XXV C 2039/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2019-10-21
Sygn. akt XXV C 2039/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 21 października 2019 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie, XXV Wydział Cywilny, w składzie:
Przewodniczący: |
SSR del. Michał Jakubowski |
Protokolant: |
Karolina Knieć-Owczarek |
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 09 października 2019 r. w Warszawie
sprawy z powództwa J. W.
przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.
o zapłatę
1. Zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki J. W. kwotę 250 000,00 zł (dwieście pięćdziesiąt tysięcy złotych) tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami:
a. ustawowymi od kwoty 150 000,00 złotych od dnia 08 września 2014 r. do dnia 31 stycznia 2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty ,
b. ustawowymi za opóźnienie od kwoty 100 000,00 złotych od dnia 21 października 2019 r. do dnia zapłaty.
2. Zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki J. W. kwotę 16 713,88 zł (szesnaście tysięcy siedemset trzynaście złotych osiemdziesiąt osiem groszy) tytułem odszkodowania wraz z odsetkami:
a. ustawowymi od kwoty 3 849,78 złotych od dnia 08 października 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty,
b. ustawowymi za opóźnienie od kwoty 607,22 złotych od dnia 01 sierpnia 2016 r. do dnia zapłaty,
c. ustawowymi za opóźnienie od kwoty 10 549,24 złotych od dnia 19 września 2018 r. do dnia zapłaty,
d. ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1 707,64 złotych od dnia 26 kwietnia 2019 r. do dnia zapłaty.
3. Zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki J. W. rentę w następujących kwotach:
a. po 1 734,00 złotych miesięcznie za okres: styczeń – luty 2016 r. płatnych do 10-ego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia w terminie płatności któregokolwiek ze świadczeń,
b. po 2 034,00 złotych miesięcznie za okres: marzec-październik 2016 r. płatnych do 10-ego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia w terminie płatności któregokolwiek ze świadczeń,
c. po 2 954,00 złotych miesięcznie za okres: listopad 2016 r. – luty 2017 r. płatnych do 10-ego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia w terminie płatności któregokolwiek ze świadczeń,
d. po 2 800,66 złotych miesięcznie za okres: marzec 2017 r. – marzec 2018 r. płatnych do 10-ego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia w terminie płatności któregokolwiek ze świadczeń,
e. po 2 953,66 złotych miesięcznie za okres: kwiecień 2018 r. – wrzesień 2019 r. płatnych do 10-ego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia w terminie płatności któregokolwiek ze świadczeń.
4. Zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki J. W. rentę w kwocie 3 000,00 zł (trzy tysiące złotych) miesięcznie począwszy od października 2019 r. płatną do 10-ego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia w terminie płatności któregokolwiek ze świadczeń.
5. Oddala powództwo w pozostałym zakresie.
6. Zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki J. W. kwotę 10 949,72 zł (dziesięć tysięcy dziewięćset czterdzieści dziewięć złotych siedemdziesiąt dwa grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu.
7. Nakazuje zwrócić powódce J. W. ze środków Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 767,28 zł (siedemset sześćdziesiąt siedem złotych dwadzieścia osiem groszy) tytułem zwrotu niewykorzystanej zaliczki.
8. Nakazuje pobrać od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 21 917,40 zł (dwadzieścia jeden tysięcy dziewięćset siedemnaście złotych czterdzieści groszy) tytułem zwrotu kosztów sądowych wyłożonych tymczasowo z sum budżetowych Skarbu Państwa.
Sygn. akt XXV C 2039/15
UZASADNIENIE
J. W. wystąpiła ostatecznie przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W. z następującymi roszczeniami:
I. O zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w wysokości 250 000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 08 września 2014 r. do dnia zapłaty.
II. O odszkodowanie:
1. W kwocie 25 617,26 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 08 października 2015 r. do dnia zapłaty – obejmujące koszty przystosowania mieszkania, koszty leczenia, rehabilitacji i zakupu leków, a także koszty zakupu paliwa, w związku z procesem leczenia, objęte wezwaniem do zapłaty z 02 września 2015 r., odebranym przez pozwanego 07 września 2015 r., a nie uwzględnione decyzją z 30 września 2015 r.
2. W kwocie 4 151,66 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem dalszych kosztów leczenia, rehabilitacji, kupna leków.
3. W kwocie 1 531,10 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pisma rozszerzającego powództwo do dnia zapłaty za dalszy okres leczenia i rehabilitacji.
4. W kwocie 16 518,73 zł wraz z odsetkami od dnia otrzymania przez pozwanego pisma rozszerzającego powództwo do dnia zapłaty.
5. W kwocie 2 931,43 zł wraz z odsetkami od tej kwoty od dnia otrzymania przez pozwanego pisma rozszerzającego powództwo do dnia zapłaty.
III. o rentę z tytułu zwiększonych potrzeb i zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość w wysokości po 3 000,00 zł miesięcznie począwszy od dnia 01 stycznia 2016 r., płatnych do 10 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek kwoty (pozew – k. 2-14; pismo z 17 czerwca 2016 r. rozszerzające powództwo – k. 1120-11122 t. VI; pismo z 01 grudnia 2016 r. rozszerzające powództwo w zakresie renty – k. 1285-1286 t. VII; pismo z 14 sierpnia 2018 r. rozszerzające powództwo w zakresie odszkodowania – k. 1774v-1776 t. IX; pismo z 07 stycznia 2019 r. rozszerzające powództwo w zakresie odszkodowania – k. 1955 t. X).
Towarzystwo (...) S.A. wnosiło o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Pozwany dowodził, iż wypłacone powódce w toku postępowania likwidacyjnego świadczenia, wyczerpują wszelkie roszczenia wynikające ze zdarzenia ubezpieczeniowego (odpowiedź na pozew – k. 482-487v; pismo z 24 czerwca 2016 r. stanowiące odpowiedź na rozszerzenie powództwa – k. 1167-1168 t. VI).
Sąd ustalił, co następuje.
W dniu 04 lipca 2013 r. na drodze krajowej nr (...) doszło do zdarzenia drogowego, w którym brały udział dwa pojazdy mechaniczne. Samochód osobowy marki A. (...), którego posiadacz legitymował się polisą OC w pozwanym Towarzystwie (...) oraz motocykl Y. (pojazd typu „chopper”), którym podróżowała jako pasażerka powódka J. W..
Kierujący motocyklem N. S., ówczesny partner powódki, po uprzednim wyprzedzeniu ciągnika siodłowego z naczepą, na około 300 metrów przed skrzyżowaniem, poruszał się po właściwym pasie ruchu, z prędkością około 79 km/h, przy ograniczeniu administracyjnym prędkości do 70 km/h.
Kierująca pojazdem marki A. (...) poruszała się w kierunku przeciwnym, zamierzała wykonać na skrzyżowaniu manewr zawracania. W tym celu wjechała na lewy pas ruchu przeznaczony dla skręcających w lewo (mimo zakazu zawracania), a następnie zatrzymała się częściowo, przednim fragmentem pojazdu na pasie ruchu którym poruszał się motocykl marki Y..
N. S. dostrzegł znajdujący się częściowo na jego pasie ruchu samochód osobowy. Przyjął, że kierująca samochodem osobowym zatrzymała się aby udzielić mu pierwszeństwa przejazdu. Kierujący motocyklem kontynuował w związku z tym jazdę właściwym pasem ruchu.
W czasie zbliżania się do skrzyżowania, kierująca samochodem A. (...) ruszyła do przodu, zajmując pas ruchu przeznaczony dla pojazdów poruszających się z naprzeciwka, którym przemieszczał się motocykl. N. S. widząc, że kierująca samochodem osobowym ruszyła, zajeżdżając mu drogę, podjął manewry obronne skrętu w prawo i hamowania. Pomimo tych manewrów, doszło do uderzenia motocykla w pojazd marki A.. Gdyby kierująca samochodem osobowym nie ruszyła do przodu tuż przed nadjeżdżającym motocyklem, do zderzenia pojazdów by nie doszło. Nawet jeżeli motocykl poruszałby się z dozwoloną administracyjnie prędkością 70 km/h, nie zdołałby uniknąć zderzenia z pojazdem który zajechał mu drogę.
Bezpośrednią przyczyną wypadku było niezgodne z zasadami bezpieczeństwa ruchu drogowego zachowanie się kierującej pojazdem marki A. (...). Powódka J. W. w momencie wypadku była wyposażona w kask chroniący głowę. Nie przyczyniła się do wypadku w żadnym stopniu (dowód: opinia z zakresu rekonstrukcji wypadków – k. 1713-1751 t. IX, pisemna opinia uzupełniająca – k. 1929-1944 t. X).
W następstwie zderzenia się powyższych pojazdów mechanicznych oraz doznanych w ich wyniku obrażeń ciała, śmierć na miejscu zdarzenia poniósł kierujący motocyklem N. S.. Powódka J. W. doznała następujących obrażeń ciała: uraz klatki piersiowej z obustronnym stłuczeniem płuc, odmą opłucnową prawostronną; złamania wyrostków kolczystych kręgów piersiowych, złamania prawobocznej części kości krzyżowej; wieloodłamowego otwartego złamania IV stopnia obu kości podudzia lewego z ubytkiem tkanek miękkich; otwartego wieloodłamowego złamania III stopnia trzonu i dalszej nasady lewej kości udowej; stłuczenia tętnicy podkolanowej lewej; rozerwania lewej tętnicy piszczelowej tylnej; rozerwania lewej tętnicy strzałkowej; rabdomiolizy; wstrząsu krwotocznego; niewydolności oddechowej.
Powódka została przewieziona w stanie ciężkim do Wojewódzkiego Szpitala (...) w O., w którym przebywała w okresie od 04 lipca 2013 r. do 12 sierpnia 2013 r. W dniu wypadku powódka została poddana zabiegowi operacyjnemu (1) w znieczuleniu ogólnym w czasie którego dokonano chirurgicznego oczyszczenia otwartych złamań na udzie i podudziu lewym, dokonano wycięcia zmiażdżonych tkanek miękkich ran uda i podudzia, dokonano płukania ran, złamane kości ustabilizowano za pomocą stabilizatora. Ze względu na rozległość uszkodzeń w obrębie goleni, nie było możliwości zamknięcia rany na podudziu lewym, zostawiono ranę otwartą. Rokowania, co do utrzymania kończyny były niepewne. Po operacji powódkę przewieziono na OIOM, pozostawiając w śpiączce farmakologicznej, pozostawała podłączona do respiratora.
Po stabilizacji stanu ogólnego, 12 lipca 2013 r. powódka została poddana zabiegowi (2) wymiany stabilizatora, otwartej repozycji i stabilizacji złamania za pomocą płyt oraz śrub. 19 lipca 2013 r. powódka przeszła operację (3) stabilizacji wieloodłamowego złamania podudzia lewego. Dla wykonania operacji koniecznym było przecięcie rzepki, która została później zespolona za pomocą śrub.
W dniu 12 sierpnia 2013 r. powódkę przewieziono do szpitala w E., w którym 19 sierpnia 2013 r. przeszła operację (4) rekonstrukcji ubytku tkanek miękkich płatem uszypułowanym na perforatorze podudzia lewego. Zabieg był niepowikłany, jednak proces gojenia ran był powikłany brzeżną martwicą płata w części obwodowej. Powódka została wypisana do domu 02 września 2013 r. z zaleceniami kontroli gojenia się ran za trzy tygodnie, zmian opatrunku z O. co dwa dni, stosowania profilaktyki przeciwzakrzepowej (F.), w razie bólu P.. Ponieważ u powódki utrzymywał się stan zapalny tkanek miękkich, zalecano antybiotykoterapię (D. C.) (dowód: dokumentacja medyczna – k. 17-295; 1116-1119, 1138-1159 t. VI; k. 1308-1334; k. 1372-1384 t. VII; k. 1505-1519 t. VIII; k. 1531-1555; k. 1671-1690 t. IX; opinia biegłego z zakresu traumatologii, ortopedii oraz medycyny ratunkowej – k. 1215-1277 t. VII – 75%, pisemna opinia uzupełniająca – k. 1654-1661 t. IX; zbiorcze zestawienie leczenia złożone przez powódkę – k. 2070-2091 t. XI).
Następnie powódka w okresie od 25 września 2013 r. do 05 listopada 2013 r. przeszła rehabilitację (I), mogła poruszać się na niewielkie dystanse za pomocą kul łokciowych. U powódki stwierdzono duży zanik mięśniowy mięśnia czworogłowego uda, martwicę brzegów skóry po przeszczepie (wdrożona antybiotykoterapia – D. C.), duże obrzęki lewej kończyny dolnej, ustawienie stawu kolanowego w przymusowej pozycji ze względu na bardzo niewielką ruchomość.
W okresie od 13 stycznia 2014 r. do 18 stycznia 2014 r. powódkę hospitalizowano w szpitalu w O., w którym 14 stycznia 2014 r. przeszła operację (5) redresji przykurczu stawu kolanowego lewego, wykonano zespolenie rzepki z powodu braku zrostu. Przy wypisie zalecono powódce leki na profilaktykę przeciwzakrzepową (C.) i doraźnie w razie bólu P. C..
Powódka przeszła w okresie od 20 stycznia 2014 r. do 31 stycznia 2014 r. rehabilitację (II). W toku wizyt kontrolnych zalecono antybiotykoterapię ze względu na wysięk w okolicy podkolanowej. Kolejną rehabilitację (III) powódka odbyła w dniach 04 lutego 2014 r. – 05 marca 2014 r. W dalszym ciągu rany na lewej kończynie dolnej znajdowały się na etapie gojenia (sączenie surowicy). Powódka nadal poruszała się za pomocą kul łokciowych na niewielkie dystanse. Rehabilitacja została przerwana ze względu na rozejście się odłamów zespolonej rzepki (dowód: dokumentacja medyczna – k. 17-295; 1116-1119, 1138-1159 t. VI; k. 1308-1334; k. 1372-1384 t. VII; k. 1505-1519 t. VIII; k. 1531-1555; k. 1671-1690 t. IX; opinia biegłego z zakresu traumatologii, ortopedii oraz medycyny ratunkowej – k. 1215-1277 t. VII, pisemna opinia uzupełniająca – k. 1654-1661 t. IX; zbiorcze zestawienie leczenia złożone przez powódkę – k. 2070-2091 t. XI).
Kolejna hospitalizacja powódki odbyła się w okresie od 09 marca do 13 marca 2014 r. U powódki wykonano operację (6) usunięcia rzepki z kolana lewego, odwróconą plastykę ścięgna mięśnia czworogłowego, uwolnienie zrostów w obrębie zachyłków stawu kolanowego oraz przerośniętej błony maziowej kolana lewego. Powódka otrzymała antybiotyk (C.), profilaktykę przeciwzakrzepową (C.), M., P. i P.. Powódka została wypisana z unieruchomieniem lewej kończyny dolnej, z zaleceniami oszczędnego tryby życia, kontynuowania profilaktyki przeciwzakrzepowej i leków przeciwbólowych (D.), osłonowo na żołądek (C.). Zalecono wkładkę ortopedyczną i stabilizator podtrzymujący staw skokowy. W dniach 23 kwietnia 2014 r. – 04 czerwca 2014 r. powódka przeszła kolejną rehabilitację (IV) (dowód: dokumentacja medyczna – k. 17-295; 1116-1119, 1138-1159 t. VI; k. 1308-1334; k. 1372-1384 t. VII; k. 1505-1519 t. VIII; k. 1531-1555; k. 1671-1690 t. IX; opinia biegłego z zakresu traumatologii, ortopedii oraz medycyny ratunkowej – k. 1215-1277 t. VII, pisemna opinia uzupełniająca – k. 1654-1661 t. IX; zbiorcze zestawienie leczenia złożone przez powódkę – k. 2070-2091 t. XI).
W okresie 09-11 lipca 2014 r. powódkę hospitalizowano w szpitalu w E., w którym przeszła operację (7) przeniesienia mięśnia strzałkowego krótkiego na prostownik palucha i długi palców lewej nogi. Po tym zabiegu lewa kończyna dolna była unieruchomiona w opatrunku gipsowym. Powódkę wypisano do domu z zaleceniami utrzymania unieruchomienia kończyny do 12 sierpnia 2014 r. W razie bólu zlecono doraźnie K., zmianę opatrunku z O. co dwa dni. Kolejną rehabilitację (V) powódka odbyła w okresie 01 września 2014 r. – 13 października 2014 r.
W dniu 04 listopada 2014 r. z powodu stanu zapalnego miejsca operowanego podudzia, powódka została poddana hospitalizacji do 06 listopada 2014 r., przechodząc zabieg (8) polegający na wycięciu przetoki i otaczającej jej martwicy tkanek miękkich oraz oczyszczenia kości piszczelowej w okolicy objętej stanem zapalnym. Zastosowano antybiotykoterapię (B.), profilaktykę przeciwzakrzepową (C.), leki przeciwbólowe (P., P.). W kwietniu 2015 r. wykonano u powódki zabieg (9) usunięcia gwoździa śródszpikowego. Powódka w dniach 25 listopada 2015 r. – 08 grudnia 2015 r. realizowała serię zabiegów rehabilitacyjnych (VI) (dowód: dokumentacja medyczna – k. 17-295; 1116-1119, 1138-1159 t. VI; k. 1308-1334; k. 1372-1384 t. VII; k. 1505-1519 t. VIII; k. 1531-1555; k. 1671-1690 t. IX; opinia biegłego z zakresu traumatologii, ortopedii oraz medycyny ratunkowej – k. 1215-1277 t. VII, pisemna opinia uzupełniająca – k. 1654-1661 t. IX; zbiorcze zestawienie leczenia złożone przez powódkę – k. 2070-2091 t. XI).
Dalszą rehabilitację powódka kontynuowała w okresie 15-26 lutego 2016 r. (VII) oraz 09-26 marca 2016 r. (VIII). W dniu 24 marca 2016 r. u powódki przeprowadzono zabieg (9) usunięcia rygli. Wdrożono antybiotykoterapię (B.), profilaktykę przeciwzakrzepową (C.), leki przeciwbólowe (M., P., P.). W okresie 14-16 czerwca 2016 r. powódka przebywała w szpitalu w O., przechodząc szereg badań diagnostycznych.
Powódka ponownie przebywała w szpitalu w O. w okresie 19-21 czerwca 2016 r., przechodząc zabieg (10) angiografii tętnic kończyny dolnej lewej (dowód: dokumentacja medyczna – k. 17-295; 1116-1119, 1138-1159 t. VI; k. 1308-1334; k. 1372-1384 t. VII; k. 1505-1519 t. VIII; k. 1531-1555; k. 1671-1690 t. IX; opinia biegłego z zakresu traumatologii, ortopedii oraz medycyny ratunkowej – k. 1215-1277 t. VII, pisemna opinia uzupełniająca – k. 1654-1661 t. IX; opinia z zakresu chirurgii i chirurgii naczyniowej – k. 1990-1997 t. X, pisemna opinia uzupełniająca – k. 2029-2031; zbiorcze zestawienie leczenia złożone przez powódkę – k. 2070-2091 t. XI).
W okresie 05-13 września 2016 r. powódka przebywała w szpitalu w O., przechodząc następną operację (11). Następnie od 21 listopada do 22 grudnia 2016 r. (IX) oraz w dniach 09-20 stycznia 2017 r. (X) odbyła rehabilitację. Od 06 do 16 lutego 2017 r. powódka przebywała w szpitalu w W., w którym przeszła operację (12) założenia zewnętrznego stabilizatora I.. W okresie 06-18 marca 2017 r. powódka odbyła rehabilitację (XI). Zabieg zdjęcia aparatu I. (12) powódka przebyła w szpitalu w W. w dniu 06 września 2017 r. Następnie w dniach 09 października 2017 r. – 20 listopada 2017 r. odbyła rehabilitację (XII). Powódce 30 listopada 2017 r. ponownie założono aparat I. (13) po której w dniach 12-23 lutego 2018 r. przeprowadzono rehabilitację (XIII) (dowód: dokumentacja medyczna – k. 1308-1334; k. 1372-1384 t. VII; k. 1505-1519 t. VIII; k. 1531-1555; k. 1671-1690 t. IX; zbiorcze zestawienie leczenia złożone przez powódkę – k. 2070-2091 t. XI).
Aktualnie chód powódki jest niewydolny, powódka porusza się za pomocą kul łokciowych. Lewa kończyna dolna jest zdeformowana w obrębie goleni i stawu skokowego. Powódka nosi obuwie wyrównujące z powodu skrócenia lewej kończyny dolnej oraz ortezę na podtrzymanie stopy, z powodu pourazowego uszkodzenia nerwu strzałkowego. Stan funkcjonalny kończyny powoduje trwałe ograniczenie zdolności do wykonywania pracy zarobkowej i całkowitą niezdolność do wykonywania pracy w dotychczasowym zawodzie. W następstwie długotrwałego poruszania się o kulach i utykania z powodu nierówności kończyn, u powódki występuje zespół bólowy kręgosłupa piersiowo-lędźwiowego. Na skutek doznanych obrażeń ciała u powódki ze schorzeń ortopedycznych powstał trwały uszczerbek na zdrowiu na poziomie 65%.
Mimo wieloetapowego leczenia i rehabilitacji, nie udało się całkowicie zażegnać zagrożenia utraty lewej kończyny dolnej, gdyż zawsze będzie istniała obawa, że odnowi się stan zapalny w obrębie podudzia.
Przebieg leczenia i rehabilitacji powódki z punktu widzenia obrażeń ortopedycznych był prawidłowy. Powódka wymagała długotrwałego leczenia szpitalnego przyjmowania leków: antybiotyki, leki na profilaktykę przeciwzakrzepową, poprawiające krążenie, leki przeciwbólowe, zmniejszające napięcie mięśniowe i uspakajające. U powódki konieczna jest okresowa kontrola markerów zapalnych a także badanie obrazowe podudzia, kolana lewego i stawu skokowego lewego, przynajmniej raz w roku ocena ortopedyczna (dowód: opinia biegłego z zakresu traumatologii, ortopedii oraz medycyny ratunkowej – k. 1215-1277 t. VII, pisemna opinia uzupełniająca – k. 1654-1661 t. IX).
W przypadku powódki wskazane jest prowadzenie stałego leczenia usprawniającego, aby zachować i poprawić stan funkcjonalnego narządu ruchu. Leczenie powinno być prowadzone w formie cyklicznej, stałej rehabilitacji z zastosowaniem przede wszystkim kinezyterapii oraz wybranych zabiegów fizykalnych. Zalecany zakres terapii: gimnastyka lecznicza około 1-2 godziny, 3 razy w tygodniu; nauka/utrwalanie prawidłowego modelu chodu z wyposażeniem stopy we wkładkę ortopedyczną; zabiegi fizykalne wspomagające fizjoterapię 3 razy w tygodniu. Miesięczny koszt prywatnego leczenia rehabilitacyjnego to około 1 400,00 zł. Dotychczasowe leczenie i rehabilitacja były prowadzone prawidłowo. Rokowania w zakresie powrotu do sprawności są złe. Zaburzenia prawidłowości chodu spowodują nadmierne obciążanie innych stawów w tym kręgosłupa, co objawia się okresowo występującymi dolegliwościami kręgosłupa (dowód: dokumentacja medyczna – k. 17-295; 1116-1119, 1138-1159 t. VI; k. 1308-1334; k. 1372-1384 t. VII; k. 1505-1519 t. VIII; k. 1531-1555; k. 1671-1690 t. IX; opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej – k. 1482-1498 t. VIII).
W następstwie przedmiotowego wypadku u powódki wystąpił pourazowy zespół bólowy kręgosłupa L-S, po przebytym złamaniu kości krzyżowej, niedowład nerwu strzałkowego lewego. Doznany przez powódkę uszczerbek na zdrowiu z tego tytułu wynosi 40%. Rokowania na przyszłość są złe. U powódki występuje trwały niedowład nerwu strzałkowego powodujący niepełnosprawność w zakresie poruszania się, wpływający na zespół bólowy kręgosłupa L-S, okresowo go nasilając (dowód: opinia biegłego z zakresu neurologii – k. 1568-1572 t. VIII).
Procentowy uszczerbek na zdrowiu wynikający z odcinkowego uszkodzenia tętnic podudzia lewego z zachowanym względnie wydolnym krążeniem obocznym oraz szpecącej blizny powierzchni bocznej lewego podudzia wynosi łącznie 15% (dowód: dokumentacja medyczna – k. 17-295; 1116-1119, 1138-1159 t. VI; k. 1308-1334; k. 1372-1384 t. VII; k. 1505-1519 t. VIII; k. 1531-1555; k. 1671-1690 t. IX; opinia z zakresu chirurgii i chirurgii naczyniowej – k. 1990-1997 t. X, pisemna opinia uzupełniająca – k. 2029-2031).
Zdarzenie ubezpieczeniowe wywołało u powódki nagłe i nieodwracalne zmiany w jej życiu, w momencie osiągania stabilizacji osobistej i zawodowej. Powódka w momencie wypadku miała 39 lat. Była zatrudniona w szpitalu na stanowisku pielęgniarki specjalisty, dorabiając także w sektorze prywatnym w miesiącach letnich. Przed wypadkiem powódka była osobą w pełni sprawną, bardzo aktywną fizycznie, spędzającą dużo czasu pływając, chodząc z córką na piesze wędrówki, posiadającą liczne grono znajomych. Obecnie powódka wymaga opieki innych osób, jest od nich zależna, nie może już uprawniać żadnej z dotychczasowych aktywności fizycznych. W następstwie doznanych obrażeń ciała i ograniczeń z nimi związanymi, stała się osobą bardziej zamkniętą w sobie, stroniącą od kontaktu z innymi ludźmi. Blizny oraz deformacje powstałe po licznych zabiegach operacyjnych, podważają poczucie atrakcyjności powódki. Zmiany dotyczą wszystkich obszarów jej życia, w tym przeżywania uczuć, potrzeby niezależności, samodzielności oraz aktywności fizycznej, zawodowej i społecznej. U powódki występują objawy stresu pourazowego, powodującego trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 10% (dowód: zeznania A. J. – k. 1161 t. VI; zeznania M. M. – k. 1161 t. VI; zeznania R. S. – k. 1161-1162 t. VI; zeznania A. R. – k. 1162 t. VI; zeznania A. B. – k. 1162-1163 t. VI; zeznania J. W. w charakterze strony – k. 1389-1390 t. VII; zdjęcia powódki przed wypadkiem – k. 1335-1336, 1452; zdjęcia powódki po wypadku – k. 1332-1370; opinia biegłych z zakresu psychologii i psychiatrii – k. 1435-1446 t. VIII).
Pismem z 05 sierpnia 2014 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty:
a. kwoty 400 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,
b. kwoty 300 000,00 zł z tytułu odszkodowania za szkodę poniesioną w związku ze zdarzeniem z 04 lipca 2013 r. (dowód: wezwaniem do zapłaty z 05 sierpnia 2014 r. – k. 297 t. II).
Decyzją z 03 listopada 2014 r. pozwany przyznał powódce zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w kwocie 15 000,00 zł (dowód: decyzja z 03 listopada 2014 r. – k. 296 t. II).
- ⚫
-
Podstawy faktyczne wyroku w zakresie roszczenia oznaczonego w części historycznej jako pkt. II ust. 1 i 2 (pkt 2 lit. [a] sentencji wyroku):
Decyzją z 13 stycznia 2015 r. pozwany przyznał powódce kwotę 1 800,00 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia oraz kwotę 200,00 zł z tytułu kosztów dojazdu do placówek medycznych. Pozwany wskazał, że odmawia zwrotu kosztów kupna leków nie związanych z doznanymi obrażeniami. Odnosząc się do kosztów dojazdów do placówek medycznych, wskazano, iż koniecznym jest przedstawienie zestawienia uwzględniającego datę przejazdu, miejsce przejazdu, ilość pokonanych kilometrów, kopii dowodu rejestracyjnego (dowód: decyzja z 13 stycznia 2015 r. – k. 498 t. III).
Pismem z 02 września 2015 r. powódka wezwała do pozwanego do zapłaty odszkodowania w kwocie 26 510,45 zł w tym za:
a. dostosowanie samochodu do potrzeb osoby niepełnosprawnej – 710,00 zł;
b. dostosowanie mieszkania do potrzeb osoby niepełnosprawnej – 14 319,75 zł;
c. koszty leczenia i rehabilitacji – 8 964,96 zł;
d. koszty zakupu paliwa w związku z procesem leczenia – 2 515,74 zł (dowód: pismo z 02 września 2015 r. - k. 298-300 t. II).
Decyzją z 30 września 2015 r. pozwany przyznał powódce odszkodowanie obejmujące:
a. kwotę 183,19 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia,
b. kwotę 710,00 zł tytułem zwrotu kosztów przystosowania pojazdu.
W pozostałym zakresie pozwany odmówił uwzględnienia roszczeń poszkodowanej (dowód: decyzja z 30 września 2015 r. – k. 301-303 t. II).
W zakresie objętym żądaniami powódki wynikającymi z decyzji wydanych w 2015 roku (styczeń, wrzesień), w całości podlegają oddaleniu wydatki związane z dostosowaniem lokalu mieszkalnego powódki do potrzeb osoby niepełnosprawnej tj. co do kwoty 14 319,75 zł. Powódka złożyła stosowne rachunki (k. 303-329) jednakże nie wykazała, że poczynione nakłady były konieczne (chociażby w części). Sąd nie był w stanie zweryfikować, czy przedmiotowe wydatki na materiały budowlane itp. były celowe, lokal mieszkalny wymagał wskazywanych przez powódkę przeróbek. Znamiennym pozostawało również, iż rachunki obejmowały wysokie wydatki na kupno sprzętu AGD, których nie sposób powiązać z następstwami zdarzenia ubezpieczeniowego.
Co do kosztów zakupu leków, rehabilitacji, artykułów medycznych. Za uzasadnione Sąd uznał leki które zostały przypisane powódce w związku z leczeniem (objawami chorobowymi, profilaktyką przeciwzakrzepową, przeciwbakteryjną) wymienione w treści opinii biegłego z zakresu traumatologii, ortopedii i medycyny ratunkowej (m.in. na kartach 1265, 1266,1268, 1270,1271), wydatki wskazywane jako zasadne przez biegłego z zakresu rehabilitacji. Według biegłych podjęte leczenie oraz rehabilitacja było prawidłowe.
Tym samym jako wykazane Sąd uznał kupno następujących leków, artykułów medycznych, rehabilitacji po dacie 13 stycznia 2015 r. (za okres wcześniejszy pozwany wypłacił odszkodowanie, powódka nie wykazała natomiast, kiedy poszczególne rachunki przedłożono pozwanemu, kupno których wydatków obejmowała decyzja z 13 stycznia 2015 r.), opiewających na łączną kwotę 3 732,97 zł:
faktura nr (...) - k. 331 |
C. (antybiotyk przeciwbakteryjny) |
36,54 |
||||
D. (przeciwzapalny, przeciwgorączkowy) |
9,21 |
|||||
faktura nr (...) - k. 332 |
C. (antybiotyk przeciwbakteryjny) |
37,52 |
||||
C. (przeciwzakrzepowy) |
56,95 |
|||||
D. (przeciwzapalny, przeciwgorączkowy |
15,01 |
|||||
faktura VAT nr (...) |
C. (antybiotyk przeciwbakteryjny) |
13,64 |
||||
V. D. (przeciwzakrzepowy) |
139,8 |
|||||
faktura nr (...) - k. 398 |
laska aluminiowa |
25 |
||||
faktura nr (...) |
P. |
11,1 |
||||
I. |
13,6 |
|||||
K. |
9,52 |
|||||
faktura nr (...) - k. 401 |
wymaz z rany |
60 |
||||
Faktura nr (...) - k. 402 |
P. |
10,9 |
||||
T. (przeciwbólowy) |
4,61 |
|||||
C. (antybiotyk przeciwbakteryjny) |
36,54 |
|||||
faktura nr (...) - k. 427 |
Kliny podwyższające |
31 |
||||
Rehabilitacja domowa - k. 428 |
X-XI 2015 |
1000 |
||||
faktura nr (...) - k. 430 |
V. D. (przeciwzakrzepowy) |
138 |
||||
faktura nr (...) - k. 432 |
P. |
10,9 |
||||
faktura nr (...) - k. 433 |
V. D. (przeciwzakrzepowy) |
139,8 |
||||
faktura nr (...) - k. 435 |
V. D. (przeciwzakrzepowy) |
139,8 |
||||
faktura nr (...) - k. 437 |
C. (przeciwbakteryjny) |
22,62 |
||||
S. (przeciwbakteryjny) |
52,26 |
|||||
faktura nr (...) - k. 439 |
C. |
50,76 |
||||
D. (przeciwzapalny, przeciwgorączkowy) |
9,21 |
|||||
C. (przeciwbakteryjny) |
7,54 |
|||||
S. (przeciwbakteryjny) |
69,68 |
|||||
faktura nr (...) - k. 440 |
S. (przeciwbakteryjny) |
34,84 |
||||
C. (przeciwbakteryjny) |
15,08 |
|||||
Z. (przeciwbólowy) |
17,9 |
|||||
faktura nr (...) - k. 441 |
C. (antybiotyk przeciwbakteryjny) |
13,64 |
||||
rehabilitacja - k. 442 |
VII 2015 |
1500 |
||||
Suma: |
3 732,97 zł |
Jeśli chodzi o zasadność ponoszenia przez powódkę kosztów kupna paliwa po 13 stycznia 2015 r., Sądowi nie jest wiadome które rachunki przedstawiono pozwanemu za wcześniejsze okresy, jakie rachunki za paliwo uwzględniono w decyzji z 13 stycznia 2015 r. Z tego względu Sąd wziął pod rozwagę wyłącznie rachunki po dacie 13 stycznia 2015 r., które zestawił z procesem leczenia powódki (k. 2070-2091) i na tej podstawie wyciągnął rozsądną średnią (art. 322 k.p.c.). W sumie rachunki za paliwo po 13 stycznia 2015 r. opiewają na kwotę 549,90 zł:
data rachunku - 22/02/2015 |
k. 404 |
44,15 |
data rachunku - 04/04/2015 |
k.405 |
98,38 |
data rachunku - 13/03/2015 |
k. 406 |
153,34 |
data rachunku - 14/02/2015 |
k. 407 |
89,42 |
data rachunku - 22/01/2015 |
k. 408 |
68,45 |
data rachunku - 10/01/2015 |
k. 409 |
96,16 |
Suma: |
549,9 |
Mając na względzie intensywność leczenia powódki w okresie od stycznia do kwietnia 2015 r. (k. 2077-2078), Sąd przyjął jako uzasadnione koszty kupna przez powódkę paliwa związanego z procesem leczenia na poziomie 300,00 zł.
Reasumując tę część ustaleń faktycznych w zakresie roszczenia odszkodowawczego oznaczonych w części historycznej jako – pkt II ust. 1 - za wykazane Sąd uznał koszty leczenia w kwocie 3 732,97 zł oraz koszty kupna paliwa – 300,00 zł. Pozwany wypłacił powódce decyzją z 30 września 2015 r. jedynie kwotę 183,19 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia. Tym samym do zapłaty pozostała kwota 3 849,78 zł.
Uzasadniając przyjętą w wyroku datę odsetek, należy wskazać, że omawiana część roszczeń powódki objęta była wezwaniem do zapłaty z 02 września 2015 r., odebranym przez pozwanego 07 września 2015 r. Przedmiotowe roszczenia nie zostały uwzględnione w decyzji z 30 września 2015 r. Z tego względu Sąd przyjął, że pozwany pozostaje w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia pieniężnego w wysokości 3 849,78 zł (art. 817 k.c.) począwszy od dnia 08 października 2015 r. tj. 31 dnia od daty otrzymania wezwania do zapłaty (pkt 2. ust. [a] sentencji wyroku).
- ⚫
-
Podstawy faktyczne wyroku w zakresie roszczenia oznaczonego w części historycznej jako pkt. II ust. 3 (pkt 2 lit. [b] sentencji wyroku):
Odszkodowanie w zakresie dochodzonym pismem procesowym z 17 czerwca 2016 r. (k. 1120-1122 t. VI). Sąd uznał za zasadne następujące wydatki na leczenie powódki (kryteria doboru analogiczne jak wyżej):
wkładki ortopedyczne - k. 1123 |
przyklejanie wkładki |
100 |
|
faktura nr (...) - k. 1127 |
P. |
4,9 |
|
faktura nr (...) - k. 1128 |
V. D. (przeciwzakrzepowy) |
143,8 |
|
K. |
9,54 |
||
faktura nr (...) - k. 1130 |
C. |
12,38 |
|
faktura nr (...) - k. 1132 |
P. |
22,8 |
|
faktura nr (...) - k. 1133 |
V. D. (przeciwzakrzepowy) |
143,8 |
|
faktura nr (...) - k. 1134 |
Konsultacja ortopedyczna |
170 |
|
Suma: |
607,22 |
Uzasadniając przyjętą datę odsetek, należy wskazać, że powódka domagała się odsetek od tej części roszczenia od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pisma rozszerzającego powództwo. Powódka nie przedstawiła jednak potwierdzenia odbioru przez pozwanego pisma procesowego z 17 czerwca 2016 r. Pozwany nadał odpowiedź na pismo rozszerzające powództwo w dniu 27 czerwca 2016 r. (k. 1170). W tym stanie rzeczy Sąd przyjął, iż pozwany pozostaje w opóźnieniu w zapłacie kwoty 607,22 zł (art. 817 k.c.) począwszy od 31 dnia od daty nadania odpowiedzi na pismo powódki z 17 czerwca 2016 r. (plus 4 dni na dojście przesyłki pocztowej) tj. 01 sierpnia 2016 r.
- ⚫
-
Podstawy faktyczne wyroku w zakresie roszczenia oznaczonego w części historycznej jako pkt. II ust. 4 (pkt 2 lit. [c] sentencji wyroku):
Odszkodowanie w zakresie dochodzonym pismem z 14 sierpnia 2018 r. (k. 1774-1776 t. IX). Sąd uznał za zasadne następujące wydatki na leczenie powódki (kryteria doboru analogiczne jak wyżej):
faktura nr (...) - k. 1777 |
nasadki gumowe do kul |
8 |
faktura nr (...) - k. 1778 |
piłeczki do rehabilitacji |
13 |
faktura nr (...) - k. 1779 |
Orteza na stopę |
220 |
faktura nr (...) - k. 1780 |
walker higt, podkładki |
460 |
faktura nr (...) - k. 1786 |
fizjoterapia |
320 |
faktura nr (...) - k. 1788 |
fizjoterapia |
560 |
faktura nr (...) - k. 1790 |
fizjoterapia |
80 |
faktura nr (...) - k. 1791 |
fizjoterapia |
80 |
faktura nr (...) - k. 1792 |
V. D. |
152 |
faktura nr (...) - k. 1793 |
V. D. |
257,94 |
faktura nr (...) - k. 1794 |
V. D. |
152,02 |
faktura nr (...) - k. 1796 |
F. |
45,76 |
faktura nr (...) - k. 1801 |
V. D. |
153,8 |
faktura nr (...) - k. 1802 |
F. |
34,32 |
faktura nr (...) - k. 1804 |
F. |
105,44 |
faktura nr (...) - k. 1805 |
Opaska |
27,9 |
V. D. |
238 |
|
faktura nr (...) - k. 1824 |
V. D. |
194,97 |
faktura nr (...) - k. 1826 |
N. (heparyna) |
9,6 |
L. (przeciwbakteryjny) |
31,99 |
|
faktura nr (...) - k. 1827 |
V. D. |
239,96 |
faktura nr (...) - k. 1832 |
P. C. (przeciwbólowy) |
5,62 |
faktura nr (...) - k. 1833 |
F. |
105,44 |
faktura nr (...) - k. 1834 |
V. D. |
279 |
faktura nr (...) - k. 1835 |
P. |
12,5 |
C. (przeciwbakteryjny) |
20,43 |
|
D. C. (antybiotyk) |
20,66 |
|
faktura nr (...) - k. 1836 |
V. D. |
165,84 |
rachunek nr (...) - k. 1838 |
but ortopedyczny |
80 |
rachunek nr (...) - k. 1839 |
naprawa bua ortopedycznego |
30 |
rachunek nr (...) - k. 1840 |
wykonanie buta ortopedycznego |
100 |
rachunek nr (...) - k. 1841 |
but ortopedyczny |
180 |
faktura nr (...) - k. 1845 |
rotor rehabilitacyjny |
119 |
faktura nr (...) - k. 1847 |
nakładka gumowa |
3,5 |
faktura nr (...) - k. 1848 |
klin i nakładka |
24,5 |
faktura nr (...) |
klin podwyższający |
14 |
faktura nr (...) - k. 1850 |
klin podwyższający |
18 |
faktura nr (...) - k. 1854 |
V. D. |
269,97 |
faktura nr (...) - k. 1855 |
V. D. |
299,97 |
faktura nr (...) - k. 1856 |
V. D. |
299,97 |
faktura nr (...) - k. 1858 |
P. |
19,99 |
faktura nr (...) - k. 1860 |
V. D. |
179,96 |
faktura nr (...) - k. 1861 |
V. D. |
171,96 |
faktura nr (...) - k. 1863 |
V. D. |
257,94 |
faktura nr (...) - k. 1864 |
V. D. |
239,4 |
faktura nr (...) - k. 1865 |
V. D. |
269,97 |
faktura nr (...) - k. 1868 |
V. D. |
581,94 |
faktury z 08/02/2018 - k. 1869 |
rehabilitacja |
270 |
faktura nr (...) - k. 1870 |
konsultacja ortopeda |
190 |
faktura nr (...) - k. 1871 |
konsultacja ortopeda |
290 |
faktura nr (...) - k. 1872 |
konsultacja ortopeda |
190 |
faktura nr (...) - k. 1873 |
konsultacja ortopeda |
290 |
faktura nr (...) - k. 1874 |
zdjęcie rtg |
100 |
faktura nr (...) - k. 1875 |
zdjęcie rtg |
60 |
faktura nr (...) - k. 1876 |
zdjęcie rtg |
60 |
faktura nr (...) - k. 1877 |
zdjęcie rtg |
60 |
rachunek |
szewc, but rehabilitacyjny |
200 |
faktura nr (...) - k. 1880 |
klin podwyższający |
14 |
faktura nr (...) - k. 1881 |
poduszka - jeż |
50 |
suma |
8 928,26 |
|
Suma kosztów leków i zabiegów rehabilitacyjnych, artykułów rehabilitacyjnych opiewa na kwotę 8 928,26 zł.
W zakresie roszczenia dochodzonego pismem z 14 sierpnia 2018 r. (k. 1774-1776 t. IX) – pkt II ust. 4, powódka domagała się również zwrotu kosztów dojazdu. Mając na względzie podejmowany w okresie ponoszenia wydatków proces leczenia (k. 2083-2084), za uzasadnione należało uznać:
paragony za paliwo X-XI 2016 r. - k. 1781 - 1782 |
114,93 |
47,03 |
|
109,51 |
|
99,96 |
|
paragony za paliwo VII-VIII 2016 r. - k. 1783-1785 |
84,22 |
96,02 |
|
60,57 |
|
123,58 |
|
132,69 |
|
paragony za paliwo VIII-XII 2017 r. - k. 1809-1810 |
62,07 |
61,17 |
|
107,22 |
|
54,7 |
|
paragony za paliwo I-V 2017 r. - k. 1811-1814,1885 |
127 |
85,07 |
|
87,88 |
|
124,2 |
|
157,23 |
|
74,01 |
|
73,41 |
|
65,98 |
|
67,5 |
|
50,6 |
|
suma: |
2 066,55 |
Bilety kolejowe: k. 1815-1822, 1882-1884 |
25,14 |
1,99 |
|
1,99 |
|
1,99 |
|
25,14 |
|
1,99 |
|
39,9 |
|
25,14 |
|
25,14 |
|
39,9 |
|
75,6 |
|
75,6 |
|
1,99 |
|
25,14 |
|
79,8 |
|
1,99 |
|
25,14 |
|
25,14 |
|
1,99 |
|
25,14 |
|
95,13 |
|
suma za bilety kolejowe: |
620,98 |
Zważywszy na podejmowane, udokumentowane leczenie, brak informacji o ilości kilometrów do pokonania między domem a placówkami medycznymi, rehabilitacyjnymi, w ocenie Sądu zasadnym jest przyjęcie kwoty 1 000,00 zł (art. 322 k.p.c.) z tytułu kosztów dojazdów. Omawiane roszczenie w zakresie kupna biletów kolejowych należało uznać w całości za zasadne (620,98 zł).
Powództwo w zakresie roszczenia odszkodowawczego określonego w pkt II ust. 4 części historycznej dochodzonego pismem procesowym z 14 sierpnia 2018 r. zasługiwało na uwzględnienie do kwoty 10 549,24 zł (8 928,26 zł + 1 000,00 zł + 620,98 zł) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 19 września 2018 r. do dnia zapłaty (pkt 2 lit. [c] sentencji wyroku).
Oznaczając datę opóźnienia w zapłacie przez pozwanego omawianego roszczenia, Sąd przyjął następujące założenia. Powódka domagała się zapłaty tej części roszczenia od dnia otrzymania przez pozwanego pisma rozszerzającego powództwo. Nie przedstawiła jednakże potwierdzenia odbioru tegoż pisma przez pozwanego. Pismo rozszerzające powództwo nadano do pozwanego 14 sierpnia 2018 r. (k. 1773 t. IX). Od daty nadania doliczono 4 dni na dojście przesyłki pocztowej oraz kolejne 31 dni w związku z treścią art. 817 k.c.
- ⚫
-
Podstawy faktyczne wyroku w zakresie roszczenia oznaczonego w części historycznej jako pkt. II ust. 5 (pkt 2 lit. [d] sentencji wyroku):
Roszczenie odszkodowawcze objęte pismem procesowym z 07 stycznia 2019 r. (k. 1955 t. X). Sąd uznał za zasadne następujące wydatki na leczenie powódki (kryteria doboru analogiczne jak wyżej):
faktura nr (...) - k. 1963 |
zdjęcie rtg |
60 |
faktura nr (...) - k. 1964 |
zabieg |
100 |
faktura nr (...) - k. 1965 |
V.(przeciwzakrzepowy) |
581,94 |
faktura nr (...) - k. 1966 |
konsultacja ortopedy |
190 |
rachunek - k. 1967 |
rehabilitacja |
300 |
rachunek - k. 1969 |
szewc |
200 |
Suma: |
1707,64 |
|
Roszczenie odszkodowawcze powódki w zakresie objętym pkt II ust. 5 jest zasadne do kwoty 1 707,64 zł. Powódka domagała się zasądzenia odsetek od tej części roszczenia od dnia otrzymania przez pozwanego pisma rozszerzającego powództwo w tym zakresie. Pozwany odebrał pismo procesowe powódki z 07 stycznia 2019 r. w dniu 25 marca 2019 r. Z tego względu Sąd przyznał od powyższego świadczenia odsetki ustawowe za opóźnienie począwszy od 31 dnia od daty odbioru przez pozwanego wspomnianego pisma (art. 817 k.c.).
- ⚫
-
Podstawy faktyczne wyroku w zakresie roszczenia oznaczonego w części historycznej jako pkt. III (pkt 3 i 4 sentencji wyroku):
Powódka jako pielęgniarka specjalista przed wypadkiem osiągała dochody zasadnicze w wysokości około 3 700,00 zł netto. Dodatkowo pracując w firmie (...) w okresie od czerwca do września każdego roku osiągała dochód około 10 000,00 zł netto. W skali roku, daje to średnie zarobki miesięczne na poziomie około 4 534,00 zł netto ([3 700,00 zł x 12 miesięcy] + [10 000,00 zł] = 54 400,00 zł :12) (dowód: deklaracje PIT – k. 443-447v t. III; świadectwo pracy – k. 1385-1387 t. VII, 1528-1530 t. VIII; zeznania A. R. – k. 1162 t. VI; zeznania J. W. w charakterze strony – k. 1389-1390 t. VII).
Pochylając się nad kwestią renty z tytułu zwiększonych potrzeb należy zaznaczyć, że powódka nie wykazała aby w związku z doznanymi obrażeniami ciała wymagała na stałe specjalnego żywienia, suplementacji (a po dacie orzekania kupna niezbędnych leków, w związku z kontynuowaniem leczenia, profilaktyką przeciwbakteryjną). Rozstrzygnięcie przedmiotowej kwestii wymagało wiedzy specjalnej, której Sąd nie posiada. Powódka reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, nie sformułowała odpowiedniej tezy dowodowej dla biegłych specjalistów opiniujących w niniejszej sprawie. W zakres renty z tytułu zwiększonych potrzeb, począwszy od daty orzekania mogły wchodzić koszty kupna paliwa niezbędnego do pojazdu którym porusza się powódka w celu dojazdu na leczenie. Powódka nie przedstawiła jednak po pierwsze danych pozwalających na oszacowanie aktualnych potrzeb w tym zakresie (ilości miesięcznie pokonywanych kilometrów), a po wtóre tego rodzaju wydatek nie był objęty zgłoszonym żądaniem w części dotyczącym renty (doprecyzowanym w uzasadnieniu pozwu oraz treści dalszych pism procesowych).
Postępowanie dowodowe daje natomiast podstawy do przyjęcia, że powódka wymagała i będzie wymagać stałej rehabilitacji usprawniającej. Według zaświadczenia z 04 grudnia 2018 r. przedłożonego przez powódkę (k. 1973 t. X), opinii biegłego ortopedy oraz biegłego z zakresu rehabilitacji, powódka wymaga stałej rehabilitacji przynajmniej trzy razy w tygodniu po 1 godzinie. Powódka korzysta zarówno z rehabilitacji „publicznej” jak również „prywatnej”. W ramach świadczeń oferowanych przez NFZ nie jest obiektywnie możliwe otrzymanie rehabilitacji wymiarze wskazywanym przez biegłego z zakresu rehabilitacji. Z tego względu Sąd przyjął, że zasadnym jest przyznanie kwoty 240,00 zł (3 x 80,00 zł/h) renty z tytułu zwiększonych potrzeba na rehabilitację, uznając, że w pozostałym zakresie, zważywszy na dotychczasową intensywność rehabilitacji „publicznej”, powódka ma możliwość skorzystania ze świadczeń oferowanych przez NFZ (dowód: zaświadczenia z 04 grudnia 2018 r. – k. 1973-1974 t. X; dokumentacja medyczna – k. 17-295; 1116-1119, 1138-1159 t. VI; k. 1308-1334; k. 1372-1384 t. VII; k. 1505-1519 t. VIII; k. 1531-1555; k. 1671-1690 t. IX; opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej – k. 1482-1498 t. VIII; opinia biegłego z zakresu traumatologii, ortopedii oraz medycyny ratunkowej – k. 1215-1277 t. VII, pisemna opinia uzupełniająca – k. 1654-1661 t. IX).
Sąd orzekając jak w pkt 3. lit. [a] – [e] sentencji wyroku miał na względzie następujące podstawy faktyczne przy określaniu wysokości zasądzonych świadczeń z tytułu renty:
a) W styczniu i lutym 2016 r. powódka pracowała osiągając dochód 2 800,00 zł netto. Tym samym Sąd przyjął, że za okres styczeń-luty 2016 r. kwota renty wyrównawczej opiewać będzie na 1 734,00 zł (4 534– 2 800). Co do renty z tytułu zwiększonych potrzeb za przedmiotowy okres, Sąd przyznał powódce świadczenie odszkodowawcze (obejmujące koszty kupna leków, artykułów rehabilitacyjnych, dojazdów i rehabilitacji), w związku z czym brak podstaw do orzeczenia renty z tytułu zwiększonych potrzeb, obejmującej świadczenie na rehabilitację (dowód: świadectwo pracy – k. 1528 t. VIII, informacja o dodatku do wynagrodzenia – k. 1371 t. VII; zeznania J. W. w charakterze strony – k. 1389-1390 t. VII).
b) W marcu 2016 r. powódka nadal pracowała w szpitalu, przebywała jednak na urlopie, osiągając dochód – 2 500,00 zł netto. Powódka pracowała w szpitalu do 12 października 2016 r. – osiągając miesięczne dochody rzędu 2 500,00 zł netto (już bez dodatku 300,00 zł). Świadczenie należne powódce za okres marzec-październik 2016 r. opiewa na kwotę po 2 034,00 zł (4 534,00 zł – 2 500,00 zł) miesięcznie. Co do renty z tytułu zwiększonych potrzeb za przedmiotowy okres, Sąd przyznał powódce świadczenie odszkodowawcze (obejmujące koszty kupna leków, artykułów rehabilitacyjnych, dojazdów i rehabilitacji), w związku z czym brak podstaw do orzeczenia renty z tytułu zwiększonych potrzeb, obejmującej świadczenie na rehabilitację (dowód: świadectwo pracy – k. 1528 t. VIII, informacja o dodatku do wynagrodzenia – k. 1371 t. VII; zeznania J. W. w charakterze strony – k. 1389-1390 t. VII).
c) Powódka za okres od listopada 2016 r. do końca lutego 2017 r. nie przedłożyła żadnych dokumentów z ZUS określających wymiar świadczenia rentowego. Z treści jednak decyzji ZUS z 01 marca 2017 r. (k. 1523), pisma ZUS z 24 czerwca 2016 r. (k. 1197) oraz zeznań powódki w charakterze strony wynika, że powódka uzyskiwała świadczenie rentowe z ZUS w wysokości około 1 580,00 zł netto miesięcznie (wskazana w treści decyzji kwota 1 580,34 zł jest sumą po waloryzacji, dlatego Sąd zaokrąglił dochód powódki). W tym stanie rzeczy Sąd przyjął, że renta wyrównawcza za powyższy okres opiewa na kwotę po 2 954,00 zł miesięcznie (4 534,00 zł – 1 580,00 zł). Co do renty z tytułu zwiększonych potrzeb za przedmiotowy okres, Sąd przyznał powódce świadczenie odszkodowawcze (obejmujące koszty kupna leków, artykułów rehabilitacyjnych, dojazdów i rehabilitacji), w związku z czym brak podstaw do orzeczenia renty z tytułu zwiększonych potrzeb, obejmującej świadczenie na rehabilitację (dowód: decyzja ZUS z 01 marca 2017 r. – k. 1523 t. VIII; orzeczenia o stopniu niepełnosprawności – k. 777v-778 t. IV; orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 08 czerwca 2016 r. o całkowitej niezdolności do pracy – k. 1137 t. VI, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – k. 1525 t. VIII; zeznania J. W. w charakterze strony – k. 1389-1390 t. VII).
d) W okresie od marca 2017 r. do 31 marca 2018 r. powódka pobierała świadczenie rentowe w wysokości 1 580,34 zł oraz zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 153,00 zł. Z tego względu Sąd przyjął wysokość renty wyrównawczej w kwocie po 2 800,66 zł (4 534,00 zł – 1 580,34 zł – 153,00 zł) miesięcznie. Co do renty z tytułu zwiększonych potrzeb za przedmiotowy okres, Sąd przyznał powódce świadczenie odszkodowawcze (obejmujące koszty kupna leków, artykułów rehabilitacyjnych, dojazdów i rehabilitacji), w związku z czym brak podstaw do orzeczenia renty z tytułu zwiększonych potrzeb, obejmującej świadczenie na rehabilitację (dowód: decyzja ZUS z 01 marca 2017 r. – k. 1523 t. VIII; decyzja z 21 kwietnia 2017 r. – k. 1526 t. VIII; zeznania J. W. w charakterze strony – k. 1389-1390 t. VII).
e) Renta wyrównawcza za okres od kwietnia 2018 r. do września 2019 r. opiewa na kwotę po 2 953,66 zł (4 534,00 zł - 1 580,34 zł) miesięcznie. Powódka poza świadczeniem rentowym, miała przyznany zasiłek pielęgnacyjny, ale wyłącznie do końca marca 2018 r. Co do renty z tytułu zwiększonych potrzeb za przedmiotowy okres, Sąd przyznał powódce świadczenie odszkodowawcze (obejmujące koszty kupna leków, artykułów rehabilitacyjnych, dojazdów i rehabilitacji), w związku z czym brak podstaw do orzeczenia renty z tytułu zwiększonych potrzeb, obejmującej świadczenie na rehabilitację (dowód: decyzja ZUS z 01 marca 2017 r. – k. 1523 t. VIII; decyzja z 21 kwietnia 2017 r. – k. 1526 t. VIII; orzeczenia o stopniu niepełnosprawności – k. 777v-778 t. IV; orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 08 czerwca 2016 r. o całkowitej niezdolności do pracy – k. 1137 t. VI, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – k. 1525 t. VIII; zeznania J. W. w charakterze strony – k. 1389-1390 t. VII).
Orzekają w pkt 4. sentencji wyroku o świadczeniu rentowym – rencie z tytułu zmniejszenia się widoków powodzenia na przyszłość oraz rencie z tytułu zwiększonych potrzeb (rehabilitacja) począwszy od października 2019 r., Sąd miał na względzie, iż jak ustalono, powódka mogła liczyć na miesięczne dochody na poziomie około 4 534,00 zł netto. Na dzień orzekania, powódka nie jest w stanie wykonywać zawodu pielęgniarki specjalisty ani zarobkować dodatkowo w miesiącach letnich. Dochody powódki obejmują wyłącznie świadczenie rentowe z ZUS w kwocie 1 580,34 zł netto. Różnica pomiędzy możliwymi do osiągnięcia dochodami a świadczeniem pobieranym przez powódkę wynosi 2 953,66 zł netto. Sąd przyjął, iż powódka uprawniona jest do renty z tytułu zwiększonych potrzeb na poziomie 240,00 zł miesięcznie, co dawałoby łączną kwotę renty na poziomie 3 193,66 zł. Z uwagi jednak na dyspozycję przepisów art. 187 k.p.c. w zw. z art. 321 k.p.c., Sąd nie mógł zasądzić wyższego świadczenia, aniżeli żądane 3 000,00 zł miesięcznie (dowód: decyzja ZUS z 01 marca 2017 r. – k. 1523 t. VIII; decyzja z 21 kwietnia 2017 r. – k. 1526 t. VIII; orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – k. 1525 t. VIII; opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej – k. 1482-1498 t. VIII; opinia biegłego z zakresu traumatologii, ortopedii oraz medycyny ratunkowej – k. 1215-1277 t. VII, pisemna opinia uzupełniająca – k. 1654-1661 t. IX).
Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie powołanych w treści uzasadnienia dokumentów urzędowych, prywatnych, faktur i rachunków, dokumentacji medycznej a także fotograficznej, obrazujących stan zdrowia powódki przed zdarzeniem ubezpieczeniowym oraz zakres doznanych przez powódkę obrażeń ciała oraz proces leczenia. Sąd nie znalazł uzasadnionych podstaw do podważenia rzeczonych dowodów, które zostały tym samym włączone do podstaw rozstrzygnięcia.
Oceniając zeznania przesłuchanych w sprawie świadków, należy wskazać, że jako osoby z najbliższego otoczenia powódki, świadkowie posiadali wiedzę wynikającą z bezpośrednich obserwacji w zakresie sytuacji życiowej, zdrowotnej, zawodowej, powódki w okresie sprzed i po wypadku. Zeznania świadków korelowały ze sobą, znajdowały potwierdzenie w dokumentacji medycznej, fotograficznej, świadectwie pracy, zeznaniach podatkowych, decyzjach ZUS. Do analogicznych wniosków Sąd doszedł przy ocenie zeznań J. W. w charakterze strony, które pozostawały koherentne z pozostałym materiałem dowodowym, w tym ustaleniami poczynionymi w oparciu o wiedzę specjalną biegłych sądowych.
Pochylając się nad dowodami w postaci sporządzonych na zlecenie Sądu opiniami biegłych sądowych, przyjęto, iż mogły one stanowić podstawę do czynienia ustaleń w zakresie okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia, w części wymagającej wiedzy specjalnej.
Wszystkie opinie zawierają odpowiedzi na zakreślone przez strony tezy dowodowe, zawierają czytelne uzasadnienia, pozwalające na odtworzenie procesów myślowych biegłych, prowadzących do określonych w treści tychże opracowań wniosków. Zdaniem Sądu wnioski biegłych sądowych są logiczne, odzwierciedlają w jak najpełniejszym stopniu zarówno sam przebieg zdarzenia ubezpieczeniowego, jak również zakres doznanych przez powódkę obrażeń ciała, proces leczenia i rehabilitacji, skutki przedmiotowego zdarzenia na życie powódki.
Sąd włączył do podstaw faktycznych rzeczone opinie niemal w całości. Zastrzeżenia dotyczą dwóch opinii. Biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków – w części określającej stopień przyczynienia się kierującego motocyklem do powstania szkody oraz biegłego z zakresu ortopedii i traumatologii w części ustalającej uszczerbek na zdrowiu, co do uszkodzenia nerwu strzałkowego.
Orzeczenie, co do uszczerbku na zdrowiu w zakresie schorzeń neurologicznych, a do takich należy zaliczyć uszkodzenie nerwu strzałkowego, zastrzeżone zostało dla biegłego z zakresu neurologii. Z tego względu Sąd w przedmiotowym zakresie, przyjął za podstawę ustalenia biegłego neurologa a nie biegłego ortopedy, stąd różnica pomiędzy łączną wysokością uszczerbku na zdrowiu określonego w treści opinii biegłego ortopedy a treścią uzasadnienia wyroku.
Zastrzeżenia Sądu, co do kwestii przyczynienia się do zdarzenia ubezpieczeniowego kierującego motocyklem marki Y., zostaną przedstawione w dalszej części uzasadnienia.
Sąd zważył, co następuje.
Powództwo zasługiwało niemal w całości na uwzględnienie.
Bezpośredni sprawca szkody, który spowodował zdarzenie drogowe z dnia 04 lipca 2013 r. posiadał polisę OC w pozwanym Towarzystwie (...). Strona pozwana nie kwestionowała zasady swojej odpowiedzialności za następstwa tego zdarzenia, wyrazem czego jest wypłata świadczeń ubezpieczeniowych powódce w postaci zadośćuczynienia oraz odszkodowania. Przedmiotem sporu była natomiast kwestia, czy wypłacone przez pozwaną na rzecz powódki świadczenia pieniężne wyczerpują jej roszczenia.
Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń jest odpowiedzialnością za ubezpieczonego (art. 34 ust. 1 Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 392 ze zm.) ten zaś odpowiadał w sprawie niniejszej na zasadzie statuowanej w art. 436 § 1 k.c. Odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek, ponosi samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wypadkiem oznacza zatem nie tylko obowiązek naprawienia szkody majątkowej wynikłej z wypadku, ale również obowiązek zadośćuczynienia doznanej krzywdy (szkody na osobie). Nadto, zgodnie z art. 822 § 4 k.c., uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.
Podstawy prawnej żądania powódki w zakresie zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę należy upatrywać w dyspozycji art. 444 k.c. w związku z art. 445 § 1 k.c., z których wynika możliwość przyznania poszkodowanemu takiego zadośćuczynienia w wypadku uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia. Orzecznictwo Sądu Najwyższego podkreśla kompensacyjny charakter zadośćuczynienia, które z jednej strony ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, z drugiej zaś nie może być źródłem wzbogacenia (zob. orzeczenia Sądu Najwyższego: z 29 maja 2008 r., II CSK 78/08, LEX nr 420389 oraz z 04 lutego 2008, III KK 349/07, LEX nr 395071). Proces określenia kwoty zadośćuczynienia nie jest oparty na sztywnych schematach i w tym zakresie ustawodawca pozostawia swobodę uznaniu sędziowskiemu (zob. postanowienie SN z 5 lipca 2005, II KK 54/05, wyrok SA w Poznaniu z 9 sierpnia 2006, I ACa 161/06, LEX nr 278433), jednakże ustalając sumę Sąd każdorazowo winien mieć na względzie okoliczności konkretnej sprawy, a przede wszystkim zakres cierpień również tych doznawanych w przyszłości, trwały uszczerbek na zdrowiu (jako czynnik pomocniczy), przebieg leczenia, rodzaj niepełnosprawności, wiek poszkodowanego, a także możliwości zawodowe, zarobkowe po wypadku i sytuację bytową (wyrok SN z 09 listopada 2007, V CSK 245/07, LEX nr 369691). Przy ustalaniu kwoty zadośćuczynienia nie można również pomijać czasokresu leczenia poszkodowanego i odczuwania dolegliwości fizycznych, uczucia krzywdy spowodowanej ułomnością.
Przenosząc powyższe kryteria oceny na kanwę niniejszego postępowania Sąd doszedł do przekonania, iż wypłacona przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego kwota zadośćuczynienia (15 000,00 zł), nie rekompensuje krzywdy doznanej przez powódkę na skutek zdarzenia ubezpieczeniowego. Ustalając kwotę zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną przez powódkę krzywdę na łącznym poziomie 265 000,00 zł (15 000,00 zł + 250 000,00 zł), Sąd miał na uwadze bardzo rozległe i skomplikowane obrażenia ciała, zagrażające bezpośrednio życiu powódki, wpływające na każdy aspekt jej życia. J. W. od lipca 2013 roku do końca 2017 r. przeszła trzynaście zabiegów operacyjnych oraz turnusów rehabilitacyjnych (w trybie stacjonarnym i niestacjonarnym), spędzając łącznie w szpitalach kilkanaście miesięcy. Urazy ciała doznane przez powódkę a także kolejne zabiegi chirurgiczne powiązane w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem ubezpieczeniowym, powodowały u powódki bardzo intensywne dolegliwości bólowe, wymagające przyjmowania silnych leków, ograniczające możliwość poruszania się nawet przy pomocy kul łokciowych (kilka miesięcy „leżącego” trybu życia), uzależniające dotychczas sprawną i aktywną fizycznie powódkę od pomocy osób trzecich. Kilkuletnie już leczenie powódki mimo, iż postępujące, dające dobre rezultaty jak na zakres odniesionych obrażeń ciała, jedynie w niewielkim stopniu przywróciły sprawność ruchową powódki. Stan niepewności powódki, co do następstw wypadku dodatkowo podtrzymuje ryzyko utraty lewej kończyny dolnej. W związku ze skróceniem lewej kończyny dolnej, sposobem poruszania się przy pomocy kul łokciowych, zaburzeniami chodu, u powódki występują także powracające dolegliwości bólowe kręgosłupa. Na poczucie własnej wartości oraz atrakcyjności wpływają także zniekształcenia oraz rozległe blizny na kończynach dolnych, które także rzutują na zakres odczuwanej krzywdy. Następstwa zdarzenia ubezpieczeniowego na zdrowie powódki pośrednio obrazuje zakres trwałego uszczerbku na zdrowiu oszacowany przez biegłych na łącznym poziomie 129%. Powódka wymaga stałej, regularnej rehabilitacji, odbywanej nie tylko w placówkach ochrony zdrowia ale także w domu. Zdarzenie ubezpieczeniowe poza obrażeniami fizycznymi, wywołało zmiany w każdym innym aspekcie dotychczasowego życia powódki. Poszkodowana nie może spełniać się zawodowo, udzielać towarzysko, uprawiać rekreacyjnie sporu, spędzać aktywnie czasu wolnego z córką. J. W. stała się osobą zamkniętą w sobie, stroniącą od kontaktów towarzyskich, doznała stresu pourazowego.
Mając na względzie wynik postępowania dowodowego oraz zaprezentowaną wykładnię prawa, Sąd uznał, iż roszczenie powódki o zadośćuczynienie, nie jest wygórowane, rekompensuje krzywdę doznaną w następstwie zdarzenia ubezpieczeniowego, za które odpowiedzialność cywilną, w granicach sumy ubezpieczenia ponosi pozwany.
O odsetkach ustawowych oraz odsetkach ustawowych za opóźnienie orzeczono na podstawie art. 817 § 1 i 2 k.c., art. 14 ust. 2 u.u.o. oraz art. 481 k.c. (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 r. oraz od 01 stycznia 2016 r.). Powódka domagała się zapłaty zadośćuczynienia pieniężnego w kwocie 250 000,00 zł począwszy od dnia 08 września 2014 r. Wezwanie do zapłaty obejmujące przedmiotowe świadczenie zostało skierowane przez powódkę do pozwanego w piśmie z 05 sierpnia 2014 r. (k. 297). Okoliczności niniejszej sprawy nie uzasadniają zdaniem Sądu przyznania odsetek od całego zasądzonego świadczenia począwszy od 31 dnia po zgłoszeniu szkody. Leczenie powódki w momencie formułowania wezwania do zapłaty z 05 sierpnia 2014 r. nie oddawało pełnego zakresu krzywdy, którą mógł brać pozwany przy szacowaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego.
Sąd szacując wysokość szkody na osobie brał pod uwagę cały dotychczasowy okres leczenia powódki, który w toku postępowania w dalszym ciągu był kontynuowany. Mając to na uwadze, Sąd przyjął, iż najbardziej dotkliwe następstwa wypadku (zwłaszcza bólowe, ograniczenia ruchu, zależność od osób trzecich) powódka odczuła w pierwszym roku. Pozwany jako profesjonalista, szacując zgłoszone żądanie w sposób racjonalny, zgodnie z ugruntowaną wykładnią prawa, mógł oszacować należne powódce zadośćuczynienie co najmniej na poziomie 165 000,00 zł, wypłacając powódce kwotę 15 000,00 zł. Do zapłaty pozostało zatem 150 000,00 zł. W zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie od pozostałej kwoty przyznanego zadośćuczynienia (100 000,00 zł) zasadnym jest w ocenie Sądu orzeczenie o odsetkach od dnia wyrokowania. Na rozmiar doznanej krzywdy i przyznaną wysokość omawianego świadczenia złożyły się bowiem dalsze okoliczności faktyczne, ujawniane stopniowo przez powódkę w toku procesu, których pełny i ostateczny przegląd Sąd uzyskał w momencie zamknięcia rozprawy (w tym zakresie zob. m.in. wyrok SA w Warszawie z 09 stycznia 2019 r., I ACa 1730/17, LEX nr 2668768). Dalej idące roszczenie odsetkowe w zakresie zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę podlegało oddaleniu.
W ramach niniejszego postępowania powódka dochodziła od pozwanego również zapłaty odszkodowania przewidzianego w art. 444 § 1 k.c., obejmującego wydatki (koszty) pozostające w związku z uszkodzeniem ciała i doznanym rozstrojem zdrowia, w wymiarze i zakresie oznaczonym w pozwie oraz dalszych pismach procesowych.
Użyte w powyższym przepisie pojęcie „wszelkie koszty” oznacza koszty różnego rodzaju, których nie da się z góry określić, a których ocena, na podstawie okoliczności sprawy, należy do sądu (tak SN w wyroku z 09 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, LEX nr 378025). Jak słusznie się zauważa, celowość ponoszenia wszelkich wydatków może być związana nie tylko z możliwością uzyskania poprawy stanu zdrowia, ale też z potrzebą utrzymania tego stanu, jego niepogarszania (por. wyrok SN z 26 stycznia 2011 r., IV CSK 308/10, LEX nr 738127). W grupie wydatków celowych i koniecznych, pozostających w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia tradycyjnie wymienia się koszty leczenia (pobytu w szpitalu, pomocy pielęgniarskiej, koszty lekarstw, konsultacji lekarskich), specjalnego odżywiania się, nabycia protez i innych specjalistycznych aparatów i urządzeń (np. kul, aparatu słuchowego, zaopatrzenia ortopedycznego), koszty dojazdów do placówek zdrowia. W orzecznictwie wskazuje się nadto, że zakres kosztów leczenia nie może ograniczać się do wydatków kompensowanych w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, lecz powinien obejmować koszty działań, podjętych z uzasadnionym - zważywszy na aktualny stan wiedzy medycznej - przekonaniem o spodziewanej poprawie stanu zdrowia poszkodowanego (zob. wyrok SN z 12 grudnia 2002 roku, II CKN 1018/00, LEX nr 75352).
Zaprezentowaną wykładnię prawa Sąd miał na względzie dokonując ustaleń oraz rozważań, co do zasadności, wykazania przez powódkę (art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c.) poszczególnych elementów składowych dochodzonego roszczenia odszkodowawczego. Wyjaśnienie przyczyn dla których Sąd orzekł w sposób określony w pkt 2. lit. [a]-[d] sentencji wyroku zostały wyłożone w ustaleniach faktycznych niniejszego uzasadnienia. Nie ma więc potrzeby ich powtarzania. O odsetkach ustawowych oraz ustawowych za opóźnienie orzeczono na podstawie art. 817 § 1 i 2 k.c., art. 14 ust. 2 u.u.o. oraz art. 481 k.c. (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 r. oraz od 01 stycznia 2016 r.).
Zgodnie z treścią art. 444 § 2 k.c. jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Przepis ten wskazuje podstawy zasądzenia renty. Każda z wymienionych w przepisie okoliczności tj. utrata zdolności do pracy zarobkowej, zwiększenie potrzeb, zmniejszenie widoków powodzenia na przyszłość stanowi samodzielną podstawę zasądzenia renty.
W niniejszej sprawie zważywszy na uzasadnienie pozwu, powoływane okoliczności faktyczne i twierdzenia, Sąd przyjął, iż powódka żądała w istocie trzech rodzajów roszczeń: renty wyrównawczej (za okres od 01 stycznia 2016 r. do dnia orzekania), renty z tytułu zmniejszenia się widoków powodzenia na przyszłość (za okres począwszy od dnia orzeczenia na przyszłość) oraz renty z tytułu zwiększonych potrzeb (za okres od 01 stycznia 2016 r.).
W zakresie roszczenia renty wyrównawczej oraz renty z tytułu zmniejszenia się widoków powodzenia na przyszłość należy wskazać, że szkoda ta w rozumieniu art. 444 § 2 k.c. wyraża się różnicą między zarobkami jakie poszkodowany osiągałby w okresie objętym rentą, gdyby nie doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia (zarobki hipotetyczne), a zarobkami jakie mógłby realnie osiągnąć gdyby nie uszkodzenia ciała, uniemożliwiające mu wykonywanie pracy zawodowej. Funkcją tego rodzaju renty, jako jednego z roszczeń przewidzianych w wypadku powstania szkody na osobie, jest zrekompensowanie faktycznej utraty możliwości zarobkowych poszkodowanego (zob. m.in. wyrok SN z 04 lipca 2002 r., I CKN 837/2000, LEX nr 56891; wyrok SN z 21 maja 2009 r., V CSK 432/08, LEX nr 619673).
Zwiększenie potrzeb stanowi szkodę przyszłą, wyrażającą się w stale powtarzających się wydatkach na ich zaspokojenie. Renta należy się poszkodowanemu z tytułu zwiększonych potrzeb, polegających na zapewnieniu opieki, stałych kosztów leczenia, specjalnego odżywiania itp. bez względu na to, czy rzeczywiście poszkodowany ponosi wydatki na wspomniane cele, ponieważ wystarczy ustalenie tych potrzeb jako następstwo czynu niedozwolonego. Dlatego też nie można uzależniać zasądzenia renty od wykazania, że poszkodowany te potrzeby faktycznie zaspokaja i ponosi związane z tym wydatki (zob. m.in. wyrok SN z 11 marca 1976 r., IV CR 50/76, LEX nr 2015). Sąd w tym zakresie może posługiwać się art. 322 k.p.c. ( por. wyrok SN z 03 listopada 2009 r., II CSK 249/09 , LEX nr 737261).
Zaprezentowaną powyżej wykładnię przepisów ustawowych, Sąd miał na uwadze dokonując ustaleń faktycznych, które determinowały sposób rozstrzygnięcia w pkt 3. lit. [a]-[e] oraz pkt 4. sentencji wyroku. Przyczyny i wyliczenia dla których Sąd przyjął wymiary świadczeń rentowych za poszczególne okresy, zostały wyłożone w ustaleniach faktycznych uzasadnienia wyroku. Orzekając o odsetkach ustawowych za opóźnienie od świadczeń rentowych za poszczególne okresy, Sąd miał na względzie, iż powódka utraciła w następstwie zdarzenia ubezpieczeniowego znaczną część swoich dotychczasowych dochodów, jeszcze w okresie poprzedzającym datę 01 stycznia 2016 r., zaś stan ten utrzymywał się permanentnie (z różnym natężeniem) do zamknięcia rozprawy. Będzie się także utrzymywać w przyszłości. Rokowania, co do zdrowia powódki nie są optymistyczne, istnieją uzasadnione podstawy aby przypuszczać, iż powódka nie wróci już do jakiejkolwiek pracy zawodowej, będzie pobierać świadczenie rentowe z ZUS.
Pozwany dowodził, iż przyznane świadczenia, dochodzone przez powódkę, winny być pomniejszone na podstawie art. 362 k.c. Postępowanie dowodowe nie potwierdziło zarzutów pozwanego, by powódka przyczyniła się do zdarzenia ubezpieczeniowego. Z treści opinii biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych, czyniącego bardzo daleko idące hipotetyczne założenia wynika, że zachowanie kierującego pojazdem marki Y., z którym podróżowała powódka, mogło się przyczynić do wypadku w 20% (k. 1750 t. IX). Zaznaczenia wymaga jednak, iż ostateczna ocena w omawianym zakresie należała do Sądu. Biegły ustosunkował się do tezy dowodowej sformułowanej na wniosek pozwanego. Zdaniem Sądu, odtworzony przez biegłego przebieg zdarzenia ubezpieczeniowego wskazuje, że bezpośrednią przyczyną wypadku było bardzo nierozważne i lekkomyślne zachowanie kierującej pojazdem marki A. (...), która próbowała wykonać manewr zawracania w miejscu do tego nieprzeznaczonym (zakaz zawracania), a po wtóre mimo bardzo dobrej widoczności, prawidłowego oświetlenia motocykla, wjechała na przeciwległy pas ruchu tuż przed rzeczonym motocyklem, powodując, iż jego kierowca nie miał żadnych szans na uniknięcie zderzenia (nawet w przypadku poruszania się z administracyjnie dozwoloną prędkością). Biegły zasugerował, że zmniejszenie rozmiaru szkody, bądź jej całkowite wyłączenie mogło by nastąpić jeżeli kierowca motocykla podjąłby natychmiastowy manewr wytracania prędkości, zaraz po tym jak tylko ujrzał stojący częściowo na jego pasie samochód osobowy. Zdaniem biegłego błędnym założeniem kierującej motocyklem było to, iż kierująca samochodem osobowym dostrzegła jednoślad, dlatego zatrzymała kierowany przez siebie pojazd, aby udzielić mu pierwszeństwa przejazdu. Zdaniem Sądu, na sferę motywacyjną kierowcy motocykla oraz ocenę jego zachowania, pod kątem przyczynienia się do powstania szkody, mogło mieć wpływ nie tylko mylące w świetle zasad doświadczenia życiowego zachowanie kierowcy samochodu osobowego, ale również fakt, że bezpośrednio za motocyklem jechał samochód ciężarowy, którego droga hamowania w przypadku podjęcia przez kierującego motocyklem gwałtownego manewru wytracania prędkości, zważywszy na znaczną masę własną, byłaby znacznie dłuższa (co zresztą zaznaczył biegły w swojej opinii), grożąc najechaniem na tył motocykla. W tej sytuacji, zdaniem Sądu, należało przyjąć pełną odpowiedzialność kierującej samochodem osobowym, a tym samym pozwanego. Bezpośrednią przyczyną wypadku nie było bowiem zachowanie kierującego motocyklem, lecz realny sposób zachowania ubezpieczonego, w konkretnej sytuacji drogowej (w kwestii sędziowskiego prawa do oceny przyczynienia się do powstania szkody zob. wyrok SN z 15 maja 2019 r., II CSK 146/18, LEX nr 2665155).
Wartość przedmiotu sporu w niniejszym postępowaniu wynosiła 336 751,00 zł (250 000,00 zł + [3 000,00 zł x 12] + 50 750,18 zł). Powódka utrzymała się ze swoimi żądaniami w przeważającej części ulegając pozwanemu w zasadzie wyłącznie w zakresie roszczenia odszkodowawczego (16 713,88 zł z 50 750,18 zł) a zatem w kontekście wszystkich żądań utrzymała się w około 89,90% (302 713,88 z 336 751,00 zł).
W tym stanie rzeczy zasadnym jest obciążenie pozwanego całością kosztów postępowania poniesionych przez powódkę a także kosztami sądowymi wyłożonymi tymczasowo z sum budżetowych Skarbu Państwa (art. 100 zd. 2 k.p.c. oraz art. 113 u.k.s.c.).
Na koszty poniesione przez powódkę złożyły się opłata sądowa od pozwu – 500,00 zł (postanowienie z 07 stycznia 2016 r. – k. 455); opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17,00 zł; koszty zastępstwa procesowego wg. stawki minimalnej z poprzednio obowiązującego rozporządzenia (§6 pkt 7) – 7 200,00 zł; spożytkowana w całości zaliczka na poczet opinii biegłych sądowych – 3 000,00 zł (k. 481v): zaliczka na poczet opinii biegłego chirurga – 1 000,00 zł (k. 1590v) spożytkowana do kwoty: 232,72 zł (postanowienie z 16 maja 2019 r. – k. 2006 t. XI). Łącznie koszty po stronie powódki wyniosły 10 949,72 zł; zwrot ze Skarbu Państwa na rzecz powódki niewykorzystanej zaliczki w kwocie 767,28 zł (1 000 zł – 232,72 zł).
Skarb Państwa poniósł tymczasowo koszty sądowe w wysokości 21 917,40 zł, w tym: nieuiszczoną przez powódkę część opłaty sądowej od pozwu: 336 751,00 zł x 5% = 16 838,00 zł – 500 zł = 16 338,00 zł a także koszty objęte: postanowieniem z 05 lipca 2017 r. – k. 1464 t. VIII – 741,39 zł; postanowieniem z 05 lipca 2017 r. – k. 1466 t. VIII – 960,00 zł; postanowieniem z 30 sierpnia 2017 r. – k. 1557 t. VIII – 1 462,50 zł; postanowieniem z 24 listopada 2017 r. – k. 1577 t. VIII – 1 457,70 zł; postanowieniem z 16 maja 2019 r. –k. 2006 t. XI – 410,25 zł; postanowieniem z 03 sierpnia 2019 r. – k. 2037 t. XI – 547,56 zł.
Z powołanych względów orzeczono, jak w sentencji wyroku.
(...)
1. (...)
2. (...)
3. (...)
06/11/2019 r.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Michał Jakubowski
Data wytworzenia informacji: