Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XXV C 1931/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2016-10-04

Sygn. akt XXVC 1931/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 października 2016 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie w XXV Wydziale Cywilnym

w składzie: SSR del. Adam Mitkiewicz

protokolant: Martyna Sajdak

po rozpoznaniu w dniu 28 września 2016 roku w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa G. B.

przeciwko (...) Bank S.A. w W.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

I. oddala powództwo.

II. odstępuje od obciążania powódki kosztami procesu.

Sygn. akt. XXV C 1931/15

UZASADNIENIE

W dniu 14 września 2015 r. G. B. wniosła pozew przeciwko (...) Bank S.A. z siedzibą w W. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego
w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...)z dnia 19 maja 2014 r. opiewającego na kwotę 165.354,00 zł, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 18 czerwca 2014 r. wydanym przez Sąd Rejonowy (...) w W. w sprawie o sygn. akt I Co 1104/14.

W uzasadnieniu wskazała, że kwestionuje wysokość zobowiązania wobec pozwanego (...) Banku S.A., jak również podniosła, że klauzula wykonalności została wystawiona zaocznie z pominięciem jej prawa, jako powódki, do obrony. Powódka podniosła, że prowadzona egzekucja na podstawie dokumentu, który nie jest orzeczeniem sądu, i który wskazuje na istnienie zobowiązania na podstawie twierdzenia tylko jednej strony pozbawia ją prawa do obrony całego dorobku życiowego, godząc w zasadę równości oraz naruszając zasady współżycia społecznego.

Pozwany w odpowiedzi na pozew zakwestionował zarzuty podnoszone w pozwie
i wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że powódka nie przedstawiła merytorycznych argumentów oraz nie powołała dowodów, które wskazywałyby na zasadność pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności. W ocenie pozwanego powódka nie wykazała zaistnienia
w przedmiotowej sprawie przesłanek, wskazanych w art. 840 §1 k.p.c., które uzasadniałyby jej żądanie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności. Pozwany podniósł,
że w związku z zawarciem umowy kredytu powódka była zobowiązana do spłat kredytu
w terminach wskazanych w przyjętym przez strony harmonogramie spłat. Powódka nie uiszczała spłat w określonych terminach, wobec czego konieczne było wypowiedzenie umowy kredytu oraz przymusowe dochodzenie wymagalnej kwoty.
W toku postępowania, w piśmie z dnia 26 lutego 2016 r., powódka podniosła, że nie została poinformowana o podstawie i sposobie wyliczenia wysokości wierzytelności wskazanych w umowie porozumienia. Wskazała również, że (...) Bank (...) S.A.
nie wypowiedział jej umowy pożyczki.

W ocenie powódki nie doszło pomiędzy nią a (...) Bank (...) S.A. do zawarcia umowy bankowej choć wskazała, że zaciągnęła zobowiązanie pieniężne w (...) Bank (...) S.A., na podstawie którego zobowiązała się do zapłaty ustalonej kwoty w ratach, prawidłowo wykonywała swoje zobowiązania z tytułu umowy zawartej
z bankiem, nie było podstaw do jej wypowiedzenia. W rezultacie czego
w dniu zawarcia umowy cesji pomiędzy (...) Bank (...) S.A. a pozwanym wierzytelność była w części wymagalna i w całości nieprzedawniona.

Jednocześnie powódka podniosła zarzut przedawnienia roszczeń pozwanego wskazując, że wymagalność ostatniej raty jej zadłużenia powstała w dniu 23 lipca 2010 r., wobec czego okres przedawnienia ostatniej raty upłynął w dniu 23 lipca 2013 r.

Powódka wskazała, że umowy porozumienia z dnia 15 października 2010 r. oraz
17 stycznia 2013 r., zawarte pomiędzy nią a pozwanym, są nieważne i nie wywołują jakichkolwiek skutków prawnych.

Podniesione zostały również kolejne zarzuty wskazujące na nieważność Umowy porozumienia. W ocenie powódki Umowa porozumienia miała na celu obejście ustawy
w rozumieniu art. 58 §1 k.c. Wbrew ustawowemu zakazowi anatocyzmu pozwany na mocy wskazanej umowy narzucił powódce obowiązek zapłaty odsetek od zaległych odsetek. Nieważność miała również zachodzić ze względu na jej sprzeczność z zasadami współżycia społecznego w rozumieniu art. 58 §2 k.c., gdyż umowa była rażąco niekorzystna dla powódki i określała prawa i obowiązki stron w sposób niemożliwy do zaakceptowania w relacji przedsiębiorcy z konsumentem.

Powódka podkreśliła również, że regularnie spłacała należne raty, a ostatnia rata przed zawarciem Umowy porozumienia z dnia 15 października 2010 r. została zapłacona 15 lipca 2010 r. Następna rata, wymagalna w dniu 15 sierpnia 2010 r., nie została zapłacona
w terminie. W okresie między 15 sierpnia a 15 października 2010 r. pozwany miał stosować wobec powódki niezgodne z prawem praktyki windykacyjne, które doprowadziły ją do stanu depresji i myśli samobójczych.

Kolejnym podniesionym przez stronę powodową zarzutem było wymuszenie przez pozwanego zawarcia Umowy porozumienia z dnia 15 października 2010 r. Pomimo zawartego w umowie wyliczenia poziomu zadłużenia, które w ocenie powódki było krzywdzące, powódka zawarła umowę obawiając się konsekwencji jej nie zawarcia. Powódka wskazała, że pozostawała w błędnym przeświadczeniu o istnieniu konieczności zawarcia Umowy porozumienia wywołanym przez pozwanego.

Powódka zakwestionowała wysokość roszczenia jakie zostało określone w Umowie porozumienia jako wierzytelność przysługująca pozwanemu. W ocenie powódki kwota wierzytelności została podstępnie zawyżona, co mogło doprowadzić powódkę do podpisania umowy pod wpływem błędu co do wysokości zaległych zobowiązań.

Pismem z dnia 17 sierpnia 2016 r. powódka uchyliła się od skutków prawnych wszelkich oświadczeń woli, które zostały złożone pozwanemu pod wpływem błędu. Błąd polegać miał na przekonaniu pozwanej, że doszło do skutecznego przeniesienia wierzytelności przysługującej (...) Bank (...) S.A. z tytułu umowy pożyczki
nr (...) na rzecz pozwanego (...) Bank S.A. Pozwana podniosła, że uchyla się
w szczególności od oświadczeń woli, w wyniku których doszło do zawarcia z pozwanym porozumienia restrukturyzacyjnego (...) z dnia 15 października 2010 r.
oraz porozumienia restrukturyzacyjnego konsolidacyjnego nr (...) z dnia 17 stycznia 2013 r., jak również wszelkich oświadczeń związanych z błędnym przekonaniem powódki,
że pozwanemu przysługuje roszczenie o zapłatę wynikające z umowy pożyczki nr (...) zawartej z (...) Bank (...) S.A w W..

Pismem z dnia 28 września 2016 r. powódka podniosła zarzut potrącenia przysługującej jej wierzytelności wynikającej z umowy nr (...) z dnia 17 stycznia 2013 r. o wypłatę środków w kwocie udzielonego kredytu tj. 82.677 zł z wierzytelnością pozwanego przysługującą mu względem powódki na podstawie umowy kredytu nr (...) z dnia 17 stycznia 2013 r. w kwocie 78.773,94 zł, do kwoty niższej. Wskazała, że posiada wobec powoda wierzytelność wynikającą z umowy zawartej z nim w dniu 17.01.2013r. ponieważ pozwany nie wypłacił jej kwoty udzielonego kredytu wynikającej z tej umowy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 kwietnia 2009 r. G. B. zawarła z (...) Bank (...) S.A. umowę pożyczki nr (...) (k. 76). Integralnymi częściami umowy pożyczki (kredytu) były załączniki do umowy pożyczki, tj.: Ogólne Warunki Umowy Pożyczki w (...) Bank (...) S.A. („OWUP”) oraz Harmonogram spłat kredytu nr (...) oraz Wyciąg z Tabeli opłat i prowizji kredytów detalicznych (...) Bank (...) S.A. obowiązujących od dnia 15 marca 2009 r ( k.77-79).

