Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Piotr Bednarczyk

Protokolant: Agnieszka Kukwa

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 listopada 2017 r. w Warszawie

sprawy z powództwa Fundacji Pomocy Dłużnikom A. w Z.

działającej w imieniu i na rzecz M. L.

przeciwko (...) Bank SA w W.

o pozbawienie wykonalności

I.  Pozbawia w całości wykonalności tytuł wykonawczy w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego numer (...) z dnia 20 lipca 2012 r., zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem referendarza Sądu Rejonowego w Otwocku z dnia 8 sierpnia 2012 r. w sprawie i Co 1512/12;

II.  Nie obciąża pozwanego obowiązkiem zwrotu kosztów procesu, zaś nieuiszczone koszty przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

C 1015/17

Uzasadnienie wyroku z dnia 20 listopada 2017 r.

W pozwie z 5 czerwca 2017 r. Fundacja Pomocy Dłużnikom (...)działająca w imieniu i na rzecz M. L. domagała się pozbawienia wykonalności bankowego tytułu egzekucyjnego opatrzonego sądową klauzulą wykonalności. Powód wskazywał, że tytuł został wystawiony na podstawie umowy kredytowej indeksowanej do CHF i kwestionował istnienie obowiązku stwierdzonego tym tytułem – nie stanowiącym wszakże orzeczeniem sądowego.

Pozwany (...) Bank SA uznał powództwo już w odpowiedzi na pozew – ze względu na zbycie wierzytelności na rzecz (...)- i wniósł o nieobciążanie go kosztami procesu. Ponadto zakwestionował stanowisko powoda co do nieprawidłowości wyliczenia należności banku stwierdzonych tytułem wykonawczym.

Powód podtrzymał swoje stanowisko, nie kwestionując dokonania przelewu wierzytelności przez bank.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 840 § 1 kpc dłużnik może domagać się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego, jeśli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym nie będącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście (pkt. 1), albo po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne (pkt. 2).

Powództwo zostało uwzględnione ze względu na przejście uprawnienia na nowego wierzyciela po powstaniu tytułu egzekucyjnego.

Nie było sporu między stronami, że pozwany bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 20 lipca 2012 r. oznaczony numerem (...) i opiewający na kwotę 254 214,61 zł – na podstawie umowy kredytu udzielonego M. L.. Postanowieniem z dnia 8 sierpnia 2012 r. w sprawie I Co 1512/12 referendarz Sądu Rejonowego w Otwocku nadał temu tytułowi sądową klauzulę wykonalności. Na podstawie tego tytułu pozwany bank prowadził egzekucję za pośrednictwem komornika P. B. w sprawie KM (...). Postanowieniem z dnia 23 marca 2014 postępowanie to zostało umorzone. Następnie Bank zbył swoją wierzytelność na rzecz (...), który to w dniu 28 sierpnia 2014 r. uzyskał wpis hipoteki na nieruchomości M. L., która to hipoteka przysługiwała wcześniej pozwanemu bankowi jako zabezpieczenie umowy kredytu.

Powyższe okoliczności Sąd ustalił już na podstawie niespornych twierdzeń stron oraz wydruku z elektronicznej księgi wieczystej k. 77 – uznając je za przyznane. Sąd nie badał jednak szczegółowych twierdzeń stron związanych z zarzutami nieważności czy bezskuteczności umowy kredytowej.

Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa (art. 213 § 2 kpc). Okoliczności faktyczne sprawy nie były sporne, zaś zbycie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym z pewnością stanowi zdarzenie na skutek którego należność stwierdzona tytułem nie może być egzekwowana – na rzecz dotychczasowego wierzyciela. Tym samym istniały podstawy do uwzględnienia powództwa nawet bez uznania roszczenia.

Z tej przyczyny zdaniem Sądu nie ma potrzeby badania przytoczonych w pozwie argumentów dotyczących nieważności czy bezskuteczności umowy kredytowej, które miały prowadzić do nieprawidłowego ustalenia wysokości świadczenia spełnionego tytułem wykonawczym. Tytuł w postaci bte opatrzonego klauzulą wykonalności istnieje nadal i teoretycznie mógłby zostać ponownie użyty przeciwko dłużnikowi. Jednakże zbycie wierzytelności jest zdarzeniem dającym możliwość pozbawienia tytułu wykonalności w całości niezależnie od prawidłowości wyliczenia roszczenia. Tak jak w przypadku przedawnienia roszczenia nie ma podstawy do prowadzenia dowodów na okoliczność jego wysokości (gdyż powództwo zostanie oddalone), tak samo zbycie roszczenia uzasadnia uwzględnienie powództwa opozycyjnego bez potrzeby analizowania rzeczywistej wysokości zadłużenia. Dlatego też Sąd oddalił wnioski dowodowe zmierzające do wykazywania tych okoliczności.

Sąd odstąpił od obciążania pozwanego kosztami procesu, uznając że sprawie niniejszej zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek w rozumieniu ar. 102 kpc. Rację ma powód, że uznanie powództwa w sprawach o wydanie orzeczeń koniecznych nie może prowadzić do zwolnienia z odpowiedzialności za wynik procesu (k. 156). Powództwo zostało uwzględnione, nie było zatem podstawy do uznania, że wydanie orzeczenia stało się zbędne. Jednakże w realiach sprawy niniejszej zbędne było samo wytaczanie niniejszego powództwa. Postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi zostało umorzone i dopiero wówczas roszczenie zostało zbyte. Nabywca nie może wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności kwestionowanemu tytułowi, będzie musiał wytoczyć własne powództwo o zapłatę, w którym pozwany będzie mógł podnosić wszelkie zarzuty, także służące mu względem pierwotnego wierzyciela. W tym stanie rzeczy powód winien rozważyć celowość wytaczania powództwa opartego właśnie o zarzuty dotyczące umowy zawartej z pierwotnym wierzycielem – być może uzasadnione materialnie (zwłaszcza w świetle kolejnych orzeczeń przeciw bankom w sprawach tzw. frankowych), ale nie mające formalnego znaczenia dla postępowania egzekucyjnego. Mimo uwzględnienia powództwa sytuacja powoda nie uległa zmianie; wysokość należności ustali dopiero kolejne postępowanie z udziałem nowego wierzyciela.

Dlatego też Sąd uznając wytaczanie powództwa za zbędne orzekł jak w punkcie 2 wyroku. Podstawą do przejęcia nieuiszczonych kosztów na rachunek Skarbu Państwa był art. 113 ust. 1 a contrario ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Z tych wszystkich względów należało orzec jak w sentencji.