XX GC 1043/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2014-11-18
Sygn. akt XX GC 1043/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 listopada 2014 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie XX Wydział Gospodarczy w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Agnieszka Baran |
Protokolant: |
sekr. sądowy Hanna Nowicka |
po rozpoznaniu w dniu 04 listopada 2014 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” Sp.k. w W.
przeciwko R. S.
o zapłatę
orzeka:
1. zasądza od pozwanego R. S. na rzecz powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” sp. k. w W. kwotę 299 018,32 zł (dwieście dziewięćdziesiąt dziewięć tysięcy osiemnaście złotych trzydzieści dwa grosze) wraz z ustawowymi odsetkami:
a) od kwoty 107 641,60 zł od 19 listopada 2012 roku do dnia zapłaty,
b) od kwoty 191 376,72 zł od dnia 7 października 2013 roku do dnia zapłaty,
2. w pozostałej części powództwo oddala,
3. Zasądza od pozwanego R. S. na rzecz powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” sp. k. w W. kwotę 19 185,84 zł (dziewiętnaście tysięcy sto osiemdziesiąt pięć złotych osiemdziesiąt cztery grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu.
SSO Agnieszka Baran
Sygn. akt: XX GC 1043/12
UZASADNIENIE
Pozwem z 19 listopada 2012 roku powódka – (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” spółka komandytowa w W. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego R. S. kwoty 127 008,40 zł z ustawowymi odsetkami od 18 czerwca 2012 roku do 19 listopada 2012 roku. Powódka wskazała, że żądana kwota stanowi należne jej odszkodowanie za korzystanie przez pozwanego z lokalu bez tytułu prawnego w okresie od 18 czerwca 2012 roku do 19 listopada 2012 roku. Przedmiotowy lokal oznaczony nr (...) znajduje się obszarze przejścia podziemnego zlokalizowanego w W. pod Al. (...) w rejonie Al. (...) (...), do którego to obiektu powodowa spółka uzyskała prawo dysponowania nim na mocy decyzji administracyjnej, w której przyznano jej prawo do zajęcia pasa drogowego (pozew k. 3- 12).
W odpowiedzi na pozew pozwany R. S. wniósł o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu swojego stanowiska podniósł m. in., że na mocy decyzji z 15 czerwca 2012 roku nie zezwolono powódce na najem pawilonów handlowych zlokalizowanych w spornym przejściu podziemnym. W ocenie pozwanego uprawnienie powódki do wynajmowania lokali podmiotom trzecim nie jest chronione prawnie. Zdaniem pozwanego powódka nie wykazała również, że spornym lokalem interesowali się potencjalni najemcy, a zatem w ogóle nie wykazała istnienia po jej stronie szkody (odpowiedź na pozew k. -108).
Pismem z 4 października 2013 roku powódka rozszerzyła powództwo o zapłatę kwoty 211 750,00 zł tytułem odszkodowania za korzystanie przez pozwanego ze spornego lokalu nr (...) w okresie od 20 listopada 2012 roku do 27 lipca 2013 roku. W piśmie powódka wskazała, że 27 lipca 2013 roku pozwany opuścił sporny lokal wydając go stronie powodowej. W konsekwencji wskazanego rozszerzenia żądania pozwu, powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kwoty 338 758,40 zł tytułem szkody wyrządzonej na skutek zajmowania lokalu w okresie od 18 czerwca 2012 roku do 27 lipca 2013 roku (pismo powoda k. 314- 321).
W piśmie z 16 kwietnia 2014 roku powodowa spółka ograniczyła powództwo do kwoty 309 085,54 zł wnosząc o zasądzenie jej wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 117 708,80 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz od kwoty 191 376,74 zł od dnia wniesienia pisma z 4 października 2013 roku (rozszerzenia powództwa) do dnia zapłaty (pismo k. 425-427).
Pismem z 30 września 2014 roku powódka po rax kolejny ograniczyła powództwo, wnosząc o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kwoty 301 504,14 zł wraz z ustawowymi odsetkami wyliczonymi w sposób opisany w omawianym piśmie. Powódka poinformowała,że 4 września 2014 roku pozwany dokonał zapłaty kwoty 9 740,48 zł, tytułem należności stwierdzonej fakturą VAT nr (...) z 20 czerwca 2012 roku (pismo powódki k. 489-491).
