Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 maja 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXIV Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Anna Zalewska

na posiedzeniu niejawnym w trybie art. 15zzs (2) ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w F.

przeciwko Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo główne i ewentualne o zasądzenie w całości;

II.  oddala powództwo ewentualne o nakazanie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości z siedzibą w W. wykonania umowy o dofinansowanie w całości;

III.  umarza postępowanie w zakresie roszczenia o ustalenie w całości;

IV.  zasądza od (...) z siedzibą w F. na rzecz Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości z siedzibą w W. reprezentowanej w niniejszym postępowaniu przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej całość poniesionych przez nią kosztów procesu, szczegółowe ich wyliczenie pozostawiając referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt XXIV C 2875/20

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 11 października 2018 r. (koperta – k. 94) powód (...) z siedzibą w F. wniósł przeciwko Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości: 1) o ustalenie, że oświadczenie pozwanego z dnia 23 lipca 2018 r. o rozwiązaniu umowy z dnia 9 czerwca 2017 r. o dofinansowanie nr (...) na realizację projektu ,,Wprowadzenie na rynek innowacyjnych przegród budowlanych opracowanych przez (...) w ramach własnych prac B+R” zmienionej aneksem z dnia 18 lipca 2017 r. zawartej z powodem było bezskuteczne; 2) ewentualnie ustalenie, że powód w sposób należyty wykonuje umowę z dnia 9 czerwca 2017 r. o dofinansowanie nr (...) na realizację projektu ,,Wprowadzenie na rynek innowacyjnych przegród budowlanych opracowanych przez (...) w ramach własnych prac B+R” zawartą pomiędzy (...) a Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości, zmienioną Aneksem z dnia 18 lipca 2017 r., zaś umowa ta obowiązuje i wiąże strony; 3) zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

W uzasadnieniu powód wskazał, że oświadczenie pozwanego o rozwiązaniu umowy z dnia 9 czerwca 2017 r. o dofinansowanie nr (...) na realizację projektu ,,Wprowadzenie na rynek innowacyjnych przegród budowlanych opracowanych przez (...) w ramach własnych prac B+R” zmienionej aneksem z dnia 18 lipca 2017 r. zostało złożone na podstawie błędnych przesłanek i założeń, nie miało więc uzasadnionych podstaw faktycznych. Nie doszło bowiem do przedstawienia przez powoda fałszywego lub nieprawdziwego oświadczenia lub dokumentu ( pozew – k. 3-9)

W odpowiedzi na pozew Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania na rzecz pozwanej, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu strona pozwana wskazywała, że była uprawniona do rozwiązania umowy, zwróciła się bowiem do (...) S.A. o potwierdzenie wystawienia promesy pożyczki leasingowej, weryfikacja okazała się negatywna. Strona powodowa nie spełniła więc wymogów dofinansowania projektu. Prawidłowa ocena wniosku bez uwzględnienia promesy nie pozwoliłaby rekomendować projektu do dofinansowania z uwagi na niespełnienie kryterium ,,Wnioskodawca posiada zdolność do sfinansowania projektu” Ponadto, pozwany wskazał, że skutecznie uchylił się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego 9 czerwca 2017 r. – zawarciu umowy o dofinansowanie projektu. Pozwana kwestionowała interes prawny powódki w żądaniu ustalenia, wyrok ustalający nie doprowadzi do usunięcia stanu niepewności ( odpowiedź na pozew – k. 114-142).

W piśmie z dnia 16 marca 2019 r. powód zmodyfikował powództwo ostatecznie wnosząc o: 1) o ustalenie, że bezskuteczne są następujące oświadczenia pozwanego: a) oświadczenie pozwanego z dnia 23 lipca 2018 r. o rozwiązaniu umowy z dnia 9 czerwca 2017 r. o dofinansowanie nr (...) na realizację projektu ,,Wprowadzenie na rynek innowacyjnych przegród budowlanych opracowanych przez (...) w ramach własnych prac B+R” zmienionej aneksem z dnia 18 lipca 2017 r.; b) oświadczenie z dnia 9 stycznia 2019 r. o uchyleniu się od sutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu w dniu 9 czerwca 2017 r. o zawarciu z powodem umowy z dnia 9 czerwca 2017 r. o dofinansowanie nr (...) na realizację projektu ,,Wprowadzenie na rynek innowacyjnych przegród budowlanych opracowanych przez (...) w ramach własnych prac B+R” zmienionej aneksem z dnia 18 lipca 2017 r. Ewentualnie powód wniósł o ustalenie, że powód w sposób należyty wykonuje umowę z dnia 9 czerwca 2017 r. o dofinansowanie nr (...) na realizację projektu ,,Wprowadzenie na rynek innowacyjnych przegród budowlanych opracowanych przez (...) w ramach własnych prac B+R” zawartą pomiędzy (...) a Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości, zmienioną Aneksem z dnia 18 lipca 2017 r., zaś umowa ta obowiązuje pomimo oświadczeń pozwanej z dnia 23 lipca 2018 r. o jej wypowiedzeniu oraz z dnia 9 stycznia 2019 r. o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu, wiążąc jej strony.

W uzasadnieniu powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko podkreślając przy tym, że wobec zmiany źródła zewnętrznego finansowania projektu, okoliczności wystawienia promesy udzielenia pożyczki leasingowej z dnia 29 sierpnia 2016 r. pozostają bez znaczenia dla stosunku prawnego powstałego między powodem a instytucją pośredniczącą. Powód wyjaśniał, ze w dalszym ciągu podejmuje działania celem realizacji projektu przy braku współdziałania pozwanego. Zakwestionował skuteczność oświadczenia pozwanego o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu z uwagi na brak błędu – sposób zewnętrznego finansowania nie był elementem umowy o dofinansowanie, nie ma charakteru istotnego ( pismo k. 312-318).

W odpowiedzi na powyższe pozwana zakwestionowała interes prawny powódki, prawidłowość konstrukcji żądania. Wskazywała przy tym m.in. na skuteczność oświadczenia o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli pod wpływem błędu, wskazując, ze sposób zewnętrznego finansowania był elementem umowy ( pismo z 6 czerwca 2019 r. – k. 348-352).

W piśmie z dnia 15 kwietnia 2020 r powód dokonał zmiany powództwa i w miejsce żądania o ustalenie powód wniósł: 1) o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kwoty 10 261 160 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie naliczanymi od dnia 8 kwietnia 2020 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za niewykonanie umowy, ewentualnie tytułem wykonania umowy, 2) ewentualnie nakazanie pozwanej wykonania zawartej umowy o dofinansowanie w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie poprzez zrealizowanie wniosku powoda o płatność końcową i wypłatę na rzecz powoda kwoty dofinansowania w wysokości 10 261 160 zł, 3) o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 50 000 zł i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powód wskazał, że budowa hali produkcyjnej, której dotyczyła umowa o dofinansowanie została już ukończona. Na podstawie umowy o dofinansowanie pozwana zobowiązana była do wypłacenia powodowi kwoty 10 261 160 zł, do czego jednak nie doszło. Zdarzeniem powodującym szkodę w majątku powoda – w wysokości niewypłaconej kwoty dofinansowania, powód pokrył wszystkie koszty ze środków własnych – było niewykonanie zobowiązania przez pozwaną spowodowane złożeniem bezskutecznego oświadczenia o rozwiązaniu umowy o dofinansowanie oraz bezskutecznego oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli – oświadczenia o zawarciu umowy o dofinansowanie, złożonego pod wpływem błędu. Powód wskazał, że zobowiązaniem, którego nie wykonała pozwana był brak wypłaty dofinansowania w wysokości 10 261 160 zł oraz brak reakcji na składane przez powoda wnioski i oświadczenia. Powód wywodził, że takie działanie pozwanej było bezprawne oraz zawinione. W ramach związku przyczynowego powód argumentował, że gdyby pozwana nie wypowiedziała powodowi umowy, jak i nie złożyła oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia o zawarciu umowy pod wpływem błędu oraz gdyby pozwana w sposób należyty wykonywała umowę, wówczas powód uzyskałby kwotę dofinansowania. W ramach żądania ewentualnego powód uzasadniał, że wykonał zobowiązanie wynikające z umowy o dofinansowanie, przez co domaga się spełnienia zobowiązania umownego przez pozwaną ( pismo – k. 380-393).

W piśmie z dnia 1 czerwca 2020 r. pozwana kwestionowała dopuszczalność dokonanej zmiany powództwa ( pismo – k. 794-795).

W piśmie z dnia 24 lipca 2020 r. pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego na rzecz Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej w wysokości 50 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie naliczanymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwana podtrzymała stanowisko co do skuteczności składanych powodowi oświadczeń, zaistniały podstawy faktyczne zarówno do rozwiązania umowy o dofinansowanie, jak też złożenia oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia o zawarciu umowy, jako zawartego pod wpływem błędu. Pozwana zakwestionowała wystąpienie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy złożeniem oświadczenia przez pozwaną a szkodą rozumianą przez powódkę jako utrata ekspektatywy wypłaty refundacji. Podniosła, że powódka nie wykazała, że gdyby umowa nie obowiązywała, powódka uzyskałaby dofinansowanie w dochodzonej pozwem wysokości. Zakwestionowała również istnienie szkody, brak wypłaty nie spowodował zmniejszenia aktywów czy też zwiększenia pasywów po stronie powódki, szkoda ewentualna nie podlega kompensacji. Powódka nie wykazała, aby spełniła warunki uprawniające do wypłaty kompensacji ( pismo – k. 800-809).

W piśmie z dnia 4 stycznia 2022 r. powód cofnął powództwo o ustalenie zrzekając się roszczenia w tym zakresie ( pismo – k. 970-970v).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (dalej również jako: ,,PARP” lub ,,instytucja pośrednicząca”) jako Instytucja Pośrednicząca dla Działania 3.2 „Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R” Poddziałania 3.2.1 „Badania na rynek” w ramach III Osi priorytetowej: „Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach” Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 ogłosiła konkurs na dofinansowanie projektów w ramach Działania 3.2 „Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R” Poddziałania 3.2.1 „Badania na rynek”. Wybór projektu miał nastąpić w trybie konkursowym na podstawie postanowień regulaminu. Jednym z kryteriów wyboru wniosku była posiadanie przez wnioskodawcę odpowiednich środków finansowych do sfinansowania wydatków w ramach projektu w całości, w tym oceniano kondycję finansową wnioskodawcy oraz wiarygodność pozyskanych źródeł finansowania. PARP nie zawarłby umowy o dofinansowanie bez zapewnienia odpowiedniego finansowania projektu (bezsporne, zeznania świadka D. K. (1) – k. 847v-848, zeznania świadka H. G. – k. 848v, zeznania świadka I. W. – k. 865-866).

(...) z siedzibą w F. (wówczas (...) S.A.) w dniu 28 września 2016 r. złożył wniosek o dofinansowanie projektu Program Operacyjny Inteligentny Rozwój o nr (...) p.t. ,,Wprowadzenie na rynek innowacyjnych przegród budowlanych opracowanych przez (...) w ramach własnych prac B+R”. Projekt składał się z 4 zadań – budowy hali produkcyjnej, zakupu zespołów produkcyjnych, zakupu infrastruktury do wytwarzania surowca do produkcji i zakupu systemu transportowego wraz z zapleczem towarzyszącym. Celem projektu jest wdrożenie do bieżącej działalności beneficjenta ścian podwójny (...) oraz stropu (...) z keramzytobetonu. We wniosku w pozycji XI. Źródła finansowania wskazano, że źródłem finansowania prywatnego będzie pożyczka leasingowa z (...) S.A. na kwotę 27 203 902 zł. Jako załącznik we wniosku wskazano: dokumenty potwierdzające zapewnienie zewnętrznego finansowania projektu ( wniosek – k. 23-62v).

Do wniosku został dołączony dokument ,,promesa udzielenia pożyczki leasingowej” wystawiony w dniu 29 sierpnia 2016 r. w K., w którym (...) S.A. Oddział w K. zadeklarował wstępne udzielenie (...) S.A. w R. pożyczki w wysokość 27 203 902 zł z przeznaczeniem na pokrycie kosztów realizacji projektu. Wskazano również, że promesa została wystawiona na podstawie pozytywnej oceny zdolności do spłaty pożyczki, promesa jest ważna do dnia 31 grudnia 2017 r. Dokument został podpisany w imieniu (...) S.A. przez A. K. ( promesa – k. 21).

