XXII GWzt 2/15 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Warszawie z 2015-06-26
Sygn. akt XXII GWzt 2/15
UZASADNIENIE
12 stycznia 2015 r. (...) S.A. z siedzibą w W. wniosła o:
1. nakazanie E. G. zaniechania działań naruszających prawa powódki poprzez zakazanie pozwanemu używania nazwy „(...)” w obrocie, w tym zakazanie używania nazwy „(...)” w nazwie domeny internetowej oraz używania nazwy domeny (...).pl w obrocie,
2. usunięcie skutków naruszenia poprzez zobowiązanie pozwanego do złożenia oświadczenia woli o przeniesieniu na powódkę uprawnień wynikających z umowy na utrzymywanie nazwy domeny (...).pl zawartej pomiędzy pozwanym a (...) ( (...)) zgodnie z Regulaminem nazw domeny .pl (...), obowiązującym na dzień wydania wyroku;
3. zwrot kosztów postępowania.
W uzasadnieniu wyjaśniła, że pozwany, rejestrując nazwę domeny internetowej (...).pl, naruszył prawa ochronne na znaki towarowe powódki, jej prawa do firmy, dobra osobiste oraz dopuścił się czynów nieuczciwej konkurencji.
Pozwany E. G. nie złożył odpowiedzi na pozew, a prawidłowo powiadomiony o terminie, nie stawił się na posiedzeniu wyznaczonym na rozprawę w dniu 8 czerwca 2015 r.
Sąd ustalił:
(...) S.A. w W. jest największym krajowym operatorem pocztowym, działającym na rynku usług pocztowych i kurierskich od ponad 450 lat. Spółce tej powierzono wykonywanie zadań operatora wyznaczonego na rynku krajowym. Jej działalność obejmuje ponad 7500 placówek, filii i agencji pocztowych świadczących usługi na rzecz klientów indywidualnych i biznesowych. Po kilkuset latach działalności, (...) S.A. zajmująca szczególną pozycję na rynku usług pocztowych, cieszy się wysoką renomą i zaufaniem klientów.
Podstawowym obowiązkiem (...) S.A. jest świadczenie w sposób ciągły i jednolity, w obrocie krajowym i zagranicznym, usług pocztowych o charakterze powszechnym, polegających przyjmowaniu, sortowaniu, przemieszczaniu i doręczaniu przesyłek listowych i paczek pocztowych, w tym nadesłanych z zagranicy.
(...) S.A. nie tylko realizuje obowiązki operatora wyznaczonego, ale zabiega o konkurencyjność cenową i jakościową swojej oferty. Obok tradycyjnych usług pocztowych, jak listy zwykłe i polecone, kartki pocztowe czy paczki, spółka realizuje szereg nowych typów usług pocztowych, m.in.: multipaczkę, przesyłkę aglomeracja, przesyłki hybrydowe, przesyłki listowe masowe, przesyłki reklamowe masowe, paczki pocztowe (...), przesyłki na warunkach szczególnych, przesyłki pobraniowe, przesyłki gabarytowe, przesyłki biznesowe, paczki pocztowe dedykowane, telegramy pocztowe, usługi kurierskie P.. Powódka stale wzbogaca swą ofertę, np. poprzez wykorzystanie możliwości komunikacji drogą elektroniczną i świadczenie w Internecie usług skierowanych do masowego odbiorcy. Świadczy usługę „elektronicznego awizo”, uruchomiła internetową aplikację „Elektroniczny nadawca”. Wprowadziła platformę internetową (...), umożliwiającą korzystanie z wybranych usług pocztowych w dowolnym miejscu i o dowolnej porze za pośrednictwem Internetu (usługi neoznaczek, neolist i neokartka). Na portalu (...).pl powódka oferuje usługi pocztowe, kurierskie, bankowe i ubezpieczeniowe przeznaczone specjalnie dla sklepów internetowych.
Oprócz szerokiego zakresu usług pocztowych oraz działalności w zakresie filatelistyki, (...) S.A. realizuje różnego typu usługi finansowe i ubezpieczeniowe. W tym zakresie, m.in.: przyjmuje wpłaty gotówkowe na rachunek bankowy, umożliwia wypłatę gotówki z bankowej karty elektronicznej przy pomocy terminali (...) znajdujących się w placówkach pocztowych (bankomat w okienku), realizuje krajowe i zagraniczne przekazy pocztowe, oferuje produkty bankowe (rachunki oszczędnościowo – rozliczeniowe i oszczędnościowe, kredyty, karty kredytowe). (bezsporne – tak też odpis z KRS k.432-442, wydruki ze stron internetowych, fotografie, foldery k.77-87, 104, 226-254, 256-305, 444-453, 471, 592-616, wydruk z rejestru operatorów pocztowych k.87-89, 454-455, raport o stanie rynku pocztowego k.89-103, 456-470)
(...) S.A. jest laureatem wielu nagród i odznaczeń. Jest też honorowana za prowadzoną przez nią działalność charytatywną. (bezsporne – tak też wydruki ze stron internetowych, fotografie, foldery, materiały prasowe k.255, 306-336, 617-699)
W swojej działalności powódka intensywnie korzysta z serii znaków towarowych, które łączy wspólny element słowny (...), stanowiących przedmiot licznych praw wyłącznych udzielonych przez Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej i Urząd ds. Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego. Powódka jest uprawnioną z praw ochronnych na krajowe znaki towarowe zarejestrowane dla towarów i usług z klas 6, 9, 16, 35, 36, 38, 39 klasyfikacji nicejskiej, w tym usług pocztowych i kurierskich, m.in.: R- (...) , R- (...) .poczta-polska.pl, R- (...) , R- (...) ,
R- (...) , R- (...) ,
R- (...) , R- (...)
i R- (...) . (bezsporne – tak też wydruki ze strony (...), świadectwa ochronne k.105-156, 472-522)
Powódce przysługują także prawa z rejestracji wspólnotowych znaków towarowych, w tym m.in.: C. (...) , C. (...) , C. (...) , C. (...) . (bezsporne – tak też wydruki z bazy (...), świadectwa rejestracji k.157-225, 523-591)
Znaki towarowe (...) są intensywnie używane w każdym aspekcie prowadzonej przez powódkę działalności gospodarczej, dla oznaczenia przedsiębiorstwa, w tym 7500 placówek, filii i agencji pocztowych świadczących usługi klientom indywidualnym i biznesowym na terenie całego kraju. Znaki te są używane przez pracowników spółki w codziennej interakcji z klientami, są widoczne na ubraniach służbowych, elementach wystawienniczych, flocie samochodowej, w folderach, katalogach, ulotkach, na szyldach, w reklamach i innych materiałach promocyjnych, są również intensywnie używane w Internecie w odniesieniu do świadczonych przez powódkę elektronicznych usług pocztowych.
Powódka używa także znaków (...) w wydawnictwach okolicznościowych. Prowadzi z ich użyciem intensywne działania reklamowe i marketingowe w prasie, radiu i telewizji. Znak towarowy (...) plasuje się w rankingach w grupie najbardziej wartościowych polskich marek.
Znaki powódki mają wysoką zdolność odróżniającą, będącą wynikiem długotrwałego i intensywnego ich używania na rynku. Są jednoznacznie kojarzone ze świadczonymi przez (...) S.A. usługami pocztowymi i kurierskimi. (bezsporne – tak też wydruki ze stron internetowych, fotografie, foldery k.77-87, 104, 226-254, 256-305)
E. G. oferuje, pod adresem witryny internetowej www.(...).pl, usługi pocztowe i kurierskie, w tym m. in.: przesyłki pocztowe, przesyłki kurierskie, przesyłki do Anglii, paczki Anglia – Polska, paczki zagraniczne, transport z Chin itp. Pozwany zarejestrował na swoją rzecz nazwę domeny (...). pl. (...) również abonentem domeny (...) naśladującej nazwę domeny usps.com należącej do amerykańskiego urzędu pocztowego – odpowiednika polskiej poczty w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, a także domeny(...) .com naśladującej nazwę domeny (...).com - najpopularniejszego w Indiach serwisu poświęconego sprzedaży samochodów, należącego do grupy A. S..
Wobec pozwanego toczyły się już wcześniej postępowania dotyczące tego rodzaju działalności. Decyzją nr (...) panelu administracyjnego Centrum (...) (...) z dnia 20 listopada 2008 r. uznano, że E. G., zarejestrował i używał w złej wierze nazwę domeny igoogle.ro. (bezsporne – tak też wydruki ze stron internetowych k.337-344, 700-706, decyzja (...) k.345-354, 716)
Sąd zważył:
I. Odnośnie do naruszenia praw do znaków towarowych:
Podstawową funkcją znaku towarowego jest zagwarantowanie konsumentowi lub końcowemu odbiorcy możliwości określenia pochodzenia towaru lub usługi nim oznaczonych, odróżnienia ich (bez ewentualnego wprowadzenia w błąd) od towarów lub usług innego pochodzenia. (tak wyroki Euro-pejskiego Trybunału Sprawiedliwości [obecnie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej] z 23/05/1978 r. w sprawie 102/77 H. (...) R. , z 18/06/2002 r. w sprawie C-299/99 P. , z 8/05/2008 r. w sprawie C-304/06 E. , wyrok Sądu Unii Europejskiej [poprzednio Sądu Pierwszej Instancji] z 8/02/2011 r. w sprawie T-157/08 I. for life)
Prawo wyłączne przyznawane jest, aby umożliwić właścicielowi znaku towarowego ochronę jego szczególnych interesów, zadbanie o to, by znak ten mógł pełnić właściwe sobie funkcje : wskazywania konsumentom pochodzenia towaru/usługi, jakościową, reklamową, komunikacyjną i inwestycyjną. Wykonywanie tego prawa jest zastrzeżone dla przypadków, w których używanie przez osoby trzecie określonego oznaczenia negatywnie wpływa lub może wpływać na którąkolwiek z tych funkcji. (por. wyroki Trybunału z 22/09/2011 r. w sprawie C-482/09 B. B. , z 18/06/2009 r. w sprawie C-487/07 L’O. i in., z 23/03/2010 r. w sprawach połączonych C-236-238/08 G. (...) i G. )
Wspólnotowy znak towarowy jest jednolitym tytułem ochronnym, funkcjonującym w oparciu o unormowania rozporządzenia Rady (WE) nr 207/2009 z 26/02/2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (wersja ujednolicona), które reguluje w go sposób całościowy, w szczególności zasady jego rejestracji, wynikające z niej prawa oraz ich ochronę. Przepisy o charakterze materialno-prawnym rozporządzenia, jako część acquis communautaire stanowią element polskiego porządku prawnego, znajdując bezpośrednie zastosowanie. Zasadniczo, są one powtórzeniem regulacji Pierwszej Dyrektywy Rady nr 89/104/EWG z 21/12/1989 r. mającej na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych. Implementująca ją ustawa Prawo własności przemysłowej znajduje zastosowanie wyłącznie tam, gdzie brak odpowiedniego unormowania w rozporządzeniu, w szczególności w tym zakresie w jakim odsyła ono do właściwych przepisów prawa krajowego.
Art. 9 rozporządzenia przyznaje uprawnionemu prawo wyłącznego i niezakłóconego używania wspólnotowego znaku towarowego i zakazania osobom nie mającym jego zgody:
a. używania w obrocie identycznego ze znakiem oznaczenia dla identycznych towarów lub usług;
b. używania w obrocie oznaczenia, gdy, z powodu jego identyczności lub podobieństwa do znaku oraz identyczności albo podobieństwa towarów lub usług, których dotyczy ten znak i oznaczenie, istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd opinii publicznej, które obejmuje także prawdopodobień-stwo ich skojarzenia.
c. używania w obrocie oznaczenia identycznego lub podobnego do znaku w odniesieniu do towarów lub usług, które nie są podobne do tych, dla których zarejestrowano znak, w przypadku gdy cieszy się on renomą w Unii Europejskiej i gdy używanie oznaczenia bez uzasadnionej przyczyny przysparza naruszycielowi nienależną korzyść albo jest szkodliwe dla odróżniającego charakteru lub renomy wspólnotowego znaku towarowego. (ust.1)
Ocena identyczności lub podobieństwa znaku zarejestrowanego i przeciwstawianego mu oznaczenia pozwanego opiera się na ich zgodności wizualnej, fonetycznej i koncepcyjnej. Znaki należy porównywać całościowo, a decydujące znaczenie mieć będą elementy odróżniające (dominujące), a nie opisowe. Oznaczenie może być uznane za identyczne ze znakiem, tylko wtedy, gdy powtarza – bez dokonywania zmian lub uzupełnień – wszystkie jego elementy lub, gdy rozpatrywane jako całość, wykazuje nieznaczne różnice, które nie zostaną dostrzeżone przez przeciętnego konsumenta. (tak wyrok Trybunału z 20/03/2003 r. C-291/00 (...) ) Dwa znaki towarowe są do siebie podobne jeżeli, z punktu widzenia określonego kręgu odbiorców, są one przynajmniej częściowo identyczne w jednym lub kilku istotnych aspektach. (tak wyrok Sądu z 23/10/2002 r. w sprawie T-6/01 M. ) Dla stwierdzenia, czy w konkretnym przypadku znaki są identyczne, czy też można mówić zaledwie o podobieństwie, konieczne jest dokonanie oceny wizualnych, fonetycznych i znaczeniowych cech znaków i ich całościowego oddziaływania na percepcję należycie poinformowanego, dostatecznie uważnego i rozsądnego przeciętnego konsumenta. (tak wyroki Trybunału z 20/03/2003 r. w sprawie C-291/00 (...), z 8/05/2014 r. w sprawie C-591/12 P (...) SA)
Dokonując oceny podobieństwa towarów i usług należy brać pod uwagę wszystkie czynniki charakteryzujące zachodzące między nimi relacje (zależności), szczególnie ich rodzaj i przeznaczenie, sposób używania lub korzystania z nich, warunki w jakich są sprzedawane, a także ich wzajemny, konkurencyjny lub komplementarny charakter. (tak wyroki Sądu z 23/10/2002 r. w sprawie T-388/00 (...) , z 4/11/2003 r. w sprawie T-85/02 C. )
Całościowa ocena zakłada pewną współzależność między branymi pod uwagę czynnikami, w szczególności podobieństwem znaków oraz podobieństwem towarów/usług, których one dotyczą, przy czym niski stopień podobieństwa towarów i usług może być zrównoważony znaczącym stopniem podobieństwa znaków i odwrotnie. (zasada wzajemnej zależności - tak wyroki Trybunału z 23/10/2002 r. w sprawie T-6/01 M. , z 13/09/2007 r. w sprawie C-234/06 I. F. , z 18/12/2008 r. w sprawie C-16/06 M. )
W myśl utrwalonego orzecznictwa, prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd istnieje, gdy znaczna część właściwego kręgu odbiorców mogłaby zostać skłoniona do omyłkowego zakupu towaru pozwanego, myśląc, że jest to towar uprawnionego (uznając, że dane towary lub usługi pochodzą z tego samego przedsiębiorstwa), ewentualnie mogłaby uznać, że dane towary lub usługi pochodzą z przedsię-biorstw powiązanych ze sobą gospodarczo. (tak wyroki Trybunału z (...) r. w sprawie C-39/97 C. , z 4/05/1999 r. w sprawach połączonych C-108/97, C-109/97(...) C. P. , z 22/06/1999 r. w sprawie C-342/97 L. S. M., z 2/09/2010 r. w sprawie C-254/09 C. K. K. i wyrok Sądu z 9/12/2010 r. w sprawie T-303/08 (...) ) Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd powinno być oceniane w sposób całościowy, według sposobu postrzegania określonego konsumenta, przy uwzględnieniu wszystkich istotnych okoliczności konkretnego przypadku, szczególnie wzajemnej zależności między podobieństwem oznaczeń i towarów lub usług, których one dotyczą. (tak wyroki Trybunału z 11/11/1997 r. w sprawie C-25/95 S. , z 23/03/2006 r. w sprawie C-206/04 M. , z 18/12/2008 r. w sprawie C-16/06 M., z 8/05/2014 r. w sprawie C-591/12 P B. oraz wyroki Sądu z 9/07/2003 r. w sprawie T-162/01 G. (...) i z 20/01/2010 r. w sprawie T-460/07 L. B. )
Właściwy krąg odbiorców składa się z przeciętnych konsumentów, należycie poinformowanych, dostatecznie uważnych i rozsądnych, przy czym poziom uwagi konsumentów może się różnie kształtować w zależności od kategorii towarów lub usług. (tak wyroki Trybunału z 22/06/1999 r. w sprawie C-342/97 L. S. M. , z 6/05/2003 r. w sprawie C-104/01 L. i z 12/01/2006 r. C-361/04 R. P. ) Przeciętny konsument rzadko ma możliwość przeprowadzenia bezpośredniego porównania różnych znaków towarowych, musi zazwyczaj zdać się na zachowany w pamięci niedoskonały ich obraz. Ryzyko konfuzji jest tym większe, im silniejszy jest charakter odróżniający znaku towarowego, który wynika z jego samoistnych cech lub renomy (znajomości, rozpoznawalności na rynku). (tak wyroki Trybunału z 22/06/1999 r. w sprawie C-342/97 L. S. M. , z 11/11/1997 r. w sprawie C-251/95 (...) i z 29/09/1998 r. w sprawie C-39/97 C. )
Istnieje pewna współzależność pomiędzy znajomością znaku wśród odbiorców, a jego charakte-rem odróżniającym - tym bardziej wzmocnionym, im bardziej znak jest znany. Przy ocenie, czy znak cieszy się wysoce odróżniającym charakterem wynikającym z jego znajomości wśród odbiorców, należy rozpatrzyć wszystkie istotne okoliczności danego przypadku, w szczególności udział znaku w rynku, natężenie, zasięg geograficzny i długość okresu jego używania, wielkość inwestycji dokonanych przez przedsiębiorstwo w celu jego promocji, udział procentowy zainteresowanych grup odbiorców, którym znak umożliwia zidentyfikowanie towarów jako pochodzących z określonego przedsiębiorstwa, jak również oświadczenia izb handlowych i przemysłowych lub stowarzyszeń zawodowych. (tak wyrok Sądu z 12/07/2006 r. w sprawie T-277/04 V.-W. ) Ciężar udowodnienia siły znaku towarowego i jego odróżniającego charakteru, spoczywa na powodzie. (art. 6 k.c.)
Także przepis art. 296 ust. 1 ustawy z 30/06/2000 r. prawo własności przemysłowej przyznaje uprawnionemu prawo do wyłącznego i niezakłóconego używania znaku towarowego oraz zakazania innym osobom, które nie mają jego zgody, używania w obrocie :
1. znaku identycznego do znaku zarejestrowanego w odniesieniu do identycznych towarów;
2. znaku identycznego lub podobnego do zarejestrowanego znaku towarowego w odniesieniu do towarów identycznych lub podobnych, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, które obejmuje w szczególności ryzyko skojarzenia znaków;
3. znaku identycznego lub podobnego do renomowanego znaku towarowego, zarejestrowanego w odniesieniu do jakichkolwiek towarów, jeżeli może to przynieść używającemu nienależną korzyść lub być szkodliwe dla odróżniającego charakteru bądź renomy znaku wcześniejszego.
Kwalifikacja naruszenia prawa ochronnego na znak towarowy na tle tego przepisu powinna być dokonywana według zasad wypracowanych w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Unii Europejskiej na tle Pierwszej Dyrektywy Rady nr 89/104/EWG z 21/12/1989 r. mającej na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych (zmienionej Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/95/WE z 22/10/2008 r. mającą na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych) oraz rozporządzenia Rady (WE) nr 207/2009 z 26/02/2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego.
Skutki wspólnotowego znaku towarowego podlegają wyłącznie przepisom rozporządzenia. W innych przypadkach, naruszenie podlega prawu krajowemu odnoszącemu się do naruszenia krajowego znaku towarowego wg przepisów tytułu X. (art. 14 ust. 1) Dla zapewnienia właścicielowi realizacji jego praw z rejestracji mogą być zakazane, w szczególności:
a. umieszczanie oznaczenia na towarach lub na ich opakowaniach;
b. oferowanie towarów, wprowadzanie ich do obrotu lub ich magazynowanie w tym celu lub oferowanie i świadczenie usług pod tym oznaczeniem;
c. przywóz lub wywóz towarów pod takim oznaczeniem;
d. używanie oznaczenia w dokumentach handlowych i w reklamie. (art. 9 ust. 2)
Gdy sąd uznaje, że pozwany naruszył lub że z jego strony istnieje groźba naruszenia wspólnotowego znaku towarowego, wydaje, chyba że istnieją szczególne powody zaniechania tego, decyzję zakazującą mu działań stanowiących naruszenie lub stwarzających groźbę naruszenia wspólnotowego znaku towarowego. Stosuje również, zgodnie z przepisami prawa krajowego, środki których celem jest zapewnienie przestrzegania zakazu. (art. 102 ust.1) Odnosi się to wprost do przepisów art. 296 ust. 1, art. 286 oraz art. 287 ust. 2 w zw. z art. 296 ust. 1a p.w.p.
Sformułowanie - chyba że istnieją szczególne powody zaniechania – uprawnia Sąd do odstąpienia od sankcji zakazowych. Norma, odpowiadająca klauzuli generalnej art. 5 k.c., nie może być stosowana przez sąd gospodarczy z urzędu. Zainteresowany, uniknięciem sankcji pozwany, który dopuścił się naruszenia, winien skonkretyzować te szczególne powody i wykazać ich istnienie, pozostawiając sądowi ocenę, przy rozstrzyganiu o konsekwencjach naruszenia prawa z rejestracji.
Zgodnie z art. 296 ust. 1 p.w.p., osoba, której prawo ochronne na znak towarowy zostało naruszone, lub osoba, której ustawa na to zezwala, może żądać od osoby, która naruszyła to prawo, zaniechania naruszania, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, a w razie zawinionego naruszenia również naprawienia wyrządzonej szkody:
-
-
na zasadach ogólnych albo
-
-
poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej albo innego stosownego wynagrodzenia, które w chwili ich dochodzenia byłyby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie ze znaku towarowego. Przepis art. 286 p.w.p. reguluje sposoby usunięcia skutków naruszenia, dając sądowi uprawnienie m.in. do rozstrzygnięcia o będących własnością naruszającego środkach i materiałach, które zostały użyte do oznaczenia towarów lub usług. Także w prawie krajowym sankcje zakazowe mogą być stosowane w sytuacji naruszenia lub realnej groźby naruszenia prawa ochronnego na znak towarowy. (art. 285 p.w.p.)
W niniejszej sprawie powódka należycie wykazała, że służą jej prawa z rejestracji wspólnotowych znaków towarowych nr nr (...), (...), (...), (...), jak również prawa ochronne na krajowe znaki towarowe zarejestrowane pod numerami (...), (...), (...)- (...). Wszystkie one tworzą serię, w której jedynym elementem odróżniającym, najlepiej znanym i rozpoznawalnym w relatywnym kręgu konsumentów zainteresowanych korzystaniem z usług pocztowych i kurierskich, jest element słowny (...).
Znaki towarowe powódki chronione są dla szerokiego zakresu towarów i usług z klas 6., 9., 16., 35., 36., 38., 39. i 42. klasyfikacji nicejskiej, w szczególności dla usług pocztowych i kurierskich. Pozwany, który zarejestrował nazwę domeny internetowej (...).pl, na stronie internetowej pod tym adresem oferuje identyczne usługi pocztowe i kurierskie, m.in. przesyłki pocztowe, przesyłki kurierskie, przesyłki do Anglii, paczki Anglia – Polska, paczki zagraniczne, transport z C..
Oznaczenie (...).pl jest wysoce podobne do znaków powódki, zawierając w sobie odróżniający element słowny „(...)” - w pisowni łącznej, uzupełniony o opisowy element .pl (wskazujący na domenę internetową), które nie umożliwiają w wystarczającym stopniu jego odróżnienia od znaków towarowych powódki. Zgodnie z wyrokiem ETS wydanym 20/03/2003 r. w sprawie C-291/00 (...) , postrzeganie identyczności między oznaczeniem, a znakiem towarowym nie zawsze jest wynikiem bezpośredniego porównania wszystkich cech charakterystycz-nych ich elementów. Oznaczenie należy uznać za identyczne z wcześniejszym znakiem towarowym gdy powtarza, bez dokonywania zmian lub uzupełnień, wszystkie elementy składowe znaku lub zawiera tak nieznaczne różnice, że mogą one w całościowym oglądzie pozostać niezauważone przez przeciętnego konsumenta, dostrzegalne wyłącznie przy uważnym porównaniu zestawionych ze sobą znaków. Pojęcie nieznaczny nie ma przy tym charakteru obiektywnego, a jego interpretacja zależy od stopnia złożoności porównywanych znaków. Również z praktyki Sądu Polubownego ds. Domen Internetowych przy (...) Izbie (...) wynika, że funkcjonowanie w Internecie dwóch bardzo podobnych nazw domen, pod którymi przedsiębiorcy oferują takie same towary i usługi powoduje realne zagrożenie interesów klientów (internautów), którzy mogą pomylić się przy wpisywaniu adresów do przeglądarek, a w konsekwencji kontaktować się z różnymi firmami w tej samej sprawie. (por. wyrok z 21/12/2009 r. w sprawie 50/09/PA)
Nie ulega wątpliwości Sądu, że nawet dobrze zorientowani konsumenci (tu internauci) mogliby zostać wprowadzeni w błąd co do przynależności oznaczenia używanego przez pozwanego do serii znaków towarowych powódki. Zasadnie zatem (...) S.A. twierdzi, że rejestracja i używanie przez pozwanego oznaczenia (...).pl w nazwie domeny internetowej narusza jej prawa wyłączne w sposób stypizowany w art. 9 ust. 1b rozporządzenia i art. 296 ust. 2 pkt 2 p.w.p. Powódka może zatem skutecznie żądać zakazania naruszeń i usunięcia powstałych już skutków, zgodnie z art. 9 ust. 2 rozporządzenia oraz art. 296 ust. 1 i art. 286 p.w.p.
W przekonaniu Sądu, cieszące się renomą krajowe znaki towarowe (...) , zasługują także na ochronę na podstawie art. 9 ust. 1c rozporządzenia i art. 296 ust. 2 pkt 3 p.w.p. przed używaniem wysoce podobnego oznaczenia (...).pl w nazwie domeny internetowej także w odniesieniu do towarów i usług, które nie są podobne do tych, dla których znaki towarowe powódki zostały zastrzeżone.
Orzecznictwo sądów wspólnotowych (odmiennie od krajowego) utożsamia renomę ze znajomością znaku towarowego, jego sławą, nie zaś z jakością towarów lub usług, dla których znak ten jest chroniony (ekskluzywnością). Już w wyroku z 14/09/1999 r. w sprawie C-375/97 ( G. (...) ) Europejski Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że elementem renomy, jest szeroka znajomość znaku przez relewantnych odbiorców na określonym terytorium (niekoniecznie powszechna znajomość w rozumieniu art. 6 bis Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej z 20/03/1883 r.). Oceniając, czy wymaganie jest spełnione, sąd musi wziąć pod uwagę wszystkie istotne elementy stanu faktycznego, w szczególności :
-
-
udział w rynku,
-
-
intensywność, zasięg geograficzny i okres używania,
-
-
wielkość inwestycji poniesionych przez przedsiębiorstwo w związku z promocją.
Kryteria te zostały zastosowane przez Sąd Pierwszej Instancji w wyrokach z 13/12/2004 r. w sprawie T-8/03 E. P., z 25/05/2005 r. w sprawie T-67/04 (...) i z 7/10/2010 r. w sprawie T-59/08 la P. . Także w wyroku z 6/02/2007 r. w sprawie T-477/04 ( T. ) Sąd ten stwierdził, że aby spełnić wymóg związany z renomą, znak towarowy musi być znany znacznej części odbiorców potencjalnie nimi zainteresowanych. Rozstrzygając o renomie Sąd dokonuje szczegółowej i wszechstronnej oceny zaoferowanych mu dowodów w odniesieniu do zakresu i poziomu działań handlowych, sponsoringowych i promocyjnych uprawnionego, służących budowaniu renomy. Zwraca uwagę na rodzaj towaru, uzyskany poziom sprzedaży, popularność wśród konsumentów, rozmiar, częstotliwość i regularność sponsorowania różnych wydarzeń przyciągających dużą liczbę widzów, pozwalające na uznanie, że znak towarowy spełnia kryterium renomy, a zatem winien być znany znacznej części odbiorców.
Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy przekonuje o wysokiej rozpoznawalności znaków (...) w relatywnym kręgu konsumentów, a niezgłoszenie przez pozwanego jakichkolwiek zastrzeżeń wobec żądań pozwu, uzasadnia odniesienie sankcji zakazowych nie tylko do towarów i usług identycznych lub podobnych do tych, dla których znaki są chronione ale także do innych. Zasadne jest więc, wykraczające poza zakres specjalizacji, żądanie zakazania używania nazw (...) i (...).pl w obrocie.
Działalność pozwanego z wykorzystaniem oznaczeń podobnych do krajowych i wspólno-towych znaków towarowych powódki szkodzi ich odróżniającemu charakterowi i renomie, może też przysparzać pozwanemu nienależnych korzyści. Używanie w obrocie gospodarczym oznaczenia łudząco podobnego do znaków renomowanych (...) umożliwia mu zdobywanie klienteli bez ponoszenia nakładów na reklamę i promocję świadczonych przezeń usług. Oszczędza pozwanemu wysiłku koniecznego dla wypracowania przekonania o dobrej jakości jego własnych usług. (por. wyrok Sądu Najwyższego z 12/10/2005 r., III CK 160/05)
II. Odnośnie do naruszenia reguł uczciwej konkurencji:
Zgodnie z jej art. 1, ustawa z 16/04/1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji reguluje zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji w działalności gospodarczej - w interesie publicznym, przedsiębiorstw oraz klientów, nie może jednak być traktowana jako instrument służący wyeliminowaniu konkurencji w ogóle, w celu zachowania przez przedsiębiorcę dominującej pozycji rynkowej. (tak Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z 30 IX 1998 r. sygn. akt I ACa 281/98 Apel.-Lub.1999/1/1) Stosownie do art. 3 ust. 1, uznanie działania za czyn nieuczciwej konkurencji warunkowane jest kumulatywnym spełnieniem następujących przesłanek :
- ⚫
-
czyn ma charakter konkurencyjny,
- ⚫
-
narusza lub zagraża interesowi innego przedsiębiorcy lub klienta,
- ⚫
-
jest bezprawny, tj. sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami.
Sąd podziela przyjęty w doktrynie pogląd, iż przepis art. 3 w ust. 1 w sposób ogólny określa czyn nieuczciwej konkurencji, podczas gdy w ust. 2 wymienia przykładowo niektóre czyny (m.in.: wprowadzające w błąd oznaczenie towarów), typizowane dodatkowo w art. 5-17, które należy wykładać w ten sposób, że ogólne określenie czynu nieuczciwej konkurencji i przepisy czyn ten uszczegóławiające pozostają w następujących wzajemnych relacjach:
- ⚫
-
wymienione w ustawie czyny nieuczciwej konkurencji nie tworzą zamkniętego katalogu, za nie-uczciwie konkurencyjne można uznać także działanie niewymienione w art. 5-17, jeżeli tylko spełnia ono przesłanki zdefiniowane w art. 3 ust. 1,
- ⚫
-
wymagania wskazane w definicji odnoszą się do czynów wymienionych w art. 5-17, art. 3 ust. 1 spełnia funkcję korygującą w stosunku do przepisów szczególnych typizujących czyny nieuczciwej konkurencji. Gdy dany stan faktyczny, formalnie, spełnia przesłanki z art. 5-17, w rzeczywistości jednak działanie nie wykazuje któregoś ze znamion art. 3 ust.1 (np. bezprawności) uznanie go za czyn nieuczciwej konkurencji jest wykluczone.
Uznanie konkretnego działania za czyn nieuczciwej konkurencji wymaga ustalenia, na czym ono polegało i zakwalifikowania go pod względem prawnym przez przypisanie mu cech konkretnego deliktu wskazanego w Rozdziale 2. u.z.n.k. ( Czyny nieuczciwej konkurencji - art. 5-17) lub deliktu tam nieujętego ale odpowiadającego hipotezie art. 3 ust. 1. Czyny konkurencyjne powinny być badane przede wszystkim w świetle przesłanek określonych w przepisach art. 5-17 u.z.n.k. i dopiero gdy nie mieszczą się w dyspozycji któregokolwiek z tych przepisów, podlegają ocenie według klauzuli generalnej z art. 3. (tak Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z 30 IX 1998 r. sygn. akt I ACa 281/98 Apel.-Lub.1999/1/1)
Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 u.z.n.k., czynem nieuczciwej konkurencji jest m.in. takie oznaczenie towarów, które może wprowadzić klientów w błąd co do ich pochodzenia. Dla oceny sprzeczności działania pozwanego z regułami uczciwej konkurencji na gruncie tego przepisu należy stosować odpowiednio zasady wypracowane w prawie znaków towarowych.
Działalność pozwanego - w zakresie, w jakim dotyczy korzystania z oznaczenia (...) w nazwie domeny internetowej oraz w treściach strony internetowej - narusza reguły uczciwej konkurencji. Stanowi ona czyn stypizowany w art. 10 ust. 1 oraz odpowiadający definicji klauzuli generalnej art. 3 ust. 1 u.z.n.k. Typowe przykłady pasożytnictwa dotyczą właśnie podszywania się pod gotowe produkty lub usługi przedsiębiorcy, co umożliwia przeniesienie pozytywnych wyobrażeń związanych ze znanym już klientom przedsiębiorcą i jego usługami, a jednocześnie pozwala na zaoszczędzenie wydatków (np. na reklamę), które byłyby potrzebne dla wypromowania własnych usług.
Pasożytnictwo takie niewątpliwie prowadzi do rozwodnienia pozycji powódki. Nieuczciwe zachowanie może spowodować utratę części klienteli na rzecz konkurencyjnego przedsiębiorcy oraz spadek zainteresowania usługami Poczty Polskiej S.A. (...) takich działań jest również utrata wartości znaków towarowych przedsiębiorcy, który świadczył na rynku usługi jako pierwszy pod danym oznaczeniem i własnym wysiłkiem wypracował wysoką pozycję rynkową. Jeśli odbiorca zacznie kojarzyć takiego przedsiębiorcę, znanego dotąd z usług o stałej, wysokiej jakości, z usługami niespełniającymi tych standardów, dobra opinia o przedsiębiorcy i jego usługach, a co za tym idzie siła jego znaków, może ulec zmniejszeniu.
W niniejszej sprawie pozwany, korzystając z powszechnie rozpoznawalnych i obecnych na rynku od lat usług powódki, oferuje usługi pod prawie identyczną nazwą, co niewątpliwie ma na celu naśladowanie powódki i skojarzenie przez konsumentów jego usług pocztowych i kurierskich z usługami (...) S.A. (...) takiego zachowania jest nie tylko nieuczciwe przysporzenie sobie przez E. G. korzyści, lecz także wyrządzenie szkody powódce, której efekty pracy zostają w sposób bezprawny i sprzeczny z dobrym obyczajem handlowym wykorzystane.
(...) S.A. może zatem zasadnie żądać zakazania pozwanemu naruszeń i usunięcia skutków naruszeń jej interesów gospodarczych na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 1 i 2 u.z.n.k.
III. Odnośnie do naruszenia prawa do firmy:
Przepis art. 43 10 k.c. stanowi, że przedsiębiorca, którego prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W przypadku dokonania naruszenia może on także żądać usunięcia jego skutków, złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie, naprawienia na zasadach ogólnych szkody majątkowej lub wydania korzyści uzyskanej przez osobę, która dopuściła się naruszenia.
Ochrona firmy opiera się na zasadzie domniemania bezprawności naruszenia, rozumianej jako niezgodność zachowania z szeroko rozumianym porządkiem prawnym. Naruszeniem jest każde, nie oparte na własnym prawie, użycie cudzej firmy w jej pełnym brzmieniu bądź jej charakterystycznej części, bez względu na winę lub świadomość naruszenia.
IV. Odnośnie do naruszenia dóbr osobistych:
Zgodnie z przepisem art. 23 k.c., dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na określonych zasadach może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. (art. 24 § 1 k.c.) Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych. (art. 24 § 2 k.c.)
Przepisy o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych stosuje się odpowiednio do osób prawnych. (art. 43 k.c.) Służy im ochrona przed naruszeniami dobrego imienia, renomy, nazwy, firmy, tajemnicy korespondencji, nietykalności pomieszczeń, czy tajemnicy przedsiębiorstwa. Do osób prawnych nie znajdą natomiast zastosowania przepisy dotyczące zdrowia i wizerunku, właściwych osobom fizycznym.
Firma jest dobrem intelektualnym niejednokrotnie o znacznej wartości majątkowej, któremu ustawodawca przyznaje ochronę. Ma ona charakter prawa podmiotowego bezwzględnego skutecznego erga omnes, przysługującego przedsiębiorcy. Ochrona na podstawie przepisów kodeksu cywilnego jest najszersza, realizowana jest nie tylko w obrocie gospodarczym, ale i poza nim i może być skierowana przeciwko każdemu, kto dopuszcza się naruszenia interesu przedsiębiorcy związanego z jego firmą. Dlatego też ochrona ta może krzyżować się z innymi przepisami przyznającymi firmie ochronę.
Osoba prawna może żądać zakazania naruszeń jej nazwy i firmy, pod którą działa w przypadku, gdy doszło do ich bezprawnego użycia przez osobę trzecią. Warunkiem udzielenia ochrony jest funkcjonowanie przez osobę prawną pod określoną nazwą (prowadzenie pod określoną firmą przedsiębiorstwa) w polskim obrocie prawnym. Od tego zależeć będzie także stwierdzenie naruszenia dobrego imienia, renomy, wiarygodności w oczach klientów i zaufania kontrahentów.
O naruszeniu prawa do firmy można mówić nie tylko wówczas, gdy osoba nieuprawniona rejestruje na swoją rzecz pełną nazwę osoby prawnej, ale także wtedy, gdy wykorzystuje w obrocie części nazwy, jeżeli ta część ma charakter wyróżniający, albowiem firma indywidualizuje osobę prawną, która poprzez nazwę wyrabia sobie renomę, solidność świadczonych usług. Dlatego też używanie oznaczenia z późniejszym pierwszeństwem korzystania może przynieść nienależną korzyść lub być szkodliwe dla wartości odróżniającego charakteru bądź renomy oznaczenia z wcześniejszym pierwszeństwem korzystania. (por. wyrok WSA w Warszawie z 4/11/2008 r. VI SA /Wa 1324/08)
Używaniem spornych oznaczeń w nazwie domeny internetowej oraz w treściach strony internetowej (...).pl pozwany dopuszcza się również naruszenia jej dóbr osobistych i prawa (...) S.A. do firmy.
W przekonaniu Sądu, należycie udowodniony fakt naruszenia praw wyłącznych (...) S.A. i jej interesów gospodarczych uzasadniają zastosowanie względem E. G. sankcji zakazowych i nakazania pozwanemu usunięcia skutków dokonanych naruszeń. Na podstawie art. 9 ust 2 w zw. z ust. 1b i art. 102 ust. 1 rozporządzenia, art. 296 ust. 1 w zw. z ust. 2 pkt 2 i 3 p.w.p., art. 286, art. 18 ust. 1 pkt 1 i 2 w zw. z art. 3 ust. 1 u.z.n.k. oraz art. 23 w zw. z art. 43 i i art. 43 10 k.c., Sąd:
1. nakazał pozwanemu E. G., by zaniechał działań naruszających prawa (...) S.A. w W. przez używanie nazwy „(...)” w obrocie, w tym w nazwie domeny internetowej;
2. zakazał pozwanemu używania nazwy domeny internetowej „(...).pl” w obrocie;
3. zobowiązał pozwanego do usunięcia skutków naruszenia, przez złożenie oświadczenia woli o przeniesieniu na powoda uprawnień wynikających z umowy na utrzymywanie nazwy domeny internetowej „(...).pl”, zawartej pomiędzy E. G. a (...) ( (...)) w W., zgodnie z Regulaminem nazw domeny „.pl” (...) obowiązującym na dzień wydania wyroku.
Ponieważ sformułowanie sankcji zakazowych i nakazowych odbiegało od treści żądania pozwu, Sąd orzekł o częściowym oddaleniu powództwa. Dokonane, z uwagi na konieczność zapewnienia jednoznaczności i jasności brzmienia wyroku, w celu uniknięcia wątpliwości co do jego treści, zmiany miały charakter stylistyczny, niemerytoryczny, mieszcząc się w granicach wyznaczonych w art. 321 k.p.c.
O kosztach Sąd orzekł na zasadzie art. 98 k.p.c. – odpowiedzialności za wynik sporu.
Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. (§ 3 art. 98 k.p.c.) Opłaty określa rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28/09/2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu . Zasądzając opłatę sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy, a także charakter sprawy i wkład pracy adwokata w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. (§ 2 ust.1.) Podstawę stanowią określone w rozdziałach 3-5 stawki minimalne. Opłata nie może być wyższa od sześciokrotnej stawki minimalnej (§ 2 ust.2.), której wysokość zależy od wartości przedmiotu sprawy lub jej rodzaju. (§ 4 ust.1.) W sprawie o naruszenie prawa z rejestracji wynagrodzenie adwokata wynosi 840 zł (§ 11 ust. 1 pkt 18).
W rozliczeniu kosztów Sąd uwzględnił: opłatę od pozwu, koszty zastępstwa procesowego w sprawie w minimalnej wysokości wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa oraz koszty tłumaczenia dokumentów celem ich doręczenia pozwanemu. Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 8.450,42 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Zgodnie z art. 333 § 1 pkt 3 k.p.c., wydanemu w sprawie wyrokowi zaocznemu - w punktach 1-3 i 5 - Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Data wytworzenia informacji: