Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2019 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXI Wydział Pracy w składzie:

Przewodniczący:	SSO Małgorzata Kosicka (spr.)
Sędziowie:	SO Grzegorz Kochan SO Rafał Młyński
Protokolant:	protokolant sądowy Luiza Wyszomierska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 września 2019 r. w Warszawie

sprawy z powództwa A. S.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.

o przywrócenie do pracy, wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, wynagrodzenie, premię i nagrodę roczną

na skutek apelacji wniesionej przez obie strony

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W.

z dnia 18 października 2018 r. sygn. akt VIII P 729/17

1.  zmienia zaskarżony wyrok w pkt w pkt III i V w ten sposób, że oddala powództwo o premię za II kwartał 2012 r. oraz zasądza od A. S. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. 1 290 zł (tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego;

2.  oddala apelację pozwanego w pozostałym zakresie;

3.  oddala apelację powoda w całości;

4.  oddala wniosek o zwrot spełnionego świadczenia;

5.  zasądza od A. S. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. 4 659,26 zł (cztery tysiące sześćset pięćdziesiąt dziewięć złotych dwadzieścia sześć groszy) tytułem zwrotu części kosztów procesu w instancji odwoławczej, w tym 4 389,50 zł (cztery tysiące trzysta osiemdziesiąt dziewięć złotych pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt XXI Pa 121/19

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. A. S. domagał się przywrócenia do pracy na dotychczasowych warunkach i zasądzenie wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy w wysokości 19.800 zł wraz z ustawowymi odsetkami.

W odpowiedzi na pozew reprezentanci pozwanego wnieśli o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Następnie powód rozszerzył powództwo, domagając się, obok przywrócenia do pracy:

1) wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, tj.:

- wynagrodzenia zasadniczego w wysokości 7.826,09 zł brutto a okres od dnia 11 sierpnia 2012 r. do dnia 31 sierpnia 2012 r. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 1 września 2012 r. do dnia zapłaty;

- sumy miesięcznych wynagrodzeń zasadniczych w wysokości (...) zł brutto miesięcznie za okres od 1 września 2012 r. do dnia przywrócenia do pracy wraz z odsetkami ustawowymi od dnia następującego po dniu wymagalności poszczególnych wynagrodzeń i dodatków (tj. od 1-ego dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy wynagrodzenie) do dnia zapłaty;

- dodatku funkcyjnego za okres od dnia 11 sierpnia 2012 r. do dnia 30 września 2012 r. w wysokości 12.886,96 zł brutto wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 1 października 2012 r. do dnia zapłaty;

- sumy miesięcznych dodatków funkcyjnych w wysokości: (...) zł brutto miesięcznie w 2012 r. 8.320 zł brutto miesięcznie w 2013 r. 8.736 zł brutto miesięcznie w 2014 r. 9.100 zł brutto miesięcznie w 2015 r. 9.620 zł brutto miesięcznie w 2016 r. i 10.400 zł brutto miesięcznie w 2017 r. i za kolejne ewentualne lata – zgodnie z wysokością minimalnych wynagrodzeń za pracę za poszczególne lata, a więc za okres od dnia 1 września 2012 r. do dnia przywrócenia do pracy wraz z odsetkami ustawowymi od dnia następującego po dniu wymagalności zapłaty poszczególnych wynagrodzeń i dodatków (tj. od 1-ego dnia miesiąca następującego po miesiącu następującego po miesiącu, którego dotyczy wynagrodzenie) do dnia zapłaty;

- premii regulaminowej w wysokości 3.292,83 zł brutto za część III kwartału 2012 r. (okres od dnia 11 sierpnia 2012 r. do dnia 31 września 2012 roku) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 17 października 2012 r. do dnia zapłaty;

- sumy premii regulaminowych, wypłacanych kwartalnie począwszy od IV kwartału 2012 r. do dnia przywrócenia do pracy wraz z odsetkami ustawowymi od dnia następującego po dniu wymagalności zapłaty poszczególnych premii regulaminowych (tj. od 16-ego dnia miesiąca następującego po miesiącu, który kończy kwartał, którego dotyczy premia) do dnia zapłaty, tj. 5.940 zł brutto w 2012 r. 6.096 zł brutto w 2013 r. 6.220,80 zł brutto w 2014 r. 6.330 zł brutto w 2015 r. 6.486 zł brutto w 2016 r. i 6.720 zł brutto w 2017 r. oraz

- sumy nagród rocznych za 2012 rok oraz za kolejne lata do dnia przywrócenia do pracy wraz z odsetkami ustawowymi od dnia następującego po dniu wymagalności zapłaty poszczególnych nagród (tj. od dnia 1 kwietnia r. następującego po r. którego dotyczy nagroda) do dnia zapłaty, tj. 26.118,21 zł brutto w 2012 r. 26.806,80 zł brutto w 2013 r. 27.359,04 zł brutto w 2014 r. 27.841,08 zł brutto w 2015 r., 28.538,40 zł brutto w 2016 r. i za ewentualne kolejne lata – zgodnie z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę;

2) niewypłaconego wynagrodzenia zasadniczego w wysokości 2.086,96 zł brutto za okres od dnia 7 sierpnia 2012 r. do dnia 10 sierpnia 2012 r. (tj. za 4 dni robocze) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty;

3) niewypłaconego dodatku funkcyjnego w wysokości 1.356,52 zł brutto za okres od dnia 7 sierpnia 2012 r. do dnia 10 sierpnia 2012 r. (tj. za 4 dni robocze) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty;

4) niewypłaconej premii regulaminowej w wysokości 5.940 zł brutto za II kwartał 2012 r. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 16 lipca 2012 r. do dnia zapłaty;

5) niewypłaconej premii regulaminowej w wysokości 2.647,17 zł brutto za część III kwartału 2012 r. (okres od dnia 1 lipca 2012 r. do dnia 10 sierpnia 2012 roku) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 17 października 2012 r. do dnia zapłaty oraz

6) niewypłaconej nagrody rocznej za 2011 rok w wysokości 29.909,41 zł brutto wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 1 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty.

Wartość przedmiotu sporu w zakresie powództwa wyniosła 1.607.553 zł. Powód wniósł ponadto o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Wyrokiem z 18 października 2018 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie Wydział VIII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W. w punkcie pierwszym – zasądził na rzecz powoda A. S. tytułem odszkodowania kwotę 59.893,65 zł; w punkcie drugim - zasądził od Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda A. S. tytułem wynagrodzenia kwotę 1.600 zł brutto wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 września 2012 r. do dnia zapłaty; w punkcie trzecim - zasądził od pozwanego na rzecz powoda tytułem premii kwotę 5.940 zł brutto wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 16 lipca 2012 r. do dnia zapłaty; w punkcie czwartym – oddalił powództwo w pozostałej części; w punkcie piątym zasądził od pozwanego na rzecz powoda 7.160 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu; w punkcie szóstym - wyrokowi w punkcie I do (...) zł nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

Sąd rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) z siedzibą w W. liczyła i liczy znacznie powyżej 300 członków.

Uchwałą nr (...) Rady Nadzorczej SM z 18 października 2005 r. wyznaczono A. S. do czasowego pełnienia funkcji prezesa zarządu – do czasu wyłonienia nowego zarządu.

30 marca 2006 r. SM zawarła z A. S. umowę o pracę, na okres od dnia 1 kwietnia 2006 r. do 30 czerwca 2007 r. w związku z wyborem go na stanowisko członka zarządu - prezesa zarządu.

Uchwałą nr (...) Rady Nadzorczej SM z 28 grudnia 2006 r. wybrano i powołano prezesa zarządu w osobie A. S..

W związku z powyższym, rozwiązano umowę o pracę z 30 marca 2006 r. i zawarto 12 marca 2007 r. umowę o pracę na czas nieokreślony, zgodnie z którą, A. S. z dniem 1 kwietnia 2007 r. został zatrudniony na stanowisku prezesa zarządu SM w pełnym wymiarze czasu pracy. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano siedzibę SM, praca miała być wykonywana 176 godzin miesięcznie w godzinach 8.00 – 22.00, w tym średnio 4 godziny w godzinach urzędowania biura Spółdzielni.

Zgodnie z obowiązującym w 2012 r. statutem SM, Walne Zgromadzenie jest najwyższym organem spółdzielni (§ 58). Jeżeli ilość członków Spółdzielni przekracza 300 osób, Walne Zgromadzenie Członków zostaje zastąpione przez Zebranie Przedstawicieli, do którego stosuje się odpowiednio postanowienia o Walnym Zgromadzeniu (§ 59). Przedstawicieli na Zebranie Przedstawicieli wybierają i odwołują Grupy Członkowskie (§ 80). Zarząd składa się z trzech członków wybranych przez Radę Nadzorczą w głosowaniu tajnym, zwykłą większością głosów. Członek Zarządu może być w każdej chwili odwołany przez zwykłą większość pełnego składu Rady Nadzorczej. Ponadto Walne Zgromadzenie może odwołać tych członków Zarządu, którym nie udzieliło absolutorium. Odwołanie członka Zarządu nie narusza jego uprawnień wynikających ze stosunku pracy (§ 72). Prezes Zarządu jednoosobowo pełni funkcję pracodawcy wobec pracowników Spółdzielni. W przypadku nieobecności Prezesa Zarządu, upoważnia on innego członka Zarządu do pełnienia funkcji pracodawcy (§ 75). Oświadczenia woli za Spółdzielnię składają dwaj członkowie Zarządu lub jeden członek Zarządu i osoba do tego upoważniona (pełnomocnik) (§ 76). Zarząd może udzielić jednemu z członków Zarządu lub innej osobie pełnomocnictwa do dokonywania czynności prawnych związanych z kierowaniem bieżącą działalnością Spółdzielni lub jej wyodrębnionej organizacyjnie i gospodarczo jednostki, a także pełnomocnictwa do dokonywania czynności określonego rodzaju lub czynności szczególnych (§ 77). Rada Nadzorcza podejmuje decyzje w formie uchwał podejmowanych na posiedzeniach (§ 69-70).

Ww. regulacje statutowe dotyczące składania oświadczeń woli za Spółdzielnię oraz „kierownictwie zakładu pracy” w rozumieniu przepisów kodeksu pracy spoczywającym na prezesie zarządu, przewidywał także regulamin zarządu SM.

Uchwałą Rady Nadzorczej nr (...) z 22 stycznia 2008 r. ustalono wysokość poszczególnych składników wynagrodzenia dla prezesa zarządu A. S., tj. miesięczne wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 2,0 krotności podstawy określonej w § 1 ust. 2 „Zasad wynagradzania członków Zarządu SM” i dodatek funkcyjny w wysokości 5,2 krotności podstawy określonej w § 1 ust. 3 „Zasad wynagradzania członków Zarządu SM”.

Zgodnie z „Zasadami wynagradzania członków zarządu SM”, stanowiącymi załącznik do uchwały nr (...) Rady Nadzorczej z 24 kwietnia 2006 r. w sprawie zasad wynagradzania członków Zarządu SM, wynagrodzenie członków zarządu SM składa się z wynagrodzenia zasadniczego, dodatku funkcyjnego, premii regulaminowej i nagrody rocznej. Podstawą ustalenia wysokości dodatku funkcyjnego jest minimalne wynagrodzenie za pracę ogłaszane na dany rok przez Prezesa Rady Ministrów. Premie regulaminowe przyznaje kwartalnie Prezydium Rady Nadzorczej po zasięgnięciu opinii Rady Nadzorczej w wysokości opartej o informację Prezesa Zarządu i Prezydium Rady Nadzorczej o sytuacji finansowej SM i udziale członków Zarządu w realizacji zadań wynikających z zakresu obowiązków oraz zadań zleconych. Wypłata premii powinna nastąpić do 15-ego dnia miesiąca następującego po upływie danego kwartału. Premię regulaminową wypłaca się z funduszu premiowego tworzonego z naliczeń od wynagrodzeń zasadniczych i dodatków funkcyjnych w wysokości od 10 do 30%. Nagrodę roczną przyznaje Rada Nadzorcza po dokonaniu pozytywnej oceny pracy członka zarządu.

Postanowieniami z 18 i 27 czerwca 2012 r. oddalono wnioski członków Rady Nadzorczej SM o zabezpieczenie powództwa, złożone wraz z pozwami o uchylenie uchwał Zebrania Przedstawicieli Grup Członkowskich o wyborze przedstawicieli na Zebranie Przedstawicieli SM zwołane na dzień 30 czerwca 2012 r. stwierdzając brak uprawdopodobnienia roszczeń.

Uchwałą nr (...) Rady Nadzorczej SM z 27 czerwca 2012 r. powołując się na § 62 ust. 3 statutu SM, zażądano zwołania przez zarząd SM Walnego Zgromadzenia wszystkich członków w najbliższym ustawowym terminie w miejsce zwołanego Zebrania Przedstawicieli. Jednocześnie wniesiono o odwołanie przez zarząd terminu Zebrania Przedstawicieli zwołanego na dzień 30 czerwca 2012 r.

Uchwałą nr (...) zarządu SM z 28 czerwca 2012 r. powołując się na § 74 ust. 7 statutu SM, odwołano termin Zebrania Przedstawicieli zwołanego na 30 czerwca 2012 r. i w jego miejsce zwołano Walne Zgromadzenie wszystkich członków SM na dzień 21 lipca 2012 r.

30 czerwca 2012 r. odbyło się Zebranie Przedstawicieli SM. Uchwałą nr (...) Zebrania Przedstawicieli SM z 30 czerwca 2012 r. odwołano A. S. z funkcji członka zarządu – prezesa zarządu SM. Paragraf 2 uchwały przewidywał, że uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Podjęcie tej uchwały wiązało się z nieudzieleniem absolutorium A. S..

Zebranie Przedstawicieli 30 czerwca 2012 r. podjęło też inne uchwały, na mocy których odwołano następujących członków Rady Nadzorczej: Z. J., A. B., A. G., A. K. i H. S. (uchwały nr (...)). Ponadto wybrano nowych członków Rady Nadzorczej w osobach: G. J., M. A., R. K., A. T. – (...) (uchwała nr (...)). Odwołano członka zarządu E. B. (uchwała nr (...)).

30 czerwca 2012 r. uchwały podjęła też Rada Nadzorcza SM. Zgodnie z nimi, wyznaczono M. A. do pełnienia funkcji członka zarządu SM – prezesa zarządu do czasu wyłonienia nowego składu zarządu, a także wyznaczono W. C. do pełnienia funkcji członka zarządu SM do czasu wyłonienia nowego składu zarządu.

W piśmie z 3 lipca 2012 r. pełniąca funkcję prezesa zarządu M. A. i pełniący funkcję członka zarządu W. C. zwrócili się do dotychczasowych członków zarządu, w tym odwołanego prezesa A. S. o niezwłoczne wydanie wszelkiej dokumentacji należącej do SM, informując, że wszelkie podejmowane przez dotychczasowych członków zarządu działania w imieniu SM pozbawione są podstaw prawnych. Załączono oryginały uchwał Zebrania Przedstawicieli z 30 czerwca 2012 r.

W odpowiedzi A. S. poinformował M. A., że uchwały podjęte przez zebranie 30 czerwca 2012 r. nie mają mocy prawnej, załączając uchwałę w tym przedmiocie Rady Nadzorczej (podjętą przez odwołanych w dniu 30 czerwca 2012 r. członków Rady Nadzorczej).

16 lipca 2012 r. Sąd Okręgowy w Warszawie wydał postanowienie oddalające wniosek o zabezpieczenie roszczenia, złożony w sprawie z powództwa o stwierdzenie nieistnienia lub stwierdzenia nieważności uchwał Zebrania Przedstawicieli SM podjętych 30 czerwca 2012 r. podnosząc m.in. brak uprawdopodobnienia roszczenia.

16 lipca 2012 r. A. S. i E. B., występując w imieniu SM, zawarli umowę zlecenia z Z. B. ( (...) Z. B.), który za wynagrodzeniem zobowiązał się do realizacji czynności organizacyjnych Walnego Zgromadzenia SM 21 lipca 2012 r. w tym wynajmu sali, realizacji nagłośnienia itp.

21 lipca 2012 r. odbyło się zebranie nazwane Walnym Zgromadzeniem SM. Nowo powołani przedstawiciele organów SM usiłowali zapobiec przeprowadzenia tego zgromadzenia, m.in. zgłaszając wniosek o przerwanie obrad. Ostatecznie po opuszczeniu przez nich miejsca zgromadzenia, przeprowadzono szereg głosowań.

Uchwałą tegoż Walnego Zgromadzenia, której nadano numer (...), stwierdzono nieważność uchwał Zebrania Przedstawicieli z 30 czerwca 2012 r. o numerach: (...).

Z tytułu zrealizowanych zadań, Z. B. wystawił faktury na kwoty 49.950 zł i 4.305 zł, które zostały zatwierdzone do wypłaty przez A. S. i następnie wypłacone.

6 sierpnia 2012 r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie w sprawie WA.XIII NS-REJ.KRS/(...) wydał postanowienie w przedmiocie wykreślenia w Rejestrze Przedsiębiorców dot. SM członka zarządu – zastępcy prezesa zarządu E. B. i wpisania w jej miejsce W. C. jako członka Rady Nadzorczej delegowanego do czasowego pełnienia funkcji członka zarządu, wykreślenia prezesa zarządu A. S. i wpisania w jego miejsce M. A. jako członka Rady Nadzorczej delegowanego do czasowego pełnienia funkcji członka zarządu, a ponadto wykreślenia członków Rady Nadzorczej S. G., Z. J., H. S., A. K. i A. B. i wpisanie w ich miejsce: A. O., R. K., G. J., W. C. i M. A.. Wpisu dokonano o godz. 12:25:46.

6 sierpnia 2012 r. około godziny 18:00 w siedzibie SM przebywał w gabinecie prezesa zarządu A. S.. Obecni byli też m.in. Z. J., A. B., H. S., B. K., H. M., K. C. i M. K.. W tym czasie przybyła grupa osób, w szczególności M. A., a także G. J., M. W. (1), W. C., A. O., R. K., H. K. i L. K.. Wraz z nimi pojawiła się też wynajęta grupa pracowników ochrony. Zwrócono się do A. S., aby opuścił gabinet, w którym przebywał, przekazując go wraz z wyposażeniem, w tym dokumentami, osobie pełniącej funkcję prezesa zarządu. Osoby, które przybyły, powoływały się na przyniesiony przez nich dokument stwierdzający ww. zmiany wpisów w Rejestrze Przedsiębiorców. A. S. odmawiał zadośćuczynienia powyższemu, powołując się głównie na nieprawomocność decyzji sądu, na którą z kolei powoływali się przybyli, i pozostawał przy biurku w gabinecie. W związku ze zgłoszeniem Z. J. obecny był też patrol policji. Po upływie kilku godzin uzgodniono zamknięcie pomieszczeń i spotkanie się wspólnie następnego dnia rano. Około północy A. S. przystąpił do opuszczenia gabinetu. Miał ze sobą teczkę z dokumentami, z którą próbował wyjść. W wyniku zgłoszenia M. W. (1) około godziny 0.10 ponownie przybył patrol policji. W obecności funkcjonariuszy policji A. S. oddał część dokumentów znajdujących się w tej teczce, należących do Spółdzielni (dwa dokumenty). Został pouczony, że w wypadku niezwrócenia innych ewentualnych dokumentów należących do SM, może zostać zgłoszony wniosek o ściganie za kradzież dokumentów.

Następnego dnia doszło do częściowego przekazania dokumentacji. A. S. odmówił oddania kilku telefonów służbowych i haseł do służbowego laptopa.

7 i 8 sierpnia 2012 r. powód był obecny w siedzibie SM. W dniu 9 sierpnia 2012 r. odmówiono mu wejścia do siedziby SM.

W piśmie z 9 sierpnia 2012 r. skierowanym do A. S., G. J. i M. W. (1) oświadczyli, że w związku z dopuszczeniem się przez A. S. ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych, polegającego na działaniu na szkodę SM, na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. rozwiązują z nim umowę o pracę zawartą 12 marca 2007 r. z dniem doręczenia tegoż pisma. W uzasadnieniu wskazano przyczyny złożenia oświadczenia tej treści, tj., że A. S.:

1) 2 lipca 2012 r. został powiadomiony o odwołaniu z dniem 30 czerwca 2012 r. z funkcji prezesa zarządu, mimo to – wbrew czasowego braku potwierdzenia tego stanu w Krajowym Rejestrze – nie przyjmował tej decyzji do wiadomości. W dniu 6 sierpnia 2012 r. doręczono mu informację odpowiadającą odpisowi z Krajowego Rejestru Sądowego, potwierdzającą, że nie wchodzi już w skład organu zarządzającego Spółdzielni. Mimo oczywistych dowodów odmówił opuszczenia Spółdzielni i po zakończeniu godzin pracy Spółdzielni, tj. od godziny 18.00 nadal zajmował gabinet, uniemożliwiając aktualnemu zarządowi rozpoczęcie funkcjonowania. To doprowadziło do konieczności wezwania policji. Ponadto aktualny zarząd spółdzielni, słusznie przewidując, że A. S. będzie utrudniał lub wręcz uniemożliwiał przejęcie dokumentacji, sprzętu oraz pomieszczeń, a także w celu zapobieżenia próbom wyniesienia dokumentów ze Spółdzielni zmuszony był zatrudnić dodatkowo pracowników ochrony, co naraziło Spółdzielnię na konieczność poniesienia dodatkowych kosztów;

2) w nocy z 6 na 7 sierpnia około godziny 0.30 usiłował wynieść ze spółdzielni – mimo obecności na miejscu policji - kopie i oryginały dokumentów stanowiących własność SM, do czego nie był uprawniony. Jednocześnie twierdził, że są to prywatne dokumenty, co okazało się niezgodne z prawdą;

3) do dnia 8 sierpnia nie przekazał haseł dostępu do laptopa, stanowiącego własność Spółdzielni twierdząc, że przechowuje na nim prywatne dokumenty;

4) odmówił niezwłocznego wydania użytkowanych czterech telefonów komórkowych stanowiących własność Spółdzielni, twierdząc, że musi uprzednio przegrać sobie numery telefonów ze służbowych kart. Do dnia 8 sierpnia nie udało się odzyskać tych telefonów.

5) 16 lipca 2012 r. zawarł umowę z firmą (...) Z. B., która miała zapewnić organizację Walnego Zgromadzenia (zwołanego mimo, że Statut Spółdzielni nie przewiduje jak dotychczas możliwości zwoływania Walnego Zgromadzenia), w której przewidziano wynagrodzenie dla wykonawcy w kwocie 49.950 zł, podczas gdy w tym czasie nie był już uprawniony do zaciągania w imieniu Spółdzielni żadnych zobowiązań. O tym fakcie Rada Nadzorcza powzięła wiadomość 8 sierpnia 2012 r. W świetle powyższego stwierdzono, że A. S. działał na szkodę Spółdzielni, co stanowi rażąco ciężkie naruszenie art. 100 § 2 pkt 4 kodeksu pracy.

Pełniąca funkcję prezesa zarządu M. A. była obecna w siedzibie SM 6-9 sierpnia 2018 r.

Od 13 sierpnia 2012 r. do końca tego miesiąca, A. S. był niezdolny do pracy z powodu choroby.

W piśmie z 14 sierpnia 2012 r. A. S. zwrócił się do SM o zgodę na przejęcie użytkowanego przez niego numeru telefonicznego operatora (...), należącego do SM, deklarując pokrycie kosztów związanych z przejęciem.

Ww. pismo z 9 sierpnia 2012 r. w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę doręczone zostało A. S. 30 sierpnia 2012 r.

30 sierpnia 2012 r. zarząd SM podjął decyzję o niewypłacaniu dodatku funkcyjnego za sierpień 2012 r. dla A. S., a także stwierdził, że wynagrodzenie za dni 7-12 sierpnia 2012 r. mu się nie należy.

W piśmie z 6 września 2012 r. skierowanym do SM, A. S. podniósł, że pismo z 9 sierpnia 2018 r. w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę nie spełnia wymogów formalnych, tj. mimo że zostało opatrzone pieczątką Spółdzielni, to nie zostało zarejestrowane w dzienniku korespondencji, bowiem brak jest na nim odpowiedniej informacji o nadaniu numeru, a ponadto nie wiadomo, kto podpisał się pod tym pismem, w szczególności, czy są to osoby upoważnione. Zwrócił się w związku z tym o zajęcie stanowiska w terminie 3 dni.

Do akt osobowych A. S. wciągnięto dokument datowany na 8 sierpnia 2012 r. i zatytułowany „Pełnomocnictwo”, zgodnie z którym, prezes zarządu M. A. i członek zarządu W. C. udziela pełnomocnictwa dla G. J. (członka Rady Nadzorczej SM) i M. W. (1) (przewodniczącego Rady Nadzorczej SM) do wykonywania w SM czynności zastrzeżonych dla pracodawcy w rozumieniu przepisów prawa pracy, w tym w szczególności do rozwiązania umowy o pracę z byłym prezesem zarządu A. S..

W piśmie z 13 września 2012 r. prezes zarządu SM poinformował A. S. w nawiązaniu do ww. pisma z 6 września 2012 r. doręczonego 7 września 2012 r., że oświadczenie pracodawcy z 9 sierpnia 2012 r. jest prawnie skuteczne, a podpisy pod treścią oświadczenia zostały złożone przez osoby upoważnione do wykonywania w SM wszelkich czynności zastrzeżonych dla pracodawcy w rozumieniu przepisów prawa pracy, w tym w szczególności do rozwiązywania umów o pracę.

Prawomocnym wyrokiem z 4 grudnia 2012 r. Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie o sygn. akt XXIV C 899/12 uznał za nieważne zakwestionowane w tamtej sprawie uchwały nr (...), nr (...) i nr (...) Walnego Zgromadzenia SM z 21 lipca 2012 r. stwierdzając, że uchwały te stanowiły uchwały nieistniejące, bo podjęte przez Walne Zgromadzenie, które na dzień 21 lipca nie stanowiło organu SM.

14 czerwca 2013 r. A. S. zwrócił SM 9 aparatów telefonicznych będących dotąd w jego posiadaniu i posiadaniu innych byłych pracowników SM, a także 6 ładowarek.

Postanowieniem z 12 marca 2013 r. Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie XXIII 1589/12 oddalił apelację w ww. postanowienia Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy z 6 sierpnia 2012 r. dotyczącego wpisów w Rejestrze Przedsiębiorców w odniesieniu do SM.

Postanowieniem z 17 marca 2014 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w W. (XIV Kp 654/14) utrzymał w mocy postanowienie Prokuratora Prokuratury Rejonowej W. – M. w przedmiocie odmowy wszczęcia śledztwa w sprawie przywłaszczenia telefonów komórkowych i innego sprzętu elektronicznego wraz z osprzętem i kartami SIM na szkodę SM.

Prawomocnym wyrokiem z 6 marca 2015 r. Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie o sygn. akt III C 753/12 oddalił powództwo w sprawie o stwierdzenie nieważności uchwał Zebrania Przedstawicieli SM podjętych w dniu 30 czerwca 2012 r. m.in. w przedmiocie odwołania 5 członków Rady Nadzorczej i odwołania A. S. ze stanowiska członka zarządu, kwestionując w szczególności zasadność podniesionych w pozwie zarzutów co do uchybień proceduralnych w zwołaniu Zebrania Przedstawicieli jak również podjęciu zaskarżonych uchwał.

Toczy się postępowanie karne przeciwko podejrzanemu A. S. o czyny z art. 296 § 1 i 3 k.k., art. 77 pkt 1 oraz art. 77 pkt 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości, jak też o czyn z art. 35 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. W celu zapewnienia prawidłowego toku postępowania zastosowano w tamtym postępowaniu środek zapobiegawczy w postaci nakazu powstrzymania się od wykonywania funkcji członka zarządu spółdzielni mieszkaniowej oraz sprawozdania nadzoru nad jej finansami.

Wynagrodzenie A. S., obliczone jak ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, wynosiło (...) zł.

A. S. spełnia warunki uprawniające go do emerytury, której dotychczas nie pobiera. Prawo do emerytury nabędzie w momencie złożenia stosownego wniosku o przyznanie ww. świadczenia.

Sąd Rejonowy poczynił ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie zarówno w oparciu o dowody z dokumentów (w tym dokumentów w szerszym znaczeniu – w rozumieniu art. 308 k.p.c., takich jak np. odtworzony na rozprawie zapis obrazu i dźwięku), znajdujące się w aktach sprawy, w tym inkorporowanych do nich poświadczonych za zgodność z oryginałem kserokopii akt osobowych, a ponadto w oparciu o zeznania świadków oraz posiłkowo także zeznań powoda przesłuchanego w charakterze strony.

Sąd rejonowy wskazał, że brak było podstaw do uwzględnienia dokumentu w postaci „pełnomocnictwa”, którego poświadczony za zgodność z oryginałem odpis znajduje się na karcie 144 akt sprawy – jako wystawionego przed sporządzeniem i podpisaniem pisma z 9 sierpnia 2012 r. z oświadczeniem o rozwiązaniu umowy o pracę z powodem i wysłaniem go pocztą na adres powoda. Wskazano, że choć nie jest to wymóg bezwzględny w tego typu sytuacjach, to do owego pisma z 9 sierpnia 2012 r. nie dołączono dokumentu pełnomocnictwa, a ponadto w sporządzonej treści pisma brak jest jakiejkolwiek mowy o tym, że M. W. (1) i G. J. działają na podstawie pełnomocnictwa czy z upoważnienia zarządu SM, w szczególności pełnomocnictwa z 8 sierpnia 2012 r. Na wykorzystanym druku, w miejscu przeznaczonym na podpis składającego oświadczenie woli jest wprawdzie wskazanie „podpis pracodawcy lub osoby reprezentującej pracodawcę albo osoby upoważnionej do składania oświadczeń w imieniu pracodawcy”, to jednak mowa jest o jednej tylko osobie, co zresztą koresponduje z treścią art. 31 § 1 k.p., zgodnie z którym, za pracodawcę będącego jednostką organizacyjną czynności z zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą jednostką albo inna wyznaczona do tego osoba, a także ze statutem SM, zgodnie z którym, prezes zarządu jednoosobowo pełni funkcję pracodawcy wobec pracowników Spółdzielni, a w przypadku nieobecności prezesa, upoważnia on innego członka zarządu do pełnienia funkcji pracodawcy (§ 75). Pismo podpisały osoby, które były ówczesnymi członkami Rady Nadzorczej SM i treść pisma wskazuje na to, że sporządzone one zostało jako pismo Rady Nadzorczej właśnie, bo oprócz braku jakichkolwiek wzmianek o działaniu w imieniu prezesa czy zarządu, znajduje się w nim zwrot „o tym fakcie Rada Nadzorcza powzięła wiadomość w dniu 8 sierpnia 2012 roku”. To tłumaczy też, dlaczego pisma nie podpisała jedna osoba zgodnie z ww. regulacjami. Trzeba mieć nadto na względzie, że pełniąca wówczas funkcję prezesa zarządu M. A. w dniach 6-9 sierpnia 2012 r. a więc także w dniu sporządzenia pisma w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę z powodem była obecna w SM, brak było zatem powodu do udzielania zastępstwa innej osobie do wykonywania czynności pracodawcy. Zeznania w charakterze świadka M. A. są w tym względzie, tj. wskazanych przyczyn udzielenia pełnomocnictwa do wykonywania czynności pracodawcy w tych dniach, nieprzekonujące i przede wszystkim nie wyjaśniają, dlaczego pełnomocnictwo miało zostać udzielone łącznie M. W. (2) i G. J., a nie jednej osobie, w szczególności drugiemu członkowi zarządu. Ponadto, znajdujące się w aktach osobowych pełnomocnictwo zostało wystawione nie tylko przez nią, ale także przez W. C.. Notabene, znamienne, że on sam w złożonych w charakterze świadka zeznaniach wskazał, że sprawami pracowniczymi zajmowała się tylko prezes oraz że nie wie, czy zarząd scedował decyzję w sprawie rozwiązania umowy o pracę z powodem na inne osoby spoza zarządu (k. 337). Zaznaczono, że o ile nawet pozwany utrzymywałby, że pełnomocnictwo do czynności z zakresu prawa pracy mogło być także wydane w oparciu o ogólne regulacje dotyczące pełnomocnictw, to wskazać trzeba, że zgodnie z § 77 statutu SM, zarząd może udzielić jednemu z członków zarządu lub innej osobie pełnomocnictwa do dokonywania czynności prawnych związanych z kierowaniem bieżącą działalnością Spółdzielni lub jej wyodrębnionej organizacyjnie i gospodarczo jednostki, a także pełnomocnictwa do dokonywania czynności określonego rodzaju lub czynności szczególnych. Aktualne pozostawałoby pytanie, dlaczego udzielono pełnomocnictwa nie jednej, lecz dwu osobom, w dodatku dwóm członkom Rady Nadzorczej. Mając łącznie na względzie te wszystkie uwagi, przyjąć należy, że w dniu 9 sierpnia 2012 r. M. W. (1) i G. J. nie byli upoważnieni do dokonywania czynności z zakresu prawa pracy, zaś pełnomocnictwo datowane na dzień 8 sierpnia 2012 r. wystawione zostało później.

Sąd rejonowy ocenił, że nie było podstaw do zakwestionowania zeznań przesłuchiwanych świadków, które, jego zdaniem miały jednak drugorzędne znaczenie dla ustalenia istotnych okoliczności sprawy.

Sąd rejonowy ocenił, że powództwo tylko częściowo zasługuje na uwzględnienie.

Odnosząc się do przyczyn wskazanych przez pozwanego w piśmie z 9 sierpnia 2012r., jako mających uzasadniać jego dyscyplinarne zwolnienie, sąd rejonowy wskazał, że przyczyny te są rzeczywiste, w większości przyznane przez samego powoda. Następnie sąd rejonowy zwrócił uwagę na specyfikę stanowiska pracy powoda A. S., które było ściśle związane z wyborem go do zarządu SM, jako prezesa zarządu. Umowa o pracę dotyczyła tylko i wyłącznie wykonywania przez niego pracy jako prezes zarządu. W związku z tym, w cenie sądu rejonowego, odwołanie powoda A. S. z funkcji prezesa zarządu miało nader istotne przełożenie na jego stosunek pracy.

Wskazano, że z jednej strony stanowi to okoliczność, która pozwala łagodniej ocenić niektóre z zarzucanych mu w piśmie rozwiązującym umowę o pracę zachowań. Sąd rejonowy wskazał, że skoro 6-8 sierpnia 2012 r. trwał stosunek pracy stron, umowa o pracę nie była nawet wypowiedziana i powód nie był zwolniony z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, zaś w zawartej umowie o pracę była mowa o tym, że miejscem wykonywania pracy powoda jest siedziba SM, a praca ma być świadczona w godzinach od 8.00 do 22.00, to niewątpliwie nie można tego kontekstu tracić z pola widzenia przy ocenie zarzutów, zgodnie z którymi, powód odmówił opuszczenia swojego miejsca pracy 6 sierpnia 2012 r., nie przekazał haseł do laptopa służbowego, czy odmówił niezwłocznego wydania telefonów służbowych. W ocenie sądu rejonowego trudno z uwzględnieniem powyższego o konstatację ciężkiego, zawinionego w ww. rozumieniu naruszenia przez powoda jego podstawowych obowiązków pracowniczych, nawet jeśli wiedział, jakiej treści dokument przynieśli ze sobą 6 sierpnia 2012 r. przedstawiciele nowych władz SM. Sąd rejonowy wskazał również, że trudno zakwalifikować w taki sposób fakt znalezienia w teczce powoda dwóch dokumentów SM, tym bardziej, że nie wykazano na ile ich wyniesienie przez powoda miałoby zagrozić interesom lub spowodować istotną szkodę w mieniu pracodawcy.

Inaczej jednak sąd rejonowy ocenił zarzut z punktu 5. Wskazano, że odwołanie powoda z funkcji prezesa zarządu 30 czerwca 2012 r. i jednoczesne powołanie nowego zarządu, o czym powód dowiedział się najpóźniej 3 lipca 2012 r. otrzymując oficjalne pismo w tym przedmiocie, wiązało się z powinnością zaprzestania przez niego wszelkiej aktywności związanej z wykonywaniem tej funkcji, nawet jeśli trwał jego stosunek pracy, gdyż ten, o czym mowa była wyżej, był niejako pochodną powołania na funkcję prezesa zarządu i zakres czynności „władczych” pracownika, zatrudnionego na stanowisku prezesa zarządu znajdował legitymację jedynie w fakcie powołania przez Radę Nadzorczą do pełnienia funkcji prezesa zarządu. W związku z tym, sąd rejonowy ocenił, że zawarcie przez powoda w imieniu SM 16 lipca 2012 r. umowy z firmą (...) i w konsekwencji tego spowodowanie określonych kosztów po stronie SM należy traktować w kategoriach naruszania podstawowych obowiązków pracowniczych. Mając na względzie, że spowodowało to stosunkowo wysokie koszty (powyższej 50.000 zł), a także, że wiązało się to z organizacją zgromadzenia niezgodnego z regulacjami statutu SM (niezgodnego z § 59 statutu), wreszcie w okolicznościach, w których odwołanie go z funkcji prezesa i powołanie nowych władz SM odbyło się zgodnie z procedurami, sąd rejonowy przyjął, ze działanie powoda stanowiło ciężkie, zawinione naruszenie tychże podstawowych obowiązków pracowniczych.

Sąd rejonowy dodatkowo wskazał, że prawomocnie zakończone postępowania sądowe potwierdziły, że uchwały nr (...), nr (...) i nr (...) Walnego Zgromadzenia SM z 21 lipca 2012 r. stanowiły uchwały nieistniejące, bo podjęte przez Walne Zgromadzenie, które na 21 lipca nie stanowiło organu SM (zob. wyrok k. 383-388), a jednocześnie potwierdziły ważność uchwał Zebrania Przedstawicieli SM podjętych 30 czerwca 2012 r. m.in. w przedmiocie odwołania 5 członków Rady Nadzorczej i odwołania A. S. ze stanowiska członka zarządu, kwestionując w szczególności zasadność podniesionych w pozwie zarzutów co do uchybień proceduralnych w zwołaniu Zebrania Przedstawicieli jak również podjęciu zaskarżonych uchwał.

Sąd pierwszej instancji wskazał, że stwierdzając winę, w szczególności stopień świadomości powoda, zaciągającego w imieniu SM zobowiązania 16 lipca 2012 r. nie sposób pominąć, że już sądowymi postanowieniami z 18 i 27 czerwca 2012 r. oddalono wnioski ówczesnych członków Rady Nadzorczej SM o zabezpieczenie powództwa, złożone wraz z pozwami o uchylenie uchwał Zebrania Przedstawicieli Grup Członkowskich o wyborze przedstawicieli na Zebranie Przedstawicieli SM zwołane na dzień 30 czerwca 2012 r. jednoznacznie stwierdzając brak uprawdopodobnienia roszczeń. Sąd rejonowy ocenił zatem, że doszło do ciężkiego, zawinionego naruszenia przez A. S. jego podstawowych obowiązków pracowniczych, toteż w omawianym zakresie rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. uznać należy za zasadne.

Pomimo powyższego sąd rejonowy wskazał, że pismo w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę nie zostało podpisane przez osoby upoważnione do wykonywania czynności z zakresu prawa pracy (czynności pracodawcy). Zaznaczono, że samo istnienie i doręczenie sądowi dokumentu pełnomocnictwa, z którego wynika umocowanie konkretnej osoby do rozwiązywania umów o pracę w imieniu pracodawcy, nie wystarcza do stwierdzenia, że przy wypowiedzeniu umowy pracodawca był prawidłowo reprezentowany. Z treści pisma w przedmiocie rozwiązania umowy musi bowiem wynikać, że osoba, która go dokonuje, występuje w imieniu pracodawcy (np. jest pełnomocnikiem pracodawcy). Sąd rejonowy ocenił, że nie sposób kwestionować, że doszło do rozwiązania umowy o pracę z powodem bez zachowania okresu wypowiedzenia, zostało to objęte następczo wolą osoby o której mowa w art. 31 § 1 k.p. i wyrażone powodowi, czego ostatecznie sama strona powodowa nie kwestionowała, to jednak uchybienie polegające na podpisaniu rzeczonego pisma przez osoby do tego w dniu tej czynności nieupoważnione stanowi naruszenie przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę, o którym mowa w art. 56 § 1 k.p.

W przepisie art. 30 § 3-4 k.p., jest mowa o obowiązku złożenia pisemnego oświadczenia przez pracodawcę, w którym powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia, zaś pracodawcę w rozumieniu kodeksu określa art. 3 k.p. w zw. z art. 31 § 1 k.p. Stwierdzić należy, iż brak jest jakichkolwiek podstaw, aby tak samo traktować oświadczenie niewłaściwego reprezentowanego pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia w świetle art. 56 § 1 k.p. Sąd rejonowy dodał, że A. S., powziąwszy wątpliwości co do umocowania M. W. (1) i G. J. do rozwiązania z nim umowy o pracę, zwrócił się w dniu 7 września 2012 r. o udzielenie w tym zakresie wyjaśnień w terminie 3 dni (k. 23). W terminie tym nie uzyskał odpowiedzi. W tej sytuacji nie mógł nie złożyć odwołania od rozwiązania umowy o pracę, aby móc uzyskać wyjaśnienie powyższego, nie uchybiając jednocześnie obowiązującemu wówczas ustawowemu terminowi wynikającemu z art. 264 § 2 k.p. Mając to na uwadze sąd rejonowy ocenił, że odwołanie powoda od rozwiązania z nim umowy o pracę zasługuje zatem na uwzględnienie.

Sąd rejonowy ocenił, że zaszły podstawy zastosowania klauzuli art. 45 § 2 k.p. w zw. z art. 56 § 2 k.p., pomimo że pozwany pracodawca częściowo naruszył przepisy o rozwiązywaniu umów o pracę w trybie dyscyplinarnym, nieuwzględnienia żądania o przywrócenie do pracy i orzeczenia odszkodowania.

W pierwszej kolejności sąd rejonowy wskazał, że uwzględnienie powództwa wiązało się z konstatacją rozwiązania umowy o pracę z naruszeniem obowiązujących przepisów w rozumieniu art. 56 § 1 k.p., z naruszeniem wymogu formalnego, przy jednoczesnym stwierdzeniu ciężkiego naruszenia przez powoda jego podstawowych obowiązków pracowniczych. Ponadto wskazano, że w ustalonych okolicznościach sprawy, w szczególności tak bardzo zaawansowanego konfliktu, który był motorem wydarzeń z 2012 r., uzasadnia możliwość odrodzenia się sytuacji konfliktowej w zakładzie pracy w wypadku przywrócenia powoda do pracy. Wreszcie przepis art. 56 § 1 k.p. traktuje o przywróceniu do pracy na poprzednich warunkach, zaś w tej sprawie dotychczasową pracą powoda w pozwanej spółce była praca na stanowisku prezesa zarządu, z wszystkimi tego konsekwencjami, o których mowa była już wyżej, w szczególności swoistą, w każdym razie materialną nierozerwalnością z pełnieniem funkcji członka zarządu – prezesa zarządu. Sąd rejonowy wskazał, że powód A. S. nie jest członkiem zarządu pozwanej SM, zaś sąd pracy nie jest władny decydować o składzie zarządu spółek prawa handlowego. Co więcej, sąd ten wskazał, że trzeba mieć na względzie, że toczy się sprawa karna przeciwko A. S. o czyny z art. 296 § 1 i 3 k.k., art. 77 pkt 1 oraz art. 77 pkt 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości, jak też o czyn z art. 35 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, zaś w celu zapewnienia prawidłowego toku postępowania zastosowano w tamtym postępowaniu środek zapobiegawczy w postaci nakazu powstrzymania się podejrzanego od wykonywania funkcji członka zarządu spółdzielni mieszkaniowej oraz sprawozdania nadzoru nad jej finansami. Niezależnie więc od tego, czy środek zapobiegawczy odnosi się do wszelkich spółdzielni mieszkaniowych, czy tej konkretnej, pozwanej SM, sąd rejonowy uznał, że zachodzi także ta, ewidentna przeszkoda prawna w przywracaniu powoda do pracy na poprzednich warunkach. Sam powód zdaje sobie zresztą z tego sprawę i na rozprawie w dniu 4 października 2018 r. wskazał w swoich zeznaniach, iż jest zainteresowany pracą w pozwanej SM nie na poprzednich warunkach, ale na dowolnym stanowisku, jakie SM będzie mu w stanie zaoferować.

W związku z powyższym, a także na mocy art. 58 k.p. i mając na względzie wysokość wynagrodzenia powoda (k. 926), w punkcie I wyroku zasądzono na jego rzecz od pozwanego sumę 59.893,65 (3 x (...)) zł.

W punkcie II wyroku sąd rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda wynagrodzenie tytułem 4 dni, tj. od 7-10 sierpnia 2012 r. (wtorek - piątek). Wskazano, że w piśmie zarządu SM z 30 sierpnia 2012 r. skierowanym do Rachuby płac SM (k. 1236) wskazano, że powodowi nie należy się wynagrodzenie za ten okres, stwierdzając, że był nieobecny w pracy w sposób nieusprawiedliwiony. Tymczasem jak wynika z ustalonego stanu faktycznego, powód musiał w związku z jednoznacznym poleceniem pracodawcy opuścić swoje dotychczasowe miejsce pracy 6 sierpnia 2012 . W dwóch następnych dniach był obecny w pracy, a w jeszcze następnym nie został wpuszczony do siedziby pracodawcy. Sąd rejonowy ocenił, że niewątpliwie pozostawał wówczas w stosunku pracy i swoją obecnością do 13 sierpnia 2012 r., odkąd przebywał na zwolnieniu lekarskim (dni 11 i 12 sierpnia przypadły na weekend), wykazał gotowość do świadczenia pracy, a w każdym razie nie wykazał braku zainteresowania świadczeniem pracy.

Sąd rejonowy wskazał również, że z uwagi na to, że powód 7-10 sierpnia 2012 r. nie pełnił już funkcji członka zarządu – prezesa zarządu, nie był uprawniony do dodatku funkcyjnego, jako składnika wynagrodzenia immanentnie związanego z pełnieniem funkcji. Zasądzając od pozwanego na rzecz powoda wynagrodzenie za czas gotowości powoda do pracy 7-10 sierpnia 2012 r. uwzględniono zatem wynagrodzenie zasadnicze. Przyjęto stawkę wynagrodzenia dzienną w wysokości 400 zł, stąd zasądzona kwota 1.600 (4 x 400) zł. Mając jednak na względzie, że wynagrodzenie zasadnicze powoda wynosiło (...) zł, a w sierpniu 2012 r. były 22 dni pracy, stawka dzienna powinna wynieść 545,45 zł, co jednak nie podlega sprostowaniu w trybie art. 350 § 1 k.p.c.

Ponadto, sad rejonowy ocenił, że zasądzić należało od pozwanego na rzecz powoda 5.940 zł tytułem premii regulaminowej za II kwartał 2012 r. (punkt III wyroku). Wskazano, że zgodnie z ww., obowiązującymi u pozwanego „Zasadami wynagradzania członków zarządu SM”, premie regulaminowe przyznaje kwartalnie Prezydium Rady Nadzorczej po zasięgnięciu opinii Rady Nadzorczej w wysokości opartej o informację Prezesa Zarządu i Prezydium Rady Nadzorczej o sytuacji finansowej SM i udziale członków Zarządu w realizacji zadań wynikających z zakresu obowiązków oraz zadań zleconych. Wypłata premii powinna nastąpić do 15-ego dnia miesiąca następującego po upływie danego kwartału. Sąd rejonowy stwierdził, że premia regulaminowa dla pracowników pełniących funkcję członka zarządu jest obligatoryjnym składnikiem wynagrodzenia, a jedynie jego wysokość może podlegać zmianom. Wskazano, że bezspornym jest, że powód w II kwartale 2012 r. pełnił funkcję członka zarządu, a także nie wypłacono mu za ów kwartał premii regulaminowej, co wynika nadto z przedłożonej kartoteki (k. 927-932), czego nie kwestionowała strona pozwana (np. pismo na k. 702-718). Sąd rejonowy wskazał, że premię regulaminową w SM w okresie będącym przedmiotem rozpoznania w sprawie wypłacało się z funduszu premiowego tworzonego z naliczeń od wynagrodzeń zasadniczych i dodatków funkcyjnych w wysokości od 10 do 30%. Mając na względzie wysokość ówczesnego wynagrodzenia zasadniczego powoda ((...) zł) i wypłacanego mu w tamtym okresie dodatku funkcyjnego ((...) zł – por. k. 931) i zważywszy, że domaga się możliwie najniższej premii regulaminowej za II kwartał 2012 r., tj. w wysokości 10%, sąd rejonowy zasądził z tego tytułu na jego rzecz od pozwanego 5.940 ((...) + (...) x 3 x 10%) zł.

Odsetki zasądzono na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p. Odnośnie do roszczenia zasądzonego w punkcie II wyr. – od 11 września 2012 r. (por. art. 85 § 2 k.p.) do dnia zapłaty, zaś odnośnie do roszczenia zasądzonego w punkcie III – od 16 lipca 2012 r. (por. „Zasady wynagradzania członków zarządu SM”, stanowiące załącznik do uchwały nr (...) Rady Nadzorczej z 24 kwietnia 2006 r. w sprawie zasad wynagradzania członków Zarządu SM) do dnia zapłaty.

Następnie sąd rejonowy wskazał, że oddalenie powództwa odnosi się do roszczenia o wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, ponieważ warunkiem zasądzenia tego wynagrodzenia jest podjęcie pracy w wyniku orzeczonego przywrócenia do pracy (art. 57 k.p.). Ponadto wskazano, że choć z „premii regulaminowej”, przyznawanej członkom zarządu SM (w oparciu o „Zasady wynagradzania członków zarządu”) i odnoszącej się wprost do „realizacji zadań wynikających z zakresu obowiązków oraz zadań zleconych” członka zarządu, wywodzić należy, że jest, jak dodatek funkcyjny, immanentnie związana z pełnieniem funkcji członka zarządu. Z tego względu sąd rejonowy nie znalazł podstaw do zasądzenia na rzecz powoda 2.647,17 zł brutto tytułem premii regulaminowej (kwartalną) za część III kwartału 2012 r. tj. okres od 1 lipca 2012 r. do 10 sierpnia 2012 r. Sąd rejonowy wskazał, że wewnętrzne regulacje SM nie przewidziały częściowej wypłaty premii, tj. za wykonywanie czynności członka zarządu za dany okres krótszy niż kwartał.

Sąd rejonowy ocenił również, że brak było podstaw do uwzględnienia żądania powoda zasądzenia na jego rzecz kwoty 29.909,41 zł brutto, tytułem niewypłaconej nagrody rocznej za 2011 rok. Wskazano, że jak wynika z ustalonych zasad przyznawania tej nagrody w SM, przyznaje ją Rada Nadzorcza po dokonaniu pozytywnej oceny pracy członka zarządu. Sąd rejonowy uznał zatem, że jest to nie obligatoryjny, lecz fakultatywny, uznaniowy składnik wynagrodzenia. Powód nie ma roszczenia o jej wypłatę, skoro nie wynika z przeprowadzonych dowodów i czego powód nawet nie twierdził, aby Rada Nadzorcza oceniając pozytywnie pracę powoda w 2011 r. postanowiła przyznać mu tą nagrodę.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., a także art. 98 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c.

Apelacje od wyroku sądu rejonowego złożyły obie strony.

Pozwany zaskarżył wyrok w zakresie punktów I, II, III V i VI. Wniósł o jego zmianę poprzez oddalenie powództwa w całości, względnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, a także o zasądzenie kosztów postępowania.

Zaskarżonemu wyrokowi pozwany zarzucił naruszenie:

1)  art. 233 § 1 k.p.c. przez odmowę przyznania mocy dowodowej zeznaniom świadków: M. A. i G. J., którzy wskazali na okoliczności towarzyszące i powody sporządzenia dokumentu pełnomocnictwa z dnia 8 sierpnia 2012 r. (pełnomocnictwo łączne do wykonywania w imieniu pozwanej przez G. J. i M. W. (1) czynności z zakresu prawa pracy), tylko dlatego, że omawiany dokument pełnomocnictwa nie został dołączony do pisma z 9 sierpnia 2012 r. oraz ze względu na to, że ww. przy podpisywaniu dokumentu z 9 sierpnia 2012 r. nie powołali się na dokument pełnomocnictwa z 8 sierpnia 2012 r., w sytuacji gdy powyższe zeznania były spójne, logiczne, wzajemnie się uzupełniały i korelowały ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym;

2)  art. 233 § 1 k.p.c. przez wybiórczą i dowolną ocenę dowodów i przyjęcie jedynie takich, które doprowadziły do uznania, że M. W. (1) i G. J. nie byli upoważnieni do dokonywania czynności z zakresu prawa pracy (czynności pracodawcy), z pominięciem wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, w tym dowodu z zeznań świadków M. A., G. J. i M. W. (1), a z których wynikają kluczowe okoliczności dla rozstrzygnięcia niniejszego sporu, tj. przesłanki udzielenia ww. pełnomocnictwa 8 sierpnia 2012 r. do wykonania czynności z zakresu prawa pracy, w szczególności rozwiązania z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia;

3)  art. 233 § 1 k.p.c., poprzez uznanie, że pismo w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę z 9 sierpnia 2012 r. nie zostało podpisane przez osoby upoważnione do wykonywania czynności z zakresu prawa pracy (czynności pracodawcy), podczas gdy wyznaczenie osoby do dokonywania za pracodawcę czynności prawnych z zakresu prawa pracy, może nastąpić w każdy sposób dostatecznie ujawniający wolę reprezentowanego;

4)  art. 233 § 1 k.p.c. przez wybiórczą i dowolną ocenę dowodów i przyjęcie jedynie takich, które doprowadziły do uznania, że powód od 7 do 10 sierpnia 2012 r. wykazał gotowość do świadczenia pracy w pozwanej spółdzielni, lecz doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pozwanej, podczas gdy zgromadzony w niniejszym postępowaniu materiał dowodowy wykazał, że powód nie został dopuszczony do świadczenia pracy związanej jedynie z czynnościami stricte kierowniczymi, zarządzającymi, umożliwiającymi podejmowanie czynności rozporządzających/zobowiązujących, natomiast nowy zarząd oczekiwał od powoda wsparcia technicznego związanego z przekazaniem dokumentacji, sprzętu i majątku pozwanej spółdzielni, lecz powód w ww. okresie był nieobecny w pracy, a owa nieobecność miała charakter nieusprawiedliwiony;

5)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolne przyjęcie, że premia regulaminowa

stanowiła obligatoryjny składnik wynagrodzenia powoda, pomimo, że charakter prawny tegoż składnika oraz zasady i wysokości jego wypłaty pracownikom pełniących funkcję członka zarządu w poszczególnych kwartałach, zostały w sposób kategoryczny określone w Zasadach wynagradzania członków zarządu SM;

6)  art. 31 § 1 k.p. przez błędną wykładnię i przyjęcie, że złożenie oświadczenia woli w przedmiocie rozwiązania z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia przez M. W. (1) i G. J., bez przedstawienia powodowi dokumentu pełnomocnictwa upoważniającego ww. do dokonania czynności w imieniu pozwanego pracodawcy i bez wskazania w treści czynności prawnej, że ww. działali w charakterze pełnomocnika pozwanej stanowi działanie niezgodne z prawem;

7)  art. 56 § 1 k.p. poprzez uznanie podstaw do orzeczenia odszkodowania, pomimo tego, że wypowiedzenie umowy o pracę nastąpiło bez naruszenia zasad reprezentacji pozwanej, a zatem w sposób zgodny z przepisami prawa;

8)  art. 31 § 1 k.p. w zw. z art. 60 k.c. i art. 300 k.p. przez niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że wprawdzie na skutek pisma z 9 sierpnia 2012 r. doszło do rozwiązania umowy o pracę z powodem bez zachowania okresu wypowiedzenia, albowiem zostało objęte następczo wolą osoby, o której mowa w powoływanym przepisie, lecz ze względu na to, że zostało podpisane przez dwóch członków rady nadzorczej, to zostało sporządzone jako pismo rady nadzorczej i nie stanowi oświadczenia woli pracodawcy (prezesa zarządu) złożonego przez podmiot dokonujący czynności z zakresu prawa pracy;

9)  art. 52 § 1 pkt 1 k.p. oraz art. 65 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p., polegające na ich wadliwej wykładni i zastosowaniu, wyrażających się umniejszeniem przez sąd rejonowy orzeczniczego znaczenia wszystkich zobiektywizowanych przesłanek rozwiązania z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia (za wyjątkiem uznania przesłanki określonej w rozwiązaniu umowy o pracę w 5 punkcie, tj. zawarcia w dniu 16 lipca 2012 roku przez powoda umowy z firmą (...) Z. B., która miała zapewnić organizację Walnego Zgromadzenia (...)).

Powód zaskarżył wyrok sądu rejonowego w zakresie punktu 4, wnosząc o uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za obie instancje. Powód wniósł o:

1) uznanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika,

2) przywrócenie powoda do pracy przy zachowaniu dotychczasowych warunków pracy i płacy, na dotychczasowym stanowisku pracy,

3) jeżeli przywrócenie powoda na zasadach w punkcie 2) jest niemożliwe lub niecelowe, o przewrócenie powoda do pracy na inne stanowisko przy zachowaniu dotychczasowych warunków pracy i płacy,

4) w wypadku przywrócenia powoda do pracy o zasądzenie od pozwanej spółdzielni na rzecz powoda wynagrodzenia za cały czas pozostawania przez pracy wraz z innymi świadczeniami ze stosunku pracy tj. zgodnie z żądaniem,

5) jeżeli przywrócenie powoda do pracy w pozwanej spółdzielni przy zachowaniu dotychczasowych warunków pracy i płacy, jest niemożliwe lub niecelowe, zasądzenie na rzecz powoda od pozwanej spółdzielni odszkodowania w wysokości równej wynagrodzeniu za cały okres pozostawania bez pracy wraz z innymi świadczeniami ze stosunku pracy, tj. zgodnie z żądaniem,

6) zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych;

Zaskarżonemu wyrokowi powód zarzucił naruszenie:

1)  art. 52 § 1 pkt 1 k.p. w zw. z art. 100 § 1 i art. 100 § 2 pkt 2 i 4 k.p. poprzez uznanie, że przyczyna podana w pkt 5 uzasadnienia pisma pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę z powodem bez wypowiedzenia dotycząca zawarcia przez powoda, działającego w imieniu pozwanego pracodawcy umowy z 16.07.2012 r. na organizację Walnego Zgromadzenia ze Z. B. uzasadniała rozwiązanie umowy w tym trybie, skutkuje nieuprawnionym zastosowaniem art. 52 § 1 pkt 1 kp;

2)  art. 52 § 1 pkt 1 kp w zw. z art. 100 § 1 i art. 100 § 2 pkt 2 i 4 kp poprzez ich błędną wykładnię, polegającą na przyjęciu przez sąd meritti, że fakt odwołania powoda z funkcji Prezesa Zarządu był wystarczający dla przypisania mu winy z art. 52 § 1 pkt 1 kp i obligował powoda do zaniechania wykonywania obowiązków pracowniczych podczas, gdy powód oprócz tego, że był powołany na funkcję Prezesa Zarządu w pozwanej SM był jednocześnie zatrudniony na podstawie umowy o pracę i w ramach posiadanych uprawnień pracowniczych oraz na podstawie spoczywających na nim obowiązków umownych zobowiązany był do wykonywania uchwał Rady Nadzorczej, w tym do wykonania uchwały o zwołaniu Walnego Zgromadzenia i jego organizacji;

3)  art. 56 § 1 i § 2 kp w zw. z art. 45 § 3 kp w zw. z art. 39 kp poprzez odmowę przywrócenia powoda do pracy, w sytuacji, gdy powód był pracownikiem w wieku przedemerytalnym podlegającym szczególnej ochronie na podstawie art. 39 kp;

4)  art. 415 kc i 361 kc, poprzez błędne uznanie, że powód A. S. działając w sposób bezprawny i zawiniony wyrządził szkodę pozwanej zawierając umowę z 16.07.2012 r. na organizację Walnego Zgromadzenia i zezwalając na wypłatę Z. B. 49.950 zł, podczas gdy z materiału dowodowego wynika, że zawarcie ww. umowy na organizację Walnego Zgromadzenia nie było działaniem bezprawnym ani zawinionym, skoro dopuszczalne było zwołanie Walnego Zgromadzenia. Powodowi nie można przypisać bezprawności działania ani winy w zwołaniu Walnego Zgromadzenia, ponieważ działał w wykonaniu uchwały Rady Nadzorczej do tego zobowiązującej;

5)  art. 56 § 1 i § 2 kp w zw. z art. 58 kp w zw. z art. 39 kp poprzez błędną ich wykładnię i przyjęcie, że odszkodowanie należne powodowi podlegającemu szczególnej ochronie na podstawie art. 39 kp ograniczone jest do wysokości określonej w art. 58 kp oraz poprzez nieuwzględnienie, że w tym przypadku odszkodowanie powinno przysługiwać za cały okres pozostawania pracownika bez pracy;

6)  art. 8 kp poprzez jego niezastosowanie i odmowę przywrócenia powoda do pracy, w sytuacji, gdy powód był pracownikiem w wieku przedemerytalnym podlegającym szczególnej ochronie na podstawie art. 39 kp;

7)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez:

a) błędne uznanie, że zawierając 16.07.2012 r., umowę ze Z. B. na organizację Walnego Zgromadzenia 21.07.2012 r. dokonał on ciężkiego, zawinionego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, z uwagi na organizację zgromadzenia niezgodnego z regulacjami statutu SM, w sytuacji, w której w momencie zawierania przedmiotowej umowy, powód przekonany był o legalności swoich działań, w szczególności mając na uwadze treść postanowień Uchwały Rady Nadzorczej w tym zakresie;

b) błędne uznanie, że powód w okresie zawierania umów, akceptowania faktur i wypłacenia należności Z. B. za organizację Walnego Zgromadzenia 21.07.2012 r. działał bezprawnie, gdyż wiedział o skutecznym odwołaniu go z funkcji Prezesa Zarządu, podczas gdy z materiału dowodowego zebranego w sprawie wynika, że powód wiedział o tym, że ważność tych uchwał została zakwestionowana, jednocześnie powód miał wiedzę o nieprawidłowościach podczas wyborów przedstawicieli na zebraniach grup członkowskich i o toczącym się procesie sądowym przed Sądem Okręgowym w Warszawie, XXIV Wydział Cywilny sygn. akt XXIV C 603/12 o uchylenie uchwały nr (...)Zebrania Grupy Członkowskiej nr 2 w sprawie wyboru Przedstawicieli na Zebranie Przedstawicieli SM (...), tym samym powód nie działał bezprawnie i z chęcią narażenia spółdzielni na poniesienie strat materialnych, wręcz przeciwnie celem zagwarantowania wszystkim członkom spółdzielni możliwości wzięcia udziału w Walnym Zgromadzeniu podjął starania celem jego sprawnego przeprowadzenia w wyznaczonym terminie;

c) dokonaniu błędnej oceny materiału dowodowego uznając, że nie doszło do skutecznego odwołania Zebrania Przedstawicieli, gdyż Zarząd 28.06.2012 r. nie odwołał Zebrania Przedstawicieli, zgodnie z trybem wskazanym w § 63 statutu, podczas gdy, odwołanie Walnego Zgromadzenia nie podlega uregulowaniu ani w statucie spółdzielni, ani w przepisach powszechnie obowiązujących, tym samym organ uprawniony do zwołania walnego zgromadzenia jest również uprawniony do jego odwołania, w sposób i w terminie odpowiednim do okoliczności stanowiących o konieczności odwołania Zebrania Przedstawicieli, które w niniejszej sprawie związane były z nieprawidłowościami podczas wyboru przedstawicieli na zebraniach grup członkowskich i żądaniu członków spółdzielni zwołania Walnego Zgromadzenia oraz podjętej przez Radę Nadzorczą uchwały nr (...) zobowiązującej Zarząd do odwołania Zebrania Przedstawicieli i zwołania Walnego Zgromadzenia, w konsekwencji, uznając, że powód działał z zamiarem pokrzywdzenia spółdzielni podpisując umowę na organizację Walnego Zgromadzenia w nowej dacie, w sytuacji w której działał on w przekonaniu, że nie nastąpiło zgodnie z prawem odwołanie go z funkcji prezesa zarządu, a co za tym idzie, umowę zawarł w przekonaniu, że jest do tego umocowany, a więc nie można przypisać mu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych,

d) błędne uznanie, że powód wskazując w swoich zeznaniach, że jest zainteresowany pracą w pozwanej SM na jakimkolwiek stanowisku, przyznał, że istnieją przeszkody w przywróceniu go na stanowisko prezesa;

8)  art. 177 § 1 pkt 4) k.p.c. poprzez bezpodstawne uznanie, że nie jest możliwe przywrócenie powoda do pracy na poprzednich warunkach, z uwagi na toczące się przeciwko niemu postępowania karne, w sytuacji gdy nie został on w żadnej ze wskazanych przez sąd meriti spraw skazany, a co za tym idzie, sąd błędnie nie zawiesił postępowania w przedmiotowej sprawie do czasu zakończenia spraw karnych toczących się przeciwko powodowi;

9)  art. 386 § 4 k.p.c. poprzez nierozpoznanie istoty sprawy w skutek pominięcia przyczyn i okoliczności zwołania przez powoda Walnego Zgromadzenia odbytego 21 lipca 2012 r. w sytuacji, w której odwołania się do ogółu członków Spółdzielni żądali sami członkowie w sytuacji zgłaszanych zarzutów w sprawie wadliwości wyborów przedstawicieli, w wyniku których Rada Nadzorcza podjęła 27.06.2012 r. uchwałę nr (...) zobowiązującą Zarząd do zwołania Walnego Zgromadzenia.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXI Wydział Pracy ocenił, że apelacja powoda jest niezasadna, a apelacja pozwanego zasługiwała na uwzględnienie jedynie w części.

Sąd okręgowy podziela ustalenia faktyczne sądu pierwszej instancji poczynione w toku postępowania i przyjmuje je za własne. Sąd rejonowy w sposób wyczerpujący zgromadził materiał dowodowy, wszechstronnie rozważył wszystkie przeprowadzone dowody i ocenił je w sposób zgodny z zasadami oceny materiału dowodowego wynikającymi z art. 233 k.p.c. Zdaniem sądu okręgowego prawidłowo dokonano także ustalenia stanu prawnego, właściwego dla zawisłego sporu. Nieprawidłowa była jednak subsumpcja w zakresie roszczenia o premię za II kwartał 2012 r., co doprowadziło do nieprawidłowego rozstrzygnięcia sprawy w tej części. W pozostałym zakresie, sąd rejonowy dokonał prawidłowej subsumpcji, a analiza zaskarżonego rozstrzygnięcia w oparciu o materiał dowodowy zebrany w sprawie i zarzuty apelacji prowadzi do wniosku, że sąd pierwszej instancji, poza roszczeniem o premię za II kwartał 2012 r., nie dopuścił się zarzucanych mu uchybień.

W odniesieniu do zarzutów dotyczących naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., wskazać należy, że sąd rejonowy ocenił wiarygodność i moc dowodów na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego. Sąd ten nie przekroczył ram swobodnej oceny dowodów, zakreślonych wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia. Sąd pierwszej instancji rozważył materiał dowodowy jako całość w sposób bezstronny i racjonalny. Strony nie wykazały w tym zakresie braku logiki w wysnuwaniu wniosków ze zgromadzonego materiału dowodowego, czy wnioskowania wbrew zasadom doświadczenia życiowego.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutów pozwanego podnoszonych co do oceny sądu rejonowego w zakresie reprezentacji pozwanego do złożenia powodowi oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę. Zdaniem sądu okręgowego, sąd rejonowy prawidłowo ocenił, że rozwiązania z powodem umowy o pracę było wadliwe. Wskazać należy, że pełnomocnictwo do rozwiązania z powodem umowy o pracę zostało udzielone przez prezesa spółdzielni dwóm członkom rady nadzorczej, którzy nie byli delegowani do zarządu. Pełnomocnicy ci nie wchodzili więc w skład organu zarządzającego (art. 3 ¹ k.p.). Zaznaczenia wymaga, że sposób reprezentacji spółdzielni regulują § 75 i 77 statutu pozwanego. W § 75 pkt 2 wskazano, że prezes zarządu jednoosobowo pełni funkcję pracodawcy wobec pracowników spółdzielni, a w przypadku nieobecności prezesa zarządu, upoważnia on innego członka zarządu do pełnienia funkcji pracodawcy.

W § 77 przewidziano możliwość scedowania czynności wykonywanych przez prezesa na inne osoby, które nie muszą wchodzić w skład zarządu. W punkcie pierwszym wskazano, że innej osobie zarząd może udzielić pełnomocnictwa do dokonania czynności prawnych związanych z kierowaniem bieżącą działalnością spółdzielni lub jej wyodrębnionej organizacyjnie i gospodarczo jednostki, a także pełnomocnictwa do dokonywania czynności określonego rodzaju. Porównanie tych dwóch przepisów statutu prowadzi jednak do wniosku, że dotyczą one różnego rodzaju działalności spółdzielni. W ocenie sądu okręgowego § 77 statutu nie modyfikuje uprawnień wynikających z § 75 pkt 2 statutu. Jedyną osoba, która mogła być wskazana przez prezesa do pełnienia funkcji pracodawcy tj. organu zarządzającego (art. 3 ¹ k.p.) był inny członek zarządu. Osoby wskazane przez prezesa zarządu nie były jednak członkami zarządu w tym okresie. Nie można natomiast uznać, że skoro były członkami rady nadzorczej, tj. organu nadzorczego, mieli szersze uprawnienia, a zatem uprawnienie do rozwiązywania umów o pracę. Statut nie przewidywał takiej możliwości. Mając to na uwadze należało uznać, że uprawniony do rozwiązania stosunku pracy z powodem był prezes zarządu, albo inny członek zarządu wyznaczony na czas nieobecności prezesa zarządu. Ponieważ jednak oświadczenie o rozwiązaniu z powodem umowy o pracę nie zostało złożone zgodnie zprzyjętymi przez pozwanego zasadami reprezentacji, rozwiązanie umowy o pracę było sprzeczne z przepisami kodeksu pracy. Sąd rejonowy słusznie zatem zasądził na rzecz powoda odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę, a zarzuty pozwanego w tym zakresie okazały się niezasadne.

Pozwany kwestionował również rozstrzygnięcie sądu rejonowego w zakresie wynagrodzenie za pracę od 7 do 10 sierpnia 2012 r. Wskazać należy, że choć powód nie pełnił w tym czasie funkcji prezesa zarządu, to nadal był pracownikiem spółdzielni. Stosunek pracy ustał 10 sierpnia 2012 r., tj. w dniu w którym dotarło do powoda oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę. Powód powinien zatem otrzymać wynagrodzenie za pracę, którą wykonywał do 10 sierpnia 2012 r. Rozstrzygnięcie sądu rejonowego, który zasądził na rzecz powoda wynagrodzenie za pracę za okres od 7 do 10 sierpnia 2012 r. było zatem prawidłowe.

Nieprawidłowe było jednak rozstrzygnięcie sądu rejonowego w zakresie roszczenia o premię za drugi kwartał 2012 r. Zasad nabywania premii regulaminowej nie określał załącznik do uchwały z 16 maja 2001 r. (nr uchwały (...)Przepis przyznający „premię regulaminową” nie posiada żadnego odesłania do wewnętrznych aktów korporacyjnych pozwanej, jak również sama uchwała nie przewidywała zasad przyznawania powyższej premii. Zasady te przewidywał Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy z 29 listopada 1996 r. w załączniku nr 6, który nie mógł znaleźć zastosowania do powoda, skoro w § 4 ust. 2 załącznika nr 2 do ZUZP wskazano, że „wynagrodzenie zasadnicze, dodatki funkcyjne oraz premię dla członków Zarządu ustala Rada Nadzorcza, zaś inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy obowiązują wg. zasad określonych w ZUZP”. Oznacza to, że w przypadku premii regulaminowej wyszczególnionej w aneksie do umowy o pracę nie zostały określone warunki jej nabycia. W tym wypadku uznać należy, że nie posiada ona charakteru premii, lecz nagrody, gdyż jedynym warunkiem jej nabycia jest samo jej przyznanie.

Nowe zasady nabywania „premii regulaminowej” dookreślono w zasadach wynagradzania członków zarządu stanowiących załącznik do uchwały z 24 kwietnia 2006 r. Stosownie do § 1 pkt 4 zasad, premię regulaminową wypłaca się z funduszu premiowego tworzonego z naliczeń od wynagrodzeń zasadniczych i dodatków funkcyjnych w wysokości od 10% do 30% w zależności od stanu finansowego Spółdzielni. W myśl § 2 pkt 3 wysokość premii regulaminowej ustala się na podstawie wytycznych Rady Nadzorczej uchwalanych na początku roku, w zależności od sytuacji finansowej Spółdzielni. Natomiast w myśl § 6 pkt 1 premie regulaminowe przyznaje kwartalnie Prezydium Rady Nadzorczej, z zastrzeżeniem postanowień § 2 pkt 3, po zasięgnięciu opinii Rady Nadzorczej. Uregulowanie powyższych kwestii, ze względu na brak wcześniejszych ustaleń, nie wymagało dokonania przez pozwanego pracodawcę wypowiedzenia zmieniającego i weszło w stosunek pracowniczy powoda z dniem podjęcia uchwały. Analogicznie jak w przypadku dodatku funkcyjnego, strony porozumienia w sposób odmienny rozumiały zamiar uregulowań w nim zawartych, w tym zakresie Sąd odwoławczy postanowił dokonać wykładni treści powyższych zasad z uwzględnieniem obiektywnego wzorca wykładni. Wbrew dokonanej przez sąd pierwszej instancji wykładni powyższych zasad, premia regulaminowa nie stanowiła „obligatoryjnego świadczenia”. Na brak obligatoryjności wskazuje przede wszystkim § 6 pkt 1 Zasad wynagradzania członków zarządu - przyznanie premii było decyzją prezydium rady nadzorczej, niezależnie od formy jej przyznania (czy stanowiło to formę uchwały czy też oświadczenia pisemnego bądź ustnego, czy też per facta concludentia [tj. fakt wypłacenia premii]). Brak jest podstaw do podzielenia stanowiska sądu pierwszej instancji, że premia ta była obligatoryjnym składnikiem wynagrodzenia uzależnionym wyłącznie od pozostawania w stosunku pracy. Wskazana w załączniku do uchwały kwota minimalna i maksymalna premii regulaminowej nie prowadzi bowiem do wniosku, że decyzja o „przyznaniu” kwartalnej premii regulaminowej stanowiła ramy ograniczające możliwość podjęcia decyzji o niewypłaceniu tego składnika wynagrodzenia. Należy zauważyć, że premia ta nie posiadała również możliwych do ustalenia warunków jej wypłacania, co oznacza, że wbrew nazwie stanowiła ona de facto nagrodę, a więc uznaniowy składnik wynagrodzenia.

Reasumując należy wskazać, że powód nie udowodnił, że przyznanie „premii kwartalnej” miało miejsce. Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego brak jest również podstaw do stwierdzenia, aby przyznanie powyższego składnika wynagrodzenia posiadało ściśle określone warunki jej przyznania oraz określenia jej wysokości. Tym samym niemożliwe było ustalenie czy powód spełnił jakiekolwiek obiektywne przesłanki jej nabycia. Mając to na uwadze powództwo we wskazanym zakresie podlegało oddaleniu.

Odnosząc się do apelacji powoda należy przede wszystkim wskazać, że ochrona stosunku pracy przewidziana w art. 39 k.p., z którego powód wywodzi swoje roszczenia, dotyczy wypowiedzenia definitywnego, a nie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z przyczyn zawinionych lub niezawinionych przez pracownika (art. 52 i 53 k.p.). Oznacza to, że pracodawca może rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę bez wypowiedzenia również w okresie ochronnym przewidzianym w art. 39 k.p. Wskazać również należy, że stosownie do art. 45 § 2 k.p. w związku z art. 56 § 2 k.p sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu. Artykułu 45 § 2 k.p nie stosuje się jednakże między innymi do pracowników, o których mowa w art. 39 k.p. Wynika to z art. 56 § 2 k.p w związku z art. 45 § 3 k.p, według których do pracownika w ochronnym wieku przedemerytalnym nie ma zastosowania możliwość zasądzenia przez sąd z urzędu odszkodowania zamiast dochodzonego przez pracownika przywrócenia do pracy, z wyjątkiem sytuacji określonych w art. 41 ¹ k.p - ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. W takiej sytuacji sąd pracy powinien uwzględnić regulację przewidzianą w art. 45 § 3 k.p w związku z art. 56 § 2 k.p, co skutkowałoby przyjęciem, że niedopuszczalna jest zamiana przez sąd z urzędu roszczenia o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach na roszczenie odszkodowawcze na podstawie cytowanych powyżej przepisów. Trzeba jednak zaznaczyć, że sąd pracy może orzec o odszkodowaniu zamiast dochodzonego przez pracownika roszczenia o przywrócenie do pracy, gdy pracownik podlega szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy, jeżeli dochodzenie przez takiego pracownika roszczenia o przywrócenie do pracy może zostać zakwalifikowane w konkretnej sytuacji jako nadużycie prawa (art. 8 k.p). Podstawę orzeczenia odszkodowania zamiast przywrócenia do pracy bez odpowiedniego żądania pracownika podlegającego szczególnej ochronie stanowi jednak w tym wypadku art. 477 ¹ k.p.c., jeżeli roszczenie o przywrócenie okaże się nieuzasadnione lub nie może być uwzględnione z uwagi na sprzeczność z zasadami współżycia społecznego lub społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa. (zob. wyrok SN z dnia 13 grudnia 2017 r., III PK 5/17 i przywołane tam orzeczenia).

Mając powyższe na uwadze sąd okręgowy ocenił, że dochodzenie przez powoda przywrócenia do pracy było w okolicznościach sprawy nadużyciem prawa (art. 8 k.p.). Sąd rejonowy prawidłowo ocenił, że odwołanie powoda z funkcji prezesa zarządu 30 czerwca 2012 r. i jednoczesne powołanie nowego zarządu, o czym powód dowiedział się najpóźniej 3 lipca 2012 r., wiązało się z powinnością zaprzestania przez niego wszelkiej aktywności związanej z wykonywaniem tej funkcji. Nie można zgodzić się z powodem, że był zobowiązany do zwołania walnego zgromadzenia członków spółdzielni. W dniu zawarcia umowy na obsługę walnego zgromadzenia, tj. 16 lipca 2012 r. powód wiedział o odwołaniu go z funkcji prezesa zarządu. Nie ma przy tym znaczenia to, że powód był w tym czasie nadal ujawniony w Krajowym Rejestrze Sądowym jako prezes zarządu pozwanej, ani to, że powód kwestionował uchwały podjęte 30 czerwca 2012 r. przez zebranie przedstawicieli. Działania powoda, w tym organizacja walnego zgromadzenia, nie były wyrazem realizacją obowiązków powoda jako prezesa zarządu czy pracownika. Powód nie wykazał, że jako pracownik miał obowiązek zorganizowania walnego zgromadzenia. Celem powoda nie było także dbanie o interesy i mienie pracodawcy, ale utrzymanie status quo w zakresie składu zarządu pozwanej, którego był prezesem. Kierując się prywatnym interesem powód naraził pozwaną na koszty w wysokości 49 950 zł. Mając na uwadze te okoliczności sąd okręgowy ocenił, że domaganie się przez powoda przywrócenia do pracy stanowiło w kontekście powyższego faktu nadużycia prawa, w związku z czym zasądzenie na rzecz powoda odszkodowania w miejsce przywrócenia do pracy, było zasadne.

Kierując się przedstawioną argumentacją, sąd okręgowy, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżone orzeczenie w zakresie roszczenia o premię za II kwartał 2012 r. W pozostałym zakresie sąd okręgowy, w oparciu o art. 385 k.p.c., oddalił apelacje obu stron.

O kosztach procesu sąd okręgowy orzekł zgodnie z dyspozycją art. 98 § 1 k.p.c., na podstawie którego strona przegrywająca sprawę zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Zgodnie z regulacją art. 98 § 3 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego/adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

Z uwagi na modyfikację rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji, konieczna była zmiana w zakresie kosztów postępowania. Co więcej, sąd rejonowy nieprawidłowo przyjął stawkę 180 zł za roszczenie o przywrócenie do pracy. Na dzień wniesienia powództwa obowiązywała stawka 60 zł. Podsumowując rozważania w zakresie kosztów za postępowanie przed sądem pierwszej instancji należy wskazać, że powód wygrał sprawę co do roszczenia o wynagrodzenie 1600 zł i odszkodowanie. Na koszty celowego dochodzenia swoich praw przez powoda składało się zatem wynagrodzenie pełnomocnika procesowego będącego adwokatem ustalone zgodnie regulacją 12 ust. 1 pkt 1 oraz § 6 pkt 3 w zw. z § 12 ust.1 pkt 2 w sumie 510 zł (60 zł +450 zł). Pozwany wygrał postępowanie w zakresie roszczeń o premie za II i III kwartał, dodatek funkcyjny, wynagrodzenie. co do 39 853,10 zł. Na koszty celowego dochodzenia swoich praw przez pozwanego składało się zatem wynagrodzenie pełnomocnika procesowego będącego radcą prawnym ustalone zgodnie regulacją § 6 pkt 5 w zw. z § 11 ust.1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu tj. 1800 zł. Z uwagi na to, powód jest zobowiązany do zwrotu pozwanemu 1290 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie przed sądem pierwszej instancji (1800 zł – 510 zł).

Postępowanie przed sądem drugiej instancji pozwany wygrał co do 5 940 zł, a koszty zastępstwa procesowego w tym zakresie ustalono na 675 zł zgodnie regulacją § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z §10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Pozwany przegrał apelację co odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę i wynagrodzenie, za które wynagrodzenie dla pełnomocnika powoda określono na 120 zł i 335,50 zł –zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 1 w zw. z§10 ust. 1 pkt 1 oraz § 2 pkt 3 w zw. § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z §10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za adwokackie. Powód przegrał w całości postępowanie przed sądem drugiej instancji, w związku z czym wynagrodzenie należne pełnomocnikowi pozwanego zostało określone: 1) za roszczenie o przywrócenie do pracy na 120 zł - zgodnie § 9 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za adwokackie; 2) za roszczenie o wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy (1 540 119,35 zł) – na 4 050 zł - § 2 pkt 7 w zw. z § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za adwokackie.

Mając na uwadze powyższe, powód jest zobowiązany do zwrotu pozwanemu 4845 zł (4 050 zł + 675 zł +120 zł), natomiast pozwany powodowi 455,50 zł. Po kompensacji kosztów należało zasądzić od powoda na rzecz pozwanego 4389,50 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie odwoławcze.

Na koszty procesu w instancji odwoławczej składała się także uiszczona przez pozwanego opłata od apelacji w wysokości 3 372 zł. Ponieważ pozwany wygrał swoją apelację w 8 %, powód był zobowiązany do zwrotu pozwanemu części opłaty w tym zakresie tj. 269,76 zł.

Mając na względzie powyższe sąd okręgowy orzekł jak w sentencji.