do złożenia szeregu oświadczeń w imieniu inwestorów. Podpisane pełnomocnictwo miało być odesłany do dnia 7 grudnia 2006 roku.
Dowód: dokument k. 959 – 985
W dniu 12 grudnia 2005 r., D. R. podpisała pełnomocnictwo dla J. O. do reprezentowania jej jako wspólnika spółki na wszelkich zwyczajnych i nadzwyczajnych zgromadzeniach wspólników spółki oraz podejmowania uchwał. Tożsame pełnomocnictwa zostało udzielone przez pozostałych inwestorów.
Dowód: dokument k. 890 – 894 i 896-956
Pismem z dnia 20 marca 2007 r., adresowanym do inwestorów, pozwany poinformował o dobrej sytuacji na rynku polskim. Do pisma został załączony formularz w celu jego wypełnienia.
Dowód: dokument k. 988 – 1000
Pismem z dnia 26 lipca 2007 r. pozwany zachęcał inwestorów do inwestycji, wskazując, że zawarto już umowy najmu na 80% powierzchni handlowej i przewidywał zwrot inwestycji w ciągu 2 lat.
Dowód: dokument k. 1051-1054
Następnie inwestorzy potwierdzili czynności J. O. w zakresie zawarcia umowy Podporządkowania z 11 lipca 2007 r., oraz zwarcia jej w ich imieniu przez J. O..
Dowód: dokument k. 1054-1067
Kolejnymi pismami z dnia 10 grudnia 2007 r. oraz 10 sierpnia 2008 r. pozwany zapewniał inwestorów o dobrych prognozach dla przedmiotowej inwestycji i zachęcał do dalszego inwestowania.
Dowód: dokumenty k. 1081 -1228
W dniu 12 sierpnia 2008 r. została zawarta umowa z bankiem (...) S.A., (...) Bankiem (...) S.A. oraz (...) Bankiem (...) S.A.
Dowód dokument k. 622 – 729
Pismem z dnia 17 grudnia 2008 r. skierowanym do inwestorów, pozwany po raz pierwszy poinformował o kłopotach finansowych w Polsce ale uspakajał co do losów ich inwestycji. Wskazał, że Centrum ma zostać otwarte w dniu 4 marca 2009 r. i zapraszał ich na to wydarzenie.
Dowód: dokument k. 1231-1303
Pismem z dnia 31 lipca 2009 r. pozwany oraz H. S. poinformowali inwestorów o pomyślnym funkcjonowaniu Centrum Handlowego oraz o problemach z uzyskaniem kredytu i związanej z tym konieczności wprowadzenia kolejnego inwestora, w którym to temacie prowadzone są negocjacje. Wskazali, że większość najemców płaci czynsz i spółka wypełnia wszystkie zobowiązania wobec banku. Jednak na skutek ogólnoświatowego kryzysu bankowego główne banki działające na polskim rynku faktycznie przestały udzielać kredytów inwestycyjnych, a co za tym idzie powstały duże trudności w pozyskaniu dalszego finansowania.
Dowód: dokument k. 1306-1358
Pismem z dnia 22 września 2009 r. pozwany poinformował inwestorów o przekształceniu kredytu w kredyt inwestycyjny z dniem 30 września 2009 r.
Dowód: dokument k. 1359 i nast.
Pismem z dnia 8 grudnia 2009 r. pozwany poinformował inwestorów o kłopotach z kredytem bankowym.
Dowód: dokument k. 1443-1495
Inwestorzy spodziewali się, że pozwany wraz z członkiem zarządu spółki (...) znajdą nabywcę na udziały spółki (...). Do tego celu ci ostatni zatrudnili spółkę (...). Latem 2010 r., spółka (...) złożyła pozwanemu oraz P. C. (3) kolejny raport, odnośnie niemożności znalezienia nabywcy udziałów. Wobec tego pozwany wraz z P. C. (3) rozważali różne inne możliwości, w tym możliwość sprzedaży centrum handlowego spółce notowanej na polskiej giełdzie. Odbyli spotkanie z oddziałem dotyczącym rynku kapitałowego, Banku (...). Od nich otrzymali kontakt do spółki (...).
Dowód: zeznania świadka P. C. (1), złożone na rozprawie z 17 października 2017 r., transkrypcja protokołu rozprawy k. 5055v, 00:17:47- 00:19:55, tom XXVI
M. S. (1) wraz z (...) próbował sprzedać galerię handlową i doszli do przekonania, że w tej atmosferze inwestycyjnej nie da się sprzedać centrum. W związku z powyższym doszło do spotkania z domem maklerskim banku, by sprawdzić czy jest możliwość dofinansowania rynku kapitałowego. Tam poproszono ich aby spotkali się z przedstawicielami spółki (...).
Dowód: zeznania M. S. (1) złożone w charakterze strony pozwanej na rozprawie z 1 czerwca 2017 r., e – protokół, k k.4827, 04:47:53, tom XXV
Spółka (...) emitowała dwie serie akcji. Każda seria była dedykowana do określonej grupy odbiorców. Wszystkie akcje edytowane były w tym samym przedziale kwotowym.
Dowód: zeznania świadka M. L. (2), złożone na rozprawie 17 października 2017 r., e- protokół, k. 5046 v, 02:22:52- 02:24:06
Pismem z 14 maja 2010 r. (k. 1498) pozwany poinformował inwestorów o projekcie refinansowania, a pismem z dnia 31 sierpnia 2010 r. (k. 1580) poinformował o dobrym funkcjonowaniu Centrum, zaś pismem z dnia 29 września 2010 r. (k. 1637) poinformował o wykonaniu zobowiązań wobec Banku.
Dowód: dokumenty k. 1498-1688
Pismem z dnia 18 listopada 2010 r. pozwany poinformował inwestorów o tym, że pojawił się inwestor, który chciałby nabyć przedmiotowe Centrum Handlowe w O. oraz zaproponował zamianę udziałów na akcje. Przedstawił również korzyści płynące z tej inwestycji, jednocześnie informując o planowanym na dzień 15 grudnia 2010 r. Zgromadzeniu Wspólników. Jednocześnie zapowiedział, że dołączy informacje na temat spółki, sprawozdanie finansowe oraz raport w sprawie najmu.
Dowód: dokument k. 1690-1761,
Dodatkowo pismem z dnia 8 grudnia 2010 r. pozwany obiecał inwestorom 5% premii, jeśli wszyscy inwestorzy zaakceptują propozycję inwestora. Wskazał nadto, że w Zgromadzeniu Wspólników uczestniczyć mogą jedynie wspólnicy i ich małżonkowie. Do pisma załączył pakiet informacyjny.
Dowód: dokument k. 1764 i nast.
Pismem z dnia 6 grudnia 2010 r. kierowanym do (...) spółki z o.o., J. S. (2) – członek Królewskiego Instytutu (...) ( (...)) (...) Sp. z o.o. wskazała, że firma (...) od marca 2010 r. jest aktywnie zaangażowana w proces pozyskiwania kapitału dla portfela detalicznego zarządzanego przez (...) w P.. (...) przeprowadziła szczegółową analizę każdego projektu i następnie przygotowała wyczerpujące Memoranda Informacyjne i analizę finansową każdej inwestycji, w tym centrum handlowego (...) w O.. Wraz z pionem Inwestycji Międzynarodowych (...) zbadali obszerną listę potencjalnych podmiotów działających na europejskim rynku i zwrócili się do około 90 z nich: inwestorów i deweloperów, lokalnych i międzynarodowych; od dawna prowadzących inwestycje na lokalnym rynku i po raz pierwszy dokonujących zakupu w Polsce. W wyniku działań marketingowych (...) około 20 inwestorów wyraziło chęć zbadania portfela w celu dalszej analizy inwestycji. Ponadto 2 inwestorów było w szczególności zainteresowanych nabyciem 100% udziałów w centrum (...) w O., więc udostępniono im dodatkowe informacje na temat aktywów, w tym dane dotyczące obrotów i liczby odwiedzających. Pomimo pozytywnych wstępnych rekomendacji doradców obu podmiotów po bliższym przeanalizowaniu stanu aktywów, obaj inwestorzy stracili zainteresowanie i ostatecznie nie złożyli oferty zakupu centrum handlowego (ani żadnej innej nieruchomości handlu detalicznego w Polsce w tym roku).
Wskazała nadto na niekorzystne położenie przedmiotowego Centrum Handlowego, powodujące brak zainteresowania potencjalnych inwestorów. Do pisma załączono wycenę przedmiotowego Centrum, podając że w obecnej sytuacji tynkowej możliwa do uzyskania wycena plasuje się w okolicach (...)euro i odzwierciedla początkową stopę kapitalizacji brutto na poziomie odpowiednio 8,5-8.25%. Natomiast w ofercie (...) nieruchomość została wyceniona na (...)euro i zdaniem (...) jest to mocna oferta w obecnych warunkach rynkowych.
Dowód: dokument k. 1818-1821 i k. 1860
Następnie spółka (...) złożyła ofertę zawarcia umowy pomiędzy (...) a (...) ((...) sp. z o.o.) , na mocy której (...) miała objąć akcje serii (...) w (...), które następnie będą przechowywane w zarządzie powierniczym przez (...) z ewentualnym zamiarem zamiany ich na udziały w (...) Sp. z o.o.
Przedmiotem oferty było 680 000 akcji zwykłych na okaziciela serii (...) za cenę emisyjną (...) PLN każda, które mają zostać objęte w drodze subskrypcji zamkniętej zgodnie z definicją w art. 431 par. 2 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych, tj. przez złożenie oferty przez Spółkę i przyjęcie jej najpóźniej do 28 grudnia 2010 r.
Transakcję miał realizować Dom maklerski: (...) S.A. w K..
W treści oferty zawarto również zobowiązanie do niezbywania akcji przez 12 miesięcy od daty ich objęcia na warunkach określonych w odrębnej umowie. Nadto wskazano, że data zamiany akcji (...) S.A. na udziały w (...) Sp. z o.o. zostanie ustalona po spotkaniu w dniu 15 grudnia 2010 r., przy czym termin ten przypadnie najpóźniej na koniec lutego 2011 r. Ostateczne przeliczenia dotyczące zamiany akcji (...) S.A. na udziały w (...) Sp. z o.o. zostaną dokonane na podstawie średniego kursu akcji (...) S.A. za ostatnie 30 dni przed zamianą, pod warunkiem, że nie przekroczy on kwoty (...) PLN za jedną akcję. Dla celów obliczenia wartości udziałów w (...) Sp. z. o.o. będących częścią transakcji, wartość całego kapitału zakładowego (...) Sp. z o.o. zostanie oszacowana na poziomie (...) euro. Warunkiem koniecznym do zamiany akcji na udziały była zgoda wspólników (...) reprezentujących ponad 50% udziałów (...). Jeżeli 100% wspólników (...) wyda zgodę na przeprowadzenie transakcji, (...) wypłaci dodatkową premię w wysokości 5% akcji.
Wskazano również, że oferta jest uzależniona od wydania zgody na przeprowadzenie transakcji przez bank finansujący (...) Sp. z o.o.
Dowód: dokument k. 1832-1834, zeznania R. D. (2) złożone w charakterze strony powodowej na rozprawie 1 czerwca 2017 r., 00:41:21 – 00:42:13, tom XXV
Powyższa oferta została przesłana do inwestorów wraz z pismem podpisanym przez pozwanego oraz P. C. (1), w którego treści rekomendowali inwestorom przyjęcie oferty oraz przedstawiali korzyści zeń płynące.
Dowód: dokument k. 1835-1854
W dniu 14 grudnia 2010 r. zawarto przedwstępną warunkową umowę sprzedaży udziałów pomiędzy (...) spółką z o.o. (reprezentowana przez P. C. (1)) a (...) S.A. (reprezentowana przez Z. Z.), nawiązującą do umowy inwestycyjnej z dnia 8 grudnia 2010 r. Umowa ta dotyczyła m.in. sprzedaży części udziałów w spółce (...) sp. z o.o.
Dowód: dokument k. 3682-3687 i aneks z dnia 28.02.2011 r. k. 3691
W dniu 15.12.2010 r. doszło do spotkania, w którym uczestniczyli m.in. inwestorzy (...), pozwany, P. C. (3), przedstawiciele (...) (M. T. (2)). W spotkaniu tym nie mogli uczestniczyć doradcy prawni i finansowi inwestorów ale mogli uczestniczyć ich małżonkowie o czym inwestorzy zostali wcześniej uprzedzeni. Na tym spotkaniu tym inwestorzy zostali poinformowani o zagrożeniu wypowiedzeniem umowy kredytu oraz skutkach takiej decyzji oraz przedstawiono im ofertę spółki (...). Spotkanie trwało kilka godzin i przedstawiciel (...) nie był obecny na wszystkich jego częściach.
Dowód: zeznania strony powodowej oraz pozwanej, zeznania świadków P. C. (1), M. T. (2) i H. B..
Na podstawie pełnomocnictw, które Inwestorzy udzielili pozwanemu w styczniu i w lutym 2011 roku, był on uprawniony m.in.
- do sprzedaży posiadanych przez Inwestorów akcji w kapitale zakładowym spółki (...) spółce (...) Sp. z o.o. w W., lub dowolnej innej osobie prawnej utworzonej zgodnie z prawem (...)lub spółce(...) (o której mowa w pkt II pełnomocnictw) w ilości, za cenę i na warunkach według uznania pełnomocnika (pkt I);
- do zawierania oraz wykonywania w imieniu mocodawcy wszelkich umów związanych z wniesieniem aportu w postaci posiadanych przez mocodawców udziałów w kapitale zakładowym spółki (...) do spółki (...) o której mowa w pkt II. (pkt III);
- objęcia/nabycia akcji serii (...) spółki (...) S. A. w ilości, za cenę i na warunkach według uznania pełnomocnika;
- reprezentowania mocodawcy wobec spółki (...) S. A. w K. w zakresie m.in. zawierania umów dotyczących nabywania/obejmowania oraz zbywania akcji (...), oraz warrantów subskrypcyjnych (...) ( i), pkt V)
- podejmowania wszelkich czynności prawnych i faktycznych niezbędnych do realizacji przedmiotu pełnomocnictwa, w tym do reprezentowania mocodawców wobec wszelkich władz, urzędów, organów podatkowych, sądów (itp.) (pkt VII);
- reprezentować inne strony czynności, których dokonuje w imieniu mocodawców jak również reprezentować na zgromadzeniu wspólników pozostałych wspólników (...), (...) lub osoby prawnej utworzonej zgodnie z prawem (...) (…) lub spółki (...) (…) (pkt X).
Dowód: pełnomocnictwa, k. 2028 – 2177
W dniu 15 lipca 2011 r. poinformowano o zgodzie na rejestrację transakcji przez Bank.
Dowód: dokument k. 2357
W tym okresie miał miejsce spadek wartości akcji spółki (...). Przyczyna gwałtownego spadku akcji spółki (...) miała szerszy kontekst rynkowy. Na przełomie 2011/2012 roku spółki z branży nieruchomości i budowlanej notowały na Giełdzie Papierów Wartościowych duże problemy związane głównie z kryzysem na rynku obligacji korporacyjnych. Wiele spółek to dotknęło, 7 – 8 spółek notowanych na giełdzie „podło jakby ofiarą” tego co działo się na rynku obligacji kapitałowych, ponieważ zdecydowana większość takich spółek finansowała rozwój swojej działalności poprzez obligacje, część poprzez kredyty, ale zdecydowana większość przez obligacje. Akcje spółki (...) spadły z 40 złotych, najpierw do 20 złotych, następnie do 10 złotych, ostatecznie do 5 złotych. Załamanie się kursu akcji (...) miało miejsce w dniu 19 kwietnia 2012 r.
Dowód: zeznania świadka M. L. (2), złożone na rozprawie 17 października 2017 r., transkrypcja protokołu, k. 5068, tom XXVI, 02:25:53 – 02:28:34
W dniu okresie od marca do końca maja 2012 r., pozwany M. S. (1) (jako zbywca) zawarł z Inwestorami (jako nabywcami) „Porozumienia o odstąpieniu od transakcji i zwrocie świadczenia nienależnego”, w którym strony oświadczyły, że 14 marca 2012 r., zawarły transakcję sprzedaży akcji za pośrednictwem (...)Domu Maklerskiego w K. (umowę zakupu akcji) spółki (...) S. A. w W.. W wyniku zawartej umowy, nabywcy (Inwestorzy) nabyli od pozwanego akcji (...) serii (...). Akcje wystawione były w formie dokumentu. Jednocześnie strony oświadczyły, że w związku z tym, że w efekcie błędu pełnomocnika nabywców doszło do nabycia w ramach transakcji innej ilości akcji, aniżeli było to objęte zamiarem nabywców, strony odstępują od transakcji, o której mowa w § 1 porozumienia, kierując się przy tym również zamiarem przygotowania i przeprowadzenia nowej transakcji sprzedaży akcji zgodnie z pierwotnym zamiarem nabywców. Do porozumień dołączone zostały „Zlecenie kupna akcji” z 22 maja 2012 r., oraz pełnomocnictwa udzielone pozwanemu w styczniu i w lutym 2011 r.
Dowód: zlecenia zakupu akcji, porozumienia, oraz pełnomocnictwa (podpisane), k. 6645, (tom XXII) do 7399 (tom XXXV)
Pismem z dnia 7 maja 2012 r. M. L. (2), reprezentujący (...) S.A. skierował pismo do pozwanego, w którym poinformował, że (...) nie jest w stanie uzgodnić warunków umowy na nową pożyczkę z Bankiem finansującym (...) sp. z o.o.. W związku z powyższym zaproponował aby udziały (...) s. z o.o. były administrowane przez pozwanego aż do odwołania. Wskazał również, że pozwany nie ma prawa do sprzedaży tychże udziałów ani do ich obciążania bądź przenoszenia.
Dowód: dokument k. 3637
W dniu 22 maja 2012 r. inwestorzy reprezentowani przez D. S. zlecili nabycie akcji serii (...) a pismem z dnia 4 września 2012 r. pozwany poinformował inwestorów o nabyciu akcji serii (...).
Dowód: dokument k. 2362 i 2823
W dniu 24 maja 2012 r. poinformowano inwestorów o zarejestrowaniu akcji w Domu Maklerskim (...) oraz o tym, że są to akcje serii (...) i H. Jednocześnie zasygnalizowano spadek wartości akcji.
Dowód: dokument k. 2357
W tym też dniu pozwany jako pożyczkodawca zawarł ze spółką (...) spółką z o.o. umowę pożyczki na kwotę (...) zł (a zgodnie z aneksem z dnia 25.05.2012 r. na kwotę (...) zł).
Dowód: dokumenty k. 4612-4614
Następnie pismem z dnia 3 września 2012 r. poinformowano o dopuszczeniu akcji serii (...) do obrotu giełdowego.
Dowód: dokument k. 2895
W dniu 25 maja 2012 r. miało miejsce posiedzenie zarządu spółki (...) sp. z o.o., podczas którego podjęto uchwałę o zmianie adresu siedziby spółki. Na posiedzeniu obecny był pozwany posiadający 100 % kapitału zakładowego, tj. 300 841 udziałów spółki o wartości nominalnej (...)zł każdy i łącznej wartości (...) zł. Lista wspólników została podpisana przez P. C. (4) i M. D. (2) – członków zarządu
Dowód dokument k. 408 - 409
W dniu 13 lipca 2012 roku w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie został złożony wniosek o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców. (...) sp. z o.o. w reprezentowana przez P. C. (1) wniosła o zmianę danych wspólnika i wpisanie pozwanego.
Dowód: dokument k. 401 – 407
Postanowieniem z dnia 25 lipca 2012 roku Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie postanowił wpisać w KRS nową siedzibę spółki.
Dowód: dokument k. 412 – 413 oraz k. 422
Pismem z dnia 7 września 2012 r. skierowanym do M. L. (2) przez radcę prawnego M. L. (3) zaproponowano spółce (...) nabycie przez (...) Ltd nabycie udziałów w spółce (...) sp. z o.o. za (...) euro.
Dowód: dokument k. 3644
Pismem dnia 13 września 2012 r. M. L. (2), reprezentujący (...) S.A. poinformował o tym, że otrzymała ofertę od (...) Ltd.
Dowód: dokument k. 3641
W dniu 25 września 2012 r. złożono wniosek o ogłoszenie upadłości spółki (...) S.A. a pismem z dnia 28 września 2012 r. poinformowano o wszczęciu postępowania naprawczego.
Dowód : dokument k. 2899 i 2989
Pismem z dnia 26 listopada 2012 r. prezes zarządu (...) S.A. poinformował akcjonariuszy (...) o aktualnej sytuacji finansowej spółki (...) S.A., w szczególności o przebiegu postępowania upadłościowego.
Dowód: dokument k. 3621-3624
W dniu 19 lutego 2015 r. pozwany sprzedał spółce (...) Ltd udziały w spółce (...) sp. z o.o. za (...) euro. W tym samym dniu pozwany zawarł umowę z (...) spółką z o.o. przeniesienia udziałów za zwolnienie z długu.
Dowód: dokument k. 3365 i k. 4111 oraz k. 3373
W dniu 10 marca 2015 roku została zarejestrowana powodowa spółka. 62 udziałowców spółki (...) sp. z o.o. dokonało warunkowej cesji przyszłego roszczenia o zapłatę z tytułu zwrotu ceny nabycia akcji (...) SA.
Umowy przelewu wierzytelności, zgodnie z którymi powodowa spółka reprezentowana była przez J. O. zostały zawarte 20 maja 2015 r.
Zgodnie z umową przelewu, przedmiotem umowy jest cesja przyszłej wierzytelności jaka przysługiwać ma cedentowi w stosunku do pozwanego z tytułu zwrotu ceny sprzedaży akcji imiennych serii (...) oraz akcji na okaziciela serii (...) spółki (...) S.A., pod warunkiem orzeczenia przez sąd, że umowa sprzedaży akcji jest nieważna.
Załącznikiem do umów cesji były potwierdzenia zawarcia transakcji sprzedaży akcji za pośrednictwem (...)Domu Maklerskiego S.A. oraz potwierdzenie zawarcia transakcji sprzedaży akcji za pośrednictwem (...) Domu Maklerskiego S.A. wraz ze zleceniem kupna akcji.
Zgodnie z umową, Cedent przeniósł na rzecz cesjonariusza wierzytelności oraz wszelkie związane z nią prawa, a w szczególności odsetki od wierzytelności, zaś cesjonariusz nabył te wierzytelności za cenę wskazaną w treści umowy jako wierzytelność warunkową (pod warunkiem orzeczenia przez sąd, że umowa sprzedaży akcji jest nieważna). Zgodnie z § 33 umowy, niniejsza umowa podlega prawu polskiemu. Przedmiotowe umowy zostały zawarte z K. A. (k. 82), H. B. (k. 87), A. C. (k. 92), P. C. (k. 97), A. C. (k.102), P. C. (5) (k. 107), M. C. (2) (k. 112), M. C. (3) (k. 117), P. C. (6) (k. 122), C. C. (3) (k.127), J. D. (2) (k. 132), M. D. (3) (k. 137), A. D. (k. 104), R. D. (1) (k. 147), H. D. (2) (k.152), M. F. (k. 157), T. C. (k. 162), S. G. (k. 167), D. G. (k.172), W. H. (2) (k. 177), K. H. (k. 182), F. H. (k. 187), F. H. (1) (k.192), M. H. (k.197), S. H. (k. 202), D. L. (207), J. L. (k.212), M. L. (1) (k.212), M. M. (1) (k. 222), M. M. (2) (k.227), D. M. (1) (k. 232), D. M. (2) (k.242), K. M. (k.247), E. M. (k.252), J. (...). 0'C. (k. 257), R. T. 0'C. (k.262), (...)'C. (k.267), P. 0'C. (k.272), (...)'C. (k. 277), C. 0'C. (k.282), Tom 0'C. (k. 287), M. O`C. (k. 292), M. M. 0'F. (k.297), F. 0'H. (k. 302), D. 0'S. (k.307), J. (...). 0'S. (k. 312), J. P. (k.317), S. R. (k.322), F. R. (k.327), H. R. (k.332), B. R. (337), F. R. (k.342), D. R. (k.347), W. R. (1) (k.352), M. S. (2) (k.357), P. S. (k.362), C. S. (k.367), C. S. (k. 372), M. S. (3) (k.377), J. T. (k.382), J. T. (k.387), M. W. (k.392) oraz pozostałymi inwestorami wymienionymi w pozwie oraz pismach zawierających rozszerzenie powództwa.
Dowód dokument k. 61 – 65 do 396
Umową z dnia 12 marca 2015 r. spółka (...) sp. z o.o. reprezentowana przez P. C. (1) i P. M. sprzedała na rzecz (...) spółki z o.o. centrum handlowe (...) w O. obciążoną hipotekami umownymi do kwot: (...) euro, (...) zł, (...) euro, (...) euro i (...) zł za kwotę (...) euro netto. Kwoty te w większości te miały być bezpośrednio przelane na rzecz Banków kredytujących inwestycję.
Dowód: dokument k. 4620-4653
Postanowieniem z dnia 13 marca 2015 r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie XII Wydział Gospodarczy KRS stwierdził brak podstaw do wszczęcia postępowania z art. 12 ust. 3 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym w przedmiocie wykreślenie wspólnika M. S. (1) ze spładu (...) sp. z o.o.
Dowód: dokument k. 3401
Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie dokumentów załączonych do pozwu, odpowiedzi na pozew oraz pism procesowych. Sąd, uznał fakty wynikające z niekwestionowanych kserokopii dokumentów za przyznane przez stronę pozwaną na podstawie art. 230 k.p.c. i uwzględnił je ustalając stan faktyczny sprawy. Stanowisko takie zajął również Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 11 kwietnia 2013 r. (sygn. akt I ACa 31/13, Lex nr 1313413) stwierdzając, że dopuszczalna jest sytuacja, w której strona przedkłada odbitkę ksero zamiast właściwego dokumentu, jeżeli strona przeciwna nie kwestionuje tej kserokopii i nie wnosi o dostarczenie dokumentu oryginalnego. W tej sytuacji sąd może odstąpić od obowiązku zażądania oryginału dokumentu, jeżeli przyjmie, że nastąpiło w ten sposób przyznanie przez stronę przeciwną faktów objętych tą kserokopią (art. 229 k.p.c.), bądź też ich przemilczenie przez stronę przeciwną (art. 230 k.p.c.), co uprawnia sąd do przyjęcia tych faktów za prawdziwe bez dowodu. Strony nie kwestionowały autentyczności i prawdziwości przedłożonych w sprawie dokumentów.
Ustalenie stanu faktycznego nastąpiło również na podstawie zeznań R. D. (2) złożonych w charakterze strony powodowej, J. O. złożonych w charakterze strony powodowej, M. S. (1) złożonych w charakterze strony pozwanej oraz świadków P. C. (1), M. L. (2), D. S., M. T. (2) i M. K., M. R. zeznaniom tym w zakresie w jakim posłużyły do ustalenia stanu faktycznego sąd dał wiarę.
Zeznania świadków D. S., M. T. (2) i M. K., M. R. Sąd uznał za wiarygodne jednak nie wnoszące nic istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy.
Zeznania świadka H. B., w zakresie w jakim świadek zeznał, że Inwestorzy nie mieli otrzymać akcji serii (...) spółki (...), a jedynie akcje serii (...), Sąd uznał za niewiarygodne. Ten świadek, tak jak inni Inwestorzy, zawarł z pozwanym 10 maja 2012 r., porozumienie, w którym nie zakwestionował nabycie akcji serii (...), a jedynie nabycie w ramach transakcji innej ilości akcji, deklarując wolę nabycia większej ilości akcji serii (...). Treścią porozumienia potwierdził czynności pełnomocnika M. S. (1), w tym nabycie na przez inwestorów akcji serii (...).
M. S. (1) składający zeznania w charakterze strony pozwanej zeznał, że akcje spółki (...) były warunkowo przekazane do spółki pozwanego (04:56:01,k.4827 tom XXV). Siedem dni przed spotkaniem w grudniu 2015 r., pozwany wysłał Inwestorom list, stanowiący pismo przewodnie od (...), gdzie (...) zaproponowało sprzedaż galerii handlowej prawie 90 % inwestorom. Na samym spotkaniu przedstawiono prezentację i przedstawiciel (...), odpowiadał na pytania Inwestorów, a więc każdy miał pełną świadomość jakie podejmuje działanie. Ponadto wskazał on, że na podstawie przedmiotowych transakcji nie otrzymał żadnych należności ani też nie został zwolniony z żadnego zobowiązania, kwestionując tym samym okoliczność, że został wzbogacony dzięki przedmiotowym transakcjom. Zakwestionował również wartość udziałów wskazaną w treści umów, podkreślając, że została ona wskazana w tej a nie innej wysokości jedynie dla celów podatkowych. Zeznał on również, nie nigdy nie nabył przedmiotowych udziałów, bowiem nabycie miało charakter jedynie powierniczy. Sąd dał wiarę zeznaniom strony pozwanej, bowiem materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie zawierał przeciwdowodów. Zeznania strony powodowej zaś zawierają jedynie przypuszczenia na temat ewentualnych złych intencji pozwanego. ( k. 4828; 05:38:26, tom XXV).
Świadek M. R. – pracownik (...) Bank (...) a następnie Banku (...), zeznał, że okres 2009 - 2011 był okresem trudnym, to był okres kryzysu finansowego i banki korzystały z podwyższenia marż. Wskazał również, że nie doszło do uruchomienia procedury wypowiedzenia umowy kredytu, jednakże nie pamiętał, czy istniało zagrożenie wypowiedzeniem umowy kredytu, przy czym wskaźnik LTV nie był naruszony przez (...) sp. z o.o. Dodał przy tym, że w istotnym dla sprawy okresie chorował a następnie zwolnił się z pracy, przez co nie zajmował się przedmiotową sprawą. Zeznał również, że był problem z poziomem wynajęcia Centrum Handlowego w O..
Świadek M. K. – pracownik (...) zeznał, że zajmował się transakcjami zbycia akcji (...), jednakże nie miał bezpośredniego kontaktu z pozwanym, aczkolwiek miał z nim kontakt mailowy. Dodatkowo kontaktował się z D. S.. Nie wiedział, czy pozwany czynił starania aby wszystkie akcje (...) stały się zbywalne. Dodał przy tym, że (...)nie otrzymało wynagrodzenia od (...) za przedmiotowe transakcje, bowiem (...) „wszystkim przestało płacić”.
Świadek M. L. (2) – współpracujący z (...), a od 2012 r. członek zarządu (...), zeznał, że do kontaktu pomiędzy pozwanym a spółką (...) doszło za pośrednictwem Banku w połowie 2010 r., kiedy to miały miejsce pierwsze rozmowy. Wskazał również, że wartość nieruchomości była bliska wartości zadłużenia. Wskazał również, że nie uczestniczył w spotkaniu z inwestorami w dniu 15.12.2010 r. jednakże uczestniczył w takich spotkaniach w późniejszym okresie, gdy już wartość akcji spadała, podając że już w 2011 r. informował inwestorów (...) o kłopotach finansowych. Następnie wyjaśnił przyczyny spadku wartości akcji, wskazując na kryzys finansowy. Nadto dodał, że finalnie wszystkie akcje zostały dopuszczone do publicznego obrotu, jednakże w tym czasie ich wartość była już niewielka. Nadto części okoliczności sprawy nie pamiętał.
Świadek M. T. (2) również był członkiem zarządu spółki (...). Uczestniczył on w spotkaniu 15.12.2010 r. Zeznał, że spotkanie to trwało kilka godzin i podczas tego spotkania przedstawiał informacje na temat (...). Nie uczestniczył w całości spotkania, zatem nie wiedział, czy rozmawiano na temat zagrożenia wypowiedzeniem kredytu przez Banki. Potwierdził zeznania świadka L. w zakresie losów akcji.
Jego zeznania Sąd ocenił również jako wiarygodne aczkolwiek z uwagi na upływ czasu, widocznym było że świadek nie jest pewien szczegółów przebiegu wydarzeń. Pamiętał m.in., że Centrum Handlowe generowało dochody ale nie pamiętał jakie.
Świadek P. (P.) C. był członkiem zarządu spółki (...) spółki z o.o. od początku jej istnienia a pozwanego zna od 12 lat. Zeznał on, że uczestniczył w spotkaniu w dniu 15.12.2010 r. z inwestorami (...) i wówczas powiedziano inwestorom, że istnieje zagrożenie wypowiedzeniem umowy z Bankiem oraz zapłaty odsetek. Dodał, że w Centrum zainwestowano (...)zł a sprzedano je za (...)zł. czyli poniesiono stratę. Zeznał nadto, że pozwany nie rozumiał niuansów zamiany udziałów na akcje. Mianowicie to świadek P. C. (3) przeprowadzał rozmowy z przedstawicielami (...) na temat przyszłej inwestycji. On też uczestniczył w spotkaniu z dnia 15.12.2010 r.
Świadek H. B. był jednym z inwestorów w przedmiotową inwestycję oraz jednym ze zbywców wierzytelności na rzecz powodowej spółki. Wskazał on, że na spotkanie w dniu 15.12.2010 r. nie można było przyprowadzić doradców. Zeznał nadto, że odnośnie decyzji o zamianie udziałów na akcje nie kontaktował się po spotkaniu z żadnym doradcą, bowiem uważał, że „nie ma innego wyjścia”. Zeznał również, że po otrzymaniu akcji serii (...) w żaden sposób nie zareagował na ten fakt. W tym zakresie jego zeznanie stoi w wyraźnej sprzeczności z podpisaną przez niego umową na k. 6683.
Świadek zeznał nadto, że akcje serii (...) nigdy nie zostały dopuszczone do obrotu, co stoi w sprzeczności z zeznaniami świadków L. i T.. Z jego zeznań wynika także, że wszelkich informacji na temat transakcji udzielał mu pozwany, z którym zna się osobiście i z którym już wcześniej współpracował z korzystnym dla siebie wynikiem.
Świadek D. S. była pełnomocnikiem pozwanego aczkolwiek nie wykonuje zawodu ani radcy prawnego ani adwokata. Nie pamiętała treści pełnomocnictw, bowiem reprezentuje kilkadziesiąt podmiotów. Z uwagi na jej deklarację, iż nie pamięta okoliczności sprawy, jej zeznania niczego istotnego do sprawy nie wniosły.
Wobec cofnięcia wniosku o przesłuchanie świadków J. S. (3), M. G. oraz pozostałych świadków wskazanych przez stronę powodową i pozwaną Sąd nie przeprowadzał tych dowodów.
Sąd oddalił wniosek powoda o przeprowadzenie dowodu z dokumentów stanowiących: odpis listu I. z 18 kwietnia 2011 r., wraz z tłumaczeniem; listu do redakcji w sprawie artykułu w (...)., wraz z tłumaczeniem oraz kserokopii e miał z 7 listopada w sprawie powyższego artykułu, uznając że powyższe dowody nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.
Sąd oddalił wnioski powoda o zobowiązanie na podstawie art. 248 § 1 k.p.c., spółki (...) do złożenia do akt sprawy umowy sprzedaży wierzytelności dotyczącej udziałów w (...) sp. z o. o. zawartej pomiędzy (...) S.A. i (...) Ltd, oraz zobowiązanie pozwanego do złożenia do akt sprawy umowy sprzedaży (...) akcji (...) S.A. serii (...) o numerach od (...) do (...) zawartej pomiędzy (...) sp. z o. o., a pozwanym, uznając że te dokumenty nie mają istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.
W przedmiotowej sprawie powód wniósł o zasądzenie od pozwanego M. S. (1) kwoty 28.390.713 zł (suma kwot 26 303 136,30 zł i 2.087.576,70 zł) tytułem zwrotu ceny nabycia akcji spółki (...) na podstawie umowy sprzedaży tych akcji pomiędzy (...) inwestorami oraz pozwanym. Zdaniem strony powodowej przedmiotowe umowy były nieważne z uwagi na treść art. 58 § 1 i 2 k.c., art. 108 k.c. i art. 103 § 2 k.c. z uwagi na po pierwsze brak umocowania pełnomocnika M. S. (1) do zawarcia umowy (w odniesieniu do akcji serii (...)), po drugie sprzeczność z zasadami współżycia społecznego, po trzecie naruszenie art. 108 k.c. przez pełnomocnika M. S. (1), który był drugą stroną czynności i z uwagi na obejście zakazu zawierania przez pełnomocnika czynności w samym sobą przewidzianego w art. 108 k.c. poprzez udzielenie przez pozwanego dalszego pełnomocnictwa innej osobie. Legitymację procesową czynną do wystąpienia z niniejszym powództwem, strona powodowa wywodziła z umów przelewu wierzytelności zawartych z (...) inwestorami, na mocy których ci ostatni scedowali na powoda swoje roszczenia względem pozwanego wynikające z umowy sprzedaży akcji spółki (...).
Pozwany podniósł brak legitymacji procesowej czynnej spółki (...) Ltd w L., (I.) do wystąpienia z powództwem, kwestionując przy tym skuteczność umów przelewu wierzytelności a tym samym uzyskanie przez powodową spółkę uprawnienia do dochodzenia roszczeń przysługujących (...) inwestorom. Odnosząc się do zarzutów przekroczenia umocowania przez pozwanego jako pełnomocnika wskazał, że inwestorzy podważając uprawnienia pełnomocnika do dokonania szeregu czynności w ich imieniu, nigdy nie odwołali pełnomocnictw. Natomiast fakt, że pełnomocnik mógł być drugą stroną czynności prawnych niezbędnych do dokonania zamiany udziałów inwestorów na akcje spółki (...) wynikał z samej treści pełnomocnictwa. Pozwany jako pełnomocnik działał zgodnie z prawem i wolą mocodawców – inwestorów.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że powodowa spółka posiada legitymację procesową czynną do wytoczenia powództwa w niniejszej sprawie w tym znaczeniu, że dopuszczalne było zawarcie umowy cesji wierzytelności z inwestorami. Powodowa spółka została zawiązana przez Inwestorów celem dochodzenia roszczeń przeciwko pozwanemu związanych z zawartymi przez nich umowami sprzedaży akcji spółki (...) S. A. Sześćdziesięciu trzech Inwestorów, wskazanych z imienia i nazwiska w załączniku nr 5 do pozwu (oraz kolejni, którzy dokonali cesji w toku procesu), dokonało przelewu przyszłych wierzytelności o zapłatę zwrotu ceny akcji w spółce (...) S. A. pod warunkiem ustalenia przez Sąd, że umowy sprzedaży akcji są nieważne. Celem umów przelewu było przeniesienie przez Inwestorów – wierzycieli, wierzytelności na powodową spółkę, skutkujące wyłączeniem wierzycieli ze stosunku zobowiązaniowego i zajęcie ich miejsca przez nabywcę wierzytelności. Powyższe jednak nie miało wpływu na zmianę stosunku zobowiązaniowego, zmianie uległy bowiem jedynie uczestnicy tego stosunku, dotychczasowych wierzycieli – Inwestorów zastąpił nabywca wierzytelności powód, który stał się wierzycielem w stosunku do tego samego dłużnika. Przelew wierzytelności wywołuje bezpośrednie skutki wobec dłużnika, po stronie którego powstaje obowiązek świadczenia w stosunku do nabywcy wierzytelności. Prawo cywilne dopuszcza zmiany podmiotowe w obrębie wierzytelności, zarówno po stronie wierzyciela, jak i dłużnika. W przedmiotowej sprawie spełnienie się określonego w umowie przelewu warunku, jakim było orzeczenie przez Sąd, że umowy zamiany akcji były nieważne, spowodowałoby jednoczesne powstanie wymagalnych wierzytelności, które Sąd mógłby zasądzić na rzecz powoda. Judykatura oraz doktryna dopuszczają możliwość dokonania przelewu wierzytelności przyszłych, skutkujące przejściem ekspektatywy tej wierzytelności z majątku cedenta do majątku cesjonariusza. Cedent nie ma przy tym prawa wpływania na istnienie i rozmiar tej wierzytelności, ponieważ rozporządzenie ma w tym zakresie charakter definitywny. W niniejszej sprawie zachodziła specyficzna kumulacja roszczenia o zasądzenie i żądanie ustalenia. W ramach postępowania obejmującego powództwo o zasądzenie świadczenia pieniężnego, dokonując oceny zasadności tego roszczenia, Sąd zobowiązany był do ustalenia czy podejmowane przez pozwanego jako pełnomocnika Inwestorów czynności prawne, były nieważne. W związku z powyższym powód posiada legitymację do dochodzenia przedmiotowego roszczenia. Legitymacja czynna powoda wynika z umów przelewu wierzytelności jako nabywcy wierzytelności w postaci ekspektatywy powstania prawa oraz jako osoby warunkowo uprawnionej. Wbrew twierdzeniom pozwanego umowy przelewu wierzytelności nie były czynnościami pozornymi. Założeniem tych umów nie był bowiem brak wywołania skutków prawnych. Wręcz przeciwnie - przelewy zostały dokonane, aby wierzytelności przeszły na powodową spółkę. Jednocześnie w samej treści pozwu wskazano, że spółka została utworzona w celu dochodzenia roszczenia. Nie jest zatem spełniony warunek normatywny uznania czynności za pozorną.
Zgłoszone przez powoda roszczenie nie zasługiwało jednak na uwzględnienie, bowiem nawet przy ustaleniu nieważności umów sprzedaży akcji spółki (...) S. A., po stronie pozwanego nie powstałoby zobowiązanie do zwrotu ceny akcji, a jedynie zwrotu tego co świadczyli Inwestorzy w wykonaniu umów sprzedaży. Inwestorzy za nabycie akcji nie uiszczali kwot pieniężnych, ich świadczenie nie było zatem świadczeniem pieniężnym. Inwestorzy za nabycie akcji zobowiązani byli przenieść na spółkę (...), udziały posiadane przez nich w spółce (...). Wobec tego po ewentualnym stwierdzeniu nieważności umów sprzedaży akcji, Inwestorzy nabyliby wierzytelność o zwrot ich świadczenia czyli udziałów w spółce (...), nie zaś o zwrot ceny akcji. Dodać przy tym należy, że strona pozwana zakwestionowała również wartość roszczenia, wskazując że udziały inwestorów nigdy nie miały takiej wartości, jaka wskazana jest w pozwie oraz pismach zawierających rozszerzenie powództwa. Pozwany wyjaśnił przy tym w toku swoich zeznań, że wartość udziałów wskazana przez niego w treści umów zamiany nie miała pokrycia w rzeczywistości. Zatem dla udowodnienia wysokości swoich roszczeń strona powodowa powinna była powołać dowód z opinii biegłego, a tego nie uczyniła.
Przedmiotem umów przelewu wierzytelności były wierzytelności przyszłe dotyczące zwrotu ceny akcji. Ewentualne roszczenie odszkodowawcze, mogłoby przysługiwać Inwestorom, nie zaś powodowi, bowiem on uprawniony był jedynie do dochodzenia roszczeń określonych w umowie przelewu, która to umowa w bardzo wąski sposób określała wierzytelność objętą przelewem. W szczególności z jej treści nie wynikało, że cesją objęte jest odszkodowanie przysługujące inwestorom (...). Takie zaś roszczenie odszkodowawcze wymagałoby ustalenia czy inwestorów łączył z pozwanym jakiś stosunek w zakresie doradztwa, czy z winy pozwanego nastąpiło nienależyte wykonanie zobowiązań wynikających z tego stosunku prawnego oraz, czy Inwestorzy (...) ponieśli szkodę, a jeśli tak to w jakiej wysokości. Co do zasady zaś, w takim przypadku, rozważyć należałoby, jurysdykcję sądów polskich, w szczególności czy są one władne rozstrzygnąć tego typu powództwo.
Przechodząc w tym miejscu do podnoszonego przez powoda zarzutu nieważności umów sprzedaży akcji spółki (...) S.A., stwierdzić należy że jest on bezzasadny. Zarzut nieważności ww. umów, powód uzasadniał po pierwsze brakiem umocowania pełnomocnika M. S. (1) do zawarcia umów (w odniesieniu do akcji serii (...)). Ten zarzut nie znajduje potwierdzenia w materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. Dowodami przesądzającymi o bezzasadności tego zarzutu są przede wszystkim dokumenty w postaci pełnomocnictw udzielonych przez inwestorów pozwanemu oraz „Porozumienia o odstąpieniu od transakcji i zwrocie świadczenia nienależnego”. Z treści udzielonych przez Inwestorów pełnomocnictw wynikają szerokie uprawnienia pełnomocnika do podejmowania różnego rodzaju czynności w imieniu mocodawców, w tym do objęcia/nabycia akcji serii (...) spółki (...) S. A. w ilości, za cenę i na warunkach według uznania pełnomocnictwa, reprezentowania mocodawcy wobec spółki(...)Dom Maklerski S. A. w K. w zakresie zawierania umów dotyczących nabywania/obejmowania oraz zbywania akcji (...). Umocowanie pełnomocnika nie było zatem ograniczone do nabycia w imieniu Inwestorów jedynie akcji serii (...). Jednak nawet gdyby przyjąć, że nabycie przez pełnomocnika akcji serii (...) stanowiło przekroczenie granic umocowania, to czynności dokonane w tym zakresie zostały potwierdzone przez mocodawców. Treść zawartych pomiędzy Inwestorami, a pozwanym porozumień o odstąpieniu od umowy transakcji, potwierdza powyższe. Przedmiotowe porozumienia zawierają oświadczenia Inwestorów, z których wynika, że w związku z tym, że w efekcie błędu pełnomocnika nabywców doszło do nabycia w ramach transakcji innej ilości akcji, aniżeli było to objęte zamiarem nabywców, strony odstępują od transakcji, o której mowa w § 1 porozumienia, kierując się przy tym również zamiarem przygotowania i przeprowadzenia nowej transakcji sprzedaży akcji zgodnie z pierwotnym zamiarem nabywców. Inwestorzy nie kwestionowali zatem faktu nabycia przez pełnomocnika akcji serii (...), a jedynie ilość nabytych akcji. Natomiast na podstawie ww. porozumień w ramach nowych transakcji Inwestorzy nabyli jeszcze więcej akcji spółki (...) S. A., i co do tych nowych transakcji strona powodowa nie wnosiła o stwierdzenie ich nieważności. Przy takiej postawie Inwestorów brak było podstaw do uznania umów sprzedaży akcji za nieważne, z uwagi na brak umocowania pełnomocnika do nabycia akcji serii (...) w imieniu Inwestorów.
Jedynie na marginesie wskazać można, że niezbędność nabycia akcji serii (...) spółki (...) wynikała, z tego że przy nieznanej ilości osób, które zaakceptują ofertę oraz nieznanej cenie akcji (...) S. A., które miały zostać sprzedane Inwestorom, nieznana była ilość akcji potrzebnych dla dokonania ich wymiany na udziały w (...) Sp. z o. o., zgodnie z parytetem, który miał przydzielać akcje o wartości równej 105 % pierwotnej wartości inwestycji w udziały spółki (...). Wartość serii (...) akcji spółki (...) S. A. (680 000 akcji) według kursu EUR z dnia ustalenia ceny akcji, wynosiła (...) EUR. Koniecznym zatem stało się wyemitowanie przez spółkę (...) dodatkowych akcji, i były to właśnie akcje serii (...). Sprzedaż Inwestorom akcji serii (...), nie była wobec tego czynnością przekraczającą zakres pełnomocnictwa, a była zabiegiem niezbędnym do wykonania warunków transakcji, do przeprowadzenia których pełnomocnictwo zostało udzielone.
Po drugie zarzut nieważności umowy sprzedaży akcji, powód uzasadniał nadużyciem pełnomocnictwa poprzez podejmowanie przez pełnomocnika czynności sprzecznych z zasadami współżycia społecznego w tym nabycie akcji serii (...) spółki (...) S. A., które są bezwartościowe. Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe nie uprawnia do podzielenia stanowiska powoda w powyższym zakresie. W pierwszej kolejności wskazać należy, że w momencie zaistnienia problemów Inwestorów z uzyskaniem od banków finansowania budowy centrum handlowego, nie było chętnych by kupić udziały w spółce (...). Natomiast oferta spółki (...) S. A., pozwalała zmienić niepłynną inwestycję w udziały spółki (...), na płynną inwestycję w akcje notowane na giełdzie publicznej, której wartość i perspektywy zarobku weryfikowane były przez publiczny charakter spółki i chronione przez instytucje publicznego obrotu papierami wartościowym. Dodatkowo Inwestorzy (z zastrzeżeniem rocznej blokady sprzedaży akcji) mieli otrzymać akcje (...) S.A. o wartości 100 % ich pierwotnej inwestycji, w przypadku zainteresowania ofertą wszystkich inwestorów – 105 %. Inwestorzy zaaprobowali ofertę zakupu akcji spółki (...), co wynika z okoliczności zawarcia umów sprzedaży akcji, jak również z zeznań R. D. (2) złożonych w charakterze strony powodowej, będącej jednocześnie Inwestorem. R. D. (2) (finansistka) zeznała: „Byłam w stanie ocenić rodzaj inwestycji. mam również przyjaciół i kolegów po fachu z którymi rozmawiałam o tego rodzaju inwestycji. Wydawało się, że jest obarczona niskim ryzykiem. Mieliśmy być udziałowcami. I to było aktywo które miało się opłacać. (00:31:04 – 00:31:41, k.4876, tom XXV). Ponadto zeznała, że było spotkanie informacyjne na którym tłumaczono zasady kupna akcji serii (...) spółki (...), w grudniu 2010 r. (00:32:19 – 00:32:52, k. 4877). Na spotkaniu obecny był również pozwany oraz przedstawiciel (...) (podmiotu wyceniającego wartość spółki (...)), jak również przedstawiciel spółki (...). Na tym spotkaniu zaproponowano Inwestorom zakup akcji spółki (...) (00:37:44 – 00:38:05, k. 4879). Inwestorzy zostali poinformowali o tym, że zgoda ich wszystkich na zamianę udziałów spółki (...) na akcje spółki (...), wiązała się z 5 % premią. Tylko jeden z Inwestorów odmówił zgodny na zamianę udziałów (00:41:21- 00:42:23).
Na uwagę zasługuje również fakt, że wartość udziałów spółki (...) została wyceniona przez niezależnego rzeczoznawcę spółkę (...), nie zaś przez pozwanego. Wobec tego Inwestorzy mogli ocenić stan spółki (...) nie tylko na podstawie sporządzonego raportu wartość, ale również za pośrednictwem rozmowy z przedstawicielami rzeczoznawcy obecnymi na spotkaniu informacyjnym w grudniu 2010 r. Inwestorzy posiadali wiedzę, co do prestiżu rzeczoznawcy spółki (...) w sektorze nieruchomości (zeznania R. D. (2); 01:31:44). Ponadto inwestorzy mieli możliwość zapoznania się z treścią prospektu dotyczącego sprzedaży akcji spółki , okoliczność tą potwierdziła w swych zeznaniach R. D. (2) (00:49:30 – 00:50:01, k. 4904- 4904, tom XXV). Na samym spotkaniu w grudniu 2010 roku przedstawiono prezentację, i przedstawiciel (...), odpowiadał na pytania Inwestorów, a więc każdy miał pełną świadomość jakie podejmuje działanie (zeznania M. S. (1), k. 4828; 05:38:26, tom XXV). Podkreślić przy tym należy, że nawet jeśli inwestorzy nie mogli przyprowadzić na spotkanie w dniu 15 grudnia 2010 r. doradców, to nie mieli zakazu utrwalenia treści spotkania a następnie skonsultowania swej decyzji z niezależnym doradcą. Takie czynności mieli możność wykonać już po przedmiotowym spotkaniu, zwłaszcza że dostarczono im szereg dokumentacji dotyczącej przedmiotowej inwestycji.
Oczekiwania Inwestorów co do jakości ich inwestycji w (...) S. A. znalazły potwierdzenie w rzeczywistości. Cena akcji (...) S. A., jaką przyjęto dla ustalenia parytetu wymiany udziałów w (...) sp. z o. o. na akcje wynosiła (...)podczas gdy ówczesna cena akcji na giełdzie (...) zł.
W ocenie Sądu Okręgowego okoliczność załamania kursu akcji spółki (...) w kwietniu 2012 r., nie może obciążać pozwanego, bowiem w dacie zdecydowania się Inwestorów na zakup akcji spółki (...), spółka wykazywała dobre wyniki finansowe. Trudne zatem było do przewidzenia, że po rocznej blokadzie sprzedaży akcji, kurs akcji zmieni się na niekorzyść inwestorów. Powód niezasadnie obarcza odpowiedzialnością za ten stan rzeczy pozwanego przypisując mu zamiar celowego pokrzywdzenia Inwestorów przez zmuszenie ich do inwestycji. Zeznania M. S. (1) złożone w charakterze strony pozwanej potwierdzają, że podejmował on próby rozwiązania problemów (...) spółki (...) również w inny sposób niż przez zamianę jej udziałów na akcje spółki (...). Okoliczność powyższa została potwierdzona również zeznaniami świadka P. C. (1). Pozwany zeznał: Z (...) próbowaliśmy sprzedać galerię i doszliśmy do przekonania, że w tej atmosferze inwestycyjnej nie da się sprzedać, a więc spotkaliśmy się z domem maklerskim banku, by sprawdzić czy jest możliwość dofinansowania rynku kapitałowego. Poproszono nas abyśmy się spotkali z (...)” (04:47:53, k.4827, tom XXV). Decyzja inwestycyjna, jak już powyższej wskazano, była pozostawiona rozeznaniu Inwestorów. Doszukiwanie się w działaniach pozwanego złych intencji, w sytuacji gdy przez długi okres czasu wszystko przebiegało zgodnie z oczekiwaniami Inwestorów, a o późniejszym losie inwestycji zadecydowały czynniki, na które pozwany nie miał wpływu i których nie mógł przewidzieć, nie zostało w sposób przekonujący udowodnione. Przyczyna gwałtownego spadku akcji spółki (...) (zeznania świadka M. L.) miała szerszy kontekst rynkowy na przełomie 2011/2012 roku spółki z branży nieruchomości i budowlanej notowały na Giełdzie Papierów Wartościowych duże problemy związane głównie z kryzysem na rynku obligacji korporacyjnych.
Wobec powyższego stawianie pozwanemu zarzutu, iż jako pełnomocnik Inwestorów podejmował czynności sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, poprzez zakup bezwartościowych akcji serii (...) spółki (...), nie jest uzasadnione. Dodać przy tym należy, że nie tylko z zeznań pozwanego ale również z pisma na k. 3637 wynika, że objęcie przez pozwanego udziałów (...) miało charakter jedynie powierniczy.
Po trzecie zarzut nieważności umowy sprzedaży akcji, powód wywodził z naruszenia art. 108 k.c. przez pełnomocnika M. S. (1), który był drugą stroną czynności i z uwagi na obejście zakazu zawierania przez pełnomocnika czynności w samym sobą przewidzianego w art. 108 k.c. poprzez udzielenie przez pozwanego dalszego pełnomocnictwa innej osobie. W ocenie Sądu Okręgowego również ten zarzut był niezasadny. Okoliczność, że pełnomocnik mógł być drugą stroną czynności prawnych niezbędnych do dokonania zamiany udziałów na akcje, wynika wprost z treści pełnomocnictw. Zgodnie z treścią pkt X pełnomocnictw, pełnomocnik miał prawo do reprezentowania innych stron czynności, których dokonywał w imieniu mocodawców. Strona powodowa nie zaoferowała żadnych dowodów na okoliczność naruszenia interesów Inwestorów, przez pozwanego jako pełnomocnika przy nabyciu akcji spółki (...) S. A. Przeniesienie udziałów spółki (...) sp. z o.o. na pozwanego oraz to, że pozwany był drugą strona umowy sprzedaży Inwestorom akcji (...) S. A., wynikało z natury relacji prawnych, które w trakcie wykonywania umowy się pojawiły, i były niezbędne do wykonania transakcji zgodnie z pierwotnym celem, czyli zamianą udziałów, jakie inwestorzy posiadali w spółce (...) Sp. z o. o., na akcje (...) S. A. Konieczność powyższej zamiany wynikała z zaistnienia problemów w trakcie realizacji inwestycji. W grudniu 2009 r., pozwany poinformował Inwestorów o kłopotach z kredytem bankowym. Natomiast w listopada 2010 r., o pojawieniu się inwestora który chciałby nabyć Centrum Handlowe w O. oraz zaproponował zamianę udziałów na akcje. Przedstawił również korzyści płynące z tej inwestycji, jednocześnie informując o planowanym na dzień 15 grudnia 2010 r. Inwestorzy zdecydowali o przyjęciu oferty zamiany udziałów na akcje, bowiem ta propozycja była sposobem na uzyskanie przez inwestorów umowy kredytu na satysfakcjonujących warunkach, celem sfinansowania budowy Centrum Handlowego w O.. W treści oferty wskazano, że jest ona uzależniona od wydania zgody na przeprowadzenie transakcji przez bank finansujący (...) Sp. z o.o.
Wskazać również należy że nie wykazano by pozwany został wzbogacony na skutek powyższych transakcji. Pozwany bowiem wyraźnie temu zaprzeczył, wskazując że nie nabył żadnych korzyści na skutek przedmiotowych transakcji ani też nie został zwolniony z żadnego zobowiązania. Wskazać w tym miejscu należy, że koszty inwestycji wynosiły (...) euro a udzielony kredyt na realizację inwestycji wyniósł (...) euro plus VAT (...) zł (k. 4203 akt- umowa kredytu z dnia 12.08.2008 r.). Nadto w dniu 19 lutego 2015 r. pozwany sprzedał spółce (...) Ltd udziały w spółce (...) sp. z o.o. za (...) euro. W tym samym dniu pozwany zawarł umowę z (...) spółką z o.o. przeniesienia udziałów za zwolnienie z długu. Wskazać również należy na wysokość zadłużenia Centrum (...) w O., szczegółowo opisaną w umowie sprzedaży Centrum z 15 marca 2015 r.
Zauważyć także należy, że inwestorzy nigdy nie uchylili się od skutków prawnych złożonych przez siebie oświadczeń woli, w szczególności nie powoływali się na działanie pod wpływem błędu.
Biorąc pod uwagę powyższe, z uwagi na brak udowodnienia roszczenia zarówno co do zasady jak i co do wysokości, powództwo należało oddalić.
O kosztach Sąd orzekł na zasadzie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., obciążając nimi w całości powoda, ponieważ powództwo zostało w całości oddalone. Sąd ostateczne rozliczenie kosztów postępowania pozostawił referendarzowi na podstawie art. 108 § 1 k.p.c.
SSO Edyta Bronowicka
ZARZĄDZENIE
1. (...)
2. (...)
SSO Edyta Bronowicka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Edyta Bronowicka
Data wytworzenia informacji: