Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

XXIVC 917/14

Transkrypcja uzasadnienia orzeczenia wygłoszonego w dniu 3.12.2015 r., sygn. akt XXIV C 917/14

W pozwie z dnia czternastego sierpnia 2014 roku sprecyzowanym w piśmie procesowym z dnia 5 czerwca 2015 r. i ostatecznie na rozprawie w dniu 26 lipca 2015 roku P. N. wniósł o pozbawienie wykonalności bankowego tytułu egzekucyjnego numer (...) z 8 grudnia 2013 wystawionego przez bank (...) Spółka Akcyjna z nadaną klauzulą wykonalności z dnia 28 lutego 2014 roku postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Żoliborza w Warszawie sygnatura akt II CO 178/14 w części, co do kwoty 700.146,76 złotych. Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu powód podniósł, że w dniu 20 lutego 2007 roku podpisał oświadczenie o poddaniu się egzekucji przed zapoznaniem się z treścią umowy i jej warunkami. Natomiast w dniu 23 lutego zawarł z pozwanym umowę kredytu. Zdaniem powoda umowa wygasła, gdyż nie złożył on oświadczenia o poddaniu się egzekucji w dniu zawarcia umowy.

W odpowiedzi na pozew pozwany bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie jest w stanie potwierdzić informacji dotyczących terminu podpisania oświadczenia o poddaniu się egzekucji. Podał, że artykuł 97 prawa bankowego nie określa terminu, w jakim powinno być złożone oświadczenie o poddaniu się egzekucji z tytułu zawartej umowy z bankiem, natomiast powód złożył przedmiotowe oświadczenie spełniając warunki formalne wynikające z wyżej wymienionego przepisu dlatego też przedmiotowe oświadczenie i umowa pozostają w mocy a na ich podstawie pozwany był uprawniony do wystąpienia z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

Pozwany bank (...) Spółka Akcyjna jest następcą prawnym (...) Bank Spółki Akcyjnej, z którym powód zawarł umowę kredytu.

W dniu 23 lutego 2007 roku powód P. N. zawarł z (...) Bank Spółką Akcyjną umowę kredytu na podstawie, której bank udzielił powodowi kredytu w kwocie 577,042.40 złotych indeksowanego kursem franka szwajcarskiego. Na wyżej wymienioną kwotę składała się kwota pozostawiona do dyspozycji kredytobiorcy w wysokości 570.000,00 złotych, koszty z tytułu ubezpieczenia od ryzyka utraty pracy w wysokości 6.842,40 złotych, koszty z tytułu opłaty sądowej należnej za wpis hipoteki w wysokości 200,00 złotych.

Strony postanowiły, że zgodnie z artykułem 97 ust. 2 zd. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku prawo bankowe, kredytobiorca składa oświadczenie o poddaniu się egzekucji w dniu zawarcia umowy kredytu. Ustaliły ponadto, że umowa wygasa, jeżeli nastąpi zdarzenie w postaci niezłożenia przez kredytobiorcę oświadczenia o poddaniu się egzekucji, zgodnie z paragrafem 21 umowy. Załącznikiem do umowy było oświadczenie powoda o poddaniu się egzekucji. Z treści umowy wynikało, iż została ona sporządzona w dniu 20 lutego 2007 roku.

P. N. podpisał oświadczenie o poddaniu się egzekucji. Dokument ten nosi datę 20 lutego 2007 roku. Powód oświadczył bankowi, że w zakresie zaspokojenia wszelkich roszczeń pieniężnych banku wynikających z zawartej umowy kredytu z dnia 20 lutego 2007 roku, poddaje się egzekucji do kwoty 1.154,084,80 złotych. Ostateczny termin, w którym bank mógł wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wystawionym na podstawie niniejszego oświadczenia, miało wpłynąć w dniu 20 lutego 2040 roku. Powód spłacał raty kredytu do 2012 roku, jednakże z uwagi na późniejsze niedotrzymanie terminu zapłaty bank (...) Spółka Akcyjna pismem z dnia 6 grudnia 2012 roku wypowiedział w całości umowę kredytu i wezwał powoda do zapłaty kwoty 223.933,00 franki szwajcarskie w terminie 30 dni od dnia otrzymania wypowiedzenia.

W dniu 9 grudnia 2013 roku bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny. W tytule tym stwierdzono istnienie zobowiązania P. N. na rzecz banku z tytułu wyżej wymienionej umowy kredytu w wysokości 776.097,24 złotych. Postanowieniem z dnia 17 lutego 2014 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy Ż. w W. w sprawie pod sygnaturą II CO 178/14 nadał klauzulę wykonalności temu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu.

Na wniosek banku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy Mokotowa w Warszawie wszczął następnie egzekucję przeciwko powodowi i wyegzekwował od powoda łącznie 75.950,48 złotych.

Następnie postanowieniem z dnia 10 lipca 2014 roku komornik umorzył postępowanie egzekucyjne na wniosek wierzyciela.

Powyższy stan faktyczny był między stronami niesporny co do okoliczności zawarcia umowy, spłacenia kredytu przez powoda oraz wyegzekwowania części należności. Okoliczności te zostały ustalone na podstawie wyżej wymienionych dokumentów. Ich wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu, ani nie była kwestionowana przez strony.

Okolicznością sporną w sprawie była data podpisania przez powoda oświadczenia o poddaniu się egzekucji. Powód twierdził, że zdarzenie to nastąpiło w dniu 20 lutego, podczas gdy podpisanie samej umowy kredytowej w dniu 23 lutego. Takie też daty widnieją na złożonych dokumentach. Pozwany podnosił natomiast, że nie jest w stanie podać daty podpisania oświadczenia, jednak jego zdaniem kwestia ta nie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Należy wskazać, że oświadczenie o poddaniu się egzekucji jest dokumentem prywatnym, a zatem posiada moc dowodową wynikającą z artykułu 245 Kodeksu postępowania cywilnego, a więc jest dowodem tego, że osoba, która je podpisała, złożyła zawarte w nim oświadczenie. Dokument ten jest objęty domniemaniem prawdziwości, to jest domniemaniem, że oświadczenie zostało złożone w dacie widniejącej na tym dokumencie, czyli 20 lutego 2007 roku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że powództwo przeciwegzekucyjne skierowane na pozbawienie lub ograniczenie wykonalności tytułu wykonawczego może być skutecznie wniesione tylko pod warunkiem, że istnieje potencjalna możliwość wykonania tytułu wykonawczego w całości lub w określonej części. Dłużnik traci możliwość wytoczenia powództwa opozycyjnego z chwilą wyegzekwowania świadczenia objętego tytułem wykonawczym w całości lub w określonej części w odniesieniu do już wyegzekwowanych oświadczeniem. Powództwo to jest więc niedopuszczalne w części, w której wykonalność tytułu wykonawczego wygasła na skutek jego zrealizowania. Z akt sprawy wynika, że było prowadzone postępowanie egzekucyjne, które zakończyło się umorzeniem postępowania na wniosek wierzyciela. W trakcie tego postępowania została wyegzekwowana część świadczenia, jednak w istniejącej sytuacji wierzyciel w dalszym ciągu ma możliwość prowadzenia egzekucji, co do pozostałej kwoty. Tak więc w dalszym ciągu istnieje potencjalna możliwość wykonania tytułu wykonawczego.

Podstawą prawną powództwa jest artykuł 840 par. 1 pkt 1 Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części albo ograniczenia, jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności, gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym nie będącym orzeczeniem Sądu, albo, gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście.

Dłużnik kwestionował istnienie tego obowiązku. Jego zdaniem umowa wygasła, gdyż oświadczenie o poddaniu się egzekucji powód podpisał in blanco na kilka dni przed podpisaniem samej umowy o kredyt.

W ocenie Sądu umowa o kredyt jednak nie wygasła.

Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że powód istotnie podpisał oświadczenie o poddaniu się egzekucji w dniu 20 lutego 2007 roku, zaś sama umowa kredytu została przez strony zawarta 23 lutego, chociaż została sporządzona w dniu 20 lutego 2007 roku, co wynika z jej treści.

Paragraf 20 litera d wyżej wymienionej umowy stanowi, że umowa wygasa, jeżeli kredytobiorca nie złożył oświadczenia o poddaniu się egzekucji zgodnie z paragrafem 21 umowy. Z kolei paragraf 21 umowy stanowi, że zgodnie z artykułem 97 ustęp 2 zdanie pierwsze Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku prawo bankowe, kredytobiorca składa oświadczenie o poddaniu się egzekucji w dniu zawarcia umowy kredytu, zgodnie zaś z artykułem 97 ustęp 2 tejże ustawy, oświadczenie powinno określać kwotę zadłużenia, do której bank może wystawić bankowy tytuł egzekucyjny oraz termin, do którego bank może wystąpić o nadanie temu tytułowi klauzuli wykonalności.

Literalna interpretacja postanowień umownych wskazywałaby, że skoro oświadczenie o poddaniu się egzekucji zostało złożone w innym dniu niż dzień zawarcia umowy, przedmiotowa umowa istotnie mogłaby wygasnąć, jednakże wskazać należy, że bankowy tytuł egzekucyjny stanowi rodzaj tytułu egzekucyjnego, o którym mowa w artykule 777 par. 1 pkt 3 Kodeksu postępowania cywilnego. Instytucja ta miała na celu ułatwianie bankom dochodzenia swoich roszczeń, zatem podpisanie oświadczenia o poddaniu się egzekucji przed zawarciem umowy nie może rodzić negatywnych konsekwencji po stronie banku, gdyż zostało spełniony cel pozwanego jakim było zabezpieczenie możliwości uproszczonego dochodzenia przyszłych roszczeń z tytułu umowy kredytu.

Zdaniem Sądu nie pozbawia to skuteczności oświadczenia o poddaniu się egzekucji.

Wskazać należy, że przedmiotowe oświadczenie spełniało warunki formalne wskazane w artykule 97 ust. 2, to jest określało kwotę zadłużenia, do której bank może wystawić bankowy tytuł egzekucyjny oraz termin, do którego bank może wystąpić o nadanie temu tytułowi klauzuli wykonalności, ale także odwoływało się do konkretnej czynności bankowej w postaci umowy kredytu. Nie można zatem twierdzić, że oświadczenie powoda zostało złożone in blanco w sytuacji, gdy oświadczenie odnosi się do konkretnej umowy. Ponadto w dniu zawarcia umowy zostało ono dołączone jako załącznik do umowy i stało się częścią tej umowy. Nie ulega przy tym wątpliwości, że powód decydując się na podpisanie oświadczenia o poddaniu się egzekucji znał już warunki umowy kredytu. Umowa bowiem została sporządzona w tym samym dniu, w którym powód złożył oświadczenie o poddaniu się egzekucji, a jedynie podpisana 23 lutego 2007 roku. Techniczna przerwa między podpisaniem oświadczenia a zawarciem umowy kredytu nie może zatem wpływać na ważność tej umowy.

Nadto należy wskazać, że w dniu zawarcia umowy powód potwierdził przedmiotowe oświadczenie o poddaniu się egzekucji, które stanowiło załącznik do umowy kredytu. W myśl artykułu 61 par. 1 Kodeksu cywilnego, oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej. Należy zatem uznać, że oświadczenie zostało złożone w dniu zawarcia umowy. Jeśli powód zawierając z pozwanym umowę kredytu, której załącznik stanowiło przedmiotowe oświadczenie, w tym samym dniu, to jest w dniu zawarcia umowy, złożył zatem również oświadczenie woli o poddaniu się egzekucji.

Okoliczność, że oświadczenie to stanowiło załącznik do umowy nie jest kwestionowane przez stronę, zaś samo opatrzenie go datą 20 lutego nie jest jednoznaczne z datą złożenia tego oświadczenia pozwanemu bankowi.

Ponadto oświadczenie to niewątpliwie odnosiło się do przedmiotowej umowy kredytu, należy zatem uznać, że pismo z datą 20 lutego stanowiło jedynie fizyczne odbicie woli powoda wyrażonej ostatecznie w dniu 23 lutego 2007 roku.

Ponadto wskazać należy, że niewątpliwie wolą obydwu stron było zawarcie umowy kredytu pod warunkiem złożenia przez powoda oświadczenia o poddaniu się egzekucji. Oświadczenie to miało być złożone najpóźniej w dniu zawarcia umowy, co zabezpieczało interesy banku. Umowa kredytu wygasałaby dopiero wtedy, gdyby oświadczenie o poddaniu się egzekucji nie było złożone do dnia zawarcia umowy kredytu, gdyż w takim wypadku bank nie miałby wobec powoda żadnych instrumentów by skłonić go do podpisania oświadczenia, a w konsekwencji utraciłby możliwość dochodzenia roszczeń w sposób uproszczony.

Należy także zauważyć, że umowa była wykonywana przez strony przez 5 lat. Pozwany udzielił powodowi kredytu, zaś powód spłacał zadłużenie, co więcej nie kwestionował bankowego tytułu egzekucyjnego oraz samej egzekucji prowadzonej przez komornika sądowego w trakcie, której wyegzekwowana została określona kwota pieniędzy. Zabezpieczeniem kredytu była także hipoteka kaucyjna na nieruchomości powoda, której powód również nie kwestionował. Umowa była zatem wykonywana i obecnie nie ma podstaw do uznania, że wygasła.

Nie zaistniały zatem żadne okoliczności będące podstawą pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności.

Z tych też względów powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie artykułu 98 kodeksu postępowania cywilnego.