Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 maja 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR del. Anna Zalewska

Protokolant: st. sekretarz sąd. Monika Rakoczy-Ordanik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 maja 2017 r. w Warszawie

sprawy z powództwa (...) Bank (...) SA w W.

przeciwko M. S., K. S.

o zapłatę

orzeka

powództwo oddala

Sygn. akt XXVC 455/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 12 lutego 2016 r. (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wystąpiła przeciwko M. S. i K. S. o zapłatę w sposób solidarny kwoty 168 821,06 zł, na którą to kwotę składała się:

- kwota 84 090,20 zł stanowiąca należność główną z dalszymi odsetkami umownymi od dnia 09 lutego 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego NBP;

- kwota 75 898,86 zł stanowiąca odsetki umowne naliczone od dnia 23 lipca 2011 r. do dnia 08 lutego 2016 r, a także

- kwota 8832 zł tytułem kosztów.

Ponadto powód wniósł o zasądzenie kosztów postępowania w sprawie wg norm przepisanych, a także o zasądzenie kwoty 32,99 zł stanowiącej sumę poniesionych przez powoda kosztów, w tym 3,69 zł z tytułu opłaty za notarialne poświadczenie pełnomocnictwa, 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa i 12,30 zł za uzyskanie odpisu pełnego z KRS.

Powód wskazał, iż żądana kwota stanowi wierzytelność powstałą na podstawie zawartej z pozwanymi w dniu 04 lipca 2008 r. umowy kredytu odnawialnego nr (...). Pozwani nie spłacili należności wobec czego niniejsze powództwo jest w całości uzasadnione. Do pozwu dołączono dokumenty w postaci kserokopii umowy kredytu, a także wyciągu z ksiąg banku nr (...), opiewającego na żądaną przez powoda kwotę (pozew k.2-3).

W odpowiedzi na pozew z 01 sierpnia 2016 r. pozwani K. S. i M. S. wnieśli o oddalenie powództwa w całości. Pozwani w pierwszej kolejności podnieśli zarzut przedawnienia roszczenia, wskazując że wypowiedzenie przez powoda umowy kredytowej i umowy rachunku nastąpiło dnia 20 kwietnia 2011r. Między tą datą a dniem wniesienia pozwu powód nie poczynił żadnych kroków zmierzających do wyegzekwowania od pozwanych należności. Ponadto pozwani zakwestionowali wysokość żądanej przez (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty. Podnieśli że zawierając z powodem umowę kredytową zaciągnęli zobowiązanie w wysokości 42 800 zł. W związku z tym, żądanie przez powoda zapłaty kwoty 168 821,06 zł wraz z odsetkami jest bezzasadne (odpowiedź na pozew k.52-53).

Żadna ze stron do końca postępowania nie zajęła nowego stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 04 lipca 2008 r. pozwani zawarli z (...) Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. umowę kredytu odnawialnego nr (...). Zgodnie z umową powód udzielił K. S.
i M. S. - posiadaczom rachunku kredytu odnawialnego w rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowym na cele konsumpcyjne, w formie limitu kredytowego w kwocie 30 000 zł. Pozwani na mocy tej umowy zobowiązali się do wnoszenia systematycznych wpływów środków pieniężnych w wysokości nie niższej niż przed udzieleniem kredytu. W § 3 ww. umowy ustalono, że okres na jaki udzielony został kredyt wynosi 12 miesięcy i może być przedłużany na kolejne okresy 12 miesięczne z zastrzeżeniem właściwych warunków określonych w dalszym postanowieniach umowy. Zgodnie zaś z postanowieniem określonym w § 19 ust 2 i ust 5, powód może wypowiedzieć umowę kredytu w enumeratywnie wyliczonych przypadkach, a to skutkuje że w następnym dniu po upływie terminu wypowiedzenia całe zadłużenie z tytułu udzielonego kredytu wraz z odsetkami i powstałymi opłatami staje się zadłużeniem wymagalnym i przeterminowanym (bezsporne, kopia umowy o kredyt - k. 4-5).

Wobec nieregulowania zobowiązania przez pozwanych, Bank wystawił wyciąg
z ksiąg Banku (...)/2016 stwierdzający istnienie po stronie powoda wierzytelności opiewającej na kwotę 168 821,06 zł na którą składa się należność główna w wysokości 84 090,20 zł, koszty w kwocie 8832 zł, a także odsetki umowne naliczone od dnia 23 lipca 2011 r. do dnia 08 lutego 2016 r. w kwocie 75 898,86 zł, z dalszymi odsetkami umownymi naliczanymi od kwoty należności głównej tj. od kwoty 84 090,20 zł od dnia 09 lutego 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości w wysokości czterokrotności wysokości kredytu lombardowego NBP (wyciąg z ksiąg bankowych k.6)

Powyższe Sąd ustalił na podstawie uprzednio powołanego dowodu z poświadczonej kopii dokumentu w postaci umowy kredytowej, a także na podstawie wyciągu z ksiąg bankowych (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W..

Sąd dał wiarę temu, że osoby podpisane pod ww. dokumentami prywatnymi, na podstawie których następowały ustalenia stanu faktycznego, złożyły oświadczenia o uwidocznionej w nich treści.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo podlega oddaleniu.

Roszczenie powoda, zgodnie z zajętym przez niego stanowiskiem znajduje swoje źródło w zawartej z pozwanymi umowie z dnia 04 lipca 2008 r. o kredyt odnawialny o nr (...). Należy zaznaczyć, że pozwani nie zaprzeczyli zawarciu umowy i istnieniu jakiegoś zadłużenia, jednakże zakwestionowali jego wysokość dochodzoną pozwem, a także podnieśli zarzut przedawnienia roszczenia.

Zgodnie z art. 117 § 2 k.c. po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. W przedmiotowej sprawie taki właśnie zarzut został zgłoszony w sprzeciwie i okazał się on w pełni zasadny.

Do oceny zgłoszonego zarzutu przedawnienia istotne jest ustalenie początkowej daty biegu terminu tego przedawnienia. W przypadku roszczeń terminowych stają się one wymagalne wobec dłużnika z chwilą nadejścia terminu do spełnienia świadczenia. Natomiast jeżeli zobowiązanie jest bezterminowe to o jego przekształceniu w zobowiązanie terminowe decyduje wierzyciel przez wezwanie dłużnika do jego wykonania (art. 455 k.c.).Wymagalność roszczenia określana jest w doktrynie jako stan, gdy wierzyciel może postawić skuteczne żądanie, aby dłużnik uczynił niezwłocznie zadość jego roszczeniu (tak J. Ignatowicz (w:) System prawa cywilnego, t. I, 1985, s. 814). Roszczenia mogą stać się wymagalne w dniu wskazanym w treści czynności prawnej lub w ustawie, w dniu wynikającym z samej natury zobowiązania, niezwłocznie po ich powstaniu.

W przedmiotowej sprawie, ze względu na sposób skonstruowania umowy obowiązującej na okres 12 miesięcy, a następnie przedłużanej o kolejne roczne okresy, moment wymagalności należy łączyć z chwilą dokonania wypowiedzenia umowy przez bank.

Brak uregulowania przez pozwanych należności wynikających z zawarcia umowy kredytu odnawialnego, którego to faktu pozwani nie zakwestionowali, stanowiło niedotrzymanie warunków tej umowy. Powód miał więc możliwość wypowiedzenia stosunku prawnego, takie uprawnienie wynikało wprost z § 19 umowy z dnia 04 lipca 2008 r.

Sąd na podstawie stanowisk stron uznał, że taka sytuacja w tej sprawie miała miejsce. Co prawda do akt nie załączono wypowiedzenia umowy, niemniej jednak ten brak nie był przeszkodą do poczynienia stosownych własnych ustaleń. Przy ustaleniu terminu wypowiedzenia umowy, Sąd wziął pod uwagę twierdzenia pozwanych sformułowane w odpowiedzi na pozew. K. S. i M. S. oświadczyli, że wypowiedzenie przez powoda umowy kredytowej i umowy rachunku nastąpiło w dniu 20 kwietnia 2011 r. W aktach sprawy były zatem wzmianki na temat tego kiedy doszło do wypowiedzenia. Datę wskazaną przez pozwanych uprawdopodabnia także termin żądanych przez powoda umownych odsetek wyszczególnionych w treści złożonego przez powoda wyciągu z ksiąg bankowych. Powód żąda bowiem odsetek umownych w kwocie 75 898,86 zł, stanowiącej sumę naliczanych odsetek począwszy od 23 lipca 2011 r. do 08 lutego 2016 r. ( naliczanych wg różnych stóp procentowych). Zgodnie zaś z postanowieniami przedmiotowej umowy kredytu zawartej w § 19 ust 5 powód ma prawo pobierać odsetki od całego zadłużenia w następnym dniu po upływie terminu wypowiedzenia. Termin wypowiedzenia umowy przez powoda również został określony w umowie tj. w § 19 ust. 3 i wynosi 30 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia. Reasumując, Sąd uznał, że do wypowiedzenia przedmiotowej umowy kredytu doszło w pierwszej połowie 2011 roku, traktując tę okoliczność – wobec stanowiska procesowego strony powodowej – jako przyznaną. Bank bowiem, pomimo zobowiązania przez Sąd do zajęcia stanowiska w sprawie, nie ustosunkował się do twierdzeń pozwanych sformułowanych w odpowiedzi na pozew, w tym do oświadczenia, że przedmiotowa umowa została wypowiedziana w dniu 20 kwietnia 2011 r.

Zgodnie z treścią przepisu art. 6 k.c., ciężar udowodnienia twierdzenia faktycznego spoczywa na tej stronie, która z tego twierdzenia wywodzi skutki prawne. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, powód winien udowodnić, że pozwani powinni zapłacić mu należność w wysokości 168 821,06 zł wraz ze wskazanymi w pozwie odsetkami, a także czy i kiedy dokładnie należność ta stała się wymagalna. Stosownie bowiem do treści art. 232 k.p.c., to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. winna była zatem załączyć do pozwu, bądź do dalszych pism procesowych odpowiednie dokumenty, w świetle których Sąd mógłby ustalić precyzyjnie termin wymagalności roszczenia i ocenić podniesiony przez pozwanych w odpowiedzi na pozew zarzut przedawnienia, jeżeli powód chciałby wywodzić korzystne dla siebie skutki prawne z twierdzenia, że roszczenie nie uległo przedawnieniu. Powód nie uczynił jednak zadość powyższemu w związku z czym biorąc pod uwagę dokumenty znajdujące się w aktach sprawy należało uznać, że roszczenie powoda, dla którego przewiduje się 3 letni okres przedawnienia (art. 118 k.c.), w dniu wniesienia pozwu (luty 2016 r.) było przedawnione. W konsekwencji Sąd uznał, iż powód nie obalił podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu przedawnienia, który okazał się być skuteczny.

Uwzględnienie zarzutu przedawnienia zwalnia Sąd od prowadzenia dalszego postępowania dowodowego. Jedynie więc pokrótce należało odnieść się do pozostałych zarzutów pozwanych podniesionych w odpowiedzi na pozew.

M. S. i K. S. zakwestionowali wysokość żądanej przez (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty. Podnieśli że żądanie przez powoda zapłaty kwoty 168 821,06 zł wraz z odsetkami jest bezzasadne, bowiem zawierając z powodem umowę kredytową zaciągnęli zobowiązanie w wysokości jedynie 42 800 zł. Dodatkowo wskazali, że nie wyrazili zgody na zwiększenie zadłużenia ponad ww. kwotę.

Sąd w całości podziela rozważania pozwanych dotyczące nieudowodnienia przez powoda wysokości dochodzonego w niniejszym procesie roszczenia.

Powód na okoliczność twierdzeń zawartych w pozwie odnośnie wysokości dochodzonego roszczenia przedstawił jedynie wyciąg z ksiąg bankowych o nr (...) wystawiony w dniu 09 lutego 2016 r., a także przedsądowe wezwania do zapłaty skierowane do K. S. i M. S..

W tym miejscu przytoczyć należy stanowisko Trybunału Konstytucyjnego zawarte w wyroku z dnia 15 marca 2011 roku, sygn. akt P 7/09 (Dz. U. z 2011, nr 72, poz.388) w którym stwierdza, że art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, w zakresie, w jakim nadaje moc prawną dokumentu urzędowego księgom rachunkowym i wyciągom z ksiąg rachunkowych banku w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych w postępowaniu cywilnym prowadzonym wobec konsumenta, jest niezgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 zdanie pierwsze i art. 76 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Skoro bowiem przedstawiony przez powoda wyciąg z ksiąg bankowych stanowi jedynie prywatny dokument, nie może on stanowić dowodu na powołane w nim okoliczności, zwłaszcza że brak jest innych dowodów, zezwalających na weryfikację roszczenia z pozwu. Podkreślić należy, że pozwani zakwestionowali okoliczność dotyczącą wysokości dochodzonego przez Bank roszczenia.

Ponieważ oprócz wskazanego wyciągu z ksiąg rachunkowych powód przedłożył jedynie dowody w postaci wezwań pozwanych do zapłaty należności dochodzonej pozwem, które w żadnej mierze nie stanowią dowodu na okoliczność zasadności kwoty z pozwu, uznać należy że nie wykazał zasadności dochodzonego roszczenia co do wysokości.

Podkreślenia przez Sąd wymaga, iż powód zarządzeniem Przewodniczącego z dnia z 6 marca 207 r. i 17 marca 2017 r. (k.63 i 65) został zobowiązany do odniesienia się do zawartych w odpowiedzi na pozew zarzutów pozwanych w tym też do zarzutu niewłaściwej, bo zawyżonej kwoty dochodzonego roszczenia. Wezwanie Sądu w tym przedmiocie pozostało bez odpowiedzi (k. 69).

Konkludując powód nie udowodnił swojego żądania w zakresie zasadności dochodzenia roszczenia w kwocie 168 821,06 zł, ani dołączonymi do pozwu dokumentami, ani w dalszych pismach procesowych, do których złożenia był uprawniony, a nawet zobowiązany przez Sąd.

Dochodzona przez (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. kwota w wysokości 168 821,06 zł również nie wynika z treści umowy o kredyt odnawialny o nr (...), która to umowa została przedstawiona na okoliczność wykazania istnienia po stronie pozwanych zobowiązania co do zasady. Brak dowodów w sprawie zezwalających zaś na samodzielne czynienie w powyższym zakresie ustaleń.

Z tych wszystkich względów powództwo w niniejszej sprawie podlegało oddaleniu w całości.