Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XXV C 1412/13 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Warszawie z 2014-09-25

Sygn. akt XXV C 1412/13

UZASADNIENIE

Powodowie A. H. i M. H. pozwem z dnia 25 lipca 2013 r. wnieśli o zasądzenie od pozwanego Przedsiębiorstwa (...) z siedzibą w W. na ich rzecz kwoty 75 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty tytułem utraty wartości lokalu mieszkalnego i 30 000 zł tytułem kosztów rewitalizacji akustycznej tegoż lokalu nr 30 położonego przy ul. (...) w W., w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości wobec ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego im. (...)w W. uchwałą nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. Wskazali, iż ich nieruchomość znajduje się strefie Z2 obszaru ograniczonego użytkowania. Ponadto wnieśli o zasądzenie kosztów procesu ( pozew k. 4-7).

Pozwany wnosił o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych. Wniósł o oddalenie wszystkich wniosków dowodowych powodów, jako nie mających znaczenia, z uwagi na upływ terminu zawitego w związku z ustanowieniem na tym obszarze ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego im.(...) w W. na podstawie Rozporządzenia Wojewody (...) nr 50 z dnia 7 sierpnia 2007 r. (odpowiedź na pozew k. 111- 126). Jednocześnie pozwany zarzucił w odpowiedzi na pozew, iż powodowie nie wykazali aby ich lokal znajdował się w obszarze ograniczonego użytkowania z 2011 roku w strefie Z2 ( k. 113).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. H. i M. H. od 19 stycznia 2007 r., na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej, są właścicielami lokalu mieszkalnego nr 30 o pow. 52,54 m ( 2) położonego w budynku przy ul. (...) w W.. Wraz z własnością lokalu związany jest udział w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali wynoszący 5254/1852498. Dla powyższej nieruchomości Sąd Rejonowy dla W. w W. prowadzi księgę wieczystą z numerem (...). Lokal znajduje się na ostatnim piętrze budynku (niekwestionowany wydruk z księgi wieczystej lokalu nr (...) k. 16-23).

W chwili zakupu mieszkania powodowie mieli świadomość, iż lokal znajduje się w pobliżu Portu Lotniczego im. (...) w W.. Powodowie korzystają z nieruchomości w celach mieszkalnych. Nad lokalem powodów latają samoloty, w ostatnim czasie jest to bardziej uciążliwe, latają częściej, bardziej hałasują i zostawiają spaliny. Lokal został wykonany przez dewelopera, nie były wykonywane w nim żadne inne prace wyciszające. Powodowie nie chcą zmieniać miejsca zamieszkania ( przesłuchanie powodów k. 192- 196).

Powodowie pracują, mają na utrzymaniu dwoje dzieci. Powód otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w kwocie 1.270 zł, zaś pozwana w kwocie 2.250 zł. Oprócz kosztów utrzymania mieszkania i wychowania dzieci spłacają miesięczną ratę kredytu mieszkaniowego w kwocie 800 zł (oświadczenie o dochodach k. 14-15).

Powodowie nie występowali przeciwko pozwanemu z roszczeniem przed wytoczeniem niniejszego powództwa ( zeznania powodów k. 192-196).

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o powyższe dowody. Fakt przysługiwania powodom prawa własności do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) nie były sporny.

Złożone do akt sprawy dokumenty prywatne, zgodnie z art. 245 k.p.c., stanowiły jedynie dowód tego że osoby, które go podpisały złożyły oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokumentom tym jednak, w przeciwieństwie do dokumentów urzędowych (art. 244 k.p.c.) ustawa nie nadaje waloru dowodu, iż okoliczności stwierdzone w oświadczeniu są zgodne z prawdą.

Jednocześnie Sąd dał wiarę powodom co do okoliczności, iż pogorszył się ich komfort życia w związku z nasileniem działalności Przedsiębiorstwa (...) z siedzibą w W..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu, jako nieudowodnione.

Powodowie dochodzili swego żądania na podstawie art. 129 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – prawo ochrony środowiska (zwana tez dalej p.o.ś), zgodnie z którym w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę; szkoda obejmuje zmniejszenie wartości nieruchomości oraz koszty rewitalizacji akustycznej tegoż lokalu. Zastosowanie tego przepisu nastąpi w przypadkach gdy dojdzie do szkody polegającej na obniżeniu wartości nieruchomości, jeśli dojdzie do ważnego i rzeczywistego uszczuplenia jej zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości lub zmuszenia właściciela do zmiany dotychczasowego jej przeznaczenia. Szkodą podlegającą naprawieniu na podstawie powyższego przepisu jest także obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, iż właściciel nieruchomości będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje, w tym hałas.

Kwestia powyższa była przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego min. w postanowieniu z dnia 24 lutego 2010 r. (sygn. akt III CZP 128/09, LEX nr 578138), w wyroku z dnia 6 maja 2010 r. (sygn. akt II CSK 602/09, LEX nr 585768) w wyroku z dnia 25 maja 2012 r. (sygn. akt I CSK 509/11, LEX 1215402) oraz wyroku z dnia 27 czerwca 2012 r. (sygn. akt IV CSK 28/12).

Sąd Najwyższy wskazał, iż w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania pozostaje nie tylko obniżenie wartości nieruchomości, będące następstwem ograniczeń przewidzianych bezpośrednio w treści rozporządzenia o utworzeniu obszaru (zwłaszcza dotyczących ograniczeń zabudowy), lecz także obniżenie wartości nieruchomości wynikające z tego, że wskutek wejścia w życie rozporządzenia dochodzi do zawężenia granic własności (art. 140 k.c. w zw. z art. 144 k.c.) i tym samym ścieśnienia wyłącznego władztwa właściciela względem nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania. O ile bowiem właściciel przed wejściem w życie rozporządzenia mógł żądać zaniechania immisji (hałasu) przekraczającej standard ochrony środowiska, o tyle w wyniku ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania możliwości takiej został pozbawiony. Inaczej mówiąc, szkodą podlegającą naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 p.o.ś., jest także obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, iż właściciel nieruchomości będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje (np. hałas).

Zdaniem Sądu Okręgowego art. 129 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – prawo ochrony środowiska ma charakter normy szczególnej, która znajdzie pierwszeństwo w sytuacjach w niej wskazanych, przed przepisami kodeksu cywilnego.

W pierwszej kolejności należy jednak przedstawić zmieniający się stan prawny w tym zakresie.

Rozporządzeniem nr 50 Wojewody (...) z dnia 7 sierpnia 2007 r. (Dz. Urz. Woj. (...) z dnia 10 sierpnia 2007 r. nr 156, poz. 4276) został utworzony obszar ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego (...) w W.. Zgodnie z powyższym rozporządzeniem w obszarze ograniczonego użytkowania wyróżnia się strefę ograniczonej zabudowy mieszkaniowej - strefę M. Wykaz działek położonych w obszarze ograniczonego użytkowania określa załącznik nr 6 do rozporządzenia (§ 3 ust. 5 rozporządzenia). Przebieg granicy strefy M i opis przebiegu te granicy strefy M określają załączniki nr 4 i 5 do rozporządzenia (§3 ust 3 i 4 rozporządzenia).

Na mocy tego rozporządzenia w obszarze ograniczonego użytkowania zabrania się: 1) przeznaczania nowych terenów pod szpitale, domy opieki oraz zabudowę związaną ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży; 2) zmiany sposobu użytkowania budynków w całości lub w części na szpitale i domy opieki oraz na stały lub wielogodzinny pobyt dzieci i młodzieży; 3) budowy nowych szpitali, domów opieki, zabudowy związanej ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży (§ 4 ust. 1 pkt 1-3 rozporządzenia). W strefie M dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom w warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji o warunkach zabudowy( § 4 ust. 2 rozporządzenia).

W obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się wymagania techniczne dotyczące budynków, w szczególności w istniejących budynkach należy zastosować zabezpieczenia zapewniające właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach poprzez zwiększenie izolacyjności ścian zewnętrznych, okien i drzwi w ścianach zewnętrznych, dachów i stropodachów (§ 5 pkt 5 rozporządzenia).

Rozporządzenie weszło w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) (§ 7 rozporządzenia). Ogłoszenie nastąpiło w dniu 10 sierpnia 2007 r. ( Dziennik Urzędowy nr 156 Województwa (...) z 10 sierpnia 2007 r..

Z dniem 4 sierpnia 2011 r. nastąpiła zmiana przepisów prawa, albowiem weszła w życie uchwała nr 76/11 z dnia 20 czerwca 2011 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego (...) w W.. Sejmik Województwa (...) na jej mocy utworzył obszar ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego (...) w W., którego zarządcą jest Przedsiębiorstwo (...)w W. (§ 1 uchwały). (Dz. U. Województwa (...) z 20 lipca 2011 r., nr 128, poz. 4085 i 4086).

Zgodnie z uchwałą w obszarze ograniczonego użytkowania wyróżnia się dwie strefy:

1) strefę Z1, której granicę zewnętrzną wyznacza izolinia miarodajnego poziomu dźwięku 55 dB w porze nocy, od wewnątrz granica lotniska,

2) strefę Z2, której granicę wyznacza od zewnątrz izolinia miarodajnego poziomu dźwięku 50 dB w porze nocy, a od wewnątrz granica strefy Z1 (§ 4 pkt 1 i 2 uchwały),

- w strefie Z 1:

a)  zakazuje się przeznaczania terenów pod zabudowę mieszkaniową jedno-
i wielorodzinną, mieszkaniowo-usługową, zagrodową, zamieszkania zbiorowego, związaną ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, szpitale i domy opieki społecznej,

b)  zakazuje się lokalizowania budynków o funkcji mieszkaniowej, mieszkaniowo- usługowej, zagrodowej, zamieszkania zbiorowego, szpitali, domów opieki społecznej oraz o funkcjach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

c)  zakazuje się zmiany funkcji budynków istniejących na budynki o funkcji mieszkaniowej, mieszkaniowo-usługowej, zagrodowej, zamieszkania zbiorowego, szpitali, domów opieki społecznej oraz o funkcjach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży;

- w strefie Z 2:

a) zakazuje się przeznaczania terenów pod szpitale i domy opieki społecznej oraz pod zabudowę związaną ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

b) zakazuje się lokalizowania budynków o funkcji szpitali, domów opieki społecznej oraz o funkcjach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

c) zakazuje się zmiany funkcji budynków istniejących na budynki o funkcjach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, szpitali i domów opieki społecznej (§ 5 pkt 2 lit. a-c uchwały).

Nadto powyższa uchwała określa wymagania techniczne dotyczące budynków objętych obszarem ograniczonego użytkowania, w szczególności w istniejących budynkach należy zastosować zabezpieczenia zapewniające właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach (§ 6 pkt 2 uchwały).

Wykaz działek ewidencyjnych, które w całości lub w części znajdują się na terenie obszaru ograniczonego użytkowania oraz w poszczególnych strefach Z1 i Z2, określa załącznik nr 6 do uchwały (§ 10 uchwały), który odwołuje się do numerów ewidencyjnych działek.

Biorąc pod uwagę okoliczności sprawy oraz powyższe rozważania Sąd Okręgowy ocenił, iż strona powodowa nie wykazała zasadności dochodzonych roszczeń. Zgodnie z zasadą kontradyktoryjności, ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.p.c.). W tym zakresie Sąd nie miał obowiązku działać za strony z urzędu. W myśl art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Powodowie reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika nie sprostali temu obowiązkowi.

Pozwany zarzucił w odpowiedzi na pozew, iż powodowie nie wykazali aby ich lokal znajdował się w obszarze ograniczonego użytkowania z 2011 roku w strefie Z2. Z powyższym twierdzeniem należy się zgodzić albowiem powodowie reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika nie wykazali, iż faktycznie lokal powodów znajduje się w strefie obszaru ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego (...) w W., a jeśli tak to w jakiej strefie. Poza złożeniem wydruku z odpisu księgi wieczystej dotyczącego lokalu powodów profesjonalny pełnomocnik nie złożył żadnego dokumentu potwierdzającego fakt objęcia lokalu powodów strefą ograniczonego użytkowania, nie złożył odpisu z księgi wieczystej budynku, w którym znajduje się lokal powodów, a nawet nie wskazał numeru działki ewidencyjnej, na której znajduje się budynek powodów. Pomimo powyższego zarzutu strony pozwanej i udzielenia powodom przez Sąd 14 dniowego terminu na zgłoszenie ewentualnych wniosków dowodowych i dowodów strona powodowa żadnych wniosków, ani dowodów w tym zakresie nie złożyła (zarządzenie k. 158).

Dodatkowo w piśmie z dnia 25 kwietnia 2014 r. pełnomocnik powodów zaprzeczył wszystkim zarzutom strony pozwanej, lecz wniosków dowodowych w tym zakresie nie zgłosił. Zaprzeczył też twierdzeniu, iż wejście w życie uchwały nr 76/11 nie wprowadziło nowych ograniczeń w odniesieniu do nieruchomości, na której znajduje się lokal mieszkalny powodów. Jednakże to powodowie byli zobowiązani do wykazania zasadności swoich roszczeń (pismo k. 161-166).

Wniosek pełnomocnika powodów złożony na rozprawie w dniu 29.08.2014 roku o udzielenie terminu na złożenie stosownych dowodów Sąd oddalił, jako złożony po upływie zakreślonego terminu, albowiem strona miała możliwość jego złożenia w pozwie i w dalszym piśmie procesowym z dnia 25 kwietnia 2014 r., stanowiącym odpowiedź na zarządzenie Sądu wzywające do ustosunkowania się do twierdzeń i zarzutów pozwanego zawartych w odpowiedzi na pozew (art. 207 par. 5 k.p.c.). Powyższego powodowie nie uczynili, a jednocześnie na rozprawie nie potwierdzili, iż ich lokal znajduje się w budynku położonym na działce ewidencyjnej nr (...), jak sugerował w odpowiedzi na pozew pozwany.

Powyższe uniemożliwiło sądowi weryfikację, czy istotnie lokal powodów znajduje się w strefie ograniczonego użytkowania utworzonego na mocy uchwały nr 76/11 z dnia 20 czerwca 2011 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego (...) w W. Sejmik Województwa (...), na co powołują się powodowie w pozwie oraz czy znajdował się w tej strefie wcześniej na mocy rozporządzenia nr 50 z dnia 7 sierpnia 2007 r. Wojewody (...) w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego (...) w W., na co z kolei powołuje się pozwany. Bez określenia jednoznacznego numeru działki, na której leży nieruchomość powodów nie było możliwe pozytywne rozstrzygnięcie żądania powodów.

Wskazać także należy, iż uchwała nr 76/11 z dnia 20 czerwca 2011 r. wyznaczając obszar ograniczonego użytkowania powołuje się na wykaz konkretnych działek ewidencyjnych, które w całości lub w części znajdują się na terenie obszaru ograniczonego użytkowania oraz w poszczególnych strefach Z1 i Z2, powyższe określa załącznik nr 6 do uchwały (§ 10 uchwały). Sama mapa, na którą powołuje się pełnomocnik powodów nie może być dowodem rozstrzygającym w tej sprawie. Powodowie nie wykazali, na jakiej działce znajduje się ich nieruchomość, a w konsekwencji czy działka ta w całości lub w części znajduje się w strefie ograniczonego użytkowania. Nadto skoro powyższa uchwała określa także wymagania techniczne dotyczące budynków objętych obszarem ograniczonego użytkowania, w zależności od tego w której strefie budynek jest położony, nie można dokonać właściwej oceny ani analizy porównawczej.

Trzeba bowiem mieć na uwadze, iż gdyby istotnie lokal powodów leżał, jak twierdzą, w strefie Z2, to obszar ten byłby objęty po raz drugi obszarem ograniczonym użytkowaniem. Oceniając zatem zasadność żądania powodów w zakresie kosztów rewitalizacji powodowie musieli by wykazać, iż w ich lokalu został zapewniony właściwy klimat akustyczny poprzez zwiększenie izolacyjności ścian zewnętrznych, okien i drzwi w ścianach zewnętrznych, dachów i stropodachów, zgodnie § 5 pkt 5 rozporządzenia nr 50 z dnia 7 sierpnia 2007 r. Wojewody (...), który wprowadził taki obowiązek.

Wobec powyższego wnioski dowodowe w zakresie dopuszczenia dowodu z opinii biegłego zgłoszone przez powodów w pozwie podlegały oddaleniu, jako niecelowe. Jednocześnie zakreślona biegłym przez pełnomocnika powodów teza dowodowa, nie udzieliłaby odpowiedzi na fakty, mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, a w konsekwencji nie mogłaby doprowadzić do wykazania szkody powodów.

Gdyby nawet przyjąć, czego powodowie nie wykazali, iż budynek mieszkaniowy powodów znajduje się na terenie działki ewidencyjnej nr (...) z obrębu 2-11-15, to stosownie do treści rozporządzenia nr 50, w części znajdowała się w strefie M ( załącznik nr 6 do rozporządzenia Wojewody (...) z dnia 7 sierpnia 2007 r. wydruk k. 138-140).

Natomiast zgodnie z załącznikiem nr 6 do uchwały nr 76/11 z dnia 20 czerwca 2011 r. Sejmiku Województwa (...) nieruchomość obejmująca działkę ewidencyjną nr (...) z obrębu 2-11-15 w całości znajduje się w obszarze ograniczonego użytkowania, a jej część w strefie Z 2. ( złącznik nr 6 do uchwały nr 76/11 z dnia 20 czerwca 2011 r. Sejmiku Województwa (...) ).

Należy zaznaczyć, iż strefa M była strefą wyznaczoną w obszarze ograniczonego użytkowania o największych ograniczeniach tj. z zakazami funkcji mieszkaniowych. Aktualnie zakazy te dotycząca wyłącznie strefy Z1 ujętej w załączniku do uchwały Sejmiku Województwa (...). Strefa Z2, na którą wskazują powodowie nie zawiera zakazu dotyczących funkcji mieszkaniowych.

Powyższe zatem nie wskazuje, że doszło do zwiększenia obszaru działki objętego strefą ograniczonego użytkowania, w tym w strefie obejmującej zakazy związane z celami mieszkaniowym.

Należy wskazać, że niniejsze roszczenie przysługuje w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości ( art. 129 ust 4 w/w ustawy).

Termin do zgłoszenia roszczeń, o którym mowa w art. 129 ust. 4 p.o.ś., jest terminem zawitym. Jego niedochowanie powoduje wygaśnięcie roszczenia, a fakt upływu tego terminu sąd ma obowiązek wziąć pod uwagę z urzędu ( wyrok SN z dnia 10 października 2008 r., II CSK 216/08, LEX nr 577165; wyrok SN z dnia 21 sierpnia 2013 r., II CSK 578/12, LEX nr 1389001).

W przepisie tym ustawodawca określił termin, w którym można wystąpić z tym żądaniem (żądaniem zapłaty odszkodowania za poniesioną szkodę). W przepisie tym, ani żadnym innym zawartym w tej ustawie ustawodawca nie określił, że termin, o którym mowa w art. 129 ust. 4 tej ustawy jest terminem przedawnienia. Przepis ten przewiduje krótki - bo zaledwie dwuletni - termin do dochodzenia roszczeń, o których mowa w art. 129 ust. 1-3 ustawy liczony jednolicie od chwili wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości.

Gdy ograniczenie sposobu korzystania ze środowiska jest następstwem ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania (art. 135 ustawy prawo ochrony środowiska), to dochodzenie roszczeń wymienionych w art. 129 ust. 1-3 ustawy odbywa się w trybie przewidzianym w art. 136 ust. 1 ustawy, przewidującym właściwość sądów powszechnych.

Przepis art. 129 ust. 4 w związku z art. 136 ust. 1 p.o.ś. według stanu, jaki obowiązywał od dnia 28 lipca 2005 r., należy interpretować w ten sposób, że - w przypadku ograniczeń korzystania z nieruchomości będących następstwem utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania (art. 135 ustawy) - roszczenia, o których mowa w tym przepisie należy zgłosić w terminie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego do obowiązanego do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości, o którym mowa w art. 136 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Skoro, bowiem ustawodawca z jednej strony zakreślił krótki (2 letni) termin do zgłoszenia żądań, o których mowa w art. 129 ust. 1-3 ustawy, z drugiej zaś określił obowiązek ich zgłoszenia określonemu podmiotowi zobowiązanemu do ich realizacji, o których mowa w art. 136 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska, przed wystąpieniem z tymi roszczeniami na drogę sądową, to termin, o którym mowa w art. 129 ust. 4 należy uznać za termin zawity do zgłoszenia tych żądań obowiązanemu do ich realizacji w celu zachowania prawa dochodzenia tych roszczeń przed sądem.

Wniosek ten jest tym bardziej uzasadniony, jeżeli uwzględni się, że ustawodawca nie określił terminu, w ciągu którego obowiązany do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości, o którym mowa w art. 136 ust. 2 tej ustawy, jest zobowiązany zająć stanowisko co do zasadności żądań zgłoszonych przez poszkodowanego. Taką interpretację charakteru terminu, o którym mowa w art. 129 ust. 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. prawo ochrony środowiska wzmacnia także wykładnia językowa tego przepisu, w którym jest mowa o wystąpieniu z roszczeniami, co znaczeniowo jest terminem szerszym od terminu dochodzenia roszczeń i mieści w sobie także zgłoszenie przez poszkodowanego ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości żądań, o których mowa w art. 129 ust. 1-3 ustawy ( por. uzasadnienie wyroku SN z 10.10.2008 r. II CSK 216/08.).

Początek biegu terminu z art. 129 ust. 4. ustawy prawo ochrony środowiska związany jest z wejściem w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości.

Należy wskazać, iż rozporządzenie nr 50 Wojewody (...) weszło w życie w 2007 r. zaś uchwała Sejmiku Województwa (...) dopiero w 2011 r.

Powodowie twierdzą, iż ich nieruchomość znalazła się w strefie Z2, która jest mniej rygorystyczna w porównaniu ze strefą M, jaką ustanawiało uprzednio rozporządzenie nr 50 Wojewody (...). W strefie Z2 nie istnieją, bowiem zakazy dotyczące zabudowy mieszkaniowej w ograniczonym obszarze użytkowania, w porównaniu ze strefą M, wynikającą z uprzedniego aktu.

Skoro sposób korzystania powodów z nieruchomości został już ograniczony wcześniej na skutek wejścia w życie rozporządzenia nr 50 Wojewody (...), zastąpionego przez późniejszą uchwałę Sejmiku Województwa (...), przy czym akt późniejszy nie skutkuje ograniczeniem sposobu korzystania z określonej nieruchomości w zakresie szerszym, niż akt pierwotny, to jedynie rozporządzenie nr 50 uznawać należy za akt powodujący ograniczenie sposobu korzystania z danej nieruchomości powodów, od którego wejścia w życie należy liczyć dwuletni termin z art. 129 ust. 4 ustawy prawo ochrony środowiska.

Na marginesie można zaznaczyć, iż rozporządzenie nr 50 w przedmiocie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania nie utraciło mocy obowiązującej z nowelizacją art. 135 ust. 2 p.o.ś., która weszła w życie w dniu 15 listopada 2008 r. Skoro nie zostały wydane nowe przepisy wykonawcze do ustawy dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, ze zm.) precyzujące przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, to oznacza, iż pojęcie to należy odnosić do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko określonych w dotychczasowym rozporządzeniu z dnia 9 listopada 2004 r., i dlatego materialnoprawny zakres spraw przekazanych do uregulowania aktem o utworzeniu obszaru ograniczonego użytkowania określony w art. 135 ust. 2 p.o.ś., jaki obowiązywał przed dniem 15 listopada 2008 r., nie uległ zmianie na skutek nowelizacji tego przepisu. Nie uległy także zmianie wytyczne zawarte w art. 135 ust. 2 p.o.ś. ( wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 31 sierpnia 2009 r. IV SA/Wa 2569/07 ).

Rozporządzenie nr 50, wydane na podstawie art. 135 ust. 2 p.o.ś., nie utraciło mocy, mimo kolejnych zmian tego przepisu, aż do momentu wejścia w życie uchwały nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. ( uzasadnienie wyroku SN z dnia 25 maja 2012 r., I CSK 509/11, OSNC nr 2 z 2013 r., poz. 26).

Skoro jak wyżej wskazano, dwuletni termin na zgłoszenie roszczeń z art. 129 ust. 4 p.o.ś. liczyć należy od wejścia w życie rozporządzenia Wojewody (...) nr 50 z dnia 7 sierpnia 2007 tj., to bieg terminu rozpoczął się dnia 25 sierpnia 2007 r.

Z kolei uchwała nr 76/11 nie nałożyła na powodów (na przysługujące powodom prawa do nieruchomości) jakichkolwiek ograniczeń, wykraczających ponad te, które wynikały z rozporządzenia nr 50, wręcz przeciwnie ograniczenia zostały zmniejszone. ( warunki ze strefy M i ze strefy Z2).

Powództwo podlegałoby zatem oddaleniu także z tej przyczyny, że roszczenia powodów wygasły z dniem 15 sierpnia 2009 r., jak przyznali sami powodowie pierwszy raz z roszczeniami wystąpili poprzez złożenie powództwa w przedmiotowej sprawie tj. w dniu 25 lipca 2013 r. nie zgłaszając ich uprzednio obowiązanemu.

Sąd Okręgowy podziela pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w wyroku z dnia 27 czerwca 2012 r. IV CSK 28/12 (LEX nr 1228596), iż odpowiedzialność odszkodowawczą, o której mowa w art. 129 p.o.ś., przewidziano nie za samo ograniczenie i nie za każde ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. Odszkodowanie nie rekompensuje zmiany dotychczasowej sytuacji właściciela nieruchomości, a tym bardziej utrzymywania już istniejących ograniczeń w przypadku zmiany aktu prawnego. Odszkodowanie służy bowiem za konkretną szkodę, która powstała w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości, a nie za samo ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. Konieczną przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej jest więc szkoda, której źródłem jest rozporządzenie lub akt prawa miejscowego powodujący ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. Szkoda ma być normalnym następstwem wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego wprowadzającego ograniczenia w sposobie korzystania z nieruchomości. Szkoda taka może powstać, gdy akt prawa miejscowego wprowadza nowe lub zwiększa dotychczasowe ograniczenia co do sposobu korzystania z nieruchomości lub też przedłuża na kolejny okres ograniczenia, które zostały wprowadzone na określony czas. Szkoda nie powstaje, gdy kolejny akt prawny utrzymuje zakres ograniczeń na dotychczasowym poziomie (jak poprzednio obowiązujący).

Podobne stanowisko Sąd Najwyższy zawarł w wyroku z dnia 12 kwietnia 2013 roku IV CSK 608/12 9 LEX nr 1347892), stwierdzając, iż art. 129 ust. 2 p.o.ś. przyznaje odszkodowanie za szkodę spowodowaną wejściem w życie aktu prawnego wprowadzającego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości w dotychczasowy sposób lub w sposób zgodny z dotychczasowym jej przeznaczeniem, szkoda podlegająca naprawieniu na podstawie tego przepisu nie powstaje, gdy kolejny akt prawa miejscowego utrzymuje dotychczasowe ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości.

Wobec powyższego Sąd orzekł jak w sentencji.

O kosztach procesu Sąd postanowił na zasadzie art. 102 k.p.c. zważywszy na sytuację finansową powodów, którzy mają na utrzymaniu dwoje dzieci, zostali częściowo zwolnieni od kosztów sądowych, a oprócz kosztów utrzymania mieszkania oraz kosztów utrzymania i wychowywania dzieci spłacają miesięczną ratę kredytu mieszkaniowego w kwocie 800 zł.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Paula Wiaterska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Data wytworzenia informacji: