Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR (del.) Anna Ogińska - Łągiewka
Protokolant:	sekretarz sądowy Dorota Wesołowska

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2018 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Banku (...) Spółka Akcyjna w W.

przeciwko J. R. (1) i J. R. (2)

o zapłatę

1.  nakaz zapłaty w postepowaniu nakazowym z dnia 18 maja 2017 r. utrzymuje w mocy;

2.  zasadza solidarnie od pozwanych J. R. (1) i J. R. (2) na rzecz powoda Banku (...) Spółka Akcyjna w W. kwotę 3600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt: XXV C 2211/17

UZASADNIENIE

Pozwem z 20 kwietnia 2017 r. powód Bank (...) S.A. z siedzibą
w W. wniósł przeciwko pozwanym J. R. (1) i J. R. (2)
o orzeczenie nakazem zapłaty, że pozwani zobowiązanie są solidarnie zapłacić na rzecz powoda kwotę 820.338,65 zł wraz z dalszymi odsetkami umownymi naliczanymi od kwoty 769.429,63 zł, wg stopy 4 razy stopa kredytu lombardowego NBP od dnia 23 lutego 2017 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, opłatę od pozwu oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa ( pozew, k. 4 akt).

Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 18 maja 2017 r., Sąd Okręgowy w sprawie o sygn. akt XXV Nc 336/17 nakazał pozwanym J. R. (1) i J. R. (3) aby zapłacili na rzecz powoda kwotę 820.338,65 zł wraz z odsetkami umownymi od kwoty 769.429,63 zł w wysokości 4-krotności stopy kredytu lombardowego NBP, nie więcej jednak niż odsetki maksymalne, od dnia 23 lutego 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 17.472 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym 7.217 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, które to kwoty pozwani winni byli uiścić w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wnieść w tymże terminie zarzuty ( nakaz zapłaty, k. 95 akt).

Od powyższego nakazu, pozwani wnieśli zarzuty w dniu 22 czerwca 2017 r. ( data stempla, k. 124v). W podniesionych zarzutach, pozwani zaskarżyli nakaz zapłaty w całości
i wnieśli o jego uchylenie i oddalenie powództwa. Ponadto pozwani wnieśli o obciążenie powoda kosztami procesu.

W uzasadnieniu, pozwani wskazali następujące zarzuty:

- zarzut braku wniosku o rozpoznanie sprawy w postępowaniu nakazowym;

- zarzut braku skutecznego wypowiedzenia umowy;

- zarzut braku udowodnienia dochodzonej pozwem kwoty ( zarzuty, k. 104 – 106 akt).

Wobec prawidłowego wniesienia nakazu zapłaty, Sąd rozpoznawał sprawę
w postępowaniu zwykłym.

Na dalszych etapach postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

Pozwani oraz poprzednik prawny powoda ( Bank (...) S.A. oddział w W.) zawarli w dniu 8 marca 2007 r. umowę kredytu budowlano-hipoteczny nr (...)- (...) ( niesporne, a ponadto umowa kredytu, k. 8 – 12 akt).

Pozwani w komparycji umowy jako adresy wskazali ul. (...)w przypadku J. R. (1) i ul. (...) w przypadku J. R. (2) ( umowa, k. 8 akt).

Stosownie do § 2 ust. 1 umowy bank udzielił kredytobiorcy na warunkach określonych w umowie kredytu w wysokości 850.665,00 zł, zaś kredytobiorca zobowiązał się do jego wykorzystania i zwrotu wraz z odsetkami zgodnie z warunkami umowy ( umowa,
k. 8 akt).

Kredytu udzielono pozwanym na okres od dnia 8 marca 2007 r. do dnia 15 września 2038 r. ( umowa, k. 8 akt).

W myśl § 15 umowy, wypowiedzenie umowy przez bank w całości lub w części mogło nastąpić w przypadkach i terminach określonych w regulaminie kredytowania osób fizycznych w Banku (...) S.A. nie objętych ustawą o kredycie konsumenckim ( umowa,
k. 10 akt).

Zgodnie z § 16 ust. 1 umowy, zawiadomienia o istnieniu zadłużenia przeterminowanego będącego wezwaniami do zapłaty pod rygorem wypowiedzenia umowy oraz oświadczenia o wypowiedzeniu umowy wysyłane będą przez bank listem poleconym
za zwrotnym potwierdzeniem odbioru na adres kredytobiorcy, określony w umowie lub
w zawiadomieniu o zmianie adresu. Odmowa przyjęcia pisma przez kredytobiorcę lub dwukrotna adnotacja poczty „nie podjęto w terminie” (awizo) wywołuje skutki doręczenia. Skutki doręczenia wywołuje również doręczenie pisma dorosłemu domownikowi. Bank pozostawia w aktach umowy pismo ze skutkiem doręczenia, jeżeli kredytobiorca nie zawiadomi banku o zmianie swojego adresu lub nazwiska, a wysłane pismo wróci z adnotacją „adresat nieznany” lub temu podobną. Zawiadomienia o istnieniu zadłużenia przeterminowanego inne niż wskazane w zdaniu pierwszym wysyłane być mogą listami zwykłymi ( umowa, k. 10 akt).

Pozwanym wypłacono kredyt w czterech transzach:

- w dniu 13 marca 2007 r. kwotę 329.850,07 zł;

- w dniu 21 września 2007 r. kwotę 173.605,30 zł;

- w dniu 26 października 2007 r. kwotę 303.809,28 zł;

- w dniu 12 sierpnia 2008 r. kwotę 43.400,35 zł ( harmonogram wypłaty kredytu,
k. 11 akt, historia rachunku bankowego za okres od 1 marca 2007 r. do 9 lutego 2017 r.,
k. 62 akt).

(...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. przejął część majątku (...) S.A., w tym całość majątku należącego do (...) S.A. oddział w W., przejmując wierzytelność wynikającą z powyższej umowy kredytu ( niesporne, a ponadto odpis wyciągu
z ogłoszenia Planu Podziału w Monitorze Sądowym i Gospodarczym z dn. 8 grudnia 2006 r., k. 19 - 26 akt, odpis z KRS, k. 38 – 50 akt).

Bank (...) S.A. z siedzibą w W. stał się następcą prawnym banku (...) S.A. ( niesporne).

Powodowy bank na skutek utrzymującego się zadłużenia przeterminowanego pozwanych, pismem z dnia 13 sierpnia 2016 r. wezwał pozwanych do uregulowania należności w terminie 14 dni roboczych od doręczenia pisma, wskazując na wysokość zadłużenia (77.872,74 zł), informując o możliwości podjęcia rozmów w zakresie restrukturyzacji długu. Pismo doręczono pozwanemu J. R. (1) 6 września 2016 r. na adres (...)w W., natomiast w przypadku pozwanej pismo zwrócono z uwagi na niepodjęcie w terminie pod adresem (...)
w W. ( pisma banku z 13 sierpnia 2016 r., k. 51 i 52 akt, potwierdzenia odbioru pisma, k. 51v i 52v akt).

Pismem z dnia 1 grudnia 2016 r. powodowy bank wypowiedział pozwanym umowę kredytu, jako przyczynę wskazując na brak spłaty zadłużenia przeterminowanego. Pozwany J. R. (1) odebrał wypowiedzenie umowy w dniu 21 grudnia 2016 r. skierowane na adres (...), pozwana natomiast nie podjęła przesyłki pod adresem (...) w terminie na skutek czego doszło do jej zwrotu ( wypowiedzenie umowy, k. 54 i 55 akt, potwierdzenie odbioru wypowiedzenia, k. 54v i 55v akt).

Łączna wysokość wierzytelności z tytułu zawartej umowy kredytu budowlano-hipotecznego przysługująca powodowi wynosi 820.338,65 zł na dzień 23 lutego 2017 r. ( historia rachunku bankowego za okres od 1 marca 2007 r. do 9 lutego 2017 r., k. 62 akt, wyciąg z ksiąg bankowych z 23 lutego 2017 r., k. 90 – 90v akt, podsumowanie historii konta, k. 63 – 89 akt).

Pismem z dnia 6 marca 2017 r. powodowy bank skierował do pozwanych przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty 820.338,65 zł tytułem zadłużenia z tytułu umowy kredytu budowlano-hipotecznego nr (...)- (...) z dn. 8 marca 2007 r. Pozwani odebrali wezwanie 27 marca 2017 r. ( wezwanie do zapłaty, k. 57 akt, potwierdzenie doręczenia, k. 59 i 60 akt).

Pismami z dnia 11 grudnia 2017 r. powodowy bank ponowił oświadczenia
o wypowiedzeniu umowy kredytowej nr (...) z 8 marca 2007 r. oraz wezwania do zapłaty ( wypowiedzenia umowy, k. 152 – 157 akt).

Wypowiedzenia umowy doręczono pozwanym 2 stycznia 2018 r. ( potwierdzenie odbioru, k. 208 akt).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wskazanych dowodów
z dokumentów, uznanych przez Sąd za mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy (w myśl art. 227 k.p.c.). Strony postępowania nie kwestionowały treści oświadczeń zawartych w przywołanych wyżej dokumentach, Sąd również nie powziął wątpliwości, co do ich wiarygodności i autentyczności, włączając je do podstawy ustaleń faktycznych
w niniejszej sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Powód w niniejszej sprawie dochodził należności z tytułu zawartej z pozwanymi umowy o kredyt budowlano-hipoteczny nr (...)- (...), której dochodzona wysokość wynosiła 820.338,65 zł. . Pozwani podnieśli trzy zarzuty: zarzut braku wniosku o rozpoznanie sprawy w postępowaniu nakazowym, z uwagi na brak wniosku o rozpoznanie sprawy w postępowaniu nakazowym, zarzut braku skutecznego wypowiedzenia umowy z uwagi na nieprawidłowość doręczenia (a faktycznie jego brak) pozwanej J. R. (2) oraz zarzut braku udowodnienia dochodzonej pozwem kwoty, z uwagi na fakt że dowód z wyciągu
z ksiąg bankowych jest dokumentem prywatnym i stanowi jedynie jednostronne oświadczenie banku o istnieniu zadłużenia, co pozwani kwestionują.

Zgodnie z treścią art. 496 k.p.c. po przeprowadzeniu rozprawy sąd wydaje wyrok,
w którym nakaz zapłaty w całości lub w części utrzymuje w mocy albo go uchyla i orzeka
o żądaniu pozwu, bądź też postanowieniem uchyla nakaz zapłaty i pozew odrzuca lub postępowanie umarza.

W ocenie tutejszego Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie i konsekwentnie, wydany w dniu 18 maja 2017 r., w sprawie o sygn. akt XXV Nc 336/17 nakaz zapłaty
w postępowaniu nakazowym należało utrzymać. Podniesione przez pozwanych zarzuty nie były zasadne z następujących przyczyn.

Odnośnie pierwszego z podniesionych zarzutów, dotyczącego wywodzonego przez pozwanych braku wniosku o wydanie nakazu zapłaty w pozwie, wskazać należy że zgodnie
z treścią art. 484 ¹ § 2 k.p.c., Sąd rozpoznaje sprawę w postępowaniu nakazowym na pisemny wniosek powoda zgłoszony w pozwie. W doktrynie przyjmuje się, że pozew w postępowaniu nakazowym musi odpowiadać wszelkim warunkom przewidzianym dla pozwu w trybie zwyczajnym (zgodnie z treścią art. 187 k.p.c.) oraz warunkom określonym dla postępowania nakazowego (art. 485 k.p.c.), a także szczególnym warunkom przewidzianym dla pozwu
w niektórych rodzajach spraw. Nadto w treści pozwu powód powinien zamieścić wyraźny wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu nakazowym.

Jednakże ani treść samego przepisu, ani poglądy doktryny oraz judykatury nie precyzują formy takiego wniosku. Zdaniem Sądu wniosek zgłoszony przez powoda w pozwie dostatecznie jasno przedstawiał żądanie i tryb postępowania w jakim składa on pozew. Wynikało to zarówno z tytułu pisma: „Pozew w postępowaniu nakazowym”, jak i z treści zawartej w punkcie a) petitum pozwu, zgodnie z którą pozwany wnosił o orzeczenie nakazem zapłaty, że pozwani zobowiązani są zapłacić na rzecz powoda kwotę 822.338,65 zł. Niezasadnie zatem wywodzili pozwani, że jedynym elementem wskazującym na żądanie wydania nakazu zapłaty było oznaczenie pozwu, skoro kilka linijek niżej znajdował się prawidłowo sformułowany wniosek o orzeczenie nakazem zapłaty.

Przechodząc do drugiego z podniesionych zarzutów, pozwani wskazywali na nieskuteczność wypowiedzenia umowy z uwagi na skierowanie oświadczenia
o wypowiedzeniu umowy na adres ul. (...) w W., pomimo że adres pozwanej J. R. (2) oznaczony w umowie był odmienny, a co więcej powód świadom jest aktualnego adresu powodów. Ponadto pozwani wywodzili, że oświadczenie
o wypowiedzeniu umowy obarczone jest błędem z uwagi na niepoprawne oznaczenie daty zawarcia umowy o kredyt. W piśmie bowiem wskazano na umowę z dnia 5 listopada 2009 r., podczas gdy przedmiotowa sprawa dotyczy umowy o kredy z dnia 8 marca 2007 r.

Zdaniem Sądu i ten zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Przy czym zwrócić należy uwagę, że z ostrożności procesowej powód złożył pozwanym ponowne oświadczenia
o wypowiedzeniu umowy kredytowej w pisma z dnia 11 grudnia 2017 r., prawidłowo nadane i prawidłowo odebrane przez pozwanych w dniu 2 stycznia 2018 r. Już z samej tej przyczyny wszelkie wątpliwości co do ewentualnej wadliwości wypowiedzenia pierwotnego stawały się bezprzedmiotowe.

Niezależnie jednak od powyższego, zdaniem Sądu tak sformułowany zarzut nie znajdował w znaczącym stopniu potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Istotnie w treści wypowiedzenia umowy wskazano błędnie datę zawarcia umowy na dzień 5 listopada 2009 r., podczas gdy faktyczna data zawarcia umowy to 8 marca 2007 r. W ocenie Sądu sama wadliwość wskazania daty, jakkolwiek łatwa w dostrzeżeniu, nie przesądza jeszcze o wadliwości samego oświadczenia. Wypowiedzenie umowy zawierało bowiem inne elementy pozwalające na identyfikację łączącego strony stosunku, jak chociażby numer rachunku dotyczącego umowy kredytu, tj. (...). Numer ten pojawiał się również we wcześniejszych pismach, jak skierowane do pozwanych wezwania
z dnia 13 sierpnia 2016 r. czy załączona przez pozwanych korespondencja z powodem dotycząca zawiadomień o najbliższej spłacie kredytu ( k. 107 – 117 akt). Numer ten był zatem znany pozwanym i w ocenie Sądu treść wypowiedzenia umowy pozwalała w dostateczny sposób, nawet z uwzględnieniem błędnej daty, na ustalenie jakiej umowy dotyczy wypowiedzeniem, tj. wprost na identyfikację łączącego strony stosunku prawnego.

Co zaś się tyczy drugiego z elementów podniesionego zarzutu, to zdaniem Sądu mógł on co najwyżej dotyczyć pozwanej J. R. (2), nie zaś pozwanego J. R. (1). Wypowiedzenia skierowano bowiem na adres ul. (...)
w przypadku pozwanego J. R. (1) oraz ul. (...) w przypadku pozwanej J. R. (2). O ile wątpliwości budziła prawidłowość skierowania wypowiedzenia do pozwanej na adres ul. (...), o tyle wypowiedzenie na adres ul. (...) było zgodne z adresem pod którym strony dotychczas wymieniały się korespondencją i co do którego pozwani wskazywali
na jego aktualność. Adres ten wynikał chociażby z pism na które powoływali się pozwani
( k. 107 – 117 akt), zaś zarzut odnosił się w istocie jedynie do miejsca zamieszkania pozwanej. Jeżeli chodzi o rozbieżność w adresach co do pozwanej J. R. (2), z uwagi na fakt,
że adres pozwanej wskazany w umowie to ul. (...), zaś adres na który skierowano wezwanie z 13 sierpnia 2016 r. oraz wypowiedzenie z 1 grudnia 2016 r. to ul. (...). Zdaniem Sądu nie była przekonująca argumentacja powoda o tym,
że w przeszłości adres ten był adresem którym pozwana posługiwała się w kontaktach
z bankiem, skoro powód w trakcie wykonywania umowy i wymienianej korespondencji, kierował ją na adres ul. (...) ( k. 107 – 117 akt). Sam fakt kierowania dyspozycji przelewu środków kredytowych przez pozwaną ze wskazaniem adresu zamieszkania jako ul. (...) nie uprawniał powoda do jednostronnego przyjęcia, że adres ten jest adresem strony do korespondencji. W tym zakresie powodowy bank winien był postępować zgodnie z treścią § 16 ust. 1 umowy o kredyt budowlano-hipoteczny.

Z uwagi jednak na prawidłowość ponownego wypowiedzenia umowy, Sąd ocenił
że dalsze rozważania w tym przedmiocie są bezzasadne bowiem w dacie wyroku wypowiedzenie umowy o kredyt nr (...)- (...) pismem z dnia 11 grudnia 2017 r. było niewątpliwie skuteczne, co stanowiło o wymagalności roszczenia.

W przedmiocie trzeciego z podniesionych zarzutów, wskazać należy że nie budziła również wątpliwości wysokość dochodzonej pozwem kwoty. Powód wykazał wysokość należności za pomocą wyciągu z ksiąg bankowych, co pozwani kontestowali zwracając uwagę, że dokument ten w rozumieniu art. 95 ust. 1a ustawy prawo bankowe nie ma mocy prawnej dokumentów urzędowych i stanowi w istocie jedynie dokument prywatny.

Zgodnie z treścią art. 95 ust. 1 ustawy prawo bankowe księgi rachunkowe banków
i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków
i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń
i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych.

Stosownie do ust. 2 moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie
w postępowaniu cywilnym. W judykaturze przyjmuje się, że jakkolwiek treść przepisu jest jednoznaczna i dokument w postaci wyciągu z ksiąg bankowych w postępowaniu cywilnym nie ma mocy dokumentu urzędowego, to nie pozbawia to jednak tego dokumentu mocy dowodowej i wiarygodności ( por.: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 9 czerwca 2016 r., sygn. akt I ACa 1758/15, Legalis nr 1508817).

Na wstępie rozważań co do podniesionego zarzutu, Sąd zwraca uwagę, że pozwani nie kwestionowali skuteczności zawarcia, istnienia oraz konieczności wykonywania umowy.
W sprawach o zapłatę ciężar wykazania niższej lub odmiennej wysokości należności obciąża pozwanego, który np. przedstawiając dowody uiszczenia kwot niewymienionych przez powoda może skutecznie wykazać swoje racje. Powód – mając dowody zawarcia umowy zobowiązującej do zapłaty określonej sumy mógłby właściwie poprzestać na nich, domagając się od pozwanych dowodów przeciwnych. Tymczasem powodowy bank wskazał z czego wywodzi dowodzoną kwotę (umowy), kiedy kredyt został uruchomiony oraz w jakich datach wypłacono transze kredytu. Równolegle bank wskazał na kwoty zapłacone przez pozwanych zgodnie z załączoną do akt historią obrotów na rachunku i w odpowiednim stopniu zmniejszył swoje roszczenie, do kwoty faktycznie wskazanej w wyciągu z ksiąg bankowych. Treść samego wyciągu z ksiąg bankowych nie była przez pozwanych kwestionowana, zaś ich argumentacja nie znajduje oparcia w powołanej wyżej linii orzeczniczej. Istotnie więc dowód z dokumentu w postaci wyciągu z ksiąg bankowych nie ma mocy dokumentu urzędowego,
co nie jest jednak równoznaczne z brakiem mocy dowodowej i nie pozbawia takiego dokumentu przymiotu wiarygodności.

Przy czym zaznaczyć należy, że powodowy Bank wykazał wysokość dochodzonego roszczenia nie tylko w oparciu o kwestionowany dokument, bowiem oprócz wyciągu z ksiąg bankowych, przedstawił również załączniki w postaci Regulaminu Kredytowania Osób Fizycznych w Banku (...) S.A. Nie Objętych Ustawą o Kredycie Konsumenckim, listę operacji w okresie od 1 marca 2007 r. do 24 marca 2017 r. oraz historię spłat (k. 62 – 89). Analizując poszczególne kwoty wskazane w treści wyciągu z ksiąg bankowych i porównaniu z tożsamymi okresami w historii spłat, Sąd ocenił, że kwota kapitału kredytu w wysokości 769.429,63 zł znajduje potwierdzenie również w innych dowodach i tym samym czyni zarzut pozwanych bezzasadnym.

Konsekwencją rozstrzygnięcia głównego żądania jest rozstrzygnięcie przez Sąd
w przedmiocie kosztów procesu i kosztów zastępstwa procesowego. Sąd rozstrzygnął
o kosztach procesu na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz na podstawie § 2 ust. 7 i § 3 ust.
2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (zgodnie z datą wniesienia pozwu przez powodowy bank). Zważywszy na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie, uznać należało że stroną w całości przegraną jest strona pozwana. Zasądzona w punkcie 2. sentencji wyroku kwota 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego stanowiła różnicę pomiędzy kwotą wynikającą z § 2 ust. 7 rozporządzenia w wysokości 10.800 zł, a kwotą uwzględnioną już w utrzymanym w mocy nakazie zapłaty z dnia 18 maja 2017 r. w wysokości 7.200 zł.

W tych okolicznościach Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

(...)