Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

UZASADNIENIE

postanowienia z 4 stycznia 2021 r.

Pozwem z dnia 1 lutego 2019 r. (data prezentaty – k. 3) skierowanym przeciwko (...) Bank S.A. z siedzibą w W., T. G., J. G.,A. S., T. K. wnieśli o zasądzenie od pozwanej na rzecz powodów kwoty 232.711,04 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty na skutek uznania umowy kredytu nr (...) indeksowanego do (...) z 3 września 2007 r., zawartej 10 września 2007 r., za nieważną (petitum pozwu – 3-4).

Powodowie w piśmie z dnia 17 grudnia 2020 r. (data nadania na poczcie – k. 330) zmodyfikowali powództwo wnosząc obok żądania zapłaty o ustalenie, że umowa kredytu nr (...)indeksowanego do (...) z dnia 3 września 2007 r., zawarta 10 września 2007 r., pomiędzy powodami, a poprzednikiem prawnym pozwanego jest nieważna oraz sformułowali wniosek o zabezpieczenie roszczenia o ustalenie nieważności w/w umowy kredytu poprzez wstrzymanie obowiązku spłaty zobowiązań wynikających z umowy kredytu nr (...) indeksowanego do CHF w okresie od dnia wydania postanowienia o zabezpieczeniu do czasu prawomocnego zakończenia postępowania; zakazanie pozwanemu złożenia oświadczeń o wypowiedzeniu umowy kredytu nr (...) indeksowanego do CHF w okresie od dnia wydania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia do dnia uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w niniejszej sprawie; zakazanie pozwanemu przekazywania informacji do Biura (...) S.A. oraz Systemu Bankowy Rejestr o niespłacaniu rat przez powodów, w okresie od dnia wydania postanowienia o udzielenia zabezpieczenia do dnia zapłaty (petitum wniosku – k.318-318v).

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Wniosek powodów podlegał oddaleniu.

Zgodnie z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

Według art. 730 ¹ § 2 k.p.c. interes prawny istnieje, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.

W doktrynie podkreśla się, że osiągnięcie celu postępowania w sprawie w rozumieniu art. 730 ¹ § 2 k.p.c. wiązać należy z rodzajem ochrony prawnej, której udzielenia żąda się
w postępowaniu cywilnym. O istnieniu podstawy zabezpieczenia można, więc mówić wtedy, gdy bez zabezpieczenia ochrona prawna udzielona w merytorycznym orzeczeniu w sprawie okaże się niepełna (tak: A. Jakubecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Praktyczny komentarz, Zakamycze, 2005, wyd. II).

Natomiast roszczenie jest uprawdopodobnione, jeżeli prima facie istnieje znaczna szansa na jego istnienie, co nie wyklucza tego, iż w świetle głębszej analizy stanu faktycznego i prawnego, Sąd poczyni odmienną ocenę (por.: postanowienia Sądu Apelacyjnego w Szczecinie: z 27 kwietnia 2006 r. I ACz 468/, LEX nr 516571 i z 28 grudnia 2006 r. I ACz 1129/06, LEX nr 516576). Wymóg uprawdopodobnienia, a nie dowiedzenia istnienia roszczenia, oznacza zwolnienie strony, obciążonej ciężarem takiego uprawdopodobnienia, z obowiązku zachowania szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym (art. 243 k.p.c.).

Dla udzielenia zabezpieczenia konieczne jest zatem kumulatywne zaistnienie dwóch przesłanek określonych w art. 730 ¹ k.p.c., uprawdopodobnienie roszczenia oraz interesu prawnego. Postępowanie zabezpieczające jest procesową formą tymczasowej ochrony prawnej i spełnia pomocniczą rolę w stosunku do postępowania rozpoznawczego. Jego celem jest zapewnienie efektywności orzeczenia wydanego w postępowaniu, w którym wierzyciel ma dochodzić swego roszczenia, jednakże bez przesądzania o kształcie przyszłego rozstrzygnięcia w sprawie.

Dyspozycja art. 738 k.p.c. zakreśla z kolei ramy wskazując, że sąd rozpoznaje wniosek o udzielenie zabezpieczenia w jego granicach, biorąc za podstawę orzeczenia materiał zebrany w sprawie. Na marginesie zaznaczyć należy, że sposób zabezpieczenia powinien zdaniem Sądu być skuteczny, nie może być jednakże dotkliwy dla obowiązanego ponad miarę potrzebną do osiągnięcia celu zabezpieczenia.

Sąd obowiązany był więc pochylić się merytorycznie nad wnioskiem o zabezpieczenie roszczenia niepieniężnego – o ustalenie, że Umowa kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do CHF zawarta pomiędzy powodami, a pozwanym Bankiem jest nieważna. W ocenie Sądu powodowie nie posiadają interesu prawnego w zabezpieczeniu w/w roszczenia.

Strona powodowa upatrywała interesu prawnego w udzieleniu wnioskowanego sposobu zabezpieczenia w rzekomej trudnej sytuacji majątkowej pozwanego Banku oraz licznych pozwach składanych przez konsumentów w sprawach dotyczących uznania niektórych postanowień umownych za niedozwolone co może w przyszłości doprowadzić do niewypłacalności banku. W ocenie Sądu powołane we wniosku o zabezpieczenie okoliczności nie świadczą o ryzyku niewypłacalności pozwanego Banku. Fakt, że Bank notuje straty nie stanowi przesłanki do stwierdzenia, że nie będzie w stanie uregulować dochodzonej pozwem kwoty w razie uzyskania przez powoda korzystnego rozstrzygnięcia sądowego. Z powołanych przez powodów dowodów nie wynika, żeby Bank miał problemy z regulowaniem swoich wymagalnych zobowiązań, a dopiero to mogłoby uzasadniać obawę o jego wypłacalność, a nie wykazanie straty na prowadzonej działalności w danym roku obrotowym. Dlatego też, zdaniem Sądu brak jest aktualnie uzasadnionych przesłanek, mogących świadczyć o tym, iż pozwany nie będzie w stanie zrealizować na rzecz powodów świadczeń pieniężnych określonych pozwie. Za taka podstawę nie można też uznać twierdzenia powodów o uregulowaniu płatności z tytułu umowy kredytu nr (...) ponad kwotę wypłacona powodom przez bank, gdyż roszczenie o ustalenie - mimo nawet zajścia wspomnianej okoliczności - nie powoduje, że roszczenie o ustalenie jest zagrożone i będzie mogło zostać uwzględnione w orzeczeniu kończącym. Zasadą jest także przy zabezpieczeniu roszczeń niepieniężnych, że wybrany przez uprawnionego sposób zabezpieczenia musi być odpowiedni dla dochodzonego roszczenia. W ocenie Sądu, wstrzymanie obowiązku dokonywania spłaty kredytu pozostaje bez związku z roszczeniem powodów o ustalenie nieważności umowy. Ponadto, zgodnie z art. 731 k.p.c. zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, a w ocenie Sądu udzielenie zabezpieczenia powodowi zgodnie z jego wnioskiem, doprowadziłoby właśnie do takich skutków. Strona powodowa w sytuacji uwzględnienia wniosku o zabezpieczenie, uzyskałaby rozstrzygnięcie wnioskowane faktycznie jako żądanie pozwu. Ustalenie bowiem, czy jest zobowiązana do płatności na rzecz pozwanego rat kredytu, jest elementem wynikającym z treści samego powództwa, pozostałe zaś okoliczności i wnioski stanowić będą dopiero przedmiot toczącego się postępowania przed Sądem. Rozpatrując wniosek o zabezpieczenie roszczenia niepieniężnego Sąd, musi mieć na uwadze, aby wykonanie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia nie spowodowało skutku, jaki zamierza osiągnąć powód poprzez wytoczenie powództwa, nawet jeżeli skutek ten będzie tylko tymczasowy. W niniejszej sprawie w ocenie Sądu, taki skutek przy uwzględnieniu wniosku o zabezpieczenie niewątpliwie by zaistniał. Podobnie, Sąd nie dostrzega podstaw do ingerowania w aktualne relacje stron postępowania wynikające z łączącej je umowy kredytowej i zakazywania pozwanemu złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu. W sposób nieuprawniony w ten sposób doszłoby do ograniczenia prawa podmiotowego obowiązanego, który może wynikać z bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa oraz z postanowień przedmiotowych umów. Zakazywanie pozwanemu przekazywania informacji do Biura (...) S.A. oraz Systemu Bankowy Rejestr o niespłacaniu rat przez powodów do wynikających w/w umowy kredytu, które miałyby stanowić konsekwencję złożenia oświadczenia o wypowiedzenia umowy również należy uznać nieuzasadnione i przedwczesne.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie powołanych przepisów, orzekł jak w sentencji postanowienia.

(...)