Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

POSTANOWIENIE

Dnia 20 stycznia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Sylwia J. Łuczak

po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2017 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa D. W. PESEL nr (...)

przeciwko J. P. PESEL nr (...)

o ochronę dóbr osobistych - w przedmiocie wniosku o udzielenie zabezpieczenia

postanawia:

1.  nakazać J. P. usunięcie na czas trwania niniejszego postępowania z serwisu internetowego (...) wpisu autorstwa J. P. z 02 października 2016 r. o treści „(...)” wraz z wizerunkiem D. W., znajdujących się pod adresem URL: (...)

2.  zagrozić obowiązanemu nakazaniem zapłaty na rzecz uprawnionej kwoty 100 (sto) złotych za każdy dzień naruszania obowiązku określonego w punkcie 1. sentencji postanowienia,

3.  oddalić wniosek w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

W pozwie z 24 listopada 2016 r. (k. 2-19) powódka wniosła o zobowiązanie pozwanego do złożenia oświadczeń o określonej treści i formie przepraszających powódkę za naruszenie jej dóbr osobistych w postaci dobrego imienia, godności, intymności, do których doszło w związku z opublikowanym przez pozwanego na portalu internetowym (...) w dniu 02 października 2016 r. obraźliwym komentarzem dotyczącym osoby powódki. D. W. wystąpiła nadto o nakazanie pozwanemu usunięcia obraźliwego wpisu z konta pozwanego na ww. portalu społecznościowym oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz Stowarzyszenia (...) z siedzibą w W. kwoty 25 000 zł.

Wraz z pozwem powódka wystąpiła z wnioskiem o zabezpieczenie roszczenia o zaniechanie naruszenia dóbr osobistych powódki w postaci usunięcia z serwisu (...) wpisu J. P. z 02 października 2016 r. poprzez nakazanie pozwanemu J. P. usunięcie ww. wpisu na czas trwania postępowania.

Uzasadniając przedmiotowy wniosek, powódka podała, iż brak zabezpieczenia roszczenia powódki uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania. Sporny wpis pozwanego od daty publikacji jest dostępny publicznie na ww. portalu, a jego treść w sposób wyjątkowo dotkliwy narusza cześć powódki.

Dalsza dostępność materiału godzącego w dobra osobiste powódki niewątpliwie będzie miała swój rezultat w pogłębieniu skutków naruszenia dóbr osobistych, w szczególności poprzez zwiększenie kręgu odbiorców wpisu pozwanego.

Sąd ustalił i zważył, co następuje.

Wniosek powódki zasługiwał na uwzględnienie.

Przepis art. 730 § 1 k.p.c. stanowi, że w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd można żądać udzielenia zabezpieczenia.

Artykuł 730 ¹ § 1 k.p.c. wskazuje natomiast przesłanki, od których uzależnione jest udzielenie zabezpieczenia. Zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.

Celem udzielenia zabezpieczenia jest zwiększenie skuteczności postępowania cywilnego poprzez zapewnienie, że pomimo czasu koniecznego dla rozstrzygnięcia sprawy, możliwe będzie osiągnięcie celów postępowania, a wykonanie zapadłego orzeczenia nie będzie poważnie utrudnione.

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą uprawdopodobnienie roszczenia przez wnioskodawcę oznacza przytoczenie takich okoliczności, z których będzie wynikać, że roszczenie mu przysługuje. Przesłanka ta będzie spełniona, jeśli wnioskodawca przedstawi materiał, niekoniecznie spełniający wymogi stawiane przez przepisy o postępowaniu dowodowym, z którego można jednak wnosić ze znacznym stopniem prawdopodobieństwa, że roszczenie rzeczywiście istnieje.

Uprawdopodobnienie jest łagodniejszym od udowodnienia, pod względem formalnym, sposobem wykazania dochodzonego roszczenia. Z twierdzeń pozwu prima facie powinno wynikać, że powód ma rację (por. postanowienie SA w Rzeszowie z 27 grudnia 2013 r. I ACz 984/13 - LEX nr 1430748, postanowienie SA we Wrocławiu z 23 stycznia 2012 r. I ACz 82/12 - LEX nr 1108797).

Istnienie roszczenia o ochronę dóbr osobistych zależne jest od wystąpienia trzech przesłanek:

- po pierwsze istnienie dobra osobistego podlegającego ochronie,

- po drugie zagrożenia lub naruszenia tego dobra,

- po trzecie bezprawności działania naruszającego.

Pierwsze dwie przesłanki zobowiązana jest wykazać powódka. Co do bezprawności naruszenia, art. 24 k.c. formułuje możliwe do obalenia domniemanie, że każde naruszenie dóbr osobistych jest bezprawne.

Powódka winna zatem uprawdopodobnić istnienie dobra osobistego, które zostało naruszone i zagrożenie lub naruszenie tego dobra. Jednakże nawet w przypadku spełnienia tych dwóch przesłanek, o uprawdopodobnionym roszczeniu o ochronę dóbr osobistych można mówić tylko wtedy, gdy działanie pozwanego uzna się za bezprawne.

Nie ulega wątpliwości, że polski porządek prawny chroni dobra osobiste, w postaci dobrego imienia, godności, intymności.

W niniejszym postępowaniu powódka upatrywała naruszenia jej dóbr osobistych poprzez zamieszczenie w dniu 02 października 2016 r. na profilu pozwanego J. P. (znanego polskiego pisarza fantasy) na portalu społecznościowym (...) wpisu o treści nawiązującej do wypowiedzi na łamach (...) D. W. (wraz z odesłaniem do materiału wideo), w którym powódka zachęca kobiety do udziału w dniu 03 października 2016 r. w tzw. czarnym proteście, w którym manifestowano dezaprobatę dla projektów ustawodawczych, mających na celu zaostrzenie prawa aborcyjnego w Polsce (vide: wydruki ze strony internetowej (...)– k. 31-35 – załącznik nr 4 do pozwu; tweet pozwanego z 02 listopada 2016 r. – k. 58 - załącznik nr 10 do pozwu).

Rozpoznając przedmiotowy wniosek należało również mieć na uwadze, iż zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, chyba że ustawa stanowi inaczej (art. 731 k.p.c.). Ustawa stanowi inaczej w art. 755 § 2 ¹ k.p.c., zgodnie z którym przepisu art. 731 nie stosuje się, jeżeli zabezpieczenie jest konieczne dla odwrócenia grożącej szkody lub innych niekorzystnych dla uprawnionego skutków.

W celu usunięcia skutków naruszeń dóbr osobistych, powódka domagała się w pozwie m.in. usunięcia ww. wpisu na czas trwania niniejszego postępowania i zagrożenie pozwanemu na wypadek naruszenia obowiązku określonego w postanowieniu w przedmiocie zabezpieczenia nakazaniem zapłaty na swoją rzecz kwoty 1 000 zł za każdy dzień trwania stanu sprzecznego z postanowieniem wydanym w przedmiocie zabezpieczenia.

W ocenie Sądu, zważywszy na sposób skonstruowania przez pozwanego przedmiotowej wypowiedzi, należało uznać, iż mogła ona naruszać wskazywane we wniosku dobro osobiste D. W. w postaci intymności.

Nie może ulegać wątpliwości, iż dyskusja nad możliwością zaostrzenia prawa aborcyjnego w Polsce w ostatnim kwartale poprzedniego roku, wywołała medialną burzę oraz reakcję części społeczeństwa niezadowolonej z potencjalnych zmian ustawodawczych.

Powódka, będąca znaną dziennikarką telewizyjną, decydując się na zabranie głosu w tak delikatnej i budzącej tyle skrajnych emocji sprawie, w sposób przyjęty na łamach ww. dziennika, w której także w sposób emocjonalny feruje ostre oceny względem osób przedstawiających odmienny światopogląd w sprawie aborcji, niewątpliwie musiała się liczyć z równie ostrą kontrreakcją środowiska, które krytykuje.

Jednakże odpowiedź pozwanego z 02 października 2016 r. nie stanowiła merytorycznego ustosunkowania się do wypowiedzi powódki, lecz była atakiem in personam, mogącym naruszać jej dobro osobiste. Wypowiedź pozwanego przekraczała bowiem granice kultury osobistej oraz dozwolonej krytyki względem osoby o odmiennym światopoglądzie (bez względu na sposób wypowiedzi tej osoby w danym przedmiocie).

Ze sposobu sformułowania tejże wypowiedzi pozwanego nie można natomiast wywnioskować, aby miała ona na celu ochronę wyższego dobra, jakim jest życie nienarodzonych dzieci, czy też była to reakcja nastawiona na wywołanie dodatkowej sensacji wśród zwolenników obu stron tegoż konfliktu o podłożu etycznym i moralnym. Sąd zobowiązał w tym celu pozwanego do ustosunkowania się do wniosku o zabezpieczenie, jednakże obowiązany nie wywiązał się z nałożonego obowiązku.

Wskazany sposób zabezpieczenia jest uzasadniony ze względu na powszechną dostępność spornego wpisu na profilu pozwanego na ww. portalu internetowym.

Dalsza dostępność i powielanie materiału godzącego w dobro osobiste powódki, może przyczynić się do zwiększenia kręgu odbiorców kontrowersyjnej wypowiedzi, godząc tym samym w wizerunek powódki, będącej osobą publiczną.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w punkcie 1. sentencji postanowienia.

Stosownie do art. 756 ² § 1 pkt 1 k.p.c., uwzględniając wniosek o zabezpieczenie przez uregulowanie stosunków na czas trwania postępowania, sąd, na wniosek uprawnionego, może w postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia zagrozić obowiązanemu nakazaniem zapłaty określonej sumy pieniężnej na rzecz uprawnionego, na wypadek naruszenia obowiązków określonych w tym postanowieniu.

Rozpatrując wniosek powódki na podstawie tejże normy prawnej Sąd miał na uwadze, iż zabezpieczenie nowacyjne, do którego należy zabezpieczenie roszczeń niepieniężnych ma na celu unormowanie stosunków między stronami na czas trwania właściwego postępowania rozpoznawczego.

Jedynym skutecznym środkiem zapewniającym i mobilizującym jednocześnie obowiązanego do wykonania nałożonego obowiązku (w przypadku jego oporu) i tym samym zapewniającego realizację czasowej ochrony uprawnionego jest zagrożenie obowiązanemu określoną sankcją majątkową za naruszenie ustanowionego zakazu we właściwym postępowaniu egzekucyjnym.

Ustalając wymiar sumy przymusowej Sąd miał na uwadze, iż zagrożenie zapłatą kwoty 1 000 zł za każdy dzień zwłoki w wykonaniu nałożonego obowiązku, byłoby zbyt daleko idącą sankcją na obecnym etapie postępowania w stosunku do obowiązanego. Dlatego też Sąd uznał, iż kwotą odpowiednią będzie kwota 100 zł, która nie obciąży nadmiernie obowiązanego, a jednocześnie stanowi odpowiedni bodziec finansowy dla dobrowolnego wykonania przez pozwanego nałożonego obowiązku.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w punkcie 2. sentencji postanowienia.

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

20.01.2017 r.