Powód zlecił przygotowanie wniosku podmiotowi zewnętrznemu – firmie (...), która w ramach zlecenia uzyskała dla powoda promesę pożyczki leasingowej (zeznania J. L. – k. 235v, 236v, 238, zeznania D. K. (2) – k. 238).

K. K., właściciel powodowej spółki i prezes jej zarządu, nie wierzył w uzyskanie dofinansowania z (...)u i poszukiwał finansowania inwestycji ze środków z kredytu. Promesa pożyczki leasingowej miała służyć jedynie uzyskaniu dofinansowania z (...)u, a nie finansowaniu przedsięwzięcia. Na realizację przedsięwzięcia uzyskano kredyt w Banku (...) (zeznania świadka K. K. – k. 912-912v, zeznania J. L. – k. 236, 237, zeznania D. K. (2) – k. 238).

O wyborze projektu powoda PARP poinformował powoda w piśmie z dnia 26 stycznia 2017 r., w treści którego wskazano, iż powód ma zdolność do sfinansowania projektu zgodnie z danymi wskazanymi we wniosku uzyskał 1 pkt ( pismo – k. 274-280).

W piśmie z dnia 12 maja 2017 r. powód zwrócił się do pozwanego z wnioskiem o wprowadzenie zmian we wniosku o dofinansowanie w zakresie źródeł zewnętrznego finansowania z pożyczki leasingowej na kredyt uzyskany w (...) Banku (...) SA w dniu 27 kwietnia 2017 r. ( pismo – k. 63-63v).

W dniu 09 czerwca 2017 r. (...) z siedzibą w F. (wówczas (...) S.A.) oraz Polska Agencja (...) zawarli umowę o dofinansowanie projektu w ramach poddziałania 3.2.1. badania na rynek programu operacyjnego inteligentny rozwój, 2014-2020 nr (...) o dofinansowanie projektu „Wprowadzenie na rynek innowacyjnych przegród budowlanych opracowanych przez (...) w ramach własnych prac B+R". Maksymalna kwota dofinansowania wyniosła 10 261 160 zł (§ 6 ust. 4 umowy). Dofinansowanie przekazywane jest beneficjentowi w formie zaliczki lub refundacji poniesionych kosztów kwalifikowanych na podstawie złożonych przez beneficjenta i zaakceptowanych przez Instytucję Pośredniczącą wniosków o płatność (§ 8 ust. 3). Kosztami kwalifikowanymi są koszty, które zostały faktycznie poniesione przez beneficjenta lub podmiot upoważniony do ponoszenia kosztów kwalifikowanych w okresie kwalifikowalności kosztów, są niezbędne do prawidłowej realizacji projektu oraz zostały zweryfikowane i zatwierdzone przez Instytucję Pośredniczącą (§ 7 ust. 3 pkt 2, 4 i 5). Zaliczka wypłacona wykonawcy przez beneficjenta na poczet wykonania zamówienia nie stanowi kosztu kwalifikowalnego. Wydatek ten może zostać uznany za taki koszt w oparciu o dokument stwierdzający wykonanie zamówienia (§ 7 ust. 4).

W ramach umowy strony uzgodniły warunki realizacji projektu. Stosownie do § 3 ust. 1 pkt 1 umowy beneficjent zobowiązuje się do realizacji projektu w zakresie określonym w harmonogramie rzeczowo-finansowym projektu zgodnie z umową i jej załącznikami, w szczególności z wnioskiem o dofinansowanie. Zgodnie z § 3 ust. 3 umowy projekt uznaje się za zrealizowany, jeśli beneficjent wykonał i udokumentował w sposób określony w umowie pełny zakres rzeczowo-finansowy projektu, wdrożył wyniki prac badawczo-rozwojowych poprzez rozpoczęcie produkcji innowacyjnego wyrobu i oferowanie go na sprzedaż lub świadczenie innowacyjnej usługi przez beneficjenta, charakteryzujących się co najmniej funkcjonalnościami i cechami określonymi we wniosku o dofinansowanie oraz złożył wniosek o płatność końcową. Powód zobowiązał się do zrealizowania projektu w okresie kwalifikowalności projektu tj. od dnia 1 kwietnia 2017 r. do dnia 30 kwietnia 2018 r. (§ 5 ust. 1 i § 7 ust. 1 umowy). Za rozpoczęcie realizacji projektu uznaje się dzień rozpoczęcia robót budowlanych związanych z inwestycją lub dzień zaciągnięcia pierwszego prawnie wiążącego zobowiązania do zamówienia urządzeń, towarów lub usług związanych z realizacją projektu lub inne zobowiązanie, które sprawia, że inwestycja staje się nieodwracalna (jednostronne wycofanie się z inwestycji jest nieopłacalne), zależnie od tego co nastąpi wcześniej (§ 5 ust. 2).

Zgodnie z § 10 ust. 8 umowy płatność końcowa następuje pod warunkiem zrealizowania zakresu rzeczowego i finansowego projektu, złożenia wniosku o płatność końcową oraz jego zatwierdzenia przez instytucję pośredniczącą. Do wniosku o płatność beneficjent zobowiązany jest załączyć dokumenty i oświadczenia potwierdzające zgodne z umową poniesienie kosztów (§ 10 ust. 2).

Instytucja pośrednicząca monitoruje realizację projektu, a w szczególności osiąganie wskaźników projektu w terminach i wielkościach określonych we wniosku o dofinansowanie. W związku z tym beneficjent jest zobowiązany do raportowania osiąganych wskaźników i efektów projektu. Nieosiągnięcie wskaźników może skutkować obniżeniem dofinansowania (§ 12 ust. 1-4).

Jak stanowi § 16 ust. 2 pkt 6 umowy umowa może zostać rozwiązana przez każdą ze stron z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia. Wypowiedzenia następuje na piśmie i musi zawierać przyczyny rozwiązania umowy. Instytucja pośrednicząca może rozwiązać umowę w przypadku, gdy w celu uzyskania dofinansowania, na etapie realizacji projektu lub jego trwałości, beneficjent przedstawił fałszywe lub niepełne oświadczenia lub dokumenty.

Stosownie do § 17 umowy w przypadku rozwiązania umowy beneficjent zobowiązany jest do zwrotu całości otrzymanego wynagrodzenia wraz z odsetkami w sposób wskazany w umowie.

W przypadku rozwiązania umowy na podstawie § 16 wszystkie poniesione przez beneficjenta koszty uznaje się za niekwalifikowane (§ 5 ust 7 umowy) ( umowa z dnia 9 czerwca 2017r. – k. 64-72)

Powyższa umowa została zmieniona aneksem nr (...) dotyczącym zmiany źródeł finansowania. Postanowiono, że źródłem finansowania prywatnego będzie kredyt na kwotę 27 203 902 zł. Aneks wszedł w życie w dniu 18 lipca 2017 r. ( aneks – k. 73).

W dniu 2 listopada 2017 r. strony zawarły aneks, zmieniając brzmienie załącznika nr 10 do umowy ( aneks – k. 222-222v z zał. 223-226).

W dniu 26 stycznia 2018 r. strony zawarły aneks do umowy o nr (...) zmieniając okres kwalifikowalności kosztów projektu do 31 grudnia 2018 r. Zgodnie ze zmienionym harmonogramem rzeczowo-finansowym budowa hali produkcyjnej, zakup zespołów produkcyjnych oraz zakup infrastruktury do wytwarzania surowca do produkcji miały rozpocząć się 1 marca 2018 r. ( aneks z zał. – k. 227-236).

W dniu 28 marca 2018 r. powód poinformował pozwanego o zmianie banku udzielającego kredyt na finansowanie projektu. W odpowiedzi pozwany w dniu 4 kwietnia 2018 r. wskazał, że zmiana jest dopuszczalna pod warunkiem zapewnienia nie mniejszego niż pierwotnie finansowania projektu ( pisma – k. 75).

W dniu 25 kwietnia 2018 r. strony zawarły aneks do umowy o nr (...) w związku z przekształceniem powodowej spółki ( aneks – k. 237-238).

Powód złożył wnioski o płatność o charakterze sprawozdawczym: w dniu 27 kwietnia 2018 r. o nr (...), o nr (...), ( wniosek – k. 252-258, 259-265).

29 czerwca 2018 r. powód złożył do (...) zapytanie ofertowe ws. dostawy linii produkcyjnej do produkcji przegród budowlanych. 30 lipca 2018 r. w odpowiedzi powód otrzymał ofertę na dostawę linii produkcyjnej z terminem dostawy na 19 lipca 2019 r. W efekcie 22 października 2018 r. powód zawarł umowę na dostawę, montaż i uruchomienie linii produkcyjnej z terminem wykonania do 19 lipca 2019 r. (formularz oferty z załącznikami – k. 748-750, umowa – k. 764).

Powód zdecydował się na zmianę źródła finansowania z kredytu w banku (...) na kredyt w (...) Banku, ponieważ kredyt z (...) był dosyć drogi (zeznania świadka K. K. – k. 912v).

Powód w dniu 20 lipca 2018 r. zawarł z (...) Bankiem S.A. jako bankiem inicjującym dwie umowy o kredyty obrotowe oraz umowę o kredyt inwestycyjny na łączną kwotę 37 465 062 zł w związku z wykonaniem projektu. W dniu zawarcia umów w ramach pierwszych transz powód miał mieć postawione do dyspozycji 8 364 000 zł. Umowy zostały aneksowane 5 listopada 2018 r. ( umowy – k. 416-476).

W piśmie z 23 lipca 2018 r. pozwany skierował do powoda oświadczenie o rozwiązaniu umowy z dnia 9 czerwca 2017 r. o dofinansowanie nr (...) na realizację projektu ,,Wprowadzenie na rynek innowacyjnych przegród budowlanych opracowanych przez (...) w ramach własnych prac B+R” z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia. Za podstawę wskazano § 16 ust. 1 w zw. z § 16 ust. 2 pkt 6 umowy. Wskazano, że PARP zwrócił się do (...) S.A. z prośbą o potwierdzenie wystawienia promesy, w odpowiedzi PARP uzyskała informację, że promesa nie widnieje w aktach (...) Bank (...) S.A., nie pochodzi od tej spółki i została przygotowana bez wiedzy i zgody spółki, została podpisana przez osobę, która nie posiadała pełnomocnictwa do działania w imieniu spółki. (...) S.A. wskazywał również, że poprzednio zawarte umowy przez powódkę nie były skutecznie zawarte, gdyż w imieniu (...) Bank (...) S.A. działał wyłącznie jeden pełnomocnik przy dwuosobowej reprezentacji ( wypowiedzenie – k. 76-77, pismo (...) S.A. z dnia 12 czerwca 2018 r. – k. 240, a także dalsza korespondencja – k. 243-245, zeznania świadka H. G. – k. 848-849, zeznania świadka I. W. – k. 865-866).

A. K. został uznany za winnego działania polegającego na wystawieniu promes i pożyczek w imieniu (...) Bank (...) S.A. bez umocowania w celu wprowadzenia w błąd oraz w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadzając do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez osobę trzecią. A. K. wystawił szereg promes dla podmiotów trzecich z przekroczeniem zakresu umocowania. W dniu 20 lipca 2018 r. PARP dokonał uzupełnienia złożonego zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, na podstawie którego wszczęto postępowanie przygotowawczego pod sygn. akt RP I Ds. 9.2018 prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową w Warszawie, wskazując również na promesę udzieloną powodowej spółce ( kopia wyroku z 16 lutego 2018 r. – k.247-247v, oświadczenie – k. 248-248v, korespondencja – k. 270-273, uzupełnienie zawiadomienia – k. 282-295, zeznania świadka M. B. – k. 849).

Powód nie zgodził się z wypowiedzeniem, przedstawiając pozwanej pisemne wyjaśnienia wraz m.in. z poświadczoną notarialnie kopią promesy i kwestionując podstawy prawne i faktyczne wypowiedzenia ( pismo z dnia 7 lipca 2018 r. – k. 78-80v z zał. – k. 81-93).

Powód w piśmie z 29 października 2018 r. zwracał się do (...) z prośbą o możliwość wprowadzenia zmian do wniosku o dofinansowanie – terminu zakończenia realizacji projektu ( pismo – k. 320-321).

Powód złożył wniosek sprawozdawczy (status ,,złożony”, bez nr wniosku) 31 października 2018 r. ( wniosek – k.322-328).

13 grudnia 2018 r powód zwrócił się do PARP o wprowadzenie zmian w harmonogramie płatności. 18 grudnia 2018 r, zwrócił się do (...) w przedmiocie zmian w zakresie usług budowlanych ( pismo – k. 493, 494).

W związku z wnioskiem powoda o przedłużenie oraz na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 29 października 2018 r, sygn. akt XXV Co 199/18 o udzieleniu zabezpieczenia PARP zwróciła się do powoda na podstawie § 18 ust 6 umowy o dofinansowanie o dostarczenie dokumentacji uwiarygodniającej wykonanie projektu do 31 października 2019 r. ( pismo z 22 listopada 2018 r. – 329-330).

W piśmie z dnia 9 stycznia 2019 r. PARP skierował do powódki oświadczenie o uchyleniu się od sutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu w dniu 9 czerwca 2017 r. o zawarciu z powodem umowy z dnia 9 czerwca 2017 r. o dofinansowanie nr (...) jako złożonego pod wpływem błędu. Oświadczenie zostało odebrane w dniu 17 stycznia 2019 r. ( oświadczenie – k. 249-250 wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 251-251v).

W piśmie z 21 października 2019 r. powód zwrócił się do PARP o dokonanie zmian poprzez zmianę terminu realizacji projektu w związku z przeprojektowaniem wewnętrznej instalacji gazowej oraz technologicznego grzania, a także w dniu 30 października 2019 r. oraz w dniu 29 marca 2019 r. poprzez zmianę w harmonogramie płatności (pismo – k. 477-479, 480-485, 486-491).

Składane wnioski o przesunięcie terminu realizacji projektu były związane z potrzebą wybudowania większej hali niż pierwotnie zakładano, co okazało się po wyborze oferty na dostawę linii produkcyjnej, która nie zmieściłaby się w pierwotnie projektowanej hali (zeznania świadka G. Ś. – k. 940).

31 grudnia 2019 r. powód uzyskał pozwolenie na użytkowanie inwestycji pod nazwą: rozbudowa zakładu o halę produkcyjną wyrobów betonowych z łącznikiem, rozbudowa zakładu o część socjalną, rozbudowa natorowej suwnicy bramowej, budowa zbiornika buforowego wód opadowych wraz z budową instalacji kanalizacji sanitarnej i deszczowej, instalacji wodociągowej, elektrycznej, gazowej i grzewczej z wyłączeniem zewnętrznego pomieszczenia recyklingu i przed wykonaniem robót budowlanych w zakresie ogrodzenia zbiornika buforowego wód opadowych i przed wykonaniem docelowego utwardzenia dojścia do wejścia głównego części socjalnej budynku (decyzja z 31.12.2019 r. – k. 394-395).

31 stycznia 2020 r. powód złożył wniosek końcowy, wskazując, że projekt został zakończony. Wydatki kwalifikowalne określono we wniosku na 26 738 505,38 zł, zaś kwotę dofinansowania na 9 358 476,91 zł. Powód powołał się na poniesienie w okresie kwalifikowalności (biorąc pod uwagę datę zapłaty) kosztów w łącznej wysokości 1 776 902,28 zł, żądając dofinansowania tych kosztów w łącznej wysokości 505 622,60 zł na podstawie dokumentów o nr. (...) z 7 grudnia 2018 r., (...) z 30 listopada 2018 r., (...) z 30 listopada 2018 r., (...) z 14 grudnia 2018 r., (...) z 14 grudnia 2018 r., (...) z 14 lutego 2018 r. Większość kosztów, tj. na łączną kwotę 22 938 313,68 zł, została poniesiona w ramach zadania 2 – zakup zespołów produkcyjnych w okresie od lipca do listopada 2019 r. (wniosek końcowy – k. 396-415).

Faktura nr (...) dotyczyła dostawy dwóch kompletów zawiesi łańcuchowych i opiewała na kwotę 5 702,28 zł (umowa dostawy – k. 606-607, faktura nr (...) – k. 608, rozliczenie wydatku – k. 609, potwierdzenie przelewu – k. 610).

Faktura nr (...) miała charakter zaliczkowy, poświadczając uiszczenie zaliczki w kwocie 246 000 zł (faktura nr (...) – k. 578, rozliczenie wydatku – k. 579, potwierdzenie przelewu – k. 587).

Faktury nr (...) z 30 listopada 2018 r., (...) z 30 listopada 2018 r., (...) z 14 grudnia 2018 r. i (...) z 14 grudnia 2018 r. dotyczyły wykonania umowy na roboty budowlane na dostawę i montaż pokrycia dachu oraz wywietrzników i świetlików dachowych hali produkcyjnej (umowa o roboty budowlane – k. 723-726, faktury – k. 727, 730, 736, 739, rozliczenia wydatku – k. 728, 731, 737, 740, protokoły odbioru – k. 729, 732, 738, 741).

Powód wykonywał umowę tak, jakby jego wnioski o przesunięcie terminu realizacji projektu zostały przez pozwanego zaakceptowane (zeznania J. L. k. 937v, zeznania D. K. (2) k. 939, zeznania G. Ś. k. 940).

Pismem z dnia 19 marca 2020 r., nadanym na poczcie 27 marca 2020 r. a doręczonym pozwanemu 30 marca 2020 r., powód wezwał pozwanego do zapłaty w terminie 5 dni kwoty 20 000 000 zł tytułem kosztów poniesionych przez powoda w związku z realizacją umowy z dnia 9 czerwca 2017 r. o dofinansowanie nr (...) (wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania i wydrukiem z systemu śledzenia przesyłek – k. 789-791).

Powód wprowadził do swej oferty strop (...) oraz podwójną ścianę (wydruk katalogu produktowego – k. 820-826, zeznania świadka K. K.- k. 915, zeznania J. L. – k. 937v, zeznania D. K. (2) – k. 939).

Stan faktyczny Sąd ustalił przede wszystkim na podstawie powołanych wyżej dowodów z dokumentów, które nie były przez strony zasadniczo kwestionowane.

Za niewiarygodne Sąd uznał zeznania świadków oraz osób zeznających w charakterze strony powodowej w zakresie opóźnienia jakie miało być skutkiem wypowiedzenia umowy o dofinansowanie przez pozwaną. Wypowiedzenie miało powodować, że powodowa spółka nie mogła podpisać żadnej umowy, co powodowało opóźnienia. Twierdzenia te nie znajdują potwierdzenia jednak w innych dowodach. W szczególności wskazać należy, że powód posiadał źródło finansowania w postaci kredytu bankowego, a zatem miał środki na ponoszenie pierwszych kosztów, bowiem pierwsze transze kredytu powód miał uzyskać już w dniu podpisania umów kredytu. Tymczasem na dzień wypowiedzenia umowy (tj. na 5 miesięcy przed końcem terminu w jakim projekt miał zostać zakończony, a wydatki poniesione) powód nie poniósł jeszcze praktycznie żadnych wydatków, a nawet nie podpisał umów, które by takie wydatki generowały. Sam powód w piśmie do PARP-u wskazywał, że zadanie w postaci budowy hali i zakupu infrastruktury do wytwarzania surowca rozpoczął 1 sierpnia 2018 r., zaś zakup zespołów produkcyjnych 29 czerwca 2018 r. (k. 478). Zgodnie zaś z aktualnym harmonogramem rzeczowo-finansowym rozpoczęcie tych zadań miało nastąpić 1 marca 2018 r. (k. 232-233). Opóźnienie rozpoczęcia głównych prac wynosiło zatem już wówczas odpowiednio 5 i 4 miesiące i nie mogło być spowodowane wypowiedzeniem umowy o dofinansowanie. Ponadto opóźnienie to uniemożliwiało ukończenie inwestycji w terminie umownym, a więc do końca 2018 r. (notabene samo wynikające z harmonogramu rzeczowo-finansowego założenie realizacji projektu w 10 miesięcy należało uznać za optymistyczne) i było to niezależne od złożenia wypowiedzenia umowy o dofinansowanie przez PARP. Jeszcze przed wypowiedzeniem umowy powód otrzymał ofertę dostawy linii produkcyjnej, która przewidywała termin realizacji dostawy na lipiec 2019 r. Powód tę ofertę przyjął i taki też termin dostawy wskazano w umowie z wykonawcą (formularz oferty z załącznikami – k. 748-750, umowa – k. 764). Co więcej wybór linii produkcyjnej spowodował opóźnienia w budowie hali, bowiem trzeba było dostosować jej wielkość do wybranej linii produkcyjnej, co spowodowało dodatkowe opóźnienia. Tym samym opóźnienie w terminowej realizacji projektu nie zostało spowodowane przez wypowiedzenie umowy przez pozwaną, ale zdarzeniami od pozwanej niezależnymi.

W pozostałym zakresie Sąd uznał zeznania świadków za zasadniczo wiarygodne.

Wobec ustalenia istotnych okoliczności wystarczających do rozstrzygnięcia sprawy Sąd pominął pozostałe wnioski dowodowe na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2-3 (k. 940v).

Sąd zważył, co następuje:

Uzasadniając dochodzone roszczenie, powód w pierwszej kolejności powoływał się na nieskuteczność złożonych przez pozwaną oświadczeń o wypowiedzeniu umowy o dofinansowanie oraz o uchyleniu się od skutków prawnych zawarcia tej umowy w wyniku pozostawania w błędzie.

Podstawą prawną dokonanego wypowiedzenia umowy był § 16 ust. 2 pkt 6 umowy , zgodnie z którym pozwany mógł rozwiązać umowę w przypadku, gdy „w celu uzyskania dofinansowania, na etapie realizacji projektu lub jego trwałości, beneficjent przedstawił fałszywe lub niepełne oświadczenia lub dokumenty.” Z brzmienia przepisu wynika, że posłużenie się przez beneficjenta fałszywymi oświadczeniami lub dokumentami musi nastąpić na etapie realizacji projektu lub jego trwałości, zaś celem takiego posłużenia się ma być uzyskanie dofinansowania. Tymczasem takie posłużenie się dokumentem nastąpiło przed zawarciem umowy w celu zawarcia umowy o dofinansowanie. Nie można uznać, iż etap przedkontraktowy może być zaliczony do etapu „realizacji projektu lub jego trwałości”. Zgodnie z § 5 ust. 1 beneficjent zobowiązuje się do zrealizowania projektu w okresie kwalifikowalności kosztów projektu, o którym mowa w § 7 ust. 1, tj. między 1 kwietnia 2017 r. a 30 kwietnia 2018 r. (po zmianie umowy – do 31 grudnia 2018 r.). Wcześniejsze posłużenie się sfałszowanym dokumentem nie uzasadnia wypowiedzenia umowy na podstawie § 16 ust. 2 pkt 6 umowy. Wykładnia funkcjonalna tego przepisu wskazuje, że sankcjonuje on posłużenie się przez beneficjenta sfałszowanym lub niepełnym dokumentem przy składaniu wniosków o płatność (§ 10) lub przy raportowaniu jego realizacji (§ 12) w celu wyłudzenia wypłaty dofinansowania. § 16 ust. 2 pkt 6 umowy nie dotyczy jednak posłużenia się sfałszowanym dokumentem w celu zawarcia samej umowy o dofinansowanie. Tym samym wypowiedzenie umowy o dofinansowanie było nieskuteczne.

Niezależnie od powyższego skuteczne było powołanie się przez pozwaną na błąd i uchylenie się od skutków prawnych zawarcia umowy o dofinansowanie.

Zgodnie z art. 84 § 1 zd. 1 k.c. w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Błąd co do treści czynności prawnej musi dotyczyć okoliczności wchodzących w skład treści tejże czynności (pomyłka) lub takich jak fakty, do których odnosi się oświadczenie, normy prawne mające zastosowanie do dokonywanej czynności prawnej, albo jej skutki prawne (tak np. Wyrok SN z dnia 9 sierpnia 2018 r., V CSK 435/17).

Pozwana powoływała się na błąd, jakim na etapie oceny wniosku o dofinansowanie było przekonanie, iż powód posiada źródło finansowania w postaci promesy pożyczki leasingowej, podczas gdy dokument promesy został sfałszowany.

W świetle zgromadzonych w sprawie dowodów nie ulega dla Sądu wątpliwości, iż dokument promesy był nieprawdziwy, na co wskazuje stanowisko samego podmiotu, który miał udzielić promesy. Ponadto A. K., który wystawił dla powoda promesę, został uznany za winnego działania polegającego na wystawieniu promes i pożyczek w imieniu (...) Bank (...) S.A. bez umocowania. Tym samym, jeśli wiadomo, że A. K. dopuszczał się takich czynów i podmiot w imieniu którego wystawił promesę twierdzi, że promesa dla powoda jest nieprawdziwa, to należy uznać, że jest tak w rzeczywistości. Tym samym, oceniając wniosek kredytowy powoda, pozwany pozostawał w błędzie co do tego, że powód posiada źródło finansowania w postaci promesy pożyczki leasingowej, podczas gdy powód takiej promesy nie posiadał.

Zdaniem Sądu okoliczność źródeł finansowania projektu, o którego dofinansowanie występuje beneficjent, dotyczy faktów, do których odnosi się oświadczenie o zawarciu umowy dofinansowanie, jak również do których odnoszą się normy prawne mające zastosowanie w postaci regulaminu konkursu na uzyskanie dofinansowania. Oczywistym jest, że bez wykazania źródeł finansowania umowa o dofinansowanie nie zostałaby zawarta, ponieważ zamierzone działanie nie mogłoby zostać zrealizowane w wyniku braku środków. Nie istniałby bowiem przedmiot dofinansowania (niezrealizowany w wyniku braku środków na jego realizację). Co więcej, skoro wybór beneficjenta dofinansowania następuje w drodze konkursu, a wykazanie odpowiedniego źródła dofinansowania jest jednym z kryteriów oceny wniosku o dofinansowanie, to niewykazanie takiego źródła skutkowałoby wyborem innego niż powód beneficjenta. Tym samym, jeśli pozwana wiedziałaby, że promesa jest fałszywa, to nie przyznałaby powodowi dofinansowania i nie zawarłaby z nim umowy o takie dofinansowanie. W związku z tym należy uznać, że pozwana pozostawała w błędzie, co więcej w błędzie istotnym, ponieważ gdyby nie działała pod wpływem błędu i oceniała sprawę rozsądnie, nie złożyłaby oświadczenia o zawarciu umowy o dofinansowanie.

Dla powyższej oceny nie miało znaczenia, iż powód uzyskał później finansowanie kredytem bankowym, ponieważ składając wniosek o dofinansowanie powód nie powoływał się na to źródło, ale na promesę. Składając wniosek o dofinansowanie powód nie dysponował ani kredytem, ani promesą kredytową. Zatem, aby uzyskać dofinansowanie powołał się na promesę pożyczki leasingowej, która okazała się nieprawdziwa. Gdyby nie ta okoliczność to powód nie uzyskałby dofinansowania, ponieważ nie był w stanie wykazać się wówczas innym źródłem finansowania. Tym samym na moment konkursowej oceny i wyboru beneficjenta dofinansowania projektu pozwany pozostawał w istotnym błędzie co do treści czynności prawnej. Wniosek powoda o zmianę źródła finansowania na kredyt nastąpił już po podjęciu decyzji o przyznaniu powodowi dofinansowania, a więc nie niwelował pierwotnego błędu.

Okoliczność czy reprezentanci powoda wiedzieli czy nie wiedzieli o sfałszowaniu promesy nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, ponieważ gdy oświadczenie woli jest składane innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych zależne jest od tego, czy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy. Wywołanie błędu wyczerpuje się przy tym przez każde zachowanie adresata, które po stronie składającego oświadczenie skutkowało fałszywym wyobrażeniem co do treści czynności prawnej (Wyrok SN z dnia 20 stycznia 2017 r., I CSK 66/16). W związku z tym należało uznać, że błąd pozwanej został wywołany przez powoda, ponieważ posłużył się on nieprawdziwą promesą w celu uzyskania dofinansowania. Okoliczność czy powód wiedział czy nie wiedział o nieprawdziwości promesy ma wpływ jedynie na winę powoda, która jednak pozostaje bez znaczenia dla możliwości uchylenia się przez pozwaną od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu.

Oświadczenie o błędzie zostało złożone w terminie roku od wykrycia błędu, co nastąpiło z wpływem do pozwanej pisma (...) S.A. z dnia 12 czerwca 2018 r. informującego o udzieleniu powodowi przez A. K. fałszywej promesy.

W związku z powyższym pozwana skutecznie uchyliła się od skutków oświadczenia woli o zawarciu z powodem umowy o dofinansowanie, a zatem podtrzymywane przez powoda żądania podlegały oddaleniu w całości.

Niezależnie od powyższego, nawet jeśli uznać, że pozwana nie uchyliła się skutecznie od skutków oświadczenia woli o zawarciu umowy o dofinansowanie, to powód nie wykazał, że na podstawie umowy należy mu się wypłata dofinansowania, ani że należy mu się odszkodowanie za niewykonanie umowy przez pozwaną.

Co do wypłaty dofinansowania, to dotyczyło ono kosztów kwalifikowalnych (§ 8 ust. 3), a tymi są koszty faktycznie poniesione w okresie kwalifikowalności kosztów (§ 7 ust. 3), a więc do 31 grudnia 2018 r. (w świetle aneksu do umowy). Większość kosztów powód ponosił jednak po tej dacie, o czym świadczy przede wszystkim wniosek o płatność końcową . Do tego terminu powód poniósł koszty w łącznej wysokości 1 776 902,28 zł (biorąc pod uwagę datę ich zapłaty), żądając dofinansowania tych kosztów w łącznej wysokości 505 622,60 zł. Należy jednak wskazać, że faktura nr (...) z 7 grudnia 2018 r., miała charakter zaliczkowy, poświadczając uiszczenie zaliczki w kwocie 246 000 zł. Zgodnie zaś z § 7 ust. 4 umowy zaliczka wypłacona przez beneficjenta nie stanowi koszty kwalifikowalnego. Staje się nim dopiero z wykonaniem zamówienia. Z kolei brak jest dowodów rzeczywistego poniesienia przez powoda kosztów na podstawie faktur nr (...) i (...) z 30 listopada 2018 r. oraz nr (...) i (...) z 14 grudnia 2018 r. – powód nie przedstawił na tę okoliczność potwierdzeń przelewów, tak jak to robił w przypadku innych poniesionych przez siebie kosztów.

W istocie zatem powód udowodnił poniesienie jedynie jednego wydatku w okresie kwalifikowalności, tj. z faktury nr (...) z 14 lutego 2018 r. na kwotę 5 702,28 zł dotyczącej dostawy dwóch kompletów zawiesi łańcuchowych. Jednakże nie jest to wystarczające do zasądzenia dofinansowania nawet w zakresie tego wydatku, bowiem powód nie wykazał choćby, że wydatek ten był niezbędny do prawidłowej realizacji projektu (§ 7 ust. 3 pkt 2). Sąd nie posiada zaś informacji, które pozwalałyby ocenić, czy zakupione przez powoda zawiesie łańcuchowe były kosztem niezbędnym.

Podobnie brak było podstaw do zasądzenia żądanego dofinansowania jako odszkodowania za niewykonanie umowy przez pozwaną.

Niewykonanie przez pozwaną umowy (przy założeniu jej dalszego obowiązywania) nie ulega wątpliwości, skoro pozwana odmówiła jej wykonywania po złożeniu oświadczenia o rozwiązaniu umowy. Wysokość szkody stanowi wartość niewypłaconego dofinansowania. Notabene zgodnie z wnioskiem o płatność końcową wysokość wnioskowanego przez powoda dofinansowania wynosiła 9 358 476,91 zł, a nie 10 261 160 zł jak wynikało z umowy i czego żądał powód w procesie. Tym niemniej odszkodowanie jest nienależne w związku z brakiem związku przyczynowego między niewykonaniem umowy przez pozwaną a szkodą powoda.

Jak wyżej wskazano powód nie wykazał poniesienia jakiegokolwiek kosztu kwalifikowalnego, a więc kosztu faktycznie poniesionego w okresie kwalifikowalności, który byłby niezbędny do prawidłowej realizacji projektu. Tym samym nie można uznać, iż gdyby pozwana nie odmówiła wykonywania umowy, to powód otrzymałby dofinansowanie. Nawet bowiem, gdyby pozwana nie odmówiła wykonywania umowy, to powód i tak nie otrzymałby dofinansowania, a przynajmniej nie wykazał tego w niniejszym procesie.

Odnośnie do czasu ponoszenia kosztów, to powód starał się wykazać, że odmowa wykonywania przez pozwaną umowy przyczyniła się do opóźnienia realizacji projektu. Jak jednak Sąd wykazał w części uzasadnienia dotyczącej oceny dowodów, twierdzenia takie były bezpodstawne – na opóźnienie w realizacji projektu miały wpływ opóźnienia jeszcze sprzed czasu wypowiedzenia umowy o dofinansowanie, opóźnienia wynikłe z konieczności przeprojektowania budowanej hali produkcyjnej oraz własna decyzja powoda o wstrzymaniu realizacji projektu do czasu wynegocjowania z finansującym bankiem zmiany umów kredytu.

Należy przy tym zaznaczyć, że nawet gdyby powód wykazał, że opóźnienie w realizacji projektu było spowodowane odmową wykonywania umowy przez pozwaną, to powód powinien był wykazać, że gdyby nie ta okoliczność, to do dnia 31 grudnia 2018 r. zrealizowałby projekt w całości i w tym czasie poniósł wszystkie niezbędne koszty (albo przynajmniej część, co umożliwiałoby częściowe uwzględnienie powództwa). Tymczasem powód nie wykazał, które koszty zdołałby ponieść w okresie do 31 grudnia 2018 r. Świadkowie powołani przez powoda oraz osoby zeznające w imieniu powoda jako strony przyznawali, że odmowa wykonania umowy przez PARP stanowiła tylko jeden z czynników opóźnienia projektu i nie odpowiadała za całe opóźnienie. Tym samym powództwo w żadnym razie nie mogło zostać uwzględnione w całości. Jakkolwiek bowiem powód składał do pozwanej wnioski o zmianę terminu zakończenia inwestycji, to działo się to po upływie okresu kwalifikowalności i strony nie zawarły aneksu, który zmieniałby ten okres. Mimo tego powód wykonywał umowę tak, jakby jego wnioski o przesunięcie terminu realizacji projektu zostały przez pozwaną zaakceptowane. Okoliczność ta nie może jednak zmieniać zakresu obowiązków stron wynikających z umowy. Nie jest jednak rzeczą Sądu modyfikować ustalony przez strony stosunek prawny, a jedynie ocenić w jakim zakresie opóźnienie wykonania projektu w terminie umownym było spowodowane odmową wykonania umowy przez pozwaną. Uznać zaś należy, że nawet gdyby pozwana nie odmówiła wykonywania umowy, to w oparciu o Umowę o dofinansowanie powodowi i tak nie należałoby się dofinansowanie, ponieważ nie spełniał on warunków do wypłaty dofinansowania. Brak jest zatem związku przyczynowego między działaniem (a właściwie brakiem działania) pozwanej a opóźnieniem powoda w realizacji projektu. Nawet gdyby uznać, że taki związek zachodzi, to powód nie wykazał w jakim zakresie za opóźnienie odpowiada pozwana i jakie koszty podlegające refundacji poniósłby powód w okresie kwalifikowalności. W związku z tym nie można uznać pozwanej za odpowiedzialną za zaistnienie wskazywanej przez powoda szkody.

W związku z powyższym żądanie główne o odszkodowanie, jak i żądania ewentualne o wykonanie umowy należało oddalić w całości. W związku zaś z cofnięciem pozwu w zakresie roszczenia o ustalenie postępowanie w tym zakresie należało umorzyć.

W związku z przegraniem przez powoda sprawy w całości, Sąd przyznał pozwanej całość poniesionych przez nią kosztów procesu, których wyliczenie pozostawił referendarzowi sądowemu. Koszty zostały zasądzone na rzecz powoda zastępowanego przez Prokuratorię Generalną Rzeczpospolitej Polskiej zgodnie z art. 32 ust. 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2016 r. o Prokuratorii Generalnej Rzeczpospolitej Polskiej.

sędzia Anna Zalewska

ZARZĄDZENIE

1.  (...);

2.  (...)

Warszawa, 24/06/2022 r.

sędzia Anna Zalewska