W pozostałym zakresie stron powodowa cofnęła powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia (oświadczenie pełnomocnika powódki na rozprawie 4 listopada 2014 roku k. 582).
Postanowieniem z 18 listopada 2014 roku Sąd umorzył postępowanie ponad kwotę wskazaną w piśmie strony powodowej z 30 września 2014 roku, precyzującym żądaniem pozwu (postanowienie k. 589).
Sąd ustalił, co następuje:
Na mocy umowy z 17 czerwca 1992 roku zawartej z Wojewodą (...) spółka W (...) sp. z o.o. w W. (działająca wówczas pod firmą (...) sp. z o.o. dzierżawiła kilkanaście przejść podziemnych położonych w W., w tym także powołane w pozwie przejście podziemne znajdujące się pod Al. (...) w rejonie Al. (...) (...). Spółka ta zarządzała lokalami znajdującymi się w przejściach podziemnych. Przedmiotowa umowa dzierżawy została zawarta na czas określony – 20 lat i wygasła w dniu 17 czerwca 2012 roku ( umowa dzierżawy wraz z aneksami k. 230v-237v, oświadczenie k. 36, postanowienie k. 37).
W okresie obowiązywania ww. umowy dzierżawy, 6 marca 2008 roku, spółka (...) wynajęła pozwanemu R. S. lokal oznaczony nr (...), położony w przejściu podziemnym pod Al. (...) w rej. Al. (...) (...). Umowa została zawarta na czas oznaczony do 15 czerwca 2012 roku (umowa najmu k. 85-88).
Decyzją z 15 czerwca 2012 roku Zarząd Dróg Miejskich z upoważnienia Prezydenta (...) W. zezwolił powodowej spółce na zajecie pasa drogowego w obszarze przejścia podziemnego zlokalizowanego w pasie drogi wojewódzkiej A. J. w rejonie Al. (...) (...) pod pawilony usługowo – handlowe oraz teren o pow. 440m2 dla potrzeb związanych z zaopatrzeniem pawilonów handlowo – usługowych zlokalizowanych w ww. przejściu podziemnym , na okres od 18 czerwca 2012 roku do 18 czerwca 2015 roku. Za zajęcie ww. pasa drogowego pozwana spółka zobowiązana została do uiszczenia opłaty w łącznej kwocie 5 203 369,60 zł, którą miała uiścić w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna (decyzja k. 26-28).
Powołana wyżej decyzja jest decyzją ostateczną w rozumieniu art. 16 § 1 k.p.a. (zaświadczenie Samorządowego kolegium Odwoławczego k. 35).
Na podstawie umowy dzierżawy zawartej 16 czerwca 2012 roku spółka (...) Sp. z o.o. oddała w dzierżawę powodowej spółce m. in. witryny aluminiowe oszklone o łącznej długości 750 mb usytuowane w budowli przejścia podziemnego pod skrzyżowaniem Al. (...). J. P. (...), pod Al. (...) (łącznik z Hotelem (...)), pod ul. (...) i pod ul. (...). Umowa została zawarta na czas nieoznaczony od 18 czerwca 2012 roku (umowa dzierżawy k. 38-40).
18 czerwca 2012 roku została sporządzony protokół odbioru obiektu – przejścia podziemnego z lokalizowanego pod Al. (...) w rejonie Al. (...) (...). Na podstawie tego protokołu Zarząd Dróg Miejskich przejął wskazany obiekt, w związku z wygaśnięciem umowy dzierżawy. Na podstawie tego samego protokołu Zarząd Dróg Miejskich przekazał przejścia podziemne powodowej spółce. W treści protokołu zostało wskazane, że pawilony znajdujące się w przejściu podziemnym nie są własnością (...) (protokół k. 257-258).
Pomimo, ze umowa najmu zawarta przez pozwanego ze spółka (...) Sp. z o.o. wygasła z dniem 15 czerwca 2012 roku, pozwany nie opuścił zajmowanego dotąd lokalu (okoliczność bezsporna).
Po uzyskaniu prawa do lokali znajdujących się w przedmiotowym przejściu podziemnym powodowa spółka prowadziła z pozwanym negocjacje w przedmiocie warunków na jakich zawarta zostałaby ewentualna umowa najmu. Negocjacje, które były prowadzone do 6 lipca 2012 roku nie odniosły rezultatu. Pomimo tego, pozwany w dalszym ciągu nie zwrócił spornego lokalu powodowej spółce, pomimo kierowanych do niego licznych wezwań do opuszczenia i opróżnienia lokalu oraz zapłaty za bezumowne korzystanie z niego (wezwania powodowej spółki kierowane do pozwanego k. 339-347).
Pozwany nie skorzystał z przedstawionej mu przez powódkę oferty wynajęcia innego lokalu na warunkach finansowych sprzed 15 czerwca 2012 roku (zeznania świadka Z. W. k. 384-385).
W okresie zajmowania lokalu nr (...) przez pozwanego powodowa spółka nie mogła go wynająć innemu podmiotowi, pomimo istniejącego zainteresowania tym lokalem (zeznania świadków M. F. k. 383).
We wskazanym w pozwie okresie od 18 czerwca 2012 roku do 27 lipca 2013 roku możliwe było wynajęcie spornego lokalu nr (...) według stawki czynszu ustalonej na 320 zł za jeden metr kwadratowy. Przy uwzględnieniu powierzchni lokalu możliwe było wynajęcie spornego lokalu za kwotę 23 232 zł miesięcznie (opinia biegłego J. Ł. k. 406-417).
Powodowa spółka wystawiła na rzecz pozwanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 7 581,40 zł z tytułem opłaty za lokal nr (...) za okres od 18 czerwca 2012 roku do 30 czerwca 2012 roku 9faktura k. 41). Należność wynikająca z tej faktury VAT wraz z należnymi odsetkami ustawowymi została uiszczona przez pozwanego 4 września 2014 roku (potwierdzenie operacji bankowej – przelewu k. 493).
Następnie, w lipcu i sierpniu 2012 roku powodowa spółka wystawiła na rzecz pozwanego noty księgowe opiewające na 25 410,00 zł, 12 705,00 zł i 13 552,00 zł, ze wskazaniem, że należności te stanowią odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) (noty księgowe k. 42-44).
Pismem z 24 sierpnia 2012 roku powodowa spółka wezwała pozwanego do opuszczenia i opróżnienia lokalu nr (...) w terminie do 31 sierpnia 2012 roku (wezwanie k. 66).
Pismem z 6 września 2012 roku powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 59 248,40 zł tytułem odszkodowania za korzystanie z lokalu nr (...), w terminie do 13 września 2012 roku. W piśmie zostało wskazane, że do czasu opuszczenia lokalu, pozwany jest zobowiązany do zapłaty na rzecz powódki kwoty 847 zł dziennie (wezwanie do zapłaty k. 68).
Pismem z 13 września 2012 roku powód wraz z innymi przedsiębiorcami wniósł do Samorządowego kolegium Odwoławczego wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji z 15 czerwca 2012 roku (wniosek k. 127-136). Postanowieniem z 10 lipca 2013 roku Samorządowe Kolegium Odwoławcze odmówiło wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji (postanowienie k. 324330).
Pismem z 3 października 2012 roku pozwany wraz z innymi przedsiębiorcami wnieśli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z 3 września 2012 roku. Na podstawie tej decyzji Samorządowe Kolegium Odwoławcze umorzyło postępowanie wszczęte na podstawie odwołania od decyzji z 15 czerwca 2012 roku (skarga k. 113 i nast.).
Do 4 października 2012 roku, w wykonaniu decyzji z 15 czerwca 2012 roku powodowa spółka uiściła na rzecz Zarządu Dróg Miejskich w W. kwotę 2 331 561,00 zł (pismo k. 137).
Pismem z 9 października 2012 roku skierowanym do Zarządu Dróg Miejskich w W., przedsiębiorcy wykonujący działalność w lokalach znajdujących się w przejściach podziemnych pod Al. (...)/ Al. (...) (...) (także powód) wnieśli o wszczęcie z urzędu postępowania administracyjnego w celu uchylenia decyzji z 15 czerwca 2012 roku (wniosek k. 138-141).
Pismem z 19 listopada 2012 roku powodowa spółka wniosła przeciwko pozwanemu pozew o opróżnienie i opuszczenie lokalu nr (...) (pozew k. 502). Postępowanie w tej sprawie zostało zakończone umorzeniem postępowania postanowieniem z 15 października 2013 roku, w konsekwencji dobrowolnego wydania lokalu przez pozwanego powodowej spółce, o czym mowa w dalszej części uzasadnienia (postanowienie k. 533).
31 grudnia 2012 roku powodowa spółka wystawiła na rzecz pozwanego notę księgową na kwotę 103 334,00 zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) za okres 22 dni (nota księgowa k. 336).
Kolejne noty księgowe z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie przez pozwanego z lokalu nr (...) zostały wystawione przez powodową spółkę 31 marca 2013 roku i 26 lipca 2013 roku. Opiewały one odpowiednio na kwotę 76 230,00 zł oraz 99 099,00 zł (noty księgowe k. 337-338).
Postanowieniem z 20 lutego 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. odmówił wstrzymania wykonania spornej decyzji Prezydenta (...) W. z 15 czerwca 2012 roku (postanowienie k. 262).
Wyrokiem z 19 lipca 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę powoda i innych byłych najemców pawilonów w spornym przejściu podziemnym na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z 3 września 2012 roku w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego (wyrok WSA k. 323).
Z dniem 27 lipca 2013 roku pozwany R. S. opuściła sporny lokal nr (...) i wydał go powodowej spółce. W lokalu tym powód nie pozostawiła żadnych należących do niego rzeczy (pismo z 27 lipca 2013 roku k. 335).
Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o powołane dowody. W odniesieniu do dowodów z dokumentów, w ocenie Sądu nie budzą one wątpliwości co do ich wiarygodności i nie były również kwestionowane przez żadną ze stron postępowania.
W odniesieniu do pozostałych dowodów przedstawionych przez strony postępowania w niniejszej sprawie należy podnieść co następuje. W ocenie Sądu nie wnosi istotnych okoliczności do niniejszej sprawy złożona przy pozwie opinia M. S.. Jako opinia sporządzona na zlecenie strony powodowej stanowi ona jedynie wzmocnienie podnoszonej w pozwie argumentacji odnoszącej się do wysokości wskazywanej przez powoda szkody.
Postanowieniem z 13 grudnia 2013 roku Sąd oddalił wnioski o przesłuchanie świadków zgłoszone w odpowiedzi na pozew. W ocenie Sądu wskazane przez stronę pozwaną okoliczności, których dotyczą te wnioski dowodowe nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Nie dotyczą one bowiem okoliczności decydujących o istnieniu, bądź nie, w niniejszej sprawie, przesłanek z art. 415 k.c.. Częściowo dotyczą one okoliczności niespornych tj. pozostawania przez pozwanego w sporach sądowo administracyjnych z powodową spółką. Z tego samego powodu postanowieniem z 4 listopada 2014 roku został oddalony wniosek o przesłuchanie stron (k. 582)
W ocenie Sądu nie stanowi istotnego dowodu w niniejszej sprawie pismo Prezydenta (...) W. adresowane do posła R. K. (k. 301). W piśmie tym zreferowany został status prawny przejść podziemnych.
Zdaniem Sądu wiarygodny dowód w niniejszej spawie stanowią zeznania przesłuchanych świadków – M. F. i Z. W.. Jako osoby bezpośrednio współpracujące z powodową spółką mają oni pełną wiedzę na temat spornego lokalu i zainteresowania nim, jak i okoliczności związanych z zajmowaniem lokalu przez pozwanego.
Zdaniem Sądu także w pełni wiarygodny i istotny dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy stanowi dowód z opinii biegłego J. Ł.. Opinia została sporządzona prawidłowo, w oparciu i doświadczenie zawodowe biegłego. Sposób wyprowadzenia w niej wniosków końcowych uwzględnia zasady logicznego rozumowania. Biegły odniósł się na piśmie do uwag dom opinii podnoszonych przez stronę pozwaną. Wyjaśnienia biegłego są spójne i przekonujące. Rację ma biegły, że znaczna część uwag strony pozwanej do opinii wykraczała poza przedmiot opinii biegłego. W zakresie którego dotyczyła opinia biegłego, odniósł się on do uwag strony pozwanej, w sposób w pełni przekonujący w uzupełnieniu opinii z 2 czerwca 2014roku (k. 449). Z tych przyczyn postanowieniem z 4 listopada 2012 roku został oddalony wniosek strony pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego w niniejszej sprawie (k.; 582). W ocenie Sądu sama okoliczność, że opinia sporządzona przez biegłego J. Ł. jest niekorzystna dla strony pozwanej (niezgodna z jej stanowiskiem prezentowanym w sprawie) nie może uzasadniać dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego.
Jako nie dotyczące okoliczności faktycznych niniejszej sprawy, nie stanowią istotnego dowodu dokumenty w postaci zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstw (k. 457462).
W ocenie Sądu, wbrew stanowisku strony pozwanej (np. wyrażonemu w piśmie k. 357-358) nie można uznać, w świetle okoliczności niniejszej sprawy, że dowody z dokumentów składanych przez stronę przy pismach składanych w toku postępowania są spóźnione w świetle art. 207 § 6 k.p.c., bowiem nie wpływały one na długość postępowania w niniejszej sprawie.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo w przeważającej części zasługuje na uwzględnienie.
W ocenie Sądu okoliczności niniejszej sprawy potwierdzają, że powodowa spółka poniosła szkodę w związku z bezprawnym zajmowaniem lokalu nr (...) oraz, że za tę szkodę odpowiedzialność ponosi pozwany R. S., tj. że szkoda powódki pozostaje w związku przyczynowym z działaniem pozwanego, przy czym działanie pozwanego ma charakter działania zawinionego. W toku postępowania w niniejszej sprawie została również udowodniona wysokość poniesionej przez powódkę szkody. Zatem, zdaniem Sądu, okoliczności niniejszej sprawy potwierdzają, że w odniesieniu do pozwanego spełnione zostały przesłanki z art. 415 k.c..
Z okoliczności niniejszej sprawy wynika, że powódka dysponuje spornym pasem drogowym w celu funkcjonowania pawilonów handlowo-usługowych i pobierania z niego pożytków na podstawie decyzji administracyjnej Nr (...)/ (...) (...) oraz dysponuje witrynami aluminiowymi tworzącymi pawilony handlowe na mocy umowy dzierżawy zawartej z (...) Sp. z o.o. w dniu 16 czerwca 2012 r., oraz jest ona uprawniona do najmu pawilonów handlowych osobom trzecim. Obowiązek demontażu witryn aluminiowych po utracie prawa do zajmowania budowli przejść podziemnych, zgodnie z treścią załącznika do w/w decyzji, ciąży na powódce. Nakaz ten uprzednio dotyczył właściciela witryn, tj. (...) Sp. z o. o., lecz – co już opisano na etapie ustaleń stanu faktycznego - z chwilą wygaśnięcia umowy dzierżawy zawartej w dniu 17 czerwca 1992 r. oraz wobec treści decyzji administracyjnej z dnia 15 czerwca 2012 r., Zarząd Dróg Miejskich w W. uznał za niecelowe dokonywanie ich demontażu przez (...) Sp. z o. o., skoro nowym dzierżawcą została powódka.
Twierdzenia pozwanego, jakoby witryny albuminowe stanowiły części składowe pasa drogi w budowli przejścia podziemnego, trwale z nim połączone, są zupełnie chybione. Wskazać bowiem należy, iż zgodnie z dyspozycją art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych w skład pasa drogowego nie mogą wchodzić obiekty i urządzenia niezwiązane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także z potrzebami zarządzania drogą. Nadto, jak wskazuje art. 47 § 3 k.c. przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych. Z dołączonej do akt dokumentacji jasno wynika, iż wolą przedstawicieli władz miasta jak również właściciela aluminiowych witryn było wyłącznie ich czasowe zamontowanie, służące ściśle określonej i przemijającej potrzebie.
Powodowa spółka, jako adresat decyzji administracyjnej z dnia 15 czerwca 2012 r. uprawniony do zajęcia pasa drogowego w obszarze przejścia podziemnego zlokalizowanego w pasie drogi wojewódzkiej Al. (...) w rej. Al. (...) (...) pod pawilony handlowo- usługowe, może określać sposób ich wykorzystania, choćby przez udostępnienie powierzchni handlowej osobom trzecim czy umieszczanie w pasie drogowym innych obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam (art. 40 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych). Dodatkowo, stanowisko powoda, że powodowi przysługuje prawo do witryn pawilonów w spornym przejściu podziemnym znajduje potwierdzenie w piśmie Zarządu Dróg Miejskich z 15 kwietnia 2013 roku skierowanym do powoda (k. 284). W piśmie tym zarządzający drogą wskazał, że nie jest właścicielem ścian witrynowych pawilonów zlokalizowanych w spornym przejściu podziemnym.
Powodowa spółka zakreśliła podstawę prawną swego żądania oraz podała uzasadniające ją okoliczności faktyczne. Podstawę dochodzonego roszczenia stanowi art. 415 k.c., a naprawienie zaistniałej szkody ma nastąpić poprzez zapłacenie na rzecz powódki kwoty odpowiadającej wysokości czynszu najmu, jaki powódka osiągnęłaby z tytułu wynajęcia spornego lokalu nr (...) za okres, w którym działanie pozwanego uniemożliwiło jej dysponowanie tym lokalem. Zastosowanie art. 415 k.c. wymagało wykazania przez stronę powodową bezprawności czynu pozwanego, faktu poniesienia szkody i wykazania związku przyczynowego. Zdaniem Sądu Okręgowego, wszystkie te elementy występują w niniejszym stanie faktycznym.
Bez wątpienia w dniu 15 czerwca 2012 r. wygasł przysługujący stronie pozwanej tytuł prawny do zajmowania lokalu użytkowego nr (...). Do tego dnia obowiązywała zawarta umowa zawarta na czas oznaczony przez pozwanego ze spółką (...) Sp. z o. o..
W myśl treści postanowień obu umów najmu, jak również wobec treści art. 675 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 680 k.c., pozwany był zobowiązany opuścić lokal użytkowy nr (...) i zwrócić go w stanie nie pogorszonym stronie powodowej. Pozwany wywiązała się z tego obowiązku dopiero 27 lipca 2013 roku.
Stwierdzić zatem należy, iż w realiach niniejszej sprawy aktualizują się wszelkie przesłanki odpowiedzialności ex delicto pozwanego. Wskazane powyżej działanie pozwanego wyrażające się w nie opuszczeniu przez niego lokalu użytkowego nr (...) i nie wydaniu go powódce stanowi okoliczność powodującą szkodę, z którą to ustawa łączy powstanie obowiązku odszkodowawczego. Nie ulega wątpliwości, iż w wyniku tegoż zachowania się R. S., doszło do wyrządzenia powódce szkody. Szkoda ta polega na utraceniu przez powódkę korzyści, jakie mogłaby osiągnąć z tytułu czynszu najmu spornego lokalu.
Bezsprzecznym jest również, iż pomiędzy szkodą, a wskazanym działaniem pozwanego istnieje związek przyczynowy, oznaczający przyczynowe powiązanie przesłanki szkody – niemożności korzystania i pobierania pożytków z przedmiotowego lokalu przez powódkę oraz zdarzenia faktycznego szkodę wywołującego, tj. faktu pozostania w lokalu przez pozwanego (czy też nie wydanie go powódce).
Wskazać przy tym należy, iż odpowiedzialność pozwanego oparta jest na zasadzie winy. Działanie R. S. polegające na korzystaniu z lokalu użytkowego nr (...) po wygaśnięciu prawa do tego, jest niewątpliwie bezprawne. Pozwany poprzez swoje zachowanie narusza normy prawne, a jego działanie jest zatem obiektywnie nieprawidłowe. Nadto, strona pozwana nie przedstawiła żadnych okoliczności, które wyłączałyby bezprawność jej czynu. Działanie pozwanego wyrażające się w podjęciu starań mających na celu pozbawienie powódki tytułu prawnego do lokalu na drodze administracyjnej i administracyjno-sądowej, nie może być uznane za takie właśnie okoliczności. Nadto, nie eliminuje bezprawności zachowania pozwanego, wskazywane przez niego działanie polegające złożeniu przez niego wniosku o wyrażenie zgody na składanie do depozytu sądowego należności z tytułu opłaty administracyjnej za zajęcie pasa drogowego w celu funkcjonowania pawilonu handlowego i faktyczne dokonywanie przez niego kolejnych wpłat z tego tytułu na rachunek depozytowy sądu. Takie czynności nie spowodowały powstania po stronie pozwanego tytułu prawnego do lokalu nr (...). Pozwany niewątpliwie ma natomiast świadomość tego, iż od dnia 15 czerwca 2012 r. nie przysługuje mu żaden tytuł prawny do zajmowania przedmiotowego lokalu. To właśnie subiektywne przekonanie pozwanego o wadliwości podejmowanych przez niego działań, tj. nie opuszczenia przedmiotowego lokalu i nie wydania go powódce, pchnęło go do podejmowania kroków zmierzających do pozbawienia strony powodowej jej tytułu prawnego do lokalu i niejakiego „zalegalizowania” faktu zajmowania przez niego lokalu nr (...). Tymczasem powódka ma prawo do dysponowania lokalem i pobierania z niego pożytków. Tytuł prawny powódki do lokalu jest nie tylko wykonalny, ale także w stosunku do pozwanego prawomocny. Rozważania te prowadzą do konstatacji, iż pozwanemu można postawić zarzut niewłaściwego zachowania się – co z kolei wyczerpuje przesłankę bezprawności w rozumieniu art. 415 k.c..
W ocenie Sądu w świetle powyższych okoliczności nie może budzić wątpliwości, że na skutek działania pozwanego powodowa spółka poniosła szkodę. Zajmowanie lokalu nr (...) przez pozwanego uniemożliwiło powodowej spółce wynajęcie go innemu podmiotowi i czerpanie z tego korzyści.
Wbrew stanowisku strony pozwanej, materiał dowody zgromadzony w niniejszej sprawie wskazuje, że istnienie bardzo duże prawdopodobieństwo – graniczące z pewnością, że gdyby sporny lokal został wydany powódce wynajęłaby go innemu podmiotowi. Powódka wykazała, ze w okresie gdy uzyskała tytuł prawny do dysponowania lokalami w przejściach podziemnych istniało duże zainteresowanie ze strony potencjalnych najemców. Wynika to z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków, czy też korespondencji złożonej przy piśmie powódki z 27 października 2014 roku (k. 536-542). Pośrednim potwierdzeniem tego jest również okoliczność braku zainteresowania pozwanego wynajęciem od powódki innego lokalu użytkowego. Oceniając omawianą okoliczność nie można tracić z pola widzenia, że „atrakcyjność” przedmiotowego lokalu nr (...) była wyższa w okresie zajmowania go przez pozwanego niuż w chwili obecnej. Z uwagi na okres zezwolenia na zajęcie pasa drogowego powódka może bowiem zawierać umowy najmu jedynie do 15 czerwca 2015 roku.
W toku postępowania w niniejszej sprawie powódka wykazała również wysokość poniesionej przez nią szkody. Z opinii biegłego J. Ł. wynika, że w okresie gdy powódka pozbawiona była możliwości władania spornym lokalem nr (...), wysokość możliwego czynszu z tytułu wynajęcia tego lokalu wynosiła kwotę 23 232 zł miesięcznie.
W ocenie Sądu dla ustalenia wysokości odszkodowania powodowej spółki w oparciu o sporządzona w niniejszej sprawie opinię biegłego nie ma znaczenia podnoszona przez stronę pozwaną wysokość czynszów najmu ustalonych w umowach dotyczących innych lokali. Dodatkowo o podnoszonej przez powodową spółkę atrakcyjności lokalu nr (...) świadczy okoliczność, że pozwany nie zdecydował się na wynajęcie od powódki lokalu położonego w innej lokalizacji, pomimo proponowanej stawki czynszowej ustalonej na dotychczasowych zasadach. Na ustaloną przez sąd – w oparciu o opinię biegłego - wysokość czynszu najmu nie może mieć również wpływu podnoszona przez pozwanego okoliczność istnienia w lokalu nr (...) filara nośnego (k. 438v). Strona pozwana podnosząc tę okoliczność dotyczącą kształtu i powierzchni lokalu w żaden sposób jej nie udowodniła.
Dla ustalonej wysokości czynszu nie ma również znaczenia okoliczność dużej liczby lokali nie wynajętych w dacie sporządzenia opinii przez biegłego, Nie na ten okres była ustalana wysokość potencjalnego czynszu. Nie ma znaczenia, że lokal umiejscowiony jest w przejściu podziemnym. Jak to zostało wskazane w piśmie biegłego uzupełniającym opinię (k. 449v) istotną okolicznością łączącą lokal nr (...) i lokale przyjęte w opinii biegłego do porównania jest to że znajdują się one wzdłuż głównych ulic i ciągów komunikacyjnych z dużą intensywnością ruchu pieszych.
Mając na uwadze powyższe, w oparciu o opinię biegłego Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki odszkodowanie za okres od 1 lipca 2012 roku do 19 listopada 2012 roku (4 miesiące i 19 dni) w kwocie 107 641,60 zł, przy ustaleniu, że czynsz najmu za jeden miesiąc wynosi 23 232,00 zł a za jeden dzień 774,40 zł. Odsetki ustawowe od tej należności zostały zasądzone na podstawie art. 481 § 1 k.c. od 19 listopada 2012 roku, tj. od daty wytoczenia powództwa, zgodnie z żądaniem pozwu. Za okres od 20 listopada 2012 roku do 27 lipca 2013 roku (daty wydania lokali powódce) została zasądzona kwotą 191 376,72 zł, przy uwzględnieniu wskazanej wyżej, ustalonej na podstawie opinii biegłego stawki czynszu za jeden miesiąc i za jeden dzień. Od tej należności, na podstawie powołanego art. 481 § 1 k.c., zostały zasądzone odsetki od 7 października 2013 roku, tj. od daty rozszerzenia powództwa za ten okres.
W pozostałej części powództwo, jako niezasadne, zostało oddalone.
Postanowieniem z10 grudnia 2013 roku (k. 382-383) Sąd oddalił zgłoszony w odpowiedzi na pozew wniosek o zawieszenie postępowania w sprawie niniejszej z uwagi na wskazane przez stronę pozwaną postępowania administracyjne. Przede wszystkim zauważyć należy, że w myśl art. 177 § pkt 3) k.p.c. fakt iż toczy się postępowanie administracyjne pozostające w związku z postępowaniem cywilnym nie skutkuje obligatoryjną koniecznością zawieszenie postępowania w niniejszej sprawie.
Mając na uwadze powyższe, na mocy powołanych przepisów, należało orzec jak w sentencji wyroku.
O kosztach orzeczono na mocy art. 100 k.p.c.. Wobec tego, że powództwo zostało oddalone jedynie w niewielkim zakresie Sąd zasądził od pozwanego na rzcz powódki wszystkie poniesione przez nią koszty procesu. Na zasądzoną z tego tytułu kwotę składają się: opłata od pozwu – 6 351zł, wynagrodzenie pełnomocnika – 7200 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w postępowaniu zażaleniowym – 3 600 zł, opłata od zażalenia – 30 zł oraz wydatki na wynagrodzenie biegłego – 1 987 zł. Sąd omyłkowo nie zasądził od pozwanego na rzecz powodowej spółki opłaty od rozszerzonego powództwa.
SSO Agnieszka Baran
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Agnieszka Baran
Data wytworzenia informacji: