Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:	SSO Bolesław Wadowski
Sędziowie:	SO Alicja Dziekańska (spr.) SO Tomasz Szczurowski
Protokolant:	Prot. sąd. Rafał Artymiuk

po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko G. S. (1) i W. S. (1)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie

z dnia 18 marca 2016 r., sygn. akt XVI GC 1950/14

I.  oddala apelacje,

II.  zasądza solidarnie od G. S. (1) i W. S. (1) na rzecz M. S. 2400zł (dwa tysiące czterysta) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO Alicja Dziekańska

SSO Bolesław Wadowski

SSO Tomasz Szczurowski

Sygn. akt XXIII Ga 1078/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 28 października 2013 r. powód M. S. wniósł o zasądzenie solidarnie od W. S. (1), G. S. (1) i O. P. kwoty 12.497,76 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Powód jako podstawę prawną roszczenia wskazał art. 299 k.s.h. Na dochodzoną kwotę składały się : należność główna w kwocie 6990,60 zł, skapitalizowane odsetki w kwocie 3690,66 zł oraz koszty procesu w kwocie 1305 zł, zasądzone od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w sprawie sygn. akt V GNc 263/010 w dniu 21 maja 2010r. przez Sąd Rejonowy w Ciechanowie V Wydział Gospodarczy. Na dochodzoną w tym postępowaniu kwotę składała się też kwota 300zł poniesiona przez powoda z tytułu kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu egzekucyjnym i kwota 211,50 zł z tytułu kosztów postepowania egzekucyjnego w sprawie egzekucyjnej KM 3403/10 .

Sprzeciwy od nakazu zapłaty wnieśli pozwani W. S. (1) oraz G. S. (1). Postępowanie wobec pozwanej O. P. postanowieniem z dnia 5 stycznia 2016 r. Sąd Rejonowy umorzył na podstawie art. 182 § 1 k.p.c.

Pozwany G. S. (1) wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania. Podniósł, iż wniosek o ogłoszenie upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. został złożony przez W. S. (2) w dniu 24 marca 2010 r. i w dacie złożenia tego wniosku spółka posiadała w kasie 1109,24 zł, a na jej rachunku bankowym znajdowała się kwota 107154,18 zł. Nadto spółka posiadała środki trwałe o wartości księgowej 300999,69 zł oraz szereg przedmiotów nietrwałych, jak wyposażenie i sprzęt biurowy oraz drobny sprzęt produkcyjny i montażowy. Ponadto spółka posiadała roszczenie o zapłatę należności rzędu kilkuset tysięcy złotych oraz szereg roszczeń odszkodowawczych, których dochodzenie było utrudnione z uwagi na długotrwałość i kosztowność postępowań sądowych.

Z kolei pozwany W. S. (1) w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania podnosząc, iż nie zostały spełnione przesłanki jego odpowiedzialności, w tym przesłanka bezskuteczności egzekucji, gdyż egzekucja nie był prowadzona prawidłowo.

Wyrokiem z dnia 18 marca 2016 r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie w pkt I zasądził od pozwanych W. S. (1) i G. S. (1) solidarnie na rzecz M. S. kwotę 12 497,19 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej od kwoty 10.680,69 zł - w stosunku od W. S. (1) od dnia 27 listopada 2013 r. do dnia 31 grudnia 2015 r., a od dnia 1 stycznia 2016 r. w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie do dnia zapłaty i - w stosunku od G. S. (1) od dnia 21 listopada 2013 r. do dnia 31 grudnia 2015 r., a od dnia 1 stycznia 2016 r. w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie do dnia zapłaty. W pkt II wyroku Sąd w pozostałym zakresie oddalił powództwo i w pkt III zasądził od W. S. (1) i G. S. (1) solidarnie na rzecz M. S. kwotę 3 042 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2 400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Rejonowy ustalił, iż G. S. (1) w dniu 9 maja 2007 r został ujawniony w KRS jako członek zarządu (...) sp. z o.o. w W., a oświadczenie o rezygnacji z pełnienia tej funkcji złożył spółce w dniu 24 lutego 2010 r. W. S. (1) został natomiast ujawniony w rejestrze jako prezes zarządu w dniu 9 maja 2007 r. i uchwałą Zgromadzenia Wspólników z dnia 24 marca 2010 r. został odwołany z tej funkcji .

W dniu 21 maja 2010 r. Sąd Rejonowy w Ciechanowie V Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt V GNc 263/10 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym zasądził od (...) sp. z o.o. w W. na rzecz powoda M. S. prowadzącego działalność pod firmą Usługi (...) w Ż. kwotę 6 990,60 zł z ustawowymi odsetkami od kwot:

-756,40 zł od dnia 11 listopada 2009 r. do dnia zapłaty;

-756,40 zł od dnia 14 listopada 2009 r. do dnia zapłaty;

-756,40 zł od dnia 25 listopada 2009 r. do dnia zapłaty;

-756,40 zł od dnia 26 listopada 2009 r. do dnia zapłaty;

-756,40 zł od dnia 30 listopada 2009 r. do dnia zapłaty;

-793,00 zł od dnia 21 grudnia 2009 r. do dnia zapłaty;

-793,00 zł od dnia 29 grudnia 2009 r. do dnia zapłaty;

-793,00 zł od dnia 15 stycznia 2009 r. do dnia zapłaty;

-829,60 zł od dnia 22 stycznia 2009 r. do dnia zapłaty

oraz kwotę 1 305 zł z tytułu kosztów procesu. Powyższy nakaz został zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Na podstawie tego tytułu wykonawczego powód M. S. złożył w dniu 30 września 2010 r. wniosek o wszczęcie egzekucji z majątku (...) sp. z o.o. w W.. Wniosek został skierowany do rachunku bankowego dłużnika, nieruchomości i ruchomości znajdujących się w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej. W dniu 7 października 2010 r. komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy- Woli w Warszawie w sprawie Km 3403/10 zawiadomił dłużnika o wszczęciu postępowania egzekucyjnego. W toku tego postępowania komornik ustalił, że dłużna spółka nie jest właścicielem żadnych nieruchomości, ani pojazdów, a ustalony rachunek bankowy został zamknięty. Ostatnia składka na ubezpieczenie społeczne została uiszczona przez dłużnika 29 marca 2010 r. Został ustalony również inny adres działalności gospodarczej, tj. w Ż. przy ulicy (...). Czynności wykonane w miejscu siedziby na ulicy (...) w W. doprowadziły też do ustalenia, iż jest to jedynie wynajmowany adres rejestrowy i korespondencji i nie odnaleziono tam ruchomości należących do dłużnika. W tym samym czasie przeciwko dłużnej spółce były prowadzone przez tego samego komornika jeszcze dwa inne postępowania egzekucyjne. Postanowieniem z dnia 31 grudnia 2012 r. komornik sądowy umorzył postępowanie egzekucyjne wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji. Koszty tego postępowania wyniosły łącznie 511,50 zł.

W dniu 24 marca 2010 r. pozwany W. S. (1) złożył do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie wniosek o ogłoszenie upadłości (...) sp. z o.o. w W., obejmującej likwidację majątku. W dniu 24 marca 2010 r. na prezesa zarządu (...) sp. z o.o. w W. wybrany został Ł. B.. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie X Wydział Gospodarczy ds. upadłościowych i naprawczych w dniu 9 kwietnia 2010 r. umorzył postępowanie wywołane tymże wnioskiem o ogłoszenie upadłości, z uwagi na jego skuteczne cofnięcie w dniu 25 marca 2010 r. przez nowego prezesa zarządu Ł. B.

Na podstawie dowodów zgromadzonych w aktach upadłościowych, w tym na podstawie sprawozdania finansowego (...) sp. z o.o. w W. za 2009rok Sąd Rejonowy ustalił, iż wysokość aktywów trwałych spółki na 31 grudnia 2009 r. wynosiła (...)zł, a wysokość aktywów obrotowych (...) zł. Wysokość zobowiązań wynosiła natomiast (...)zł, w tym zobowiązań długoterminowych (...) zł z tytułu pożyczki udzielonej przez firmę (...) S.A., zabezpieczonych zastawem rejestrowym, wpisanym w rejestrze zastawów w dniu 24 stycznia 2008 r., pod pozycją(...). Przedmiotem tego zastawu było mienie ruchome przedsiębiorstwa w Ż. przy ulicy (...). Rachunek zysków i strat wskazywał natomiast na stratę w wysokości (...) zł.

Sąd Rejonowy ustalił też, iż w dniu 29 września 2007 r. spółka (...) podpisała ze (...) S.A. w W. umowę zastawu rejestrowego celem zabezpieczenia wierzytelności z tytułu pożyczki w kwocie 1100000 zł. Zgodnie z tą umową spółka (...) ustanowiła na rzecz zastawcy (...) S.A. w W. zastaw na zbiorze rzeczy i praw stanowiących całość gospodarczą o wartości zgodnej z bilansem na dzień 31 sierpnia 2007 r., która na dzień sporządzania umowy wynosiła (...) zł. Załącznik do umowy zawierał spis rzeczy ruchomych i praw będących przedmiotem zastawu na dzień jego ustanowienia. Przedmioty objęte zastawem podlegające normalnemu zużyciu lub stanowiące zapasy magazynowe podlegały rotacji. Zastaw miał wygasnąć po zwrocie całości pożyczki wraz z odsetkami. Postanowieniem z dnia 23 stycznia 2008 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie XI Wydział Gospodarczy Rejestr Zastawów dokonał wpisu powyższego zastawu do rejestru.

Bilans spółki (...) sp. z o.o. sporządzony na dzień 28 lutego 2010 r. po stronie aktywów trwałych wskazywał kwotę (...) zł, a po stronie aktywów obrotowych (...) zł. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania wynosiły (...)zł (w tym (...) zł z tytułu długoterminowej pożyczki zabezpieczonej zastawem). Z rachunku zysków i strat wynika, iż za okres od stycznia 2010 r. do 28 lutego 2010 r. spółka (...) wykazywała dodatkową stratę w wysokości (...) zł netto.

Syndyk Masy upadłości (...) spółki z o.o. z L. w 2010 r. przelał na rzecz komornika sądowego z tytułu zajęcia komorniczego realizowanego w sprawie KM 1116/10 na rzecz (...) sp. z o.o. łącznie kwotę (...) zł. Ponadto wykonał przelew na rzecz Grupy (...) S.A. w kwocie (...) zł, kwocie (...) zł oraz kwotę (...) zł z tytułu faktur dotyczących (...) sp. z o.o. w W., a także na rzecz (...) s.c. L. P. R. G. kwotę (...) zł, (...)i kwotę (...) zł.

Przedsądowym wezwaniem do zapłaty z dnia 26 września 2013 r. powód wezwał pozwanych do zapłaty kwoty 12497,76 zł w terminie do dnia 10 października 2013 r..

Sąd Rejonowy zważył, że powództwo zasługiwało w przeważającej mierze na uwzględnienie. Wskazał, że podstawą prawną powództwa był art. 299 § 1 k.s.h., zaś wierzyciel dochodzący roszczenia na tej podstawie musi wykazać istnienie zobowiązania i bezskuteczność egzekucji wobec spółki. Sąd Rejonowy ustalił, że istnienie zobowiązania spółki zostało wykazane nakazem zapłaty z dnia 21 maja 2010 r. sygn. akt V GNc 263/10, któremu nadana została klauzula wykonalności. Odnosząc się do kwestii bezskuteczności egzekucji Sąd Rejonowy wskazał natomiast, że ustalenie tej przesłanki może nastąpić na podstawie każdego dowodu z którego wynika, że spółka nie ma majątku pozwalającego na zaspokojenie wierzyciela pozywającego członków zarządu i takim dowodem jest w niniejszej sprawie prawomocne postanowienie komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Woli w Warszawie z dnia 7 marca 2011 r. sygn. akt KM 419/10 o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wobec stwierdzenia jego bezskuteczności, z którym łączy się faktyczne domniemanie bezskuteczności egzekucji.

Sąd Rejonowy wskazał następnie, że zakład produkcyjny nie był własnością dłużnika, a był jedynie dzierżawiony, znajdujące się zatem w zakładzie urządzenia stanowiły własność wydzierżawiającego. Poza tym zbiór rzeczy ruchomych i praw (całe mienie ruchome przedsiębiorstwa (...) sp. z o.o. w W., w tym wierzytelności) objęty był zastawem rejestrowym na zaspokojenie wierzytelności zastawnika, która na dzień 28.02.2010r. wynosiła 1288247,77 zł (k.12 akt sygn. XGU 107/10), a zatem pierwszeństwo zaspokojenia na tym mieniu miał zastawnik. Dodatkowo Sąd Rejonowy podkreślił, że istota zastawu rejestrowego na zbiorze rzeczy ruchomych i praw o zmiennym składzie polega na tym, że w miejsce elementów, które wyszły z danego zbioru wchodzą te, które weszły. To oznacza, że egzekucja ze składników przedsiębiorstwa, to jest ruchomości, w tym surowców, półproduktów i wyrobów gotowych i praw, okazałaby się bezskuteczna. Poza tym łączna wartość zobowiązań dłużnej spółki na dzień 28 lutego 2010 r. to 2 278 061,64 zł i pozwani nie wykazali istnienia majątku spółki pozwalającego pokryć te zobowiązania. Sąd Rejonowy podkreślił też, że istnienie majątku spółki Sąd ocenia na datę zamknięcia rozprawy, zaś przedstawione w sprawie dowody mogą co najwyżej obrazować sytuację na 2009 i 2010 rok.

Sąd Rejonowy ustalił też, że powód wykazał, iż pozwani byli członkami zarządu w dacie istnienia wierzytelności objętych nakazem zapłaty, co wynika wprost ze złożonego do akt pełnego odpisu z rejestru przedsiębiorców tej spółki, jak również uchwały zwyczajnego zgromadzenia wspólników spółki i oświadczenia o rezygnacji z pełnienia funkcji w zarządzie.

Sąd Rejonowy ocenił również, że przesłanki z art. 299 § 2 k.s.h. nie zostały przez pozwanych wykazane. Wskazał, że aby można było mówić o złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, musi to być wniosek złożony skutecznie, natomiast wniosek zwrócony, czy też cofnięty przed jego rozpoznaniem, nie jest zgłoszonym skutecznie. W niniejszym postępowaniu, w ocenie Sądu, nie zostało wykazane, aby wniosek o ogłoszenie upadłości złożony przez W. S. (1) był zgłoszony w czasie właściwym, gdyż wniosek taki winien zostać złożony w terminie wynikającym z art. 21 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. 2003 nr 60 poz. 535), który wynosi dwa tygodnie od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości. Podstawą zaś do ogłoszenia upadłości jest niewypłacalność dłużnika, która powstaje z dniem w którym nastąpiło zaprzestanie wykonywania wymagalnych zobowiązań, albo w którym zobowiązania przekroczyły wartość majątku dłużnika niezależnie od tego, czy na bieżąco wykonuje on swoje zobowiązania (art. 11 ust. 1 i ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze). Zgodnie zaś z art. 11 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze dłużnika uważa się za niewypłacalnego, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Dodatkowo Sąd zważył, iż dla określenia czy dłużnik jest niewypłacalny nieistotne jest, czy nie wykonuje wszystkich zobowiązań pieniężnych, czy też tylko niektórych z nich. Bez znaczenia jest także rozmiar niewykonywanych przez dłużnika zobowiązań, albowiem nawet niewykonywanie zobowiązań o niewielkiej wartości oznacza niewypłacalność. Przepis art. 11 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze reguluje też drugą podstawę niewypłacalności wskazując, iż dłużnika będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, uważa się za niewypłacalnego także wtedy, gdy jego zobowiązania przekroczą wartość jego majątku nawet wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje. Sąd Rejonowy wskazał, iż w konsekwencji powyższego zaistnienie stanu niewypłacalności zawsze i bezwzględnie obliguje zarząd spółki, a także jej poszczególnych członków do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie jej upadłości i to niezależnie od wartości niewykonanych zobowiązań oraz długości opóźnienia. W ocenie Sądu Rejonowego pozwani nie wykazali, że dłużna spółka osiągnęła stan niewypłacalności na 14 dni przez zgłoszeniem wniosku o ogłoszenie upadłości spółki przez W. S. (1), lista wymagalnych zobowiązań załączona do wniosku o ogłoszenie upadłości w sprawie sygn. akt X GU 107/10 (k.15-22) wskazuje bowiem, że najstarsze niewykonane wymagalne zobowiązanie było z sierpnia 2008 r., a kolejne z poszczególnych miesięcy 2008 r. i 2009 r. oraz 2010 r., a zatem stan niewypłacalności zaistniał już wcześniej. Poza tym wartość zobowiązań na 31 grudnia 2009 r. przewyższyła wartość majątku spółki.

Mając powyższe na uwadze Sąd Rejonowy uznał, iż zachodzą wszystkie przesłanki warunkujące odpowiedzialność pozwanych określoną w art. 299 § 1 k.s.h., a jednocześnie nie zaistniały przesłanki zwalniające od tej odpowiedzialności i dlatego zasądził na rzecz powoda solidarnie od pozwanych W. S. (1) i G. S. (2) kwotę 12497,19zł, na którą składała się: kwota należności głównej wynikająca z nakazu w wysokości 6990,60 zł, kwota skapitalizowanych odsetek obliczona na dzień 10 października 2013 r. w wysokości 3690,39 zł, (a nie jak wskazywał powód 3690,66 zł), kwota 1305,00 zł z tytułu kosztów procesu, kwota 300,00 zł z tytułu kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu egzekucyjnym i kwota 211,50 zł z tytułu kosztów postępowania egzekucyjnego.

Sąd Rejonowy oddalił natomiast powództwo co do kwoty 0,27 zł z uwagi na błędnie skapitalizowaną wysokość odsetek na 10.10.2013 r., a także częściowo w zakresie żądania odsetkowego. Oddaleniu podlegało też żądanie zasądzenia odsetek od kosztów postępowania, kosztów egzekucyjnych i kosztów zastępstwa adwokackiego w postepowaniu egzekucyjnym. Oddalenie powództwa nastąpiło także co do terminu zasądzenia odsetek. Sąd Rejonowy zasądził odsetki w stosunku do W. S. (1) od 27 listopada 2013 r., a od G. S. (1) od dnia 21 listopada 2013 r., to jest dnia następnego od doręczenia pozwu wraz z wezwaniem.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 100 zd. drugie k.p.c. mając na uwadze, iż powód uległ jedynie co do nieznacznej części swojego żądania.

Od powyższego orzeczenia apelacje wnieśli obaj pozwani, tj W. S. (1) oraz G. S. (1).

Pozwany W. S. (1) zaskarżył wyrok w zakresie pkt I i III. zarzucając naruszenie:

1. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez zaniechanie dokonania wszechstronnej oceny materiału dowodowego, skutkujące wadliwym ustaleniem, że:

a) powód wykazał, iż zachodzi przesłanka odpowiedzialności członków zarządu z art. 299 § 1 k.s.h. polegająca na bezskuteczności przeprowadzonego postępowania egzekucyjnego wobec (...) sp. z o. o., podczas gdy z akt postępowania egzekucyjnego prowadzonego pod sygnaturą Km 3403/10 wynika, że zakresem postępowania egzekucyjnego nie został objęty cały majątek spółki, a na etapie prowadzenia postępowania, przy zachowaniu należytej staranności wierzyciela, możliwe było zaspokojenie roszczenia powoda;

b) że zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości (...) sp. z o. o. dokonane w dniu 24 marca 2010 r. przez W. S. (1) nie nastąpiło we właściwym czasie pomimo, iż z załączonej do wniosku o ogłoszenie upadłości dokumentacji wynika, że w dacie złożenia wniosku spółka posiadała w kasie (...) zł, na jej rachunku bankowym znajdowała się kwota (...)zł, spółka posiadała środki trwałe o wartości księgowej (...) zł (po uwzględnieniu ich amortyzacji) i szereg przedmiotów nietrwałych takich jak: wyposażenie i sprzęt biurowy, drobny sprzęt produkcyjny i montażowy, surowce o wartości ok. (...) zł, półprodukty o wartości(...) zł, wyprodukowane materiały i wartości ok. (...) zł oraz roszczenia o zapłatę należności rzędu kilkuset tysięcy złotych, a wobec spółki nie wydano żadnego tytułu wykonawczego i nie było prowadzone postępowanie egzekucyjne;

c) zwrot wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpił na skutek okoliczności zawinionych przez pozwanego W. S. (1), w sytuacji gdy wniosek został cofnięty przez nowego prezesa zarządu spółki, a pozwany W. S. (1) po odwołaniu z funkcji nie mógł skutecznie podjąć działań zmierzających do nadania biegu złożonemu wnioskowi;

2.  art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 316 § 1 k.p.c. poprzez zaniechanie dokonania wszechstronnej oceny materiału dowodowego, skutkujące wadliwym ustaleniem, że (...) sp. z o. o. jest podmiotem całkowicie niewypłacalnym, w sytuacji gdy zarówno w dacie zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki z 24 marca 2010 r., w dacie prowadzenia postępowania egzekucyjnego, a nawet w dacie orzekania w niniejszej sprawie spółka była i jest właścicielem majątku ruchomego pozwalającego na zaspokojenie roszczenia powoda;

3.  art. 230 k.p.c. poprzez uznanie, że załączone przez pozwanych umowy z kontrahentami (...) sp. z o. o. i wystawione noty, spisy kosztów poniesionych na remont hali nie dowodzą istnienia tych wierzytelności, ich wysokości i egzekwowalności, pomimo iż strona powodowa nie kwestionowała załączonej dokumentacji;

4.  art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie w treści uzasadnienia wyroku na podstawie jakich dowodów i w oparciu o jakie okoliczności sąd uznał, że (...) sp. z o. o. jest niewypłacalna w dacie orzekania w sprawie oraz, że egzekucja zasądzonej kwoty byłaby bezskuteczna również w dacie orzekania, a ponadto niewskazanie z jakim dniem spółka stała się niewypłacalna w kontekście stwierdzenia, że wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony w niewłaściwym czasie;

5. art. 299 § 2 k.s.h. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że w sprawie nie zachodzą okoliczności zwalniające W. S. (1) z odpowiedzialności za zobowiązania spółki, wobec braku winy za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania układowego , pomimo ustalenia, że jako prezes zarządu spółki złożył wniosek o ogłoszenie upadłości, a którego cofnięciu przez nowego prezesa zarządu spółki nie mógł skutecznie przeciwdziałać, wobec odwołania go z funkcji prezesa zarządu w dniu 24-marca 2010 r.

Mając powyższe na uwadze skarżący wniósł o:

1)  zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonej części i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego W. S. (1) kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego przed Sądem I i II instancji.

2)  na podstawie art. 380 k.p.c. rozpoznanie postanowienia Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy wydanego w niniejszej sprawie 27 października 2015 r. w przedmiocie oddalenia wniosku dowodowego o zwrócenie się do podmiotów wymienionych w punkcie 7 sprzeciwu pozwanego W. S. (1) o nadesłanie informacji czy, kiedy i w jakiej wysokości dokonywane były wpłaty na rzecz (...) sp. z o. o.

3)  na podstawie art. 382 k.p.c. w z art. 248 k.p.c. w zw. z art. 309 k.p.c. zwrócenie się przez Sąd II instancji do : (...) sp. z o. o., (...) sp. z o. o., (...) sp. z o. o., Przedsiębiorstwo (...) S.A. - o nadesłanie informacji, czy, kiedy i w jakiej wysokości dokonywane były w 2010 r. wypłaty na rzecz sp. z o.o. w W..

Pozwany G. S. (1) zaskarżył wyrok w całości zarzucając :

1.  obrazę prawa materialnego, tj.: art. 299 § 2 k.s.h. w wyniku jego błędnej wykładni, polegającej na przyjęciu że złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości przez członków zarządu oznacza wyłącznie złożenie go w sposób skuteczny, oraz na przyjęciu, że właściwym czasem dla złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości (...) Sp. z o.o. był grudzień 2009 r., a nadto poprzez niezastosowanie tego przepisu w sytuacji gdy pozwanym nie można przypisać winy za cofnięcie złożonego przez nich i prawidłowo opłaconego wniosku o ogłoszenie upadłości (...) Sp. z o.o. w dniu 25 marca 2010r. i w stanie faktycznym ustalonym przez Sąd Rejonowy, z którego wynika że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w czasie ustalonym przez Sąd jako właściwy, wierzyciel nie poniósł szkody;

2.  uchybienie przepisom prawa procesowego, mające zasadniczy wpływ na treść wydanego orzeczenia, a mianowicie obrazę art. 231 § 1 k.p.c. poprzez zaniechanie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego w wyniku oddalenia wniosków dowodowych pozwanego W. S. (1) (pkt. 7 jego sprzeciwu) o zwrócenie się do kontrahentów (...) Sp. z o.o. o udzielenie informacji o wykonaniu zawartych z tą spółką umów, oraz w wyniku pominięcia dowodów wskazujących na realną możliwość zaspokojenia powoda w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym na wniosek powoda, m.in. z wierzytelności przysługujących (...) Sp. z o.o. od jej kontrahentów, które nie zostały zajęte w tym postępowaniu, a także poprzez pominięcie okoliczności, iż cofnięcie wniosku o ogłoszenie upadłości (...) Sp. z o.o. w dniu 25 marca 2016r. nastąpiło bez winy i wiedzy pozwanych, co skutkowało uznaniem nieistnienia przesłanek egzonerujących pozwanych z art. 299 § 2 k.s.h. mimo przeciwnych dowodów znajdujących się w aktach sprawy;

3.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału dowodowego poprzez:

a)  błędne ustalenie, iż złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości C. Sp z o.o. . w dniu 24 marca 2010r. nie nastąpiło we właściwym czasie w rozumieniu przepisu art. 299 § 2 KSH;

b)  błędne ustalenie, że majątek (...) Sp. z o.o. na dzień zgłoszenia wniosku o upadłość w dniu 24 marca 2010r. nie wystarczał na zaspokojenie jej wierzycieli a powód nie miał możliwości zaspokojenia się z majątku (...) Sp. z o.o. mimo ustalenia, że po dacie cofnięcia wniosku o ogłoszenie upadłości jeden z dłużników (...) Sp. z o.o. zrealizował należne jej świadczenia w kwocie ok. 500.000 zł podczas gdy wierzytelność powoda wynosiła 6.990 zł z tytułu należności głównej;

c) obciążenie pozwanych winą za brak współdziałania dłużnej spółki z powodem podczas postępowania egzekucyjnego z wniosku powoda przeciwko (...) Sp. z o.o. które zostało wszczęte 30 września 2010r., tj. po odwołaniu pozwanych z funkcji członków zarządu tej spółki

Mając na uwadze powyższe skarżący wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyr. poprzez oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego G. S. (1) zwrotu kosztów postępowania z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł;

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania z uwzględnieniem kosztów zastępstwa adwokackiego w instancji odwoławczej w kwocie 2.400 złotych.

W odpowiedziach na apelacje pozwanych powód wniósł o ich oddalenie oraz zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda solidarnie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Rozpoznając apelacje pozwanych Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje nie zasługiwały na uwzględnienie, gdyż żaden z zarzutów skarżących nie podważył słuszności wydanego rozstrzygnięcia.

Na wstępie wskazać należało, iż Sąd Okręgowy w pełni podziela poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne jak również ich ocenę i przyjmuje je za własne. Sąd Rejonowy zatem w sposób prawidłowy ocenił, że powód wykazał wszystkie przesłanki odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółki wskazane w art. 299§1 k.s.h., natomiast pozwani nie wykazali przesłanek egzoneracyjnych przewidzianych w art. 299 § 2 k.s.h. Pozwani w szczególności kwestionowali prawidłowość prowadzanego przez komornika sądowego postępowania egzekucyjnego, wskazywali na istnienie majątku spółki pozwalającego, w ich ocenie, na zaspokojenie wierzyciela oraz powoływali się na skuteczne złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Podniesione przez skarżących zarzuty były w przeważającej mierze ze sobą zbieżne, co uzasadniało łączne odniesienie się do nich przez Sąd Okręgowy.

Kwestię kluczową dla rozstrzygnięcia apelacji stanowił rozkład ciężaru dowodu. Zasadnie wskazał Sąd Rejonowy, że zgodnie z treścią art. 299 § 1 k.s.h. wierzyciel zobowiązany był wykazać istnienie zobowiązania spółki, bezskuteczność egzekucji z jej majątku oraz to, że pozwani pełnili funkcje w zarządzie w okresie zaciągnięcia zobowiązania lub jego wymagalności. Należy zauważyć, że w istocie bezspornym było pełnienie przez pozwanych funkcji w zarządzie w okresie zaciągnięcia przedmiotowych zobowiązań, stanowiących podstawę wydania prawomocnego orzeczenia przeciwko (...) sp. z o.o. Powód na poparcie swojego żądania przedstawił też prawomocne postanowienie komornika sądowego z dnia 31 grudnia 2012 r. o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z uwagi na jej bezskuteczność, co jest wystarczającym do wykazania, że dłużna spółka nie posiadała majątku, z którego wierzyciel mógł się zaspokoić. Takie postanowienie stanowi też dokument urzędowy w rozumieniu art. 244 § 1 k.p.c., a więc tworzący domniemanie, że stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo stwierdzone. Takie domniemanie może zostać wprawdzie obalone, ale w niniejszej sprawie pozwani nie przedłożyli jednak kontrdowodów ( art. 252 k.p.c.) świadczących o tym, że spółka posiadała jednak majątek. Należy tu wskazać, że jeśli po stwierdzeniu bezskutecznej egzekucji okaże się, że wierzyciel może jednak uzyskać zaspokojenie od spółki, to nie ma podstaw do przyjęcia, że zachowuje on prawo do żądania zaspokojenia z majątku członków zarządu spółki. Decydujące znaczenie dla oceny zasadności powództwa z art. 299 k.s.h. ma zatem stan majątkowy spółki - dłużnika istniejący w chwili zamknięcia rozprawy (art. 316 k.p.c.). Zauważyć jednak należy, że samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c.) (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 22 listopada 2001 r., I PKN 660/00). Zatem na gruncie niniejszej sprawy wskazywanie przez pozwanych, że majątek spółki istniał nie stanowi jeszcze o tym, że w istocie miało to miejsce, gdyż wszelkie okoliczności podnoszone przez pozwanych należało uznać za twierdzenia, które nie zostały poparte dowodami. Podkreślenia wymaga, że samo powoływanie się przez pozwanych na istnienie majątku, a nawet wskazywanie na zwolnienie pewnej części majątku spółki spod zastawu, nie stanowi udowodnienia istnienia majątku i możliwości przeprowadzenia z niego egzekucji i jest de facto jedynie kwestionowaniem ustaleń Sądu I instancji. Pozwani w istocie ograniczyli się też jedynie do twierdzenia, że dłużna spółka w dacie zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, w dacie prowadzenia postępowania egzekucyjnego oraz w dacie orzekania posiadała majątek ruchomy. Twierdzenia te pozostały gołosłowne, a samo twierdzenie, iż komornik nie wykonał czynności egzekucyjnej, którą w ocenie pozwanego powinien był wykonać, może uwolnić pozwanych od odpowiedzialności dopiero wówczas, gdy wykaże on istnienie takiego składnika majątku spółki, z którego egzekucja byłaby nie tylko potencjalnie, ale rzeczywiście możliwa.

Wbrew zarzutom skarżących, Sąd Rejonowy nie dopuścił się tu naruszenia art. 217 § 1 k.p.c. i 227 k.p.c. w zw. z art. 309 k.p.c. i 248 k.p.c. jak również art. 231 k.p.c. Sąd Okręgowy nie znalazł w szczególności podstaw, aby zakwestionować decyzję procesową Sądu I instancji o oddaleniu wniosku dowodowego o zwrócenie się do podmiotów wymienionych w sprzeciwie pozwanego W. S. (1) o nadesłanie informacji czy, kiedy i w jakiej wysokości dokonywane były wpłaty na rzecz (...) sp. z o. o. Zauważyć należy, że zgodnie z przepisem art. 227k.p.c. przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie, a samo nawet udowodnienie, a nie tylko uprawdopodobnienie dokonywania wpłat na rzecz (...) sp. z o.o. nie oznacza, już tylko w sytuacji nie kwestionowanego istnienia zastawu rejestrowego na majątku spółki, że z wpłat tych możliwa byłaby egzekucja, w tym komornicza. Sąd Rejonowy słusznie też wskazał, że możliwość zwrócenia się przez sąd o udzielenie informacji istnieje w sytuacjach przewidzianych przez przepisy szczególne, kiedy sama strona ze względu na ochronę informacji, czy też szczególny rodzaj tajemnicy nie może ich uzyskać, zaś taka sytuacja w niniejszej sprawie nie zachodziła, a w każdym razie nawet twierdzenie o zaistnieniu takiej sytuacji nie zostało zaprezentowane. Niezależnie też od powyższego, samo nawet uzyskanie „informacji” nie stanowiłoby dowodu przeprowadzonego zgodnie z przepisami procedury cywilnej – przepisem art. 235k.p.c. zgodnie z którym postępowanie dowodowe odbywa się przed sądem orzekającym, stąd „informacja” jako nie stanowiąca dowodu przeprowadzonego zgodnie z zasadą bezpośredniości nie mogłaby zastąpić (przykładowo) dowodu z dokumentów lub wysłuchania świadków.

Następnie wskazać należało, iż Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 24 stycznia 2017 r. dopuścił dowód z dokumentów dołączonych do pisma procesowego pozwanego W. S. (1). Z dokumentów tych wnika, iż (...) S.A. w W. zwróciła się do Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie o wykreślenie zastawu z rejestru zastawu na majątku (...) sp. z o.o. w W., a Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie wykreślił ten zastaw rejestrowy. Postanowienie uprawomocniło się w dniu 25 lipca 2016 r., a komornik sądowy umorzył postępowanie egzekucyjne wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji postanowieniem z dnia 31 grudnia 2012 r. Zauważyć zatem należy, że postępowanie egzekucyjne było prowadzone zdecydowanie wcześniej, niż wykreślenie zastawu. Sąd Okręgowy nie kwestionuje, iż na skutek wykreślenia zastawu majątek spółki nim objęty został zwolniony, nie można jednak uznać, że stanowi to dowód nieprawidłowo prowadzonej egzekucji komorniczej, a także daje wystarczającą podstawę do przyjęcia, że istniała możliwość wyegzekwowania należności z majątku spółki po wykreśleniu zastawu. To bowiem, że pewien majątek w 2016 r. został zwolniony spod zastawu nie oznacza bowiem automatycznie, że jest on zupełnie wolny od jakichkolwiek obciążeń, ani że istnieje. Twierdzenia, że spółka nadal jest właścicielem maszyn o wartości (...) oraz, że przysługują jej wierzytelności nie zostało bowiem udowodnione i wbrew stanowisku skarżącego W. S. (1) nadal pozostaje w sferze twierdzeń, a nie dowodów, o których stanowi § 2 art. 299 k.s.h.

Na uwzględnienie nie zasługiwały zarzuty pozwanych naruszenia art. 299 §2 k.p.c. również ze względu na to, że pozwani nie wykazali, że we właściwym czasie doszło do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki. Należy nadmienić, że osoby obowiązane do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki winny to uczynić w terminie 14 dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości. Ciężar dowodu wskazanych wyżej okoliczności spoczywa na osobie pozwanej (tak A. Kidyba, komentarz do art. 299 k.s.h.). Pozwany W. S. (1) wykazał jedynie, iż faktycznie w dniu 24 marca 2010 r. złożył wniosek o ogłoszenie upadłości (...) sp. z o.o. w W. obejmującej likwidację majątku. W dniu 25 marca 2010 r. nowo wybrany prezesa zarządu (...) sp. z o.o. cofnął jednak ten wniosek i Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie w dniu 9 kwietnia 2010 r. umorzył postępowanie wywołane przedmiotowym wnioskiem. Kolejny wniosek o ogłoszenie upadłości w imieniu spółki (...) sp. z o.o. w W. został złożony w dniu 4 maja 2010 r. przez kolejnego prezesa zarządu P. K., który to wniosek Sąd Rejonowy zwrócił zarządzeniem z dnia 22 czerwca 2010 r., z uwagi na nieuzupełnienie jego braków formalnych. Należy w tym miejscu wskazać, iż pismo zwrócone przez Sąd jak i cofnięte nie wywołuje żadnych skutków, jakie wiąże się z wniesieniem takiego pisma do Sądu, stąd niezależnie od braku udowodnienia wniesienia takiego wniosku w terminie o którym stanowią przepisy prawa upadłościowego, czego skutkiem byłoby zwolnienie pozwanych z odpowiedzialności wskazanej w § 1 art. 299 k.s.h. – samo postępowanie upadłościowe ani na podstawie wniosku pozwanych członków zarządu, ani na podstawie wniosku innych podmiotów, nie toczyło się.

Sąd Rejonowy wywiódł też, że wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony z uchybieniem dwutygodniowego terminu wynikającego z art. 21 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze od powstania stanu niewypłacalności, wniosek ten stanowił bowiem o zobowiązaniach wymagalnych w 2008, 2009 i 2010 r., stąd w ocenie Sądu Rejonowego właściwy czas na zgłoszenie wniosku o upadłość nastąpił zatem niewątpliwie wcześniej niż przed 24 marca 2010 r. i Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw, aby zakwestionować poczynione we wskazanym zakresie ustalenia Sądu Rejonowego. Pozwani zarzucali jednak Sądowi Rejonowemu brak wskazania z jakim konkretnie dniem wniosek powinien został złożony, tymczasem to na pozwanych – zgodnie z przepisem § 2 art. 299 k.s.h. spoczywał ciężar udowodnienia, że wniosek został złożony we właściwym czasie, skoro w przepisie tym jest powiedziane, że „członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, o której mowa w § 1, jeżeli wykaże (…)”. Rzeczą Sądu nie było zatem zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy ( art. 232 k.p.c.). O tym, że to strona pozwana była obowiązana przedstawić takie dowody świadczy też treść przepisu art. 3 k.p.c. i art.6 k.c. które stanowią, że obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne ( art. 6 kc). W celu ustalenia sytuacji finansowej spółki, pozwalającej na wywiedzenie czy w okresie sprawowania przez pozwanych funkcji w zarządzie zaistniał stan do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości niezbędne było ustalenie rzeczywistego stanu finansów spółki, na który składa się jej majątek, ale i ewentualne pasywa. W związku z powyższym do oceny sytuacji finansowej spółki, czyli do oceny, czy zaistniał stan o którym stanowią art. 11 i 21 prawa upadłościowego potrzebne były wiadomości specjalne ( art. 278 §1 k.p.c.). Sąd takich wiadomości specjalnych nie posiada, w związku z czym niezbędnym dla wykazania przedmiotowej okoliczności egzoneracyjnej był dowód z opinii biegłego.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji dokonał też wszechstronnej i prawidłowej oceny dowodów zgromadzonych w sprawie, mieszcząc się w granicach swobodnej oceny dowodów, zgodnie z wiedzą, logiką i doświadczeniem życiowym. Wskazać tez tu należy, iż skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające samo przekonanie strony o innej, niż przyjął Sąd doniosłości poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29 listopada 2012 r. I Aca 1033/12; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 25 października 2012 r. III AUa 1380/11; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2001 r. I CKN 185/01). Sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału zachodzi tylko wtedy, gdy powstaje dysharmonia pomiędzy materiałem zgromadzonym w sprawie, a konkluzją, do jakiej dochodzi sąd na jego podstawie. Jeżeli natomiast sąd z określonego materiału dowodowego wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać (tak też Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyr. z dnia 17 czerwca 2016 r. w sprawie I ACa 193/16). Zdaniem Sądu II instancji przeprowadzona przez Sąd Rejonowy ocena dowodów nie nasuwa wątpliwości i nie ma podstaw do uznania, iż nie uwzględnia ona własnych przekonań Sądu, jego wiedzy, doświadczenia życiowego, wymagań prawa procesowego czy reguły logicznego myślenia. Sąd Rejonowy w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważył materiał dowodowy jako całość, dokonał wyboru określonych środków dowodowych i - ważąc ich moc oraz wiarygodność - odniósł je do pozostałego materiału dowodowego. Pozwani natomiast nie zarzucili Sądowi Rejonowemu naruszenia konkretnych kryteriów oceny określonych dowodów i oprócz ogólnych zarzutów przedstawili tylko swój pogląd na zebrany materiał dowodowy, wdając się w polemikę z tezami uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Reasumując, Sąd Rejonowy przy wydaniu wyroku wyjaśnił wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, jednocześnie przedstawił tok rozumowania i umotywował wnioski, do których doszedł. Z tych względów zarzuty pozwanych naruszenia art. 233 §1 k.p.c. nie zasługiwały na uwzględnianie.

Bezzasadny był także zarzut pozwanego W. S. (3) naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. O skutecznym postawieniu tego zarzutu można mówić tylko wtedy, gdy uzasadnienie wyroku nie zawiera elementów pozwalających na weryfikację stanowiska sądu, a braki uzasadnienia w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych i oceny prawnej są tak znaczne, że sfera motywacyjna orzeczenia pozostaje nieujawniona, bądź ujawniona w sposób uniemożliwiający poddanie jej ocenie instancyjnej. Zarzut ten może znaleźć zastosowanie jedynie w tych wyjątkowych sytuacjach, w których treść uzasadnienia orzeczenia Sądu I instancji uniemożliwia całkowicie dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania zaskarżonego orzeczenia, co zdecydowanie nie miało miejsca w niniejszej sprawie. Samo subiektywne przekonanie strony, że ocena dowodów zawarta w pisemnych motywach wyroku nie jest słuszna, ani wyczerpująca, nie pozwala na uznanie zarzutu naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. za zasadny. Zauważyć tu też należy, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku zawiera zarówno podstawę faktyczną rozstrzygnięcia jak i podstawę prawną, oraz ukazuje w sposób klarowny tok rozumowania Sądu Rejonowego.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił obie apelacje.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 105 §2 k.p.c. obciążając pozwanych solidarnie obowiązkiem ich zwrotu na rzecz powoda. Koszty te sprowadzają się do wynagrodzenia pełnomocnika powoda ustalonego od wartości przedmiotu zaskarżenia, w przypadku powoda na podstawie § 2 pkt. 5) w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1), w kwocie 2400 zł, rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października (...). w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800), uwzględniając okoliczność, iż pełnomocnik prowadził sprawę przed Sądem pierwszej instancji (tj. 50% stawki).

SSO Alicja Dziekańska SSO Bolesław Wadowski SSO Tomasz Szczurowski