W dniu 28 sierpnia 2009 r. pomiędzy (...) Bank (...) S.A. a (...) Bank S.A.

z siedzibą w W. doszło do zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności (cesji) dotyczącej sprzedaży pożyczek gotówkowych i kredytów konsumenckich udzielonych przez (...) Bank (...) S.A. Wskazana umowa dotyczyła m.in. umowy pożyczki nr (...) ( k.214, k.216-232) .

W dniu 15 października 2010 r. pomiędzy pozwanym (...) Bank S.A. z siedzibą
w W. a powódką G. B. doszło do zawarcia Umowy porozumienia
nr (...), w którym strony zgodnie oświadczyły o sumie zadłużenia z tytułu udzielonej pożyczki nr (...), która na dzień niniejszego postanowienia wynosiła 75.019,90 zł ( k.80). Strony ustaliły, że wskazane zadłużenie zostanie spłacone w ratach zgodnie z zaakceptowanym przez strony nowym harmonogramem spłat. Harmonogram zakładał wydłużenie okresu kredytowania do 120 rat, zaś wysokość miesięcznej raty uległa obniżeniu z 2.155,02 zł do kwoty 1.360 zł ( k.95-97).

W okresie obowiązywania nowego harmonogramu powódka nieterminowo wpłacała na rzecz pozwanego kwoty nieodpowiadające kwotom wskazanym w harmonogramie ( k.131-139).

W dniu 17 stycznia 2013 r. pomiędzy stronami doszło do zawarcia Umowy porozumienia nr (...) (restrukturyzacyjnego konsolidacyjnego), którego celem była restrukturyzacja zobowiązania (wymagalnego) powódki wobec pozwanego ( k.83). W dniu podpisania niniejszego porozumienia zobowiązania powódki wobec pozwanego wynosiły łącznie 82.677 zł i wynikały z umowy nr (...) zawartej w dniu 23 kwietnia 2009 r.

Na mocy porozumienia pozwany udzielił powódce kredytu w wysokości równej sumie zobowiązań wynikających z umowy nr (...), który w pierwszej kolejności został przeznaczony na spłatę wskazanych zobowiązań. Umowa nr (...), w dniu podpisania niniejszego porozumienia, została rozwiązana. Porozumienie określało sposób spłaty kredytu, wyznaczając datę spłaty pierwszej raty na dzień 25 lutego 2013 r. Harmonogram spłat zakładał okres kredytowania na 120 rat, zaś wysokość miesięcznej raty wynosiła 878,96 zł ( k.184-185).

Powódka w dniu 25 lutego 2013 r. wpłaciła na rzecz pozwanego ratę w wysokości 880,00 zł ( k.130).

W kolejnych miesiącach tj. od marca do sierpnia 2013 r. powódka wpłacała na rzecz pozwanego raty niższe od ustalonych w harmonogramie spłat ( k.124-129). Powódka nie uiściła raty wymagalnej za miesiąc wrzesień. W październiku powódka w terminie wpłaciła ratę niższą od zakładanej w harmonogramie spłat ( k. 123). Od listopada 2013 r. powódka nieterminowo wpłacała na rzecz pozwanego kwoty dużo niższe od zakładanych
w harmonogramie spłat ( k. 116-122).

W dniu 24 lutego 2014 r. pozwany wypowiedział powódce Umowę o
o kredyt konsolidacyjny nr (...), z uwagi na niedotrzymanie przez powódkę warunków Umowy i nieuregulowania zaległości w wysokości 1.804,45 zł.

Pozwany wyznaczył powódce 30-dniowy termin na spłatę zadłużenia przeterminowanego,

po upływie którego w przypadku braku spłaty zadłużenia, miał skorzystać z przysługującego prawa do wszczęcia postępowania sądowo-egzekucyjnego w celu odzyskania należności ( k.183).

W dniu 19 maja 2014 r. wydany został, na podstawie wyciągu z ksiąg pozwanego, bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), który stwierdzał, że powódka posiada względem pozwanego wymagalne zadłużenie w wysokości 78.773,94 zł z tytułu umowy kredytu nr (...) z dnia 17 stycznia 2013 r. ( k.191).

Postanowieniem z dnia 18 czerwca 2014 r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym (...) w W. w I Wydziale Cywilnym, nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...)z dnia 19 maja 2014 r.
do kwoty nie wyższej niż 165.354,00 zł ( k.89).

W dniu 30 maja 2015 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w W. M. M., działając na podstawie tytułu wykonawczego zgodnie z wnioskiem wierzyciela (...) Bank S.A. wszczął przeciwko G. B. postępowanie egzekucyjne ( k.14).

Dokonując ustaleń faktycznych Sąd oparł się na zebranym w sprawie materiale dowodowym, w szczególności dowodach z dokumentów i kopiach dokumentów złożonych do akt sprawy – nie budzących wątpliwości co do ich autentyczności i zgodności
z rzeczywistym stanem rzeczy i przez żadną ze stron nie kwestionowanych.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest niezasadne i jako takie podlegało w całości oddaleniu.

Dłużniczka G. B. wytoczyła przeciwko (...) Bank S.A. z siedzibą
w W. opozycyjne powództwo przeciwegzekucyjne, o którym mowa w art. 840
§ 1 k.p.c.
Przepis ten stanowi, że dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:

1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności,
a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;

2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie;

3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.

Powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego stanowi środek obrony przyznany dłużnikowi, zmierzający do zwalczenia tytułu wykonawczego w całości,
w części albo do jego ograniczenia Powództwo to jest powództwem o ukształtowanie prawa, ponieważ dłużnik, za jego pośrednictwem, zmierza do stworzenia lub zmiany już istniejącego stanu prawnego przez mający zapaść wyrok sądu. Powództwo jest kierowane wobec tytułu wykonawczego, zaś wykonalność jest cechą orzeczenia zasądzającego świadczenie.

W przypadku powództwa z art. 840 k.p.c. istnieją przesłanki formalne, w postaci określonych ram czasowych kiedy może być ono wytoczone, tak aby było prawnie dopuszczalne i skuteczne. Po pierwsze musi być ono wytoczone po powstaniu tytułu wykonawczego, w przeciwnym razie będzie ono przedwczesne. Pamiętać tu jednak należy
o tym, że tytuł egzekucyjny niekoniecznie musi być prawomocny. Zasadą jest co prawda to, że chodzi tutaj o tytuł wykonawczy (tytuł egzekucyjny z klauzulą wykonalności), ale na równi z nim są traktowane tytuły egzekucyjne zaopatrzone tylko w rygor natychmiastowej wykonalności, jak również tytuły egzekucyjne nie korzystające z powagi rzeczy osądzonej (np. akt notarialny). Po drugie z powództwem tym nie można wystąpić po ukończeniu postępowania egzekucyjnego, gdy świadczenie objęte tytułem zostało całkowicie zaspokojone, ponieważ z tą chwilą wierzyciel traci możliwość i prawo dysponowania tytułem wykonawczym.

W niniejszej sprawie powódka (dłużniczka) wystąpiła z powództwem po powstaniu tytułu wykonawczego i w toku prowadzenia przeciwko niej postępowania egzekucyjnego,
co oznacza, że opisane wyżej przesłanki zostały spełnione.

Wydany w dniu 19 maja 2014 r. bankowy tytuł egzekucyjny nr (...)miał oparcie w art. 96 i 97 prawa bankowego obowiązujących w czasie jego wydania. Bank był zatem uprawniony do jego wydania.

W przedmiotowej sprawie G. B. będąca dłużnikiem (...) Bank S.A. podnosiła szereg zarzutów, które jej zdaniem skutkują pozbawieniem wykonalności tytułu wykonawczego. Podstawy jej żądania należy upatrywać w art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c.

W pierwszej kolejności, wobec sprzecznych względem siebie twierdzeń powódki dotyczących zawarcia umowy pożyczki z (...) Bank (...) S.A. w W. wskazać należy, że umowa z tym bankiem została zawarta w dniu 23.04.2009r., kopię tej umowy złożyła powódka do akt sprawy (k.76). Wbrew zarzutom powódki, należy zauważyć, że materiał dowodowy zebrany w sprawie nie pozwala na stwierdzenie, że nie doszło do skutecznego przeniesienia wierzytelności przysługującej (...) Bank (...) S.A. z tytułu umowy pożyczki nr (...) na rzecz pozwanego (...) Bank S.A.

Na mocy art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (§1). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (§2).

Przepis art. 509 KC wskazuje trzy rodzaje ograniczeń zbywalności wierzytelności. Są to ograniczenia zawarte w przepisach ustawy, wynikające z zastrzeżenia umownego albo też
z właściwości zobowiązania.

Przykładowo niemożliwym jest zbycie roszczeń o odszkodowanie albo zadośćuczynienie z czynów niedozwolonych (art. 444-449 w zw. z art. 449 k.c.), chyba że wierzytelności te są już wymagalne i zostały uznane na piśmie albo przyznane prawomocnym orzeczeniem. Ustawa wskazuje na niezbywalność prawa odkupu, prawa pierwokupu i wierzytelności z umowy dożywocia. Nie można też przenieść na inną osobę prawa do wynagrodzenia ze stosunku pracy. ( Komentarz. pod red. Osajda 2016, wyd. 13/P. Sobolewski, Legalis).

Przez właściwość zobowiązania, która może wyłączać dopuszczalność przelewu wierzytelności, rozumieć należy takie elementy zobowiązania, z których wynika, że zobowiązanie może być wykonane tylko pomiędzy podmiotami, które pierwotnie nawiązały stosunek obligacyjny. W literaturze podaje się, że w szczególności niezbywalnymi są wierzytelności ze zobowiązań, w których z uwagi na przedmiot świadczenia, istotnymi są przymioty osoby zobowiązanej do spełnienia świadczenia ( koment. pod red. Osajda 2016, wyd. 13/P. Sobolewski, Legalis). Taka sytuacja nie zachodziła w niniejszej sprawie.

Przedmiotem przelewu może być, co do zasady, każda wierzytelność. Wobec braku ustawowych włączeń należy przyjąć, że przedmiotem przelewu może być wierzytelność jeszcze niewymagalna. Co prawda strony nie przedstawiły dowodów wpłat dokonanych przez powódkę na poczet pożyczki w okresie poprzedzającym cesję wierzytelności, ani harmonogramu spłat to z wydruku (k.214- 215) nie wynika aby wierzytelność była wymagalna, nadto umowa pożyczki z dnia 23.04.2009r. nie została wypowiedziana, wymagalne mogły być więc poszczególne raty czy odsetki, ale nie cała umowa. Dlatego też przyjęto, że w chwili cesji wierzytelność (...) Bank (...) S.A. w W. wobec pozwanego nie była wymagalna.

W przedmiotowej sprawie, w dniu 28 sierpnia 2009 r., pomiędzy (...) Bank (...) S.A. a (...) Bank S.A. doszło do skutecznego zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności dotyczących pożyczek gotówkowych i kredytów konsumenckich udzielonych przez (...) Bank (...) S.A. W Załączniku 1 do niniejszej umowy określono wierzytelność
nr (...)- tj. umowę pożyczki zawartą pomiędzy (...) Bank (...) S.A. a G. B..

W umowie pożyczki nr (...), powódka (pożyczkobiorca) wyraziła zgodę na „ewentualne dokonanie przez Bank przelewu wymagalnej wierzytelności z tytułu Umowy Pożyczki na osoby trzecie oraz na udostępnianie tym osobom informacji objętych tajemnicą bankową, dotyczących Umowy Pożyczki ( §8 ust 9 umowy,k.76). Wobec powyższego i mając na uwadze regulacje zawarte w art. 509 k.c. stwierdzić należało, że powódka wyraziła zgodę na przelew wierzytelności czyli na czynność prawną na dokonanie której wierzyciel zgody nie potrzebował bo takie uprawnienie wynikało z ustawy, umowa nie zawiera żadnego postanowienia zakazującego cesji wierzytelności. Przeniesienie wierzytelności przez wierzyciela na osobę trzecią, było by nieskuteczne jedynie w przypadku gdy strony zawarły w umowie pożyczki postanowienie o zakazie przeniesienia wierzytelności. Brak takiego zastrzeżenia pozwalał na zawarcie umowy cesji bez zgody dłużniczki- G. B.. Podkreślić należy, że dla skutecznego przeniesienia wierzytelności nr (...) irrelewantne było czy wierzytelność była wymagalna. Wobec powyższego, przyjąć należało, że powódka nie działała pod wpływem błędu, że jest dłużnikiem pozwanego gdyż nabył on skutecznie wierzytelność nr (...) i rzeczywiście była jego dłużnikiem. Nieskuteczne tym samym było uchylenie się przez nią od skutków prawnych zawartego przez strony porozumienia.

W ocenie Sądu powódka zawarła z pozwanym Umowy porozumienia z dnia
15 października 2010 r. oraz dnia 17 stycznia 2013 r. w sposób dobrowolny, bez pozostawania w błędzie co do istnienia i wysokości wierzytelności. W porozumieniu z dnia 17.01.2013r. bank udzielił powódce kredytu który w pierwszej kolejności został przeznaczony na spłatę zobowiązań kredytowych wynikających z umowy z dnia 23.04.2009r., która została rozwiązana, strony wskazały jako cel tego kredytu restrukturyzację wymagalnego zobowiązania wobec banku, określając wysokość wymagalnego zobowiązania na kwotę 82677 złotych (k.83).

W ostatniej Umowie porozumienia (restrukturyzacyjnej) z dnia 17 stycznia 2013 r. powódka uznała swoje zadłużenie, w kwocie tam wskazanej i zobowiązała się do jego spłaty. Wobec zawarcia porozumienia strony postanowiły o rozwiązaniu umowy pożyczki z dnia 23.04.2009r., bezprzedmiotowym zatem są rozważania dotyczące ważności samej umowy pożyczki z dnia 23.04.2009r. jak i porozumienia do tej umowy z dnia 15.10.2010r..

Za niezasadny uznany został również zarzut potrącenia wierzytelności. Powódka nie ma względem pozwanego żadnej wierzytelności do przedstawienia do potrącenia. Z zawartego porozumienia wynika, że w pierwszej kolejności kredyt został przeznaczony na spłatę zobowiązań kredytowych wynikających z umowy z dnia 23.04.2009r. , powódka nie ma więc żadnej wierzytelności o wypłatę jej sumy kredytu którą mogła by podstawić do potrącenia, bo pozwany nie był zobowiązany do wypłaty jej sumy kredytu. Bank udzielił powódce kredytu w wysokości 82677złotych i zobowiązanie kredytobiorcy jak wynika z umowy wynosiło 82677 złotych.

Powódka nie realizowała postanowień zawartego porozumienia z dnia 17.01.2013r., wobec czego pozwany był uprawniony do wypowiedzenia umowy o pożyczkę o kredyt konsolidacyjny nr (...). Nadmienić należy, że Umowa porozumienia (restrukturyzacyjna) z 17 stycznia 2013 r. nie była sprzeczna z naturą tego zobowiązania. Powódce udzielono kredytu na pokrycie innego zobowiązania wobec banku, zawierała istotne postanowienia umowy kredytu.

Stosownie do art. 69 ust. 1 prawa bankowego przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Tutejszy Sąd podziela stanowisko wyrażone w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2014 r. IV CSK 440/13, że „ art. 69 ust. 1 pr. bank., wymienia essentialia negoti umowy kredytu. Z przepisu tego wynika, że kredytem jest taka umowa, na podstawie której bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. jej dojście do skutku nie wymaga wcale, by kredytobiorca rzeczywiście podjął udostępnione mu środki, wystarczy, że zostaną mu one oddane do dyspozycji, za co bankowi należy się wynagrodzenie. Zawarcie umowy kredytu prowadzi do nawiązania stosunku prawnego o charakterze ciągłym. Za konieczny element tej umowy trzeba też uznać oznaczenie celu, na który kredytobiorca ma przeznaczyć udostępnione mu środki, ale w nauce i orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że ich niezgodnie z przeznaczeniem wykorzystanie przez kredytobiorcę nie oznacza nieważności umowy kredytowej, lecz stanowi podstawę do jej wypowiedzenia. Kredyt może być udzielony w zasadzie na dowolny cel, o ile nie jest on sprzeczny z ustawą, zasadami współżycia społecznego lub nie stanowi obejścia ustawy (art. 58 k.c.). Celem kredytu jest zwykle zapewnienie kredytobiorcy środków na pokrycie jego innych zobowiązań wobec jakiegoś wierzyciela, z określonego stosunku prawnego albo zaciągniętych w związku z jego konkretną sytuacją faktyczną i prawną. Dopuszczalne jest, by wierzycielem zobowiązań, które mogą powstać po stronie kredytobiorcy lub już powstały, a na zaspokojenie których zostaje mu udzielony kredyt, był bank udzielający kredytu. Ustawa nie zakazuje udzielania kredytu w takim celu i trudno też uznać, by takie określenie celu kredytu naruszało jakieś ustalone zasady współżycia społecznego. Udostępnienie kredytobiorcy środków, które kredytodawca oddaje do jego dyspozycji może mieć formę ich wypłacenia w gotówce, przelania na rachunek bankowy wskazany przez kredytobiorcę, ale także rozliczenia przez kredytodawcę pewnych zobowiązań z wierzytelnością kredytobiorcy z umowy kredytowej na prowadzonym w tym celu rachunku”.

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy wskazać należy, że dopuszczalne było zawarcie przez strony umowy z której środki przeznaczone były na restrukturyzację zobowiązań powódki względem pozwanego. Takie zachowanie stron nie było sprzeczne z naturą stosunku prawnego czy zasadami współżycia społecznego.

Cel kredytu został osiągnięty tj. umorzone zostało zobowiązanie powódki wynikające z umowy pożyczki z dnia 23.04.2009r., a jednocześnie powstało nowe zobowiązanie wynikające z porozumienia z dnia 17.01.2013r.. Celem umowy była pomoc powódce w spłacie jej zobowiązania- poprzez restrukturyzację zadłużenia powódka otrzymała korzystniejsze warunki do spłaty, umorzeniu uległo poprzednie zobowiązanie.

Idąc dalej wskazać należy, podniesiony przez powódkę zarzut, że pozwany nakładając na nią w Umowie porozumienia obowiązek zapłaty odsetek od odsetek, miał na celu obejście ustawy w rozumieniu art. 58 §1 k.c., również nie zasługiwał na uznanie. Ustanowiony
w interesie dłużnika w art. 482 § 1 k.c. zakaz umawiania się z góry o zapłatę odsetek za opóźnienie w zapłacie zaległych odsetek, czyli tzw. anatocyzmu nie dotyczy, z mocy art. 482 § 2 k.c., zarówno pożyczek, jak i kredytów długoterminowych udzielanych przez instytucje kredytowe, a więc w szczególności przez banki. Nie ma przeszkód prawnych, aby bank udzielający długoterminowego kredytu ustalił w umowie kredytowej ze swoim kontrahentem - kredytobiorcą wysokość odsetek oraz sposób ich naliczania (z kapitalizacją lub bez)
z uwzględnieniem aktualnych i prognozowanych warunków rynku kapitałowego i techniki kredytowania. Konsekwencją wyłączenia, na podstawie i w granicach wyznaczonych art. 482 § 2 k.c., tzw. anatocyzmu, przewidzianego w art. 482 § 1 k.c., jest możliwość umówienia się
z góry przez strony długoterminowej umowy kredytowej, a więc jeszcze przed powstaniem zaległości, o zapłatę w przyszłości odsetek od zaległych i skapitalizowanych odsetek, opóźnienia zapłaty których dopuści się w przyszłości kredytobiorca (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2001 r., V CKN 603/00). Powódka zawarła Umowę porozumienia z pozwanym (...) Bank S.A., który niewątpliwie jako bank jest instytucją kredytową. Mając powyższe na uwadze stwierdzić należało że pozwany był podmiotem zwolnionym od przestrzegania zakazu anatocyzmu, a jego działania nie miały na celu obejścia ustawy w rozumieniu art. 58 §1 k.c.

Następnie, za nieprawdziwe uznano twierdzenia powódki, jakoby miała spłacać raty
w terminie. Na podstawie załączonej dokumentacji, porównania harmonogramu spłaty do faktycznie dokonanych spłat należało wyciągnąć wnioski zgoła przeciwne. Powódka nie spłacała rat w terminie, jak również wysokość w przypadku większości wpłacanych rat była niezgodna z wysokościami wskazanymi w harmonogramach spłat.

Nie znalazł potwierdzenia także zarzut na nieważność, która miała zachodzić
ze względu na sprzeczność Umowy porozumienia z zasadami współżycia społecznego
w rozumieniu art. 58 §2 k.c. Powódka nie wskazała jakie to zasady współżycia społecznego zostały naruszone. Na poparcie swoich twierdzeń powódka wskazała, że Umowa porozumienia była dla niej rażąco niekorzystna i określała prawa i obowiązki stron w sposób niemożliwy do zaakceptowania w relacji przedsiębiorcy z konsumentem. Poprzestając na powyższym, bez przytoczenia okoliczności uzasadniających powyższe twierdzenia, powódka nie wykazała zaistnienia przesłanek, które świadczyłyby o nieważności Umowy porozumienia w oparciu o regulację zawartą w art. 58 §2 k.c.. Powódka poprzez zawarcie porozumienia otrzymała korzystniejsze warunki do spłaty, umorzeniu uległo poprzednie zobowiązanie. Zawarcie tej umowy wbrew twierdzeniom powódki było dla niej korzystne.

Zasadnym nie okazał się także zarzut przedawnienia roszczeń pozwanego wynikających z umowy z dnia 17.01.2013r.. Zauważyć tu trzeba, że choć powódka podnosząc przedawnienie odnosiła się do umowy pożyczki z dnia 23.04.2009r. to zobowiązanie to nie wiązało już powódki wobec rozwiązania umowy pożyczki przez strony. Roszczenia banku z tytułu udzielonego kredytu jako związane z działalnością gospodarczą przedawniają się z upływam trzech lat (art. 118 k.c.). Zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c. przerwę biegu przedawnienia powoduje każda czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwzięta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Postanowieniem Referendarza Sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) w W. w I Wydziale Cywilnym z dnia 18 czerwca 2014 r. nadana została klauzula wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr(...). Mając na uwadze powyższe, należało stwierdzić, że bieg przedawnienia został przerwany i biegł on na nowo od dnia wydania wskazanego postanowienia. Pozew został wniesiony do Sądu dnia 14.09.2015r.a więc nawet przed upływem trzech lat od zawarcia umowy z dnia 17.01.2013r.

Reasumując w ocenie Sądu powódka zawarła z pozwanym Umowy porozumienia z dnia 15 października 2010 r. oraz dnia 17 stycznia 2013 r. w sposób dobrowolny, bez pozostawania w błędzie. W ostatniej Umowie porozumienia (restrukturyzacyjnej) z dnia
17 stycznia 2013 r. powódka uznała swoje zadłużenie, w kwocie tam wskazanej i zobowiązała się do jego spłaty. Powódka nie realizowała postanowień zawartego porozumienia, wobec czego pozwany był uprawniony do wypowiedzenia umowy o kredyt konsolidacyjny nr (...). Nadmienić należy, że Umowa porozumienia (restrukturyzacyjna) z 17 stycznia 2013 r. nie była sprzeczna z naturą tego zobowiązania. Celem umowy była pomoc powódce w spłacie jej zobowiązania - poprzez restrukturyzację zadłużenia powódka otrzymała korzystniejsze warunki do spłaty. Za niezasadny uznany został również zarzut potrącenia wierzytelności. Powódka nie ma względem pozwanego żadnej wierzytelności do przedstawienia do potrącenia.

Reasumując argumentacja powódki mająca na celu w jakikolwiek sposób wzruszyć tytuł wykonawczy, okazała się w całości nieskuteczna, stąd powództwo na podstawie art. 840 §1 pkt 1 k.p.c. podlegało oddaleniu, o czym orzeczono jak w pkt I sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o zasadę wyrażoną w przepisie
art. 102 k.p.c. uznając, że zachodzi szczególnie uzasadniona podstawa do nie obciążania strony przegranej - powódki kosztami procesu na rzecz pozwanego. Sąd, biorąc pod uwagę całokształt okoliczności sprawy oraz stan majątkowy i sytuację życiową powódki, konieczność spłaty zobowiązania, stwierdził, że nie będzie ona w stanie uiścić kosztów procesu.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w pkt II sentencji wyroku.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Beata Gonera
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Data wytworzenia informacji: