XXIII Zs 23/25 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2025-03-28
Sygn. akt XXIII Zs 23/25
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 marca 2025 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy i Zamówień Publicznych w składzie:
Przewodniczący: sędzia Monika Skalska
Protokolant: Dariusz Książyk
po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2025 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy o udzielenie zamówienia publicznego
z udziałem:
zamawiającego (...) spółki akcyjnej w K. Oddział w T.
odwołującego wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
J. Z., B. K., I. J., P.P.H.U. (...) S.C. M. C., W. J.
na skutek skargi odwołującego
od wyroku Krajowej Izby Odwoławczej w W.
z dnia 13 grudnia 2024 r., sygn. akt KIO 4261/24
I. oddala skargę;
II.
zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia J. Z., B. K., I. J., P.P.H.U. (...) S.C. M. C., W. J. na rzecz (...) spółki akcyjnej
w K. Oddział w T. 3600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem kosztów postępowania skargowego.
sędzia Monika Skalska
Sygn. akt XXIII Zs 23/25
UZASADNIENIE
(...) spółka akcyjna z siedzibą w K. Oddział w T. prowadził na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 roku – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1320, dalej: ustawa PZP) postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego pod nazwą „Realizacja prac związanych z przyłączeniem odbiorców gr. IV i V na terenie działalności (...) S.A. Oddział w T.” o numerze postępowania (...). Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 25 października 2023 roku pod numerem (...). Wartość postępowania przekraczała progi unijne. Przedmiot zamówienia został podzielony na 10 zadań.
Do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 listopada 2024 roku zostało wniesione odwołanie przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia J. Z. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Usługowy Zakład (...) w D., B. K. prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...) w Ż., M. C. i W. J. posiadających zawartą umowę spółki cywilnej P. P.H.U. (...)” s.c. (...), W. J. w D., I. J. prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...) w N. od niezgodnej z przepisami Prawa zamówień publicznych czynności podjętej w postępowaniu przez Zamawiającego polegającej na dokonaniu wyboru do realizacji zadania numer (...), tj. zadania obejmującego obszar J.T. D. oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej oraz T. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...), jako oferty najkorzystniejszej oraz od zaniechania przez Zamawiającego czynności polegającej na odrzuceniu oferty wskazanych wykonawców.
Wymienionym czynnościom i zaniechaniom Zamawiającego odwołujący zarzucili naruszenie następujących przepisów prawa:
a) (zarzut podniesiony w petitum odwołania jako II a) art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b i c ustawy PZP w związku z art. 124 pkt 2 ustawy PZP i art. 126 ust. 1 ustawy PZP i § 9 ust. 1 Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 roku w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (Dz. U. poz. 2415), zwane dalej „rozporządzeniem” oraz pkt. 3. l . I .4.1 Specyfikacji Warunków Zamówienia, poprzez nieodrzucenie oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (...) sp. z o.o. sp. k. i T. K. pomimo niewykazania przez wykonawców tworzących konsorcjum zdolności technicznej lub zawodowej do wykonania zamówienia, tj. niewykazania należytego wykonania w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem składania ofert robót budowlanych w zakresie budowy/przebudowy sieci elektroenergetycznych napowietrznych lub kablowych nN/SN lub oświetleniowych napowietrznych lub kablowych nN lub przyłączy elektroenergetycznych o łącznej wartości nie mniejszej niż 12.000.000 zł pomimo wezwania przez Zamawiającego w trybie art. 128 ust. 1 ustawy PZP do złożenia poprawnego oświadczenia o posiadaniu zdolności (wykazu robót), zgodnego ze Specyfikacją Warunków Zamówienia;
b) (zarzut podniesiony w petitum odwołania jako II b) art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy PZP w związku z art. 125 ust. 2 ustawy PZP oraz pkt. 3.3.5 SWZ poprzez nieodrzucenie oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (...) sp. z o.o. sp. k. i T. K. pomimo, że złożone przez wykonawców wchodzących w skład konsorcjum formularze jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia (JEDZ), nie spełniały wymagań określonych w pkt 3.3.5 Specyfikacji Warunków Zamówienia ponieważ nie zawierały dokładnej informacji, której części zamówienia dotyczą;
c) (zarzut podniesiony w petitum odwołania jako II c) art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy PZP w związku z art. 126 ust. 1 ustawy PZP, § 15 rozporządzenia, § 6 ust. 2 i 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 roku w sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie (Dz. U. poz. 2452), zwanego dalej „rozporządzeniem o wymaganiach technicznych”, oraz pkt 3.7.1. i pkt 4.2.2.8. Specyfikacji Warunków Zamówienia poprzez nieodrzucenie oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (...) sp. z o.o. sp. k. i T. K. pomimo, że podmiotowe środki dowodowe przedłożone na wezwanie Zamawiającego w trybie art. 126 ust. 1 ustawy PZP nie były opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym zgodnie z wymaganiami określonymi w § 15 rozporządzenia, § 6 ust. 2 i 3 rozporządzenia o wymaganiach technicznych oraz w pkt 3.7.1 oraz 4.2.2.8 Specyfikacji Warunków Zamówienia;
d) (zarzut podniesiony w petitum odwołania jako II d) art. 226 ust. 1 pkt 12 ustawy PZP w zw. z art. 220 ust. 3 i 4 ustawy PZP poprzez nieodrzucenie oferty złożonej przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (...) sp. z o.o. sp. k. i T. K. w sytuacji, gdy wykonawcy ci mimo wezwania przez Zamawiającego nie wyraził pisemnej zgody na przedłużenie terminu związania ofertą. Dokumentu takiego brak jest bowiem wśród dokumentów udostępnionych odwołującym się przez Zamawiającego,
e) (zarzut podniesiony w petitum odwołania jako II e) art. 74 ust. 2 ustawy PZP z zw. z art. 16 pkt 1 i 2 ustawy PZP oraz art. 18 ust. 1 i 2 ustawy PZP poprzez nieudostępnienie odwołującym się wszystkich załączników do protokołu postepowania, a przez to naruszenie ich prawa do złożenia odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej uwzględniającego wszystkie okoliczności sprawy a przez to naruszenie udzielania zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz przejrzystość postępowania (art. 16 pkt 1 i 2 ustawy PZP) a także jawności postępowania (art. 18 ust. 1 ustawy PZP).
Opierając się na przedstawionych wyżej zarzutach odwołujący wnieśli o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie Zamawiającemu:
a) unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w części dotyczącej zadania numer 7,
b) powtórzenia czynności badania i oceny ofert oraz odrzucenia oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (...) sp. z o.o. sp. k. i T. K.,
c) powtórzenia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w części dotyczącej zadania numer 7.
Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku wydanym w dniu 13 grudnia 2024 roku w sprawie zarejestrowanej pod sygn. akt KIO 4261/24 po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 grudnia 2024 roku odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 listopada 2024 roku przez odwołujących wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia J. Z. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Usługowy Zakład (...) w D., B. K. prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...) w Ż., M. C. i W. J. posiadających zawartą umowę spółki cywilnej P. P.H.U. (...)” s.c. (...), W. J. w D., I. J. prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...) w N. w postępowaniu prowadzonym przez (...) S.A. z siedzibą w K. Oddział w T. w punkcie pierwszym umorzyła postępowanie w zakresie zarzutów podniesionych w pkt II lit. c) oraz lit. d), w punkcie drugim oddaliła odwołanie, zaś w punkcie trzecim orzekła o kosztach postępowania obciążając nimi odwołujących.
W pierwszej kolejności Izba wskazała, że odwołujący podczas posiedzenia przed Krajową Izbą Odwoławczą z udziałem Stron cofnęli zarzuty podniesione w pkt II lit. c) oraz w pkt II lit. d) petitum odwołania, podtrzymując zarzuty pozostałe, tj. zarzuty podniesione w pkt II lit. a), pkt II lit. b) pkt II lit. e).
W tych okolicznościach, w zakresie zarzutów cofniętych przez odwołujących Izba postanowiła umorzyć postępowanie odwoławcze. W zakresie pozostałych zarzutów Izba skierowała odwołanie do rozpoznania. Bowiem zgodnie z treścią art. 520 ust. 1 ustawy PZP odwołujący może cofnąć odwołanie do czasu zamknięcia rozprawy.
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia faktyczne oraz orzekając w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, Izba stwierdziła, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba za niezasadny uznała zarzut (II. lit. a) naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b i c ustawy PZP w związku z art. 124 pkt 2 ustawy PZP i art. 126 ust. 1 ustawy PZP i § 9 ust. 1 Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 roku w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy oraz pkt. 3.1.1.4.1 Specyfikacji Warunków Zamówienia, poprzez nieodrzucenie oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (...) sp. z o.o. sp. k. i T. K. pomimo niewykazania przez wykonawców tworzących konsorcjum zdolności technicznej lub zawodowej do wykonania zamówienia.
Izba uznała, że odwołujący konstruowali zarzut nie w oparciu o doświadczenie wykonawcy (którego w odwołaniu nie kwestionowali), ale wyłącznie w oparciu o niezłożenie przez wykonawcę nowego Wykazu robót budowlanych, który w ocenie odwołujących winien zostać złożony na wezwanie Zamawiającego w trybie art. 128 ust. 1 ustawy PZP.
Izba podzieliła stanowisko odwołujących, że konstrukcja wezwania z dnia 21 lutego 2024 roku może sugerować, że wykonawca winien złożyć nowy Wykaz robót budowlanych (na co wskazuje zwrot: wzywa Wykonawcę do uzupełnienia oferty poprzez złożenie następujących dokumentów: Wykaz robót budowlanych (Załącznik nr 5 do SWZ), zgodnie z postanowieniami pkt. 3.1.1.4 SWZ, wymagany w pkt. 3.4.1.a) SWZ), jednakże uważna analiza treści pisma wskazuje w ocenie Izby na to, że Zamawiający wnosił o wyjaśnienie treści robót wskazanych w pozycjach 1, 2, 3 już złożonego Wykazu robót budowlanych, poprzez potwierdzenie wartości zamówień dla zakresu prac wykonanych przez podwykonawcę oraz załączenia dowodów, że prace te zostały wykonane przez tego podwykonawcę.
Krajowa Izba Odwoławcza stanęła na stanowisku, że nie znajduje zatem potwierdzenia okoliczność, jak wywodzili odwołujący, że Zamawiający wzywał do złożenia nowego Wykazu robót budowlanych.
Zdaniem Izby złożone przez wykonawcę na wezwanie Zamawiającego dokumenty, stanowiły jedynie potwierdzenie doświadczenia nabytego przy realizacji robót wskazanych w wykazie. Nie było więc konieczności składania nowego Wykazu robót budowlanych, bowiem wskazane roboty, potwierdzały doświadczenie wykonawcy zgodne z wymaganiami Zamawiającego.
Zarzut podniesiony przez odwołujących dopiero na rozprawie w zakresie doświadczenia wykonawcy, które nie potwierdza spełnienia warunku udziału w postępowaniu, nie mógł zostać uwzględniony przez Izbę, z uwagi na brak w tym zakresie zarzutu w odwołaniu. Zgodnie z art. 555 ustawy PZP Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były zawarte w odwołaniu. Wobec powyższego zarzut został przez Izbę oddalony.
Izba oddaliła również zarzut (II lit. b), tj. naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy PZP w związku z art. 125 ust. 2 ustawy PZP oraz pkt. 3.3.5 Specyfikacji Warunków Zamówienia poprzez nieodrzucenie oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (...) sp. z o.o. sp. k. i T. K. pomimo, że złożone przez wykonawców wchodzących w skład konsorcjum formularze jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia (JEDZ), nie spełniały wymagań określonych w pkt 3.3.5 Specyfikacji Warunków Zamówienia ponieważ nie zawierały dokładnej informacji, której części zamówienia dotyczą.
Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że brak wskazania w oświadczeniu JEDZ części na którą składana jest oferta, nie stanowi podstawy do odrzucenia oferty. Przywołany przez odwołujących przepis art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy PZP odnosił się do braku złożenia oświadczenia JEDZ, a wykonawca oświadczenie takie złożył. Wymóg wskazany w treści Specyfikacji Warunków Zamówienia miał w opinii Izby jedynie charakter informacyjny, nie prowadził do skutku w postaci odrzucenie oferty wykonawcy. Zwłaszcza, że identyfikacja części, na które składana jest oferta wynikała z innych elementów oferty. Wobec powyższego omawiany zarzut Izba oddaliła.
Odnosząc się do zarzutu (II lit. e), tj. naruszenia art. 74 ust. 2 ustawy PZP z zw. z art. 16 pkt 1 i 2 ustawy PZP oraz art. 18 ust. 1 i 2 ustawy PZP poprzez nieudostępnienie odwołującym wszystkich załączników do protokołu postępowania, a przez to naruszenia prawa do złożenia odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej uwzględniającego wszystkie okoliczności sprawy.
Izba wywodziła, że aby mogła uwzględnić zarzut, czynność Zamawiającego stanowiąca naruszenie przepisów Prawa zamówień publicznych musi prowadzić do skutku w postaci wpływu na wynik postępowania. Zgodnie z art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy PZP Izba uwzględnia odwołanie jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub mogło mieć istotny wpływ na wynik postępowania.
Jak wskazała Izba przekazanie przez Zamawiającego w terminie późniejszym wnioskowanych dokumentów (co miało miejsce w przedmiotowym postępowaniu) wywołało skutek w postaci możliwości wniesienia środka odwoławczego w zakresie udostępnionych dokumentów, liczonego od dnia ich otrzymania. Nie pozbawiło to odwołujących możliwości skorzystania z przysługujących im środków ochrony prawnej, a jedynie miało wpływ na początek biegu terminu do ich kwestionowania.
Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że nie miało to również wpływu na wynik postępowania, co odwołujący potwierdzili wycofując zarzuty II lit. c) i d), po otrzymaniu od Zamawiającego dokumentów, których nieprzekazanie kwestionowali.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 557 ustawy PZP i art. 575 ustawy PZP w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 oraz § 8 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia 2020 roku (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).
Zrelacjonowany powyżej wyrok Krajowej Izby Odwoławczej zaskarżyli w części obejmującej punkty 2 i 3 sentencji odwołujący podnosząc zarzuty naruszenia:
a) art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy PZP w związku z art. 124 pkt 2 ustawy PZP i art. 126 ust. 1 ustawy PZP i § 9 ust. 1 pkt 1 Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dn. 23 grudnia 2020 roku w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (Dz. U. poz. 2415) oraz pkt. 3.1.1.4.1 Specyfikacji Warunków Zamówienia, poprzez uznanie, że nie zasługuje na uwzględnienie zarzut nieodrzucenia przez Zamawiającego oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (...) sp. z o.o. sp. k. i T. K. pomimo niewykazania przez wykonawców tworzących konsorcjum zdolności technicznej lub zawodowej do wykonania zamówienia, tj. niewykazania należytego wykonania w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem składania ofert robót budowlanych w zakresie budowy/przebudowy sieci elektroenergetycznych napowietrznych lub kablowych nN/SN lub oświetleniowych napowietrznych lub kablowych nN lub przyłączy elektroenergetycznych o łącznej wartości nie mniejszej niż 12.000.000 zł pomimo wezwania przez Zamawiającego w trybie art. 128 ust. 1 ustawy PZP do złożenia poprawnego oświadczenia o posiadaniu zdolności (wykazu robót), zgodnego ze Specyfikacją Warunków Zamówienia;
b) art. 559 ust. 2 ustawy PZP poprzez sporządzenie uzasadnienia w sposób niespełniający wymagań ustawowych, w szczególności niewyjaśnienie na jakiej podstawie Krajowa Izba Odwoławcza dokonała przeformułowania zarzutu zawartego w pkt. II lit. a) odwołania uznając, że dotyczył on niezłożenia przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (...) sp. z o.o. sp. k. i T. K. nowego Wykazu robót budowlanych, gdy zgodnie z jego literalnym brzmieniem zarzut dotyczył nieodrzucenia oferty ww. wykonawców ze względu na niewykazanie zdolności technicznej lub zawodowej do wykonania zamówienia,
c) art. 555 ustawy PZP poprzez uznanie, że skarżący dopiero na rozprawie podnieśli zarzut „w zakresie doświadczenia wykonawcy, które nie potwierdza spełnienia warunku udziału w postępowaniu” w sytuacji, gdy zarzut ten został wprost sformułowany w złożonym odwołaniu i to zarówno w pkt. II lit. a) odwołania jak i w jego uzasadnieniu (pkt. IV. 1 uzasadnienia odwołania).
Na wypadek nieuwzględnienia wskazanych wyżej zarzutów zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie:
a) art. 542 ust. 1 ustawy PZP poprzez błędną ocenę zgromadzonego materiału dowodowego, w szczególności treści wezwania Zamawiającego z dnia 21 lutego 2024 roku skierowanego do wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienie (...) sp. z o.o. sp. k. i T. K., i uznanie, że Zamawiający nie wzywał członków konsorcjum do złożenia wykazu robót budowlanych pomimo, że z treści wezwania z dn. 21 lutego 2024 roku jednoznacznie wynika, że Zamawiający w trybie art. 128 ust. 1 ustawy PZP wzywa do „uzupełnienia oferty poprzez złożenie następujących dokumentów (...) Wykaz robót budowlanych (Załącznik nr 5 d)” wskazując równocześnie, z jakich względów pierwotnie złożony wykaz robót uznał za wadliwy, a jednocześnie uznanie przez Krajową Izbę Odwoławczą, że Zamawiający wzywał jedynie do potwierdzenia „doświadczenia wykonawcy zgodnie z wymaganiami zamawiającego”;
b) art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy PZP i art. 128 ust. 1 ustawy PZP oraz § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia poprzez uznanie, iż brak było podstaw do odrzucenia oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (...) sp. z o.o. sp. k. i T. K. mimo, że nie złożyli oni prawidłowego (nowego) wykazu robót budowlanych na wezwanie Zamawiającego dokonanego w trybie art. 125 ust. 1 ustawy PZP.
Wskazując na powyższe podstawy zaskarżenia, na podstawie art. 581 ustawy PZP, skarżący wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku Krajowej Izby Odwoławczej w części obejmującej pkt 2 i 3 sentencji wyroku poprzez uwzględnienie odwołania w części obejmującej zarzut określony w pkt II lit. a) odwołania i nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty, powtórzenie czynności badania i oceny ofert oraz odrzucenia oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (...) sp. z o.o. sp. k. i T. K. oraz powtórzenie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w części dotyczącej zadania numer (...).
Na wypadek zawarcia umowy o wykonanie przedmiotowego zamówienia przed dniem rozstrzygnięcia sprawy przez sąd, na podstawie art. 554 ust. 3 pkt 2 lit. a ustawy PZP w zw. z art. 588 ust. 2 ustawy PZP wniesiono o unieważnienie zawartej umowy .
Nadto wniesiono o zasądzenie na rzecz skarżących kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Zamawiający w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie w całości, jako bezzasadnej, stosownie do treści art. 588 ust. 1 ustawy PZP oraz zasądzenie od skarżących na rzecz Zamawiającego kosztów zastępstwa procesowego w niniejszym postępowaniu skargowym według norm przepisanych oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie.
Sąd Okręgowy – Sąd Zamówień Publicznych zważył, co następuje:
W ocenie Sądu Okręgowego skarga nie mogła zostać uwzględniona.
Wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie Zamawiający na rozprawie dnia 28 marca 2025 roku wskazał, że w niniejszym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w dniu 20 stycznia 2025 roku została zawarta umowa.
Przede wszystkim Sąd Okręgowy podziela argumentację zaprezentowaną w uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 14 października 2005 roku (sygn. akt III CZP 73/05) wskazującą, że samo zawarcie umowy między zamawiającym a wykonawcą nie czyni zbędnym lub wręcz niedopuszczalnym, w rozumieniu art. 355 § 1 k.p.c., wyrokowania w przedmiocie skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej. Natomiast dopiero wykonanie umowy powoduje bezprzedmiotowość kontroli sądowej i uzasadnia umorzenie postępowania.
Zauważyć należy, że Sąd Okręgowy rozpoznający niniejszą sprawę związany jest żądaniem skargi. Wskazuje na to utrwalone orzecznictwo tutejszego Sądu (m.in. w sprawach o sygn. akt XXIII Zs 100/21, XXIII Zs 68/21, XXIII Zs 66/22).
W tym kontekście należy wskazać, że zgodnie z art. 581 ustawy PZP skarga powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, przytoczenie zarzutów, zwięzłe ich uzasadnienie, wskazanie dowodów, a także wniosek o uchylenie orzeczenia lub o zmianę orzeczenia w całości lub w części. Jak stanowi art. 579 ust. 2 ustawy PZP w postępowaniu toczącym się wskutek wniesienia skargi stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o apelacji, jeżeli przepisy rozdziału trzeciego (Postępowanie skargowe) działu IX (Środki ochrony prawnej), regulującego skargę do sądu nie stanowią inaczej. Oznacza to, że odpowiednie zastosowanie dotyczyć może przepisów objętych rozdziałem pierwszym (Apelacja) działu V (Środki odwoławcze), tytułu VI (Postępowanie) księgi pierwszej (Proces) części pierwszej (Postępowanie rozpoznawcze) Kodeksu postępowania cywilnego.
Rozpoznając skargę Sąd Okręgowy bada, czy spełnia ona wymogi przewidziane dla pisma procesowego, jakim jest apelacja, tj. m.in., czy zawiera wniosek o zmianę lub o uchylenie wyroku z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia. Zgodnie zaś z art. 582 ustawy PZP w postępowaniu toczącym się na skutek wniesienia skargi nie można rozszerzyć żądania odwołania ani występować z nowymi żądaniami. Należy zauważyć, że zawarty ww. przepisie zakaz rozszerzania żądania odwołania lub występowania z nowymi żądaniami ma charakter bezwzględny. W postępowaniu apelacyjnym również nie można rozszerzyć żądania pozwu ani występować z nowymi roszczeniami. Jednak w razie zmiany okoliczności można żądać zamiast pierwotnego przedmiotu sporu jego wartości lub innego przedmiotu, a w sprawach o świadczenie powtarzające się można nadto rozszerzyć żądanie pozwu o świadczenia za dalsze okresy (art. 383 k.p.c.). Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 grudnia 2016 roku (sygn. akt I CSK 19/16), ponieważ przepisy rozdziału trzeciego, działu IX Prawa zamówień publicznych nie regulują problemu zmiany okoliczności sprawy zaistniałych po wydaniu wyroku przez Izbę i jej wpływu na postępowanie zainicjowane skargą, koniecznym jest w przypadku zaistnienia takiej zmiany sięgnięcie do art. 383 k.p.c. Mając na względzie powyższe orzeczenie, jak i zbieżne z nim poglądy doktryny przyjąć należy, że na skutek zmiany okoliczności faktycznych możliwa jest zmiana wniosku skargi w zakresie żądania wydania jednego z rozstrzygnięć, o których mowa w art. 588 ust. 2 i 3 ustawy PZP w zw. z art. 554 ust. 1-3 ustawy PZP.
Odnosząc powyższe uwagi do niniejszej sprawy należy wskazać, że po powzięciu informacji o zawarciu umowy strona skarżąca winna była zmienić żądanie skargi w porównaniu do żądań odwołania, a także podnieść nowe zarzuty w zakresie tych żądań. Strona skarżąca w tym zakresie wykonała ciążące na niej obowiązki jedynie częściowo wnosząc na podstawie art. 554 ust. 3 pkt 2 lit. a ustawy PZP w zw. z art. 588 ust. 2 ustawy PZP o unieważnienie zawartej umowy. Niemniej jednak wniesione w przedmiotowej skardze żądanie w ocenie Sądu Okręgowego było niedopuszczalne. Skarżący bowiem wnieśli o unieważnienie umowy nie wskazując jednocześnie okoliczności, które miałyby prowadzić do unieważnienia umowy. W tym miejscu należy podkreślić, iż Przewodniczący składu orzekającego w niniejszej sprawie orzekał w sprawie o sygn. akt XXIII Ga 809/19, jak również w sprawie o sygn. akt XXIII Zs 32/22 w których Sąd Okręgowy przedstawił pogląd odnoszący się do obowiązku badania przez Sąd orzekający zasadności zarzutów podnoszonych w skardze, a odnoszących się do uzasadnienia wniosku o unieważnienie umowy.
W związku z tym przypomnieć należy, że w myśl przepisu art. 554 ust. 3 pkt 2 ustawy PZP, Sąd może:
a) unieważnić umowę, albo
b) unieważnić umowę w zakresie zobowiązań niewykonanych i nałożyć karę finansową w uzasadnionych przypadkach, w szczególności gdy nie jest możliwy zwrot świadczeń spełnionych na podstawie umowy podlegającej unieważnieniu, albo
c) nałożyć karę finansową albo orzec o skróceniu okresu obowiązywania umowy w przypadku stwierdzenia, że utrzymanie umowy w mocy leży w ważnym interesie publicznym, w szczególności w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa,
jeżeli umowa została zawarta oraz zachodzi jedna z przesłanek, o których mowa w art. 457 ust. l ustawy PZP.
Zgodnie zaś z art. 457 ust. 1 pkt 1 ustawy PZP umowa podlega unieważnieniu, jeżeli zamawiający z naruszeniem ustawy udzielił zamówienia, zawarł umowę ramową lub ustanowił dynamiczny system zakupów bez uprzedniego zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych albo przekazania Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej ogłoszenia wszczynającego postępowanie lub bez wymaganego ogłoszenia zmieniającego ogłoszenie wszczynające postępowanie, jeżeli zmiany miały znaczenie dla sporządzenia wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo ofert.
Są to zatem samodzielne okoliczności, które mogą potencjalnie stanowić podstawę unieważnienia umowy w sprawie zamówienia publicznego. Nie ulega jednak wątpliwości, że wszystkie wyżej wymienione okoliczności związane są z zaniechaniem przez zamawiającego zasadniczego obowiązku, jakim jest obowiązek opublikowania ogłoszenia lub przekazania ogłoszenia do publikacji Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej ogłoszenia wszczynającego postępowanie ( patrz J. Jerzykowski [w:] W. Dzierżanowski, Ł Jaźwiński, M. Kittel, M. Stachowiak, J. Jerzykowski, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2021, art. 457).
Kolejne podstawy ewentualnego unieważnienia umowy uregulowane zostały przez ustawodawcę w kolejnych punktach art. 457 ust. 1 ustawy PZP. Zatem umowa podlega unieważnieniu jeżeli zamawiający (oprócz sytuacji przedstawionej powyżej):
2) zawarł umowę z naruszeniem art. 264 lub art. 308 ust. 2 lub 3 lub art. 421 ust. 1 lub 2 albo art. 577, jeżeli uniemożliwiło to Krajowej Izbie Odwoławczej uwzględnienie odwołania przed zawarciem umowy;
3) zawarł umowę przed upływem terminu, o którym mowa w art. 216 ust. 2;
4) z naruszeniem art. 314 ust. 1 pkt 3, ust. 3 i 4, art. 315 lub art. 422 ust. 2 lub 3 udzielił zamówienia objętego umową ramową;
5) z naruszeniem art. 323, art. 324 lub art. 391 ust. 4 lub 5 udzielił zamówienia objętego dynamicznym systemem zakupów.
Skarżący jednak nie powoływali się na przesłanki unieważnienia umowy wynikające z art. 457 ust. l pkt 1-5 ustawy PZP.
Zaznaczyć należy, że w okolicznościach niniejszej sprawy nie doszło do zaistnienia którejkolwiek z wyżej wymienionych przesłanek, co świadczy w ocenie Sądu Okręgowego o niedopuszczalności wniesionego żądania.
W odniesieniu natomiast do przesłanki wynikającej z art. 457 ust. 1 pkt 1 ustawy PZP należy wskazać, że w niniejszej sprawie ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane, co potwierdza brak ziszczenia się przedmiotowej przesłanki.
Brak jest również materiału dowodowego, na podstawie którego można by było wywieść, że miała miejsce sytuacja o której mowa w art. 457 ust. 1 pkt 2-5 ustawy PZP.
W takim stanie faktycznym Sąd Okręgowy nie miał podstaw do badania zarzutów przedstawionych w skardze, które dotyczyły jedynie dokonania przez zamawiającego czynności z naruszeniem przepisu ustawy, skoro żądanie skargi dotyczyło unieważnienia umowy.
W sytuacji, gdy nie zostały wskazane przez skarżących okoliczności, które mogłyby prowadzić do unieważnienia umowy na podstawie art. 457 ust. 1 ustawy PZP Sąd nie może uwzględnić żądania o unieważnienie umowy na podstawie art. 554 ust. 3 pkt 2 ustawy PZP.
Reasumując, naruszenia zarzucane w niniejszej sprawie nie mogłyby doprowadzić do unieważnienia umowy na podstawie art. 457 ust. 1 ustawy PZP, gdyż żądanie skargi dotyczyło unieważnienia umowy, a jednocześnie brak było zarzutów dotyczących przesłanek do unieważnienia wynikających z art. 457 ust. 1 ustawy PZP.
W świetle przytoczonych ustaleń i wniosków, Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do uwzględnienia skargi, co na podstawie art. 588 ust. 1 ustawy PZP musiało skutkować oddaleniem skargi.
Sąd Okręgowy o kosztach postępowania skargowego orzekł stosownie do treści art. 589 ust. 1 ustawy PZP statuującego zasadę odpowiedzialności za wynik sporu i tym samym obciążył skarżących kosztami postępowania w całości jako stronę przegrywającą.
Koszty postępowania wywołanego wniesieniem skargi, poniesione przez Zamawiającego sprowadzają się do wynagrodzenia reprezentującego go radcy prawnego w kwocie 3 600,00 zł ustalonej na podstawie § 14 ust. 2a pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1935 z późn. zm.).
W konsekwencji Sąd Okręgowy zasądził od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia J. Z., B. K., I. J., P.P.H.U. (...) S.C. M. C., W. J. na rzecz (...) S.A. w K. Oddział w T. 3 600 zł tytułem kosztów postępowania skargowego.
Mając powyższe na względzie Sąd Zamówień Publicznych orzekł jak w sentencji wyroku.
Sędzia Monika Skalska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Monika Skalska
Data wytworzenia informacji: