Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

zaoczny wobec (...) sp. z o.o.

Dnia 2 października 2019 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący SSR (del.) Kamil Gołaszewski

Protokolant Katarzyna Konarzewska

po rozpoznaniu 2 października 2019 roku w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank (...) SA w W.

przeciwko S. P., (...) sp. z o.o. w W.

o zapłatę kwoty 610 876,55 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 9 stycznia 2018 roku do dnia zapłaty

I.  zasądza od S. P. na rzecz (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 610 876,55 zł (sześćset dziesięć tysięcy osiemset siedemdziesiąt sześć złotych pięćdziesiąt pięć groszy);

II.  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

III.  zasądza od S. P. na rzecz (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 25 129 zł (dwadzieścia pięć tysięcy sto dwadzieścia dziewięć złotych) tytułem kosztów procesu.

sygn. XXV C 339/18

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 16 stycznia 2018 roku (data nadania na poczcie) skierowanym przeciwko S. P., (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., powód Bank (...) SA w W. żądał zasądzenia solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwoty 610 876,55 złotych oraz kwoty skapitalizowanych odsetek w wysokości 108 650,98 złotych wraz z dalszymi odsetkami za opóźnienie liczonymi zgodnie z art. 481 § 2 kc od 9 stycznia 2018 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu wg norm przepisanych (k.4-6).

Zarządzeniem z dnia 22 marca 2018 r. sąd zwrócił pozew w części obejmującej żądanie zasądzenia kwoty 108 650,98 złotych stanowiącej skapitalizowane odsetki umowne naliczone za okres 5 września 2014 r. – 8 stycznia 2018 r. (k.60).

Na rozprawie w dniu 2 października pozwany S. P. nie zgodził się z powództwem (k.91).

Sąd nie uwzględnił wniosku pozwanego o odroczenie rozprawy wobec braku podstaw określonych w art.214 kpc. Odpis pozwu, wraz z zobowiązaniem do złożenia odpowiedzi na pozew w terminie 21 dni, został doręczony pozwanemu 19 maja 2018 roku. Zawiadomienie o terminie rozprawy zostało doręczone pozwanemu 15 czerwca 2019 roku. Pierwszą aktywnością pozwanego w postępowaniu była obecność na rozprawie 2 października 2019 roku, podczas której pozwany złożył wniosek o odroczenie rozprawy z uwagi na niemożność stawiennictwa osoby, która miałaby być jego pełnomocnikiem. W toku sprawy pełnomocnik pozwanego nie został ustanowiony, a brak możliwości obecności potencjalnego pełnomocnika nie została wykazana w należyty sposób (kopia zaświadczenia wystawionego 12 września, dotyczącego okresu od 10 do 12 września, nie dowodzi niemożności stawiennictwa na rozprawie 2 października).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

1.  W dniu 19 lipca 2011 roku S. P. zawarł z (...) Bank (...) SA w W. umowę pożyczki hipotecznej nr (...) (dalej: Umowa pożyczki) w wykonaniu Umowy o finansowanie nr (...) (dalej: Umowa o finansowanie) (umowa k.19-21).

2.  Na podstawie umowy (ust.1) powód udzielił pozwanemu pożyczki w kwocie 700 000 zł na okres do 5 lipca 2026 roku. Oprocentowanie pożyczki wyznacza stopa WIBOR dla 3-miesięcznych depozytów powiększona o 3 punkty procentowe z zastrzeżeniem pkt. 13 lit. b) umowy. Spłata pożyczki nastąpi w ratach równych (ust.1-3 i 8).

3.  Zabezpieczenia pożyczki hipotecznej stanowią zabezpieczenia ustanowione w wykonaniu Umowy o finansowanie (ust. 11).

4.  Niedotrzymanie warunków Umowy o finansowanie będzie traktowane jako niedotrzymanie warunków Umowy pożyczki, stanowiąc podstawę do wypowiedzenia Umowy pożyczki (ust. 13 lit. c).

5.  „Regulamin czynności kredytowych i zabezpieczających dla małych i średnich przedsiębiorstw w ramach linii biznesowej (...) Bank (...) SA” stanowi integralną część Umowy pożyczki (ust.15).

6.  W dniu 19 lipca 2011 roku S. P. zawarł z (...) Bank (...) SA w W. umowę o finansowanie nr (...) (umowa k.22).

7.  Na podstawie umowy (ust.1) powód przyznał pozwanemu limit kredytowy do maksymalnej wysokości 1 000 000 zł.

8.  Zabezpieczenie należności stanowi weksel własny in blanco wystawiony przez kredytobiorcę wraz z deklaracją wekslową poręczony przez J. P. (ust. 3 lit. a).

9.  Na zabezpieczenie należności wekslowych ustanawia się dwie hipoteki łączne do kwot 570 000 zł oraz 930 000 zł na zabezpieczenie spłaty kapitału oraz odsetek i pozostałych kosztów ustanowione na rzecz banku na nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Grójcu prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz na spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nr (...) znajdującego się w W. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy dla Warszawy M. prowadzi księgę projektowaną nr (...) (ust. 3 lit. b i c).

10.  „Regulamin czynności kredytowych i zabezpieczających dla małych i średnich przedsiębiorstw w ramach linii biznesowej (...) Bank (...) SA” stanowi integralną część Umowy (ust.6).

11.  Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr (...), przysługujące na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej S. P. i J. P., obciążone jest dwiema hipotekami umownymi łącznymi do kwot 570 000 zł oraz 930 000 zł na zabezpieczenie wierzytelności wynikającej z weksla in blanco z dnia 19 lipca 2011 r. wraz z deklaracją wekslową, zgodnie z którą wierzyciel wekslowy ma prawo uzupełnić weksel kwotą do wysokości 1 700 000 zł. Hipoteki współobciążają nieruchomość, dla której Sąd Rejonowy w Grójcu prowadzi księgę wieczystą nr (...), stanowiącą własność (...) sp. z o.o. (wydruk z elektronicznego systemu ksiąg wieczystych k.23-31).

12.  Pismem z dnia 15 lipca 2015 r., odebranym przez S. P. 30 lipca 2015 r., w związku z brakiem spłaty zadłużenia wymagalnego powód wypowiedział Umowę pożyczki hipotecznej z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, o czym powód poinformował (...) sp. z o.o. w dniu 30 lipca 2015 r. Na dzień złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu kapitał wymagalny wynosił 32 046,20 zł, zaś odsetki umowne wymagalne 26 122,62 zł (wypowiedzenie wraz z potwierdzeniem odbioru k.32-33, pismo z dnia 15.07.2015 r. wraz z potwierdzeniem odbioru k.35-36).

13.  W dniu 9 stycznia 2018 r. powód wystawił wyciąg z ksiąg banku, stwierdzając zadłużenie S. P. względem powoda na podstawie Umowy pożyczki m.in. w kwocie 610 876,55 zł tytułem wymagalnego kapitału oraz w łącznej kwocie 78 853,98 zł tytułem odsetek umownych karnych naliczonych wg stopy 8 % oraz 5 % (wyciąg z ksiąg banku k.49).

Stan faktyczny sprawy sąd ustalił na podstawie złożonych przez powoda ww. dokumentów, których wiarygodność i moc dowodowa nie była kwestionowana przez pozwanych. W szczególności pozwani nie kwestionowali zaciągnięcia pożyczki przez S. P. i jej wymagalności wskutek złożonego wypowiedzenia, a także następstwa prawnego powodowego banku po banku, który zawarł z S. paczkiem Umowę pożyczki. S. P., obecny na rozprawie w dniu 2 października 2019 r., nie podniósł żadnych zarzutów względem powództwa, ograniczając się do ogólnego zakwestionowania jego zasadności. W związku z tym, na podstawie art.230 kpc, sąd uznał twierdzenia pozwu za przyznane, o ile nie były sprzeczne ze złożonymi przez powoda dokumentami.

Sąd zważył, co następuje:

W związku z wypowiedzeniem przez powodowy bank Umowy pożyczki wierzytelności z niej wynikające stały się w całości wymagalne z upływem okresu wypowiedzenia. W związku z tym pozwany S. P. jako pożyczkobiorca jest zobowiązany do zwrotu kwoty pożyczki wraz z należnymi odsetkami. Zasądzeniu od pozwanego S. P. na rzecz powoda podlegała kwota dochodzonego kapitału pożyczki.

Oddaleniu podlegało żądanie zasądzenia odsetek za opóźnienie liczonych zgodnie z art. 481 § 2 kc. Zgodnie bowiem z tym przepisem jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. Zatem art. 481 § 2 kc ma zastosowanie, tylko gdy strony samodzielnie nie ustalą stopy odsetek za opóźnienie. Tymczasem z wyciągu z ksiąg banku wynika, że kwota kapitału podlega obecnie oprocentowaniu według umownej stopy karnej. Zatem odsetki w wysokości ustawowej są nienależne zważywszy, że kształtowanie się umownej stopy odsetek karnych jest sądowi nieznane wobec niezłożenia przez powoda regulaminu pożyczki, co oznacza, że mogą one odbiegać od stopy odsetek ustawowych za opóźnienie. W szczególności w sytuacji, w której odsetki umowne za opóźnienie są niższe od odsetek ustawowych za opóźnienie, wierzycielowi nie przysługuje prawo do żądania zasądzenia odsetek ustawowych. Wobec zakresu twierdzeń i materiału dowodowego przedłożonego przez powoda nie było możliwe ustalenie należnych powodowi odsetek za opóźnienie.

Powództwo wobec pozostałych pozwanych odpowiadających hipotecznie wobec powoda podlegało oddaleniu, ponieważ hipoteki łączne obciążające nieruchomości pozwanych nie zabezpieczały dochodzonych w niniejszym postępowaniu wierzytelności z tytułu umowy pożyczki.

Z treści Umowy o finansowanie oraz wpisów w księgach wieczystych wynika, że hipoteki łączne zabezpieczały należności z weksla wręczonego na zabezpieczenie Umowy o finansowanie, a pośrednio również na zabezpieczenie Umowy pożyczki. Zobowiązanie z weksla gwarancyjnego jest zaś innym zobowiązaniem niż zobowiązanie zabezpieczane przez ten weksel gwarancyjny. Co prawda pomiędzy oboma zobowiązaniami występuje łączność tak, że wierzyciel nie może z mocy weksla uzyskać w zasadzie więcej praw niż przysługuje mu w ramach stosunku, z którego wynika podlegająca zabezpieczeniu wierzytelność, jak również że spełnienie jednego z tych zobowiązań powoduje wygaśnięcie także drugiego oraz bezpodstawność roszczenia cywilnoprawnego pociąga za sobą bezpodstawność roszczenia opartego na wekslu (zob. np. Wyrok SN z dnia 14 marca 1997 r., I CKN 48/97, OSNC 1997 nr 9, poz. 124, str. 26, Wyrok SN z dnia 26 stycznia 2001 r., II CKN 25/00, OSNC 2001 nr 7-8, poz. 117, str. 89), jednakże ścisła łączność zobowiązań nie oznacza ich jedności. Przy tym stosunek podstawowy nie jest nawet źródłem zobowiązania wekslowego, którym jest umowa dochodząca do skutku poprzez wydanie remitentowi weksla przez wystawcę. Umowa leżąca u podstaw zaciągnięcia zobowiązania wekslowego określa jednak cel gospodarczy lub społeczny przysporzenia wekslowego (zob. Wyrok SN z dnia 8 maja 2014 r., V CSK 376/13).

Biorąc pod uwagę, że powód dochodzi zapłaty nie z weksla (nie wiadomo nawet czy wręczony pożyczkobiorcy weksel in blanco został wypełniony, a więc czy zobowiązanie wekslowe istnieje), ale z Umowy pożyczki nie ma podstaw do zasądzenia od pozwanych (...) sp. z o.o. jakichkolwiek kwot w oparciu o Umowę pożyczki, której nie zabezpieczają hipoteki łączne obciążające ich nieruchomość i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Istniejące hipoteki nie zabezpieczają należności dochodzonej pozwem.

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art.98 §1 i 2 kpc, zgodnie z którymi strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego.

O tym w jakim stosunku każda ze stron wygrała lub przegrała sprawę decyduje udział poszczególnych dochodzonych roszczeń w wartości przedmiotu sporu. Zgodnie z art.19 §1 kpc w sprawach o roszczenia pieniężne, zgłoszone choćby w zamian innego przedmiotu, podana kwota pieniężna stanowi wartość przedmiotu sporu. Zgodnie zaś z art.20 kpc do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. W związku z tym wartość przedmiotu sporu była wyznaczana jedynie przez dochodzoną przez powoda kwotę kapitału w wysokości 610 876,55 zł. Oddalenie przez sąd roszczenia o odsetki nie miało zatem wpływu na to, że powód wygrał sprawę w całości, ponieważ zasądzeniu podlegała cała dochodzona kwota kapitału pożyczki. Wobec tego powodowi należy się od pozwanego zwrot całości poniesionych przez niego kosztów procesu, na które składa się uiszczona przez powoda opłata od pozwu w kwocie 25 112 zł oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)