XXIII Ga 1860/15 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2015-12-01
Sygn. akt XXIII Ga 1860/15
POSTANOWIENIE
Dnia 1 grudnia 2015 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie, XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy
w następującym składzie:
Przewodniczący: SSO Aneta Łazarska
Sędziowie: SO Andrzej Sobieszczański
SO Anna Gałas (spr.)
po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2015 r. w Warszawie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z wniosku (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.
z udziałem: M. I., K. L.
o zmianę wpisu
na skutek apelacji wnioskodawcy
od postanowienia Sądu Rejonowego dla W. w W.
z dnia 2 lipca 2015 r. sygn. akt Wa XIV Ns-Rej.KRS (...)
postanawia:
uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla W. w W., pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.
SSO Anna Gałas |
SSO Aneta Łazarska |
SSO Andrzej Sobieszczański |
Sygn. akt XXIII Ga 1860/15
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy dla W. w W. postanowieniem z dnia 2 lipca 2015 r. w sprawie z wniosku (...) sp. z o.o. w W. (dalej: wnioskodawca, spółka) o zmianę odmówił wpisu (pkt I) oraz zwrócił na rzecz spółki 100 zł (pkt II).
Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 30 lipca 2014 r. rozwiązał spółkę i ustanowił jej likwidatorami byłych członków zarządu w osobach M. I. i K. L. (dalej łącznie również: likwidatorzy). Pismem z dnia 8 maja 2015 r. spółka wniosła o dokonanie zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym poprzez wykreślenie likwidatorów po uprzednim dokonaniu wpisów o otwarciu likwidacji i ustanowienia ich likwidatorami. Spółka podniosła, że w jej ocenie przepisy art. 276 § 2 zd. 2 i art. 276 § 3 k.s.h., na podstawie których M. I. i K. L. zostali ustanowieni likwidatorami, nie stoją na przeszkodzie złożeniu przez nich rezygnacji z funkcji likwidatorów.
W ocenie Sądu Rejonowego wniosek o wykreślenie likwidatorów w związku ze złożonymi oświadczeniami o rezygnacji z pełnionych przez nich funkcji nie zasługiwał na uwzględnienie. Zdaniem Sądu Rejonowego do likwidatorów ustanowionych przez sąd w trybie art. 276 § 2 zd. 2 k.s.h. nie będzie miał zastosowania art. 202 § 4 k.s.h. przewidujący możliwość wiążącej rezygnacji z funkcji członka zarządu (likwidatora). W konsekwencji Sąd Rejonowy zważył, że rezygnacja z pełnienia funkcji likwidatora nie może stanowić podstawy wykreślenia likwidatora z rejestru.
O zwrocie opłaty za ogłoszenie wpisu orzeczono stosownie do art. 84 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Apelację od powyższego postanowienia wniosła spółka i zaskarżyła postanowienie w całości. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucono:
I. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 202 § 4 k.s.h. w zw. z art. 280 k.s.h., poprzez ich niezastosowanie na skutek przyjęcia, że do likwidatorów ustanowionych przez sąd w trybie art. 276 § 3 k.s.h. nie ma zastosowania art 202 § 4 k.s.h. w zakresie uprawniającym likwidatora ustanowionego przez sąd do złożenia skutecznej rezygnacji z powierzonej mu przez sąd funkcji,
II. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 276 § 2 zd. 2 k.s.h. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że odwołanie na podstawie 276 § 2 zd. 2 k.s.h. likwidatora ustanowionego przez sąd stanowi jedyną podstawę do zaprzestania pełnienia funkcji takiego likwidatora, podczas gdy likwidator ustanowiony przez Sąd może zaprzestać pełnienia swojej funkcji także w następstwie złożenia rezygnacji,
III. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegający na przyjęciu, że M. I. i K. L. w dacie i godzinie wydania zaskarżonego postanowienia nadal pełnili funkcję likwidatorów spółki.
Wnioskodawca wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu dla W. w W. do ponownego rozpoznania.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja była zasadna i musiała skutkować uchyleniem zaskarżonego postanowienia.
Na wstępie wskazać należy, że M. I. i K. L. zostali dopuszczeni do udziału w sprawie jako posiadający przymiot zainteresowanych w niniejszej sprawie (art. 510 § 1 k.p.c.).
W ocenie sądu drugiej instancji rację należy przyznać apelującemu, że do likwidatorów ustanowionych przez sąd w trybie art. 276 § 3 k.s.h. należy per analogiam stosować art. 202 § 4 k.s.h. tj. odnośnie przyjęcia możliwości złożenia przez likwidatora rezygnacji z pełnionej funkcji. W konsekwencji likwidatorzy podmiotu rejestrowego mogli złożyć skutecznie rezygnacje z pełnionej funkcji. Sąd Rejonowy dokonał nieprawidłowej wykładni ww. przepisów oraz art. 276 § 2 k.s.h.
Do likwidatora odnoszą się przepisy dotyczące członków zarządu chyba, że przepisy rozdziału 6 kodeksu spółek handlowych stanowią inaczej. (art. 280 k.s.h.). W czasie likwidacji zarząd spółki z. o.o. nie posiada żadnych uprawnień; w tym okresie jego członkowie nie są kompetentni do podejmowania jakichkolwiek czynności prawnych czy faktycznych. Ustawodawca poza uregulowanymi w rozdziale 6 kodeksu spółek handlowych przypadkami odwołania likwidatorów nie wyłączył stosowania do nich art. 202 § 4 k.s.h. Likwidator może więc złożyć rezygnację z funkcji i ma do niej zastosowanie art. 202 § 5 k.s.h. w zw. z art. 746 § 2 k.c. Odpowiednie stosowanie przepisów o zleceniu nakazuje przyjąć prymat oświadczenia woli przyjmującego zlecenie (likwidatora) wobec interesów spółki. Z treści art. 746 § 2 k.c. wynika, że oświadczenie o rezygnacji likwidatora jest jednostronną czynnością prawną, a więc nie wymagającą przyjęcia przez spółkę, lecz wymagającą zakomunikowania innej osobie, gdyż do niej odnosi się unormowanie zawarte w art. 61 k.c. Podmiotem zainteresowanym tym oświadczeniem w sensie materialnym jest spółka (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 sierpnia 2004 r., V CK 600/03). Również nie można zapomnieć, że sąd nie może niejako przymusić konkretnych osób do pełnienia funkcji likwidatora spółki. Nieracjonalne byłoby sprawowanie tej funkcji przez osoby, które nie chcą się jej podjąć chociażby z uwagi na sprawy osobiste. Również nielogiczne z tych powodów było pozbawianie możliwości poprzez uznanie wyłączenia prawa do złożenia rezygnacji. Mając na uwadze interes spółki i dobro postępowania likwidacyjnego, funkcję likwidatorów powinny sprawować osoby, które przede wszystkim podejmą się sprawowania tej istotnej roli w likwidowanej spółce. Nadto należy wskazać, że okoliczność powołania likwidatorów przez sąd ma znaczenie przy ocenie skuteczności złożenia oświadczenia o rezygnacji. Według składu orzekającego w tej sprawie oświadczenie takie będzie skuteczne, gdy zostało złożone i dotarło do sadu, który likwidatora powołał.
Mając na uwadze powyższe rozważania, w ocenie Sądu Okręgowego za możliwością skutecznego złożenia rezygnacji z pełnienia funkcji likwidatora ustanowionego przez sąd przemawia interpretacja powyższych przepisów prawa, również pod kątem racjonalności funkcjonowania likwidowanej spółki. Interpretacja zaprezentowana przez Sąd Rejonowy jest co najmniej zbyt rygorystyczna. Sąd Okręgowy w takiej sytuacji nie był władny do zmiany zaskarżonego postanowienia, bowiem niniejsze postępowanie jest sprawą o wpis, gdzie wyłącznie właściwy jest sąd rejestrowy (art. 694 1 § 1 k.p.c., art. 694 7 k.p.c.), a Sąd Okręgowy nie jest sądem rejestrowym.
Sąd Rejonowy ponownie rozpoznając sprawę, powinien rozważyć o zasadności przedmiotowego wniosku spółki o dokonanie zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym, mając na uwadze powyższe wskazania sądu drugiej instancji, w szczególności możliwość złożenia rezygnacji przez likwidatorów spółki nawet, gdy zostali oni ustanowieni przez sąd.
Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Okręgowy uchylił zaskarżone orzeczenie na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. oraz na podstawie art. 694 7 k.p.c. i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygniecie o kosztach postępowania apelacyjnego.
SSO Anna Gałas |
SSO Aneta Łazarska |
SSO Andrzej Sobieszczański |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Aneta Łazarska, Andrzej Sobieszczański
Data wytworzenia informacji: