XXIII Zs 69/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2024-06-20
Sygn. akt XXIII Zs 69/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 20 czerwca 2024 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy i Zamówień Publicznych w składzie:
Przewodniczący: sędzia Anna Żuława (spr.)
Sędziowie: Arkadiusz Kucharski, Anna Krawczyk
Protokolant: sekr. sądowy Weronika Banach
po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2024 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy o udzielenie zamówienia publicznego
na skutek skargi wykonawcy Przedsiębiorstwa Usług (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T.
z udziałem
przeciwnika skargi: zamawiającego – Gminy O.
na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 28 lutego 2024 r.
(sygn. akt KIO 451/24)
1. oddala skargę;
2. zasądza od skarżącego Przedsiębiorstwa Usług (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T. na rzecz przeciwnika skargi Gminy O. kwotę 3.600,00 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem kosztów postępowania skargowego z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
sędzia Anna Krawczyk sędzia Anna Żuława sędzia Arkadiusz Kucharski
Sygn. akt XXIII Zs 69/24
UZASADNIENIE
Zamawiający Gmina O. prowadzi z zastosowaniem przepisów ustawy z 11 września 2019 r. prawo zamówień publicznych postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego pn: „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z terenu Gminy O.” (znak sprawy: (...)). Wartość szacunkowa zamówienia jest powyżej progów unijnych. Ogłoszenie o zamówieniu ukazało się w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 11 grudnia 2023 r. pod nr (...) (...).
Dnia 12 lutego 2024 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w W., w przedmiotowym postępowaniu, na podstawie art. 505 ust. 1 w zw. z art. 513 pkt 1 i 2 i art. 515 ustawy Pzp odwołanie złożył Wykonawca Przedsiębiorstwo Usług (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T.. Odwołanie złożono od zaniechań i czynności Zamawiającego w przedmiotowym postępowaniu w zakresie:
- prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego z naruszeniem podstawowych zasad występujących w ustawie prawo zamówień publicznych, tj. równego traktowania wykonawców, zachowania uczciwej konkurencji i legalizmu,
- wyboru w przedmiotowym postępowaniu - w zakresie części 1 i 2 jako najkorzystniejszej - oferty Wykonawcy (...) Sp. z o.o. N. (...), (...)-(...) O.,
- zaniechania odrzucenia oferty Wykonawcy (...) w zakresie części 1 i 2 - jako niezgodnej z warunkami SWZ,
- zaniechania odrzucenia oferty Wykonawcy (...) w zakresie części 1 i 2 - jako zawierającej błąd w obliczeniu ceny,
a gdyby Izba uznała zarzuty powyższe niezasadnymi:
- prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego z naruszeniem podstawowych zasad występujących w ustawie prawo zamówień publicznych, tj. równego traktowania wykonawców, zachowania uczciwej konkurencji i legalizmu,
- wyboru w przedmiotowym postępowaniu - w zakresie części 1 i 2 jako najkorzystniejszej - oferty Wykonawcy (...),
- zaniechania wezwania Wykonawcy (...) do wyjaśnienia treści oferty (w zakresie części 1 i 2),
- unieważnienia procedury wyjaśnienia ceny oferty Wykonawcy (...) (w zakresie części 1 i 2), pomimo, iż nie uzasadniały tego wartości wskazane w protokole postępowania,
- zaniechania wyjaśnienia ceny oferty Wykonawcy (...) (w zakresie części 1) w sytuacji, gdy ziściły się ku temu przesłanki ustawy Pzp,
- zaniechania wezwania Wykonawcy (...) (w zakresie części 1 i 2 ) do uzupełnienia załącznika nr 6 do SWZ, pomimo iż ten złożony był błędny i nie potwierdzał spełniania warunków zakreślonych w SWZ.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
I. art. 239 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp oraz art. 17 ust. 2 ustawy Pzp, poprzez prowadzenie postępowania w sposób naruszający przepisy ustawy Pzp i jej podstawowe zasady, a to: zasadę równego traktowania Wykonawców i zachowanie uczciwej konkurencji, zasadę proporcjonalności oraz efektywność zamówienia i zasadę legalizmu, co w konsekwencji doprowadziło do wyboru oferty Wykonawcy (...) (w zakresie części 1 i 2),
II. art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp oraz art. 17 ust. 2 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej (w zakresie części 1 i 2) z naruszeniem warunków SWZ, a która nie obejmuje swoim zakresem wszystkich wyspecyfikowanych w OPZ elementów przedmiotu zamówienia, co skutkowało wyborem oferty z naruszeniem przepisów ustawy Pzp,
III. art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp oraz art. 17 ust. 2 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Wykonawcy (...) (w zakresie części 1 i 2) za błąd w obliczeniu ceny, przejawiający się tym, iż w ofercie swej Wykonawca nie wkalkulował wszystkich elementów kosztotwórczych zamówienia, czego wymagał w Rozdziale XV (...)Obliczenie ceny” ust. 2 i 4 Zamawiający, co skutkowało wyborem oferty z naruszeniem przepisów ustawy Pzp,
a gdyby Izba analizując odwołanie nie uznała zarzutów II i III, Odwołujący zarzucił naruszenie:
IV. art. 223 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 17 ust. 2 ustawy Pzp oraz art. 226 ust. 1 pkt 5 i 10 ustawy Pzp. poprzez zaniechanie wyjaśnienia treści oferty (...) (w zakresie części 1 i 2), celem ustalenia jej zgodności z warunkami SWZ i tego, czy nie zawiera ona błędu w obliczeniu ceny, co skutkowało tym, iż bez weryfikacji oferta Wykonawcy (...) została wybrana,
V. art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp w zw. z art. 17 ust. 2 ustawy Pzp oraz art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp poprzez unieważnienie procedury trybu „wyjaśniania” ceny oferty (...) (w zakresie części 1 i 2), z uwagi na jak wskazano „aktualizację” oraz bez podania jakichkolwiek przyczyn (jak np. te przewidziane w art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp), na którą powołał się Zamawiający, pomimo, iż jak wynika z przekazanego Odwołującemu protokołu wartości tam istniejące obligowały Zamawiającego do zastosowania art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp, przynajmniej w zakresie części 1 postępowania,
VI. art. 128 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 17 ust. 2 ustawy Pzp oraz art. 112 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania Wykonawcy (...) do uzupełnienia w trybie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp „Wykazu narzędzi” złożonego dla części 1 i 2 z uwagi na wezwanie Zamawiającego wystosowane w trybie art. 126 ust. 1 ustawy Pzp, pomimo, iż dokument ten był błędny i nie potwierdzał spełniania warunków SWZ, co skutkowało wyborem oferty z naruszeniem przepisów ustawy Pzp.
Odwołujący wnosił o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia wyboru oferty Wykonawcy (...) w zakresie części 1 i 2, odrzucenia w zakresie części 1 i 2 oferty Wykonawcy (...) z uwagi na okoliczności podniesione w odwołaniu, - ponowne badanie ofert, a w przypadku nieuwzględnienia zarzutów wskazanych w pkt II i III odwołania: nakazanie Zamawiającemu unieważnienia wyboru oferty Wykonawcy (...) w zakresie części 1 i 2, nakazanie Zamawiającemu wyjaśnienia treści oferty (...) z uwagi na okoliczności podniesione w odwołaniu w zakresie części 1 i 2, wyjaśnienia ceny oferty dla części 1 z uwagi na treść art. 224 ust 2 pkt 1 ustawy Pzp, nakazania Zamawiającemu uzupełnienia załączników nr 6 do SWZ („Wykaz narzędzi”) dla części 1 i 2.
W dniu 22 lutego 2024 r. Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o odrzucenie odwołania, a w przypadku nieuwzględnienia wniosku o odrzucenie odwołania wnosił o oddalenie odwołania i zasądzenie od Odwołującego na rzecz Zamawiającego kosztów postępowania wg norm przepisanych.
Wyrokiem z 28 lutego 2024 r. Krajowa Izba Odwoławcza w pkt 1. oddaliła odwołanie; w pkt 2. kosztami postępowania obciążyła Odwołującego.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że w zakresie zarzutów podniesionych w odwołaniu nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem odwołania, odwołanie nie zawierało braków formalnych i mogło zostać rozpoznane merytorycznie. Izba nie podzieliła stanowiska zaprezentowanego przez Zamawiającego w piśmie procesowym, a dotyczącym pełnomocnictwa udzielonego przez Odwołującego w przedmiotowym postępowaniu. W dalszej kolejności Izba ustaliła, że Wykonawca wnoszący odwołanie wykazał interes w korzystaniu ze środków ochrony prawnej. Izba postanowiła też dopuścić dowody z dokumentacji przedmiotowego postępowania, odwołania wraz z załącznikami oraz odpowiedzi na odwołanie złożonej przez Zamawiającego.
Biorąc pod uwagę stanowiska stron i zgromadzony materiał dowodowy, Izba uznała, że odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie i podlegało oddaleniu. W zakresie podniesionych zarzutów Izba ustaliła, że Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego pn: „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z terenu Gminy O.”. Postępowanie zostało podzielone na trzy części:
1) odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych bezpośrednio od właścicieli nieruchomości zamieszkałych położonych na terenie gminy O. (część nr 1),
2) odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z jednostek organizacyjnych oraz obiektów i miejsc użyteczności publicznej (część nr 2),
3) odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów organizacja, utrzymanie i obsługa punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych na terenie Gminy O. oraz odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych (część nr 3).
W dniu 9 stycznia 2024 r. Zamawiający zażądał od wykonawców wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny. Po złożeniu wyjaśnień, w tym między innymi przez Odwołującego, który wskazał w wyjaśnieniach, że Zamawiający szacował zamówienie i odpowiedzi (kwoty) mieszczą się w oferowanych kwotach wykonawców składających oferty.
Zamawiający dnia 19 stycznia 2024 r. na podstawie art. 17 ust. 2 ustawy Pzp unieważnił czynność żądania wyjaśnień, wskazując na przeoczenie aktualizacji wyceny wartości szacunkowej dokonanej dnia 20 grudnia 2023 r.
W dniu 19 stycznia 2024 r. Zamawiający wezwał (...) do złożenia podmiotowych środków dowodowych.
W dniu 31 stycznia 2024 r. (...) przedłożył podmiotowe środki dowodowe żądane przez Zamawiającego.
Zamawiający w dniu 2 lutego 2024 r. dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej dla zadania numer 1 i 2. Z tak dokonanym wyborem nie zgodził się Odwołujący składając w dniu 12 lutego 2024 r. przedmiotowe odwołanie.
Odnosząc się do zarzutów nr 2 i 3, Izba wskazała, że skutek dokonania przez Zamawiającego w dniu 19 stycznia 2024 r. czynności unieważnienia czynności żądania wyjaśnień rażąco niskiej ceny rozciągał się również na wyjaśnienia złożone przez wykonawców. Co prawda, jak słusznie zauważył Odwołujący, wyjaśnienia, które już zostały złożone znajdują się w dokumentacji postępowania, bowiem wezwani wykonawcy je złożyli (dlatego stanowią one załącznik do protokołu), jednakże zdaniem Izby nie mogą oni jednak ponosić negatywnych konsekwencji błędnie dokonanej przez Zamawiającego czynności, która następnie została przez niego unieważniona. Zdaniem Izby sprzeczne z podstawowymi zasadami udzielania zamówień byłoby następcze dokonywanie analizy treści złożonych wyjaśnień pod kątem wystąpienia ewentualnego błędu w obliczeniu ceny, czy niezgodności treści oferty z warunkami zamówienia skoro czynność pierwotna została unieważniona. Dodatkowo Izba podniosła, że wynagrodzenie wykonawcy w przedmiotowym postępowaniu ma charakter ryczałtowy i zgodnie z SWZ, to wykonawca będzie ponosił skutki błędów w ofercie wynikających z nieuwzględnienia okoliczności, które mogą wpłynąć na cenę zamówienia. Mając na uwadze powyższą argumentację Izba uznała, że również zarzut nr 4 nie zasługiwał na uwzględnienie.
Odnosząc się do zarzutu nr 5 odwołania Izba wskazała, że zarzut ten nie został przez Odwołującego prawidłowo postawiony. Podstawę czynności Zamawiającego dokonanej dnia 19 stycznia 2024 r. stanowiło przeoczenie dokonanej 20 grudnia 2023 r. aktualizacji wyceny wartości szacunkowej. Z uwagi na to Zamawiający unieważnił czynność żądania wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Odwołujący w uzasadnieniu faktycznym podniesionego zarzutu wskazał, że nawet biorąc pod uwagę stan po aktualizacji Zamawiający przynajmniej w zakresie części 1 i tak powinien był wezwać (...) do złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny. W ocenie Izby, Zamawiający był uprawniony do dokonania unieważnienia dokonanej czynności, chociaż faktycznie po jej dokonaniu powinien był dokonać ponownej oceny ofert i wezwać (...) w prawidłowym trybie tj. na podstawie art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp do złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny, ewentualnie wskazać w protokole postępowania, że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia. Takiego zarzutu Odwołujący w złożonym odwołaniu jednak nie podniósł.
Odnosząc się do zarzutu nr 6 odwołania Izba wskazała, że Zamawiający w załączniku nr 6 do SWZ wskazał informacje żądane w celu potwierdzenia spełnienia warunku określonego w SWZ. Wykonawca (...) w odpowiedzi na skierowane przez Zamawiającego wezwanie z dnia 19 stycznia 2024 r. do złożenia podmiotowych środków dowodowych, w uzupełnionym załączniku nr 6 wskazał informacje, które w ocenie Zamawiającego pozwolą mu na dokonanie oceny spełnienia warunku udziału w postępowaniu. Izba nie podzieliła w tym zakresie stanowiska Odwołującego, że (...) nie wskazał, że dwa z pojazdów dla każdej części spełniają wymagania Zamawiającego. Sprowadzałoby się to bowiem do powtórzenia przez (...) przy opisie pojazdu treści wymagania, którego on dotyczy.
Odnosząc się do zarzutu nr 1 Izba podniosła, że jest on zarzutem akcesoryjnym powiązanym z pozostałymi podniesionymi zarzutami, a co za tym idzie w przypadku oddalenia wszystkich pozostałych zarzutów należy przyjąć, że również on nie zasługuje na uwzględnienie.
Orzekając o kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 574 oraz art. 575 ustawy Pzp, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 w zw. § 5 pkt 2 lit. b) w zw. z § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania.
Skargę na powyższe złożył Odwołujący – Przedsiębiorstwo Usług (...), zaskarżając rozstrzygnięcie KIO w całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie:
1. przepisów postępowania, tj.:
a) art. 541 ust 1 ustawy Pzp, poprzez brak wszechstronnego rozważenia przez Izbę zebranego materiału dowodowego i błędną ocenę dowodów, w szczególności przez pominięcie treści wyjaśnień składanych przez Wykonawcę (...) w aspekcie treści złożonej oferty i konieczności wyjaśnienia jej zgodności z „warunkami zamówienia" zakreślonymi w OPZ, a także pominięcia (pomimo wykazania w trakcie rozprawy przez (...) sp. z o.o., ale i samą Izbę w uzasadnieniu), że pomimo przekroczenia poziomu 30% Wykonawca (...) nie został wezwany do wyjaśnienia „ceny oferty" w trybie obligatoryjnego przepisu art. 224 ust 2 pkt 1 ustawy Pzp,
b) art. 559 ust 2 ustawy Pzp przez sporządzenie przez Izbę uzasadnienia wyroku w sprawie o sygn. akt KIO 451/24 w sposób lakoniczny, niekompletny i niezawierający podstawy faktycznej i prawnej rozstrzygnięcia, ale i poprzez brak wskazania przyczyn odmowy wiarygodności i mocy dowodowej dowodom nieuwzględnionym przez KIO, a także całkowity brak uzasadnienia w zakresie niektórych z zarzutów odwołania,
2. prawa materialnego, tj.:
a) art. 226 ust 1 pkt 5 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp oraz art. 17 ust 2 ustawy Pzp poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy oferta uznana za najkorzystniejszą w Części I „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych bezpośrednio od właścicieli nieruchomości zamieszkałych, położonych na terenie gminy O.” oraz Części nr 2 „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z jednostek organizacyjnych oraz obiektów i miejsc użyteczności publicznej", a złożona przez Wykonawcę (...), podlegała odrzuceniu z uwagi na niezgodność jej treści z warunkami zamówienia;
b) art. 226 ust 1 pkt 10 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp oraz art. 17 ust 2 ustawy Pzp poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy oferta uznana za najkorzystniejszą w Części 1 „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych bezpośrednio od właścicieli nieruchomości zamieszkałych, położonych na terenie gminy O.", oraz Części nr 2-„Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z jednostek organizacyjnych oraz obiektów i miejsc użyteczności publicznej", a złożona przez Wykonawcę (...) podlegała odrzuceniu z uwagi na fakt, iż zawierała błędy w obliczeniu ceny;
ewentualnie, w przypadku nieuwzględnienia zarzutów, o których mowa w pkt 2 a i b:
c) naruszenia art. 223 ust 1 ustawy Pzp w zw. z art. 17 ust 2 ustawy Pzp poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy zachodziły okoliczności uzasadniające wezwanie Wykonawcy (...) do wyjaśnienia treści oferty złożonej przez tego Wykonawcę w części 1- „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych bezpośrednio od właścicieli nieruchomości zamieszkałych, położonych na terenie gminy O.", oraz części nr 2 - „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z jednostek organizacyjnych oraz obiektów i miejsc użyteczności publicznej";
d) naruszenia art. 224 ust 2 pkt 1 ustawy Pzp w zw. z art. 17 ust 2 ustawy Pzp poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy zachodziły okoliczności uzasadniające wezwanie Wykonawcy (...) do złożenia wyjaśnień dotyczących ceny oferty złożonej przez tego wykonawcę w części 1- „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych bezpośrednio od właścicieli nieruchomości zamieszkałych, położonych na terenie gminy O.", w sytuacji gdy cena ta była o ponad 30% niższa od wartości zamówienia, powiększonej o należny podatek od towarów i usług, nawet po „aktualizacji" dokonanej przez Zamawiającego.
Wskazując na powyższe, skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku Krajowej Izby Odwoławczej w całości poprzez uwzględnienie odwołania skarżącego w całości i nakazanie Zamawiającemu dokonania następujących czynności w postępowaniu:
-
-
unieważnienia wyboru oferty Wykonawcy (...) w zakresie części 1 - „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych bezpośrednio od właścicieli nieruchomości zamieszkałych, położonych na terenie gminy O., oraz części nr 2 - „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z jednostek organizacyjnych oraz obiektów i miejsc użyteczności publicznej",
-
-
ponowienie procedury badania i oceny ofert,
-
-
odrzucenia w części 1-„Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych bezpośrednio od właścicieli nieruchomości zamieszkałych, położonych na terenie gminy O.", oraz części nr 2 - „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z jednostek organizacyjnych oraz obiektów i miejsc użyteczności publicznej" oferty (...) z uwagi na okoliczności podniesione w odwołaniu i skardze,
ewentualnie
-
-
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia wyboru oferty Wykonawcy (...) w zakresie części 1 - „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych bezpośrednio od właścicieli nieruchomości zamieszkałych, położonych na terenie gminy O." oraz części nr 2-„Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z jednostek organizacyjnych oraz obiektów i miejsc użyteczności publicznej",
-
-
nakazanie Zamawiającemu wezwania Wykonawcy (...) do wyjaśnienia treści oferty z uwagi na okoliczności podniesione w odwołaniu w zakresie części 1- „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych bezpośrednio od właścicieli nieruchomości zamieszkałych, położonych na terenie gminy O.", oraz części nr 2 - „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z jednostek organizacyjnych oraz obiektów i miejsc użyteczności publicznej",
-
-
nakazanie Zamawiającemu wezwania Wykonawcy (...) do wyjaśnienia ceny oferty dla części 1 - „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych bezpośrednio od właścicieli nieruchomości zamieszkałych, położonych na terenie gminy O." z uwagi na treść art. 224 ust 2 pkt 1 ustawy pzp, i potwierdzoną w trakcie rozprawy przed KIO, przekroczoną wartość 30% o której mowa w omawianym przepisie.
Ewentualnie, z uwagi na okoliczność zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego (gdy umowa została zawarta w okolicznościach dopuszczonych w ustawie):
-
-
zmianę zaskarżonego wyroku i stwierdzenie naruszenia przepisów ustawy Pzp.
Jednocześnie skarżący wniósł o przeprowadzenia dowodów z dokumentacji postępowania (w tym postępowania odwoławczego przed Izbą), a także protokołu z rozprawy Krajowej Izby Odwoławczej, rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego, zasądzenie od Przeciwnika skargi na rzecz Skarżącego zwrotu kosztów postępowania skargowego, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W odpowiedzi Zamawiający wniósł o oddalenie skargi oraz rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.
Jak wynika z notatki urzędowej sporządzonej w dniu 11 czerwca 2024 r., podczas rozmowy telefonicznej pełnomocnik skarżącego wniósł o odroczenie rozprawy na inny termin z uwagi na to, że warunki pogodowe i niestabilne połączenie internetowe uniemożliwiają mu uczestnictwo w rozprawie zdalnej.
Na rozprawie 11 czerwca 2024 r. Sąd Okręgowy nie rozpoznał wniosku pełnomocnika skarżącego – jako wniosku o odroczenie rozprawy, uznając, że nie został on formalnie złożony. W związku z czym zarządził kontynuowanie rozprawy.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Ponieważ Sąd Okręgowy nie prowadził postępowania dowodowego, ani nie zmienił ustaleń faktycznych Krajowej Izby Odwoławczej, na podstawie art. 387 § 2 1 k.p.c. (który na podstawie art. 579 ust. 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych znajduje odpowiednie zastosowanie również w postępowaniu toczącym się wskutek wniesienia skargi) ograniczy się do przedstawienia jedynie wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.
Skarga wykonawcy Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o. nie zasługiwała na uwzględnienie.
Sąd Okręgowy w całości podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Krajową Izbę Odwoławczą stanowiące podstawę oddalenia odwołania, jak i wywody prawne zawarte w uzasadnieniu wyroku Izby. Zauważyć też należy, iż w istocie wywody zawarte w części merytorycznej skargi sprowadzają się do prezentowania przez skarżącego własnej, a konkurencyjnej wobec Krajowej Izby Odwoławczej oceny faktycznej i prawnej sprawy. W ocenie Sądu Okręgowego natomiast Krajowa Izba w sposób staranny, wyczerpujący i wszechstronny wyjaśniła podstawy uwzględnienia odwołania w niniejszej sprawie. Ocena materiału dowodowego została dokonana w sposób wszechstronny i bezstronny, nie naruszała granic oceny swobodnej, była zgodna z zasadami doświadczenia życiowego oraz nie zawierała błędów faktycznych lub logicznych, stąd ustalenia te Sąd Okręgowy uznaje za własne. W rezultacie na aprobatę zasługiwała również argumentacja prawna przedstawiona przez Krajową Izbę Odwoławczą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Zdaniem Sądu, żaden z zarzutów podniesionych w skardze nie zdołał podważyć prawidłowości orzeczenia KIO.
Na wstępie zaznaczyć należy, że w niniejszej sprawie nie występowały warunki do odroczenia terminu rozprawy przed Sądem Okręgowym w dniu 11 czerwca 2024 r. z uwagi na fakt, że wniosek pełnomocnika skarżącego w tym przedmiocie nie został skutecznie złożony. Jak wynika z notatki urzędowej sporządzonej przez pracownika sekretariatu, w dniu rozprawy z sądem skontaktowała się telefonicznie osoba przedstawiająca się jako pełnomocnik skarżącego. Pełnomocnik wskazał, że w dacie rozprawy przebywał na P., gdzie z uwagi na niekorzystne warunki atmosferyczne miał problem z połączeniem internetowym, wskutek czego nie mógł wziąć udziału w rozprawie zdalnej przed Sądem Okręgowym. Ponadto rozmówca podkreślił, że nie udało mu się powiadomić o tym fakcie sądu drogą mailową.
W ocenie Sądu Okręgowego, przedmiotowy wniosek nie został jednakże skutecznie złożony.
Po pierwsze zauważyć należy, że jedyna informacja o braku możliwości udziału w rozprawie przez pełnomocnika skarżącego została złożona drogą telefoniczną i skierowana do pracownika sekretariatu. Do akt sprawy, zarówno w dniu rozprawy, jak i kolejnych dniach, nie wpłynęło jakiekolwiek pismo pełnomocnika mogące potwierdzać przedstawione przez niego telefonicznie informacje, jak również, że to on był osobą kontaktującą się w tym przedmiocie z sądem. Do powyższej sytuacji pełnomocnika skarżącego nie odniósł się także na kolejnej rozprawie w dniu 20 czerwca 2024 r., w której brał udział. W tej sytuacji Sąd nie mógł zweryfikować wniosku pod kątem jego prawdziwości. Co więcej, tak złożony wniosek nie spełniał wymogów formalnych pisma procesowego, nie był czynnością procesową i nie wiązał Sądu (w istocie nie był nawet do Sądu skierowany).
Na powyższym tle przypomnieć trzeba, że stosownie do art. 214 § 1 k.p.c., mającego zastosowanie w sprawie w myśl art. 579 ust. 2 Pzp, nieobecność strony na rozprawie stanowi przesłankę jej odroczenia m.in. wówczas, gdy wywołana jest ona nadzwyczajną przyczyną lub inną znaną sądowi przeszkodą, której nie można przezwyciężyć. Sąd zaś w oparciu o treść wniosku władny jest ocenić, czy zachodzą takie właśnie określone przyczyny, dokonując tego w kontekście, czy wniosek został złożony we właściwym czasie oraz czy zostało wykazane zaistnienie przeszkody, na które strona się powołuje. Trzeba podkreślić, że jednocześnie przepis art. 214 § 1 k.p.c. zawiera uwarunkowanie pozwalające na eliminację powoływanych przyczyn błahych lub niezasługujących na uwagę. Mianowicie rozważaniu i ewentualnie uwzględnieniu podlega zaistniała „przeszkoda, której nie można przezwyciężyć". Zasięg oddziaływania takiej przeszkody może ograniczać się do samego pojedynczego podmiotu, nie narusza i może pozostawać bez wpływu na obiektywny stan rzeczy. W literaturze przedmiotu wskazuje się, że hipoteza omawianego przepisu obejmuje np. spóźniony odjazd pociągu lub autobusu, chorobę i konieczność uczestniczenia w obowiązkowych zajęciach, jak ćwiczenia wojskowe. Trafnie zauważył Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 1 czerwca 2000 r., (I CKN 64/00, OSNC 2000, Nr 12, poz. 227), że stawiane przez stronę wymagania muszą pozostawać w granicach wymagań rozsądnych, którym strona, bez nieuzasadnionego obciążenia, będzie mogła uczynić zadość. Określenie rodzaju przeszkody, jako nie dającej się przezwyciężyć zakłada aktywność strony w jej przełamaniu, co oczywiście implikuje konieczność wyrażenia oceny o wskazywanych przez zainteresowany podmiot przyczynach braku efektywności podjętych czynności.
W przedmiotowej sprawie pełnomocnik skarżącego powiadomił sekretariat sądu, że nie może uczestniczyć w rozprawie, gdyż przebywa na P., gdzie jest niestabilne połączenie internetowe. Nie podał on jednakże żadnych przyczyn, dla których przebywa na P., nie wskazał również, że przebywa w innym mieście z uwagi na czynności służbowe, ani nie wskazał, że są to przeszkody niemożliwe do przezwyciężenia. Taka informacja nie wskazywała na przeszkodę, której nie można przezwyciężyć. Obiektywna ocena nie pozwala uznać tej sytuacji za przyczynę odroczenia rozprawy według art. 214 k.p.c. Od strony postępowania sądowego wymaga się określonej staranności i obowiązkowości w korzystaniu z jej praw w postępowaniu sądowym. Sąd Okręgowy nie musiał więc odroczyć rozprawy, zwłaszcza, że stawiennictwo nie było obowiązkowe (art. 216 k.p.c.).
Ponadto podkreślić należy, że Sąd Okręgowy, z należytym wyprzedzeniem, prawidłowo powiadomił pełnomocnika skarżącego o właściwym miejscu i terminie rozprawy. Powinnością profesjonalnego pełnomocnika było zaś takie zorganizowanie pracy własnej kancelarii, by w razie choroby, czy wcześniej planowanego urlopu, zapewnić mocodawcy właściwą pomoc prawną przez ustanowienie zastępstwa. Należy zatem uznać, że niemożność stawienia się na rozprawę przez pełnomocnika reprezentującego stronę, zazwyczaj nie jest nadzwyczajnym zdarzeniem, o jakim stanowi art. 214 § 1 k.p.c. Co więcej, sam pełnomocnik skarżącego wnosił o przeprowadzenie rozprawy zdalnej, zatem winien zapewnić stosowną staranność, aby połączenie z Sądem było możliwe. Wreszcie, sam skarżący mógł wziąć udział w rozprawie i złożyć stosowny wniosek. Żadna z tych czynności nie została jednak przedsięwzięta.
Reasumując brak było, zdaniem Sądu Okręgowego, jakichkolwiek podstaw do potraktowania informacji pełnomocnika skarżącego po pierwsze – jako wniosek o odroczenie rozprawy (skierowany bowiem do pracownika sekretariatu, w sposób uniemożliwiający weryfikację osoby wykonującej połączenie telefoniczne), a po drugie – jako nie dającej się przezwyciężyć przeszkody. Sąd II instancji nie odraczając rozprawy wyznaczonej na dzień 11 czerwca 2024 r. nie naruszył więc art. 214 k.p.c. Tym samym nie uwzględnienie oświadczenia zawartego w ww. notatce urzędowej nie pozbawiło strony możności działania w postępowaniu sądowym.
Przed przystąpieniem do konkretnej oceny sprawy zauważyć należy również, że skarżący w toku postępowania złożył wniosek przeprowadzenie dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach postępowania odwoławczego. Wniosek ten podlegał jednakże oddaleniu. W tym miejscu należy wskazać, że w postępowaniu skargowym odpowiednio stosuje się przepisy o postępowaniu apelacyjnym, co oznacza też, że na podstawie art. 391 § 1 k.p.c. mają zastosowanie przepisy k.p.c. o postępowaniu przez sądem pierwszej instancji. Sąd drugiej instancji natomiast rozpoznając sprawę na skutek apelacji bierze pod uwagę ustalony stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy apelacyjnej (orzekania - art. 316 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.), co jest oczywistą konsekwencją systemu apelacji pełnej przyjętej w kodeksie postępowania cywilnego. Tym samym, sąd rozpoznający skargę bierze pod uwagę całokształt materiału znajdującego się w aktach sprawy, w tym pisma procesowe stron, jak i samo zaskarżone rozstrzygnięcie. W konsekwencji, w sprawie nie jest konieczne zgłaszanie przez strony wniosków dowodowych z dokumentów stanowiących akta postępowania odwoławczego. Zwłaszcza, że zdaniem Sądu, powyższe dokumenty nie stanowią zaś dowodów sensu stricto. W rezultacie nie podlegają też rygorom z art. 381 k.p.c. w zw. z art. 579 ust. 2 Pzp i nie mogą zostać pominięte. Powyższe uzasadniało zatem oddalenie wskazanych wyżej wniosków dowodowych.
Przechodząc do oceny merytorycznej sprawy, wskazać należy, że w ocenie Sądu Okręgowego, skarga nie zasługiwała na uwzględnienie.
W szczególności, wbrew zarzutom zawartym w skardze, Krajowa Izba Odwoławcza dokonała prawidłowej oceny przedstawionego i powoływanego w toku postępowania materiału dowodowego, a także rozpoznała istotę sprawy. Zauważyć należy, iż rozpoznając odwołanie Izba ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału (art. 542 ust. 1 ustawy Pzp). W niniejszej sprawie Izba, wbrew twierdzeniom skarżącego, nie dokonała dowolnej i wybiórczej, lecz swobodnej i wszechstronnej oceny zgłoszonych dowodów. Izba w skarżonym wyroku prawidłowo ustaliła stan faktyczny, z którym skarżący w złożonej skardze co do zasady nie polemizuje, ale wyłącznie w odmienny sposób dokonuje oceny zgromadzonego materiału dowodowego. Dodać zaś należy, iż w ocenie Sądu sama nawet możliwość wywiedzenia z danego materiału dowodowego innych, niż wywodzi to skarżący wniosków, nie narusza jeszcze zasady swobodnej oceny dowodów i nie świadczy też jeszcze o braku logicznego powiązania przyjętych wniosków z zebranym materiałem dowodowym. Skarżący nie wykazuje w skardze wystąpienia okoliczności mogących uzasadniać naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów. Izba zaś w wyniku prawidłowo przeprowadzonego postępowania dowodowego ustaliła wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności, które znajdowały odzwierciedlenie w całokształcie materiału dowodowego.
W niniejszej sprawie nie sposób zgodzić się również ze skarżącym, że Izba przeprowadziła postępowanie dowodowe z naruszeniem art. 541 ust. 1 Pzp. Po pierwsze zauważyć należy, że powyższy zarzut naruszenia art. 541 ust. 1 Pzp został błędnie skonstruowany przez skarżącego. Zgodnie z jego treścią, Izba odmawia przeprowadzenia wnioskowanych dowodów, jeżeli fakty będące ich przedmiotem zostały już stwierdzone innymi dowodami lub gdy zostały powołane jedynie dla zwłoki. Tym samym, do naruszenia powołanego przepisu może dojść jedynie w sytuacji, gdy strona postępowania odwoławczego składa w jego toku skuteczny wniosek dowodowy, który następnie zostaje postanowieniem – niezasadnie – oddalony przez Izbę. Takim naruszeniem nie jest natomiast pominięcie przez Izbę przy ocenie materiału dowodowego konkretnych dowodów lub ich odmienna ocena prawna. Powyższe uchybienie Izby powinno być zatem podnoszone w skardze w oparciu o pozostałe przepisy zawarte w Oddziale 6 Rozdziału 2 Działu IX ustawy Prawo zamówień publicznych (art. 531 i n. Pzp). Takiego zarzutu w skardze wykonawca jednakże nie sformułował. Tym samym jego twierdzenia w tym zakresie nie zasługiwały na uwzględnienie z przyczyn formalnych.
Niezależnie od powyższego podnieść należy, że zarzut nr 1 skargi był bezzasadny również z innych względów. Mimo twierdzeń skarżącego, Sąd Okręgowy stwierdził, że Izba dokonała wszechstronnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego. W szczególności nie sposób zgodzić się z wykonawcą, że Izba dokonała pominięcia treści wyjaśnień składanych przez wykonawcę (...) w aspekcie treści złożonej oferty. Z treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku można wywieść bowiem, że Izba oceniła wskazane w zarzucie skargi dowody, czyniąc to w oparciu o zasadę logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. Ocena ta, zdaniem Sądu Okręgowego, była w pełni prawidłowa i zasługiwała na aprobatę. Izba trafnie uznała, że wyjaśnienia wykonawcy (...) złożone 16 stycznia 2024 r., w świetle unieważnienia czynności zobowiązującej do wyjaśnień, nie mogły stanowić dowodu na okoliczność niespełniania warunków zamówienia przez wykonawcę lub zaistnienia rażąco niskiej ceny w jego ofercie. Okoliczności tej skarżący zaś co do zasady nie kwestionował. W rezultacie nie podlegały one analizie pod kątem złożonych w nich oświadczeń woli wykonawcy w relacji do wymagań zamówienia, co błędnie próbował zakwestionować skarżący.
Mając na uwadze powyższe, za niezasadne należało uznać zarzuty naruszenia art. 226 ust 1 pkt 5 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp oraz art. 17 ust 2 ustawy Pzp oraz art. 226 ust 1 pkt 10 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp oraz art. 17 ust 2 ustawy Pzp. Skarżący, konstruując powyższe zarzuty skargi, błędnie interpretuje podstawowe zasady prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, wyciągając na tej podstawie wnioski, które nie znajdują logicznego uzasadnienia.
Artykuł 17 ust. 1 Pzp wprowadził nową zasadę zamówień publicznych, tzw. zasadę efektywności ekonomicznej. W świetle art. 17 ust. 1 Pzp zamawiający zobowiązany jest do udzielenia zamówienia w sposób zapewniający najlepszą jakość dostaw, usług oraz robót budowlanych, uzasadnioną charakterem zamówienia, ale w ramach środków, które może przeznaczyć na jego realizację. Sposób udzielania zamówienia ma zapewnić również uzyskanie najlepszych efektów zamówienia, w tym społecznych, środowiskowych oraz gospodarczych, ale o ile którykolwiek z tych efektów jest możliwy do uzyskania w danym zamówieniu, w stosunku do poniesionych nakładów. Natomiast artykuł 17 ust. 2 Pzp wprowadza tzw. zasadę legalizmu, tj. zasadę, że zamówienia udziela się wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami Prawa zamówień publicznych. Dochowanie tej zasady wiąże się z koniecznością przeprowadzenia odpowiedniej dla danego trybu udzielenia zamówienia procedury, która pozwoli wyłonić ofertę najkorzystniejszą i jednocześnie doprowadzi do odrzucenia ofert, co do których wstąpi jakakolwiek przesłanka ich odrzucenia. Zasada legalizmu stanowi ograniczenie zasady swobody umów, wyrażonej w art. 3531 k.c. (zob. wyroki SN: z 13.12.1999 r., III CKN 478/98, OSNC 2000/6, poz. 118; z 28.06.2000 r., IV CKN 70/00, OSNC 2001/1, poz. 9; z 10.04.2003 r., III CKN 1320/00, OSNC 2004/7–8, poz. 112). Artykuł 17 ust. 2 Pzp znajduje zastosowanie w przypadku dokonania przez zamawiającego czynności lub zaniechania dokonania czynności z naruszeniem przepisu Prawa zamówień publicznych, które miało lub mogło mieć wpływ na wynik postępowania. Wyrażona zasada udzielenia zamówienia publicznego wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy powoduje, że unieważnienie wadliwej czynności podjętej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, w tym wadliwy wybór najkorzystniejszej oferty, wadliwe wykluczenie z postępowania wykonawcy, a także odrzucenie oferty lub unieważnienie postępowania może być zweryfikowane przez zamawiającego w każdym czasie, aż do zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego. W celu uniknięcia naruszenia art. 17 ust. 2 Pzp w każdym czasie (nawet po wyborze oferty najkorzystniejszej i odrzuceniu ofert) przed udzieleniem zamówienia zamawiający jest obowiązany unieważnić każdą dokonaną czynność z naruszeniem przepisu Prawa zamówień publicznych, jeżeli dokonanie takiej czynności może mieć wpływ na wynik postępowania, a także dokonać czynności zaniechanej, jeżeli zaniechanie może mieć wpływ na wynik postępowania (P. Wiśniewski [w:] J. E. Nowicki, P. Wiśniewski, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, wyd. V, Warszawa 2023, art. 17). Zamawiający – jako gospodarz postępowania jest bowiem podmiotem najbardziej zainteresowanym, by mieć pewność, że wybrana oferta jest najkorzystniejsza. Konsekwencją unieważnienia czynności przez Zamawiającego jest pozbawienie jej mocy prawnej ze skutkiem ex tunc, czyli zniweczenie wszelkich czynności podjętych przez zamawiającego i wykonawców w ramach tej czynności, jak również ich skutków.
W niniejszej sprawie bezsporne było, że Zamawiający dnia 19 stycznia 2024 r. na podstawie art. 17 ust. 2 ustawy Pzp unieważnił czynność żądania wyjaśnień, wskazując na przeoczenie aktualizacji wyceny wartości szacunkowej dokonanej dnia 20 grudnia 2023 r. Zaistniała zatem sytuacja, w której zamawiający sam uchylił czynność, której wcześniej dokonał, a która polegała na uruchomieniu procedury wyjaśniającej, cofając się w ten sposób niejako do etapu, w którym możliwa jest powtórna analiza złożonych w tym postępowaniu ofert i podjęcie innych czynności, które muszą poprzedzić dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej, jak np. złożenie wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. Wyeliminowanie z obrotu prawnego tejże decyzji Zamawiającego skutkowało ponadto tym, że odpadła podstawa uzasadniająca składanie wyjaśnień przez wykonawców, a w przypadku ich złożenia – nie wywoływały one żadnych skutków prawnych. W rezultacie w postępowaniu nie było istotne, czy wykonawcy na skutek wadliwego wezwania przez Zamawiającego złożyli wyjaśnienia, czy ich treść była zgodna z wezwaniem oraz czy zdołali wykazać, że spełniają oni wszelkie wymogi zamówienia. Informacje podane w ramach tych wyjaśnień wykraczają bowiem – wobec unieważnienia czynności zobowiązującej do wyjaśnień – poza zakres wskazany w dokumentacji postępowania (SWZ czy OPZ). W konsekwencji, choć niewątpliwie zalegają one w aktach postępowania, nie podlegają one ocenie zarówno przez Zamawiającego, jak i przez Izbę – w przypadku skorzystania przez wykonawcę ze środków ochrony prawnej.
Podkreślić należy, że poddanie ocenie dokumentów, jakich Zamawiający nie żądał w postępowaniu, nawet tych przesłanych przez wykonawcę, stanowiłoby naruszenie zasad Prawa zamówień publicznych, a w konsekwencji materialnych przepisów ustawy w tym przypadku art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy, do jakiego w zarzucie referuje skarżący. Ocena złożonej oferty, w każdym jej aspekcie, dokonywana jest w oparciu o te wymagane oświadczenia i dokumenty. Tym samym, nie sposób było zgodzić się ze skarżącym, że treść wyjaśnień wykonawcy (...) złożona na skutek wezwania Zamawiającego powinna podlegać badaniu w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, czy też stanowić podstawę uzasadniającą odrzucenie jego oferty jako niezgodnej z SWZ.
Na marginesie Sąd Okręgowy podziela także stanowisko KIO, że nie można wyciągać negatywnych konsekwencji wobec wykonawcy, który zaniechał wyjaśnienia składników ceny w określony sposób, w sytuacji gdy treścią wezwania Zamawiającego nie był do tego zobowiązany. Wyjaśnienia złożone przez (...) miały na celu wskazanie, jakie okoliczności spowodowały obniżenie ceny jego oferty i w jaki sposób przekładają się one na poziom kosztów, czy jakich oszczędności wykonawca mógł dokonać. Wykonawca nie był natomiast zobowiązany do odniesienia się do wszystkich czynników cenotwórczych. Dodatkowo zauważyć należy, że Zamawiający w dokumentach zamówienia nie zobligował wykonawców do wypunktowania w składanych ofertach kwot za worki do zbierania odpadów, oprogramowania do obsługi systemu rejestrującego pracę pojazdów czy przeszkolenia pracowników. Warunki obliczania ceny opisane w pkt. 2. roz. XV SWZ, jednoznacznie świadczą o tym, że wynagrodzenie wykonawcy w przedmiotowym postępowaniu ma charakter ryczałtowy i jak wskazał Zamawiający, to wykonawca będzie ponosił skutki błędów w ofercie wynikających z nieuwzględnienia okoliczności, które mogą wpłynąć na cenę zamówienia. Wobec powyższego, okoliczność, że dany wykonawcy w swojej ofercie nie określił wszystkich czynników cenotwórczych nie oznaczało, że oferta ich nie obejmowała, a tym samym była niezgodna z warunkami zamówienia. Wbrew twierdzeniom skargi, Izba zatem prawidłowo rozpoznała i oddaliła zarzuty odwołania w zakresie pkt. I, II i III.
Jeśli chodzi o rozważania Izby w odniesieniu do zarzutu nr IV, w istocie są one bardzo zwięzłe, ale Sąd Okręgowy nie ma wątpliwości, iż wynika z nich, że okoliczności i rozważania, które zadecydowały o niezasadności zarzutów nr II i III należy analogicznie odnieść do zarzutu nr IV.
Zdaniem Sądu Okręgowego, na uwzględnienie nie zasługiwały także pozostałe zarzuty skargi odnoszące się do zarzutu V. odwołania. Izba dokładnie oceniła literalne brzmienie zarzutów odwołania i prawidłowo uznała, że zarzut nr V został błędnie skonstruowany, wskutek czego odnosił się on w istocie do procedury wezwania do złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny, która została unieważniona przez Zamawiającego. W konsekwencji nie można zgodzić się ze skarżącym, że Izba – pomimo, że je dostrzegła – bezpodstawnie usankcjonowała uchybienia w procedowaniu przez Zamawiającego.
W niniejszej sprawie, wbrew stanowisku skarżącego, zarzut nr V odwołania nie dotyczył zaniechania Zamawiającego do wezwania wykonawcy (...) do złożenia wyjaśnień na etapie postępowania po unieważnieniu ww. czynności. Literalne brzmienie zarzutu nie budzi w tym zakresie żadnych wątpliwości. Skarżący wyraźnie podniósł: „naruszenie art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp poprzez unieważnienie procedury trybu „wyjaśniania” ceny oferty (...) (w zakresie części 1 i 2) , z uwagi na jak wskazano „aktualizację” oraz bez podania jakichkolwiek przyczyn, na którą powołał się zamawiający, pomimo iż wartości tam istniejące obligowały zamawiającego do zastosowania art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp, przynamniej w zakresie części 1 postepowania”. Skarżący ewidentnie odnosił zatem zarzut do czynności postępowania, która została unieważniona, podczas gdy zarzut winien odnosić się do zaniechania podjęcia kolejnej czynności przez zamawiającego (tj. czynności ponownej oceny ofert) i wezwania (...) w trybie art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp.
Powyższe spowodowało zaś, że Krajowa Izba Odwoławcza, mając nawet uzasadnione wątpliwości co do prawidłowości czynności Zamawiającego w tym zakresie, de facto nie była uprawniona do orzekania w ich przedmiocie. Podkreślić należy, że zgodnie z art. 555 Pzp Krajowa Izba Odwoławcza nie może orzekać co do zarzutów, które nie były zawarte w odwołaniu. Powyższe oznacza, że granice rozpoznania sprawy przez KIO są ściśle określone przez zarzuty odwołania odnoszące się do decyzji zamawiającego opartej na konkretnej i precyzyjnej podstawie faktycznej. Wykonawca w odwołaniu musi zatem wskazać treść przepisu, który został przez zamawiającego naruszony, a ponadto powinien w uzasadnieniu faktycznym podać wszystkie okoliczności, celem potwierdzenia zasadności swoich twierdzeń. Powyższe wymagane jest bowiem przez przepis art. 516 ust. 1 pkt 7 - 10 Pzp. Jeśli tego nie zrobi, to takiego błędu nie da się naprawić poprzez uzupełnienie argumentacji w tym zakresie, zawartej w piśmie procesowym czy też na rozprawie. Tym samym to właśnie określone w ww. przepisach wymogi konstrukcyjne odwołania przesądzają, że treść zarzutu nie jest ograniczona wyłącznie do twierdzeń zawartych we wstępnej części odwołania (petitum), a dotyczy również okoliczności faktycznych zawartych w sformułowanej przez odwołującego argumentacji. Oznacza to zatem konieczność odniesienia się do elementów stanu faktycznego, jak również podjętych czynności lub zaniechań zamawiającego w taki sposób, który pozwoli na uznanie, że podniesione zostały konkretne zarzuty wobec tych czynności lub zaniechań przypisanych zamawiającemu. Samo powołanie się na odpowiedni przepis, tak jak próbuje dowodzić tego skarżący, bez oparcia go w konkretnej podstawie faktycznej nie powoduje zaś, że pod dany zarzut można przyporządkować każde działanie lub zaniechanie Zamawiającego. Izba nie jest bowiem związana kwalifikacją prawną zarzutu, lecz jego uzasadnieniem faktycznym i to ono zakreśla granice kognicji Izby w postępowaniu odwoławczym.
W przedmiotowej sprawie, jak wskazano powyżej, skarżący nie podnosił tak sformułowanych zarzutów dotyczących wadliwości czynności Zamawiającego. W związku z czym, nie były one przedmiotem szczegółowej oceny przez Izbę i nie mogły stanowić podstawy jej rozstrzygnięcia. Z tego też względu, dla wyniku niniejszego postępowania nie miało znaczenia, że na tle przedstawionego stanu faktycznego zmaterlizowały się przesłanki uzasadniające wezwanie wykonawcy (...) do wyjaśnienia treści oferty. Zarzuty skargi okazały się bezzasadne.
Zdaniem Sądu Okręgowego, wyrok KIO, a także jego uzasadnienie spełnia wymogi określone w art. 559 ust. 2 Pzp. Zarzut skarżącego w tym zakresie był niezasadny, gdyż trafnie podniesiony zarzut naruszenia powołanego przepisu może mieć miejsce tylko w takich wyjątkowych okolicznościach, w których braki w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych i oceny prawnej są tak znaczne, że sfera motywacyjna orzeczenia pozostaje nieujawniona bądź ujawniona w sposób uniemożliwiający poddanie jej ocenie instancyjnej. Innymi słowy, stwierdzenie naruszenia art. 559 ust. 2 Pzp poprzedzać winno ustalenie, że treść uzasadnienia orzeczenia całkowicie uniemożliwia dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia. W niniejszej sprawie uzasadnienie zaskarżonego wyroku zawierało wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, w tym ustalenie faktów, które Izba uznała za udowodnione i dowodów, na których się oparła, a którymi były dokumenty postępowania o udzielenie zamówienia. Zauważyć tu też należy, iż dokumenty zgromadzone w toku tego postępowania nie były kwestionowane co do ich prawdziwości, z ich treści skarżący wywodził jedynie odmienne wnioski, co stanowiło o odmiennej ich interpretacji, która jednak w świetle prawidłowej ich wykładni przez KIO – nie znalazła zrozumienia Sądu. W szczególności zatem lektura uzasadnienia wyroku Izby nie nasuwała wątpliwości co do tego, jaka była podstawa rozstrzygnięcia. Powoływanie przez Izbę dokumentów oraz ich wykładnia przez Izbę nie budziło też wątpliwości interpretacyjnych Sądu Okręgowego, przedmiotowe uzasadnienie poddawało się tym samym kontroli instancyjnej. Reasumując, odmienne twierdzenia skarżącego nie zasługiwały na uwzględnienie.
Podsumowując, Sąd Okręgowy nie dopatrzył się przesłanek merytorycznych do uwzględnienia skargi, zarzuty skarżącego były bowiem wyłącznie polemiczne i opierały się na opozycyjnych twierdzeniach w stosunku do należycie ustalonego stanu sprawy przez Krajową Izbę Odwoławczą. Dlatego też Sąd Okręgowy nie znalazł przyczyn dyskwalifikujących zaskarżone orzeczenie.
Mając powyższe na uwadze, działając w granicach skargi i zaskarżenia, Sąd Okręgowy na podstawie art. 588 ust. 1 Pzp oddalił skargę.
O kosztach postępowania skargowego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., art. 99 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 589 Pzp, stosownie do wyniku postępowania. Skarżący przegrał postępowanie skargowe w całości, dlatego też został obciążony kosztami procesu poniesionymi przez przeciwnika skargi (Zamawiającego) w całości. Odnośnie wysokości zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego, Sąd Okręgowy uwzględnił treść § 14 ust. 2a pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015 r., poz. 1804 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w chwili wniesienia skargi. O odsetkach od zasądzonych kosztów procesu Sąd rozstrzygnął w myśl art. 98 § 1 1 k.p.c. w zw. z art. 579 ust. 2 Pzp.
sędzia Anna Krawczyk sędzia Anna Żuława sędzia Arkadiusz Kucharski
(...)
(...)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Anna Żuława, Arkadiusz Kucharski , Anna Krawczyk
Data wytworzenia informacji: