XXVI GC 626/15 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Warszawie z 2016-10-18
Sygn. akt XXVI GC 626/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 października 2016 roku
Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział XXVI Gospodarczy
w składzie:
Przewodniczący SSO Łukasz Klimowicz
Protokolant Marta Jaroch
po rozpoznaniu w dniu 4 października 2016 roku w W.
sprawy z powództwa (...) Towarzystwo (...) z siedzibą w W.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W.
o ustalenie nieistnienia uchwały ewentualnie o stwierdzenie nieważności uchwały
I. oddala powództwo o ustalenie nieistnienia uchwały nr (...)w przedmiocie przywrócenia akcji serii (...), (...), (...)(kod (...): (...)) formy dokumentu - podjętej w dniu 22 czerwca 2015 roku na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Spółki (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.;
II.
stwierdza nieważność: uchwały nr (...)w przedmiocie przywrócenia akcji serii
(...) (kod (...): (...)) formy dokumentu - podjętej w dniu
22 czerwca 2015 roku na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Spółki (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.;
III. ustala, iż powódka (...) (...)z siedzibą w W. wygrała w 100% - przy czym szczegółowe wyliczenie kosztów postępowania – powierza Referendarzowi sądowemu.
Sygn. akt XXVI GC 626/15
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 9 lipca 2015 r., powódka – (...) (...) z siedzibą w W., wniosła:
1. na podstawie art. 189 k.p.c., o ustalenie nieistnienia uchwały nr (...)Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) S.A. z siedzibą w W. z dnia 22 czerwca 2015 roku w przedmiocie przywrócenia akcji serii (...), (...) formy dokumentu, zaprotokołowanej w Protokole Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia (...) S.A., sporządzonym w dniu 2 lipca 2015 r., przez D. N., asesora notarialnego i zastępcę P. S., notariusza w W. za numerem Repertorium (...), z uwagi na treść art. 91 ust. 4 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, który to przepis określa kwalifikowaną większość głosów (4/5 głosów) niezbędnych do podjęcia uchwały w przedmiocie przywrócenia akcjom formy dokumentu (zniesienie dematerializacji akcji), podczas gdy za podjęciem Uchwały oddano zaledwie (...) głosów „za" i co za tym idzie Uchwała nie została podjęta i nie istnieje;
ewentualnie o:
2. stwierdzenie (na zasadzie art. 425 §1 i §3 k.s.h. w zw. z art. 422 §2 pkt 2) k.s.h.) nieważności uchwały nr (...)Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) S.A. z siedzibą w W. z dnia 22 czerwca 2015 roku w przedmiocie przywrócenia akcji serii (...), (...) formy dokumentu jako sprzecznej z ustawą, a mianowicie:
a) sprzecznej z art. 91 ust. 4 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (dalej jako „Ustawa o Ofercie"), który to przepis określa kwalifikowaną większość głosów (4/5 głosów) niezbędnych do podjęcia uchwały w przedmiocie przywrócenia akcjom formy dokumentu (zniesienie dematerializacji akcji), podczas gdy kwestionowana Uchwała została podjęta większością zaledwie (...) głosów „za", a więc została podjęta z naruszeniem powyższego przepisu;
b) sprzecznej z art. 91 ust. 6 Ustawa o Ofercie, który to przepis nakłada obowiązek ogłoszenia przewidzianego w art. 77-79 Ustawy o Ofercie wezwania do zapisywania się na sprzedaż akcji spółki, której akcje mają być przedmiotem zniesienia dematerializacji, podczas gdy kwestionowana Uchwała została podjęta bez uprzedniego ogłoszenia wezwania do zapisywania się na sprzedaż akcji Pozwanego, a więc została podjęta z naruszeniem powyższego przepisu.
Powódka wniosła również o zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że interes prawny powódki do wytoczenia powództwa z art. 189 k.p.c. o ustalenie nieistnienia uchwały przejawia się w doprowadzeniu do ustalenia, że przedmiotowa uchwała nie została w sposób ważny i skuteczny podjęta, stanowi tzw. uchwałę nieistniejącą i co za tym idzie nie wywołuje wobec powódki jako akcjonariusza pozwanej spółki, ale również wobec pozostałych akcjonariuszy pozwanej spółki i samej spółki jakichkolwiek skutków prawnych. Powódka dodała, że jedną z kluczowych decyzji jest w przypadku spółek publicznych decyzja o przywróceniu akcjom spółki publicznej formy dokumentu (zniesienia dematerializacji akcji), której bezpośrednim skutkiem jest zazwyczaj wycofanie spółki z obrotu na giełdzie, co dla akcjonariuszy wywołuje ekonomicznie wymierne skutki przejawiające się chociażby w utracie możliwości sprzedaży akcji na giełdzie. Istotność tej decyzji znajduje swoje odzwierciedlenie w regulacji art. 91 ust. 4 Ustawy o Ofercie, który to przepis statuuje kwalifikowaną większość 4/5 głosów do podjęcia uchwały w przedmiocie przywrócenia akcjom spółki publicznej formy dokumentu.
Powódka wskazała, że w zaistniałym w sprawie stanie faktycznym, pomimo głosowania przez stronę powodową przeciw kwestionowanej uchwale nr (...), czego skutkiem było nieosiągnięcie przewidzianej art. 91 ust. 4 Ustawy o Ofercie większości do podjęcia Uchwały, Przewodniczący Walnego Zgromadzenia stwierdził, że uchwała została podjęta. Co za tym idzie, realizacja Uchwały poprzez zniesienie dematerializacji akcji (...) S.A., wywoła negatywne dla powódki i innych akcjonariuszy pozwanej skutki oraz zagraża sferze uprawnień powódki jako akcjonariusza (...) S.A., w tym prawu do decydowania o przywróceniu akcjom Spółki formy dokumentu. Według powódki, niewątpliwym jest, że pozostawanie przez pozwaną spółką publiczną wiąże się z przejrzystością funkcjonowania przejawiającą się w obowiązkach informacyjnych wskazanych chociażby w art. 56 i art. 70 Ustawy o Ofercie (oraz skorelowanego z tym obowiązkiem uprawnienia pozostałych uczestników rynku, a więc również Powoda, do uzyskania takiej informacji), ale także transparentnością sprzedaży i kupna akcji. Tym samym, zdaniem strony powodowej, nie budzi wątpliwości, że posiada ona interes prawny w wytoczeniu powództwa o ustalenie nieistnienia Uchwały, która została podjęta przy sprzeciwie powódki jako akcjonariusza dysponującego(...) akcji Spółki i tym samym nie doszło do osiągnięcia wymaganego art. 91 ust. 4 Ustawy o Ofercie progu większości 4/5 głosów.
Niezależnie od powyższego oraz na wypadek uznania, że Uchwała istnieje, powódka wskazała, że jest również podmiotem legitymowanym do żądania stwierdzenia nieważności Uchwały, albowiem głosowała przeciwko Uchwale, po jej powzięciu zażądała zaprotokołowania sprzeciwu, a niniejsze powództwo zostało wniesione w przewidzianym art. 425 § 3 k.s.h. terminie. Powódka argumentowała, że zaskarżona przedmiotowym pozwem Uchwała jest sprzeczna art. 91 ust. 4 Ustawy o Ofercie, w myśl którego, złożenie wniosku o zniesienie dematerializacji akcji jest dopuszczalne, jeżeli walne zgromadzenie spółki, większością 4/5 głosów oddanych w obecności akcjonariuszy reprezentujących przynajmniej połowę kapitału zakładowego, podjęło uchwałę o zniesieniu dematerializacji akcji, podczas gdy za podjęciem Uchwały oddano zaledwie (...) głosów. Dodatkowo, powódka wskazała, że przedmiotowa Uchwała zapadła bez wymaganego na mocy art. 91 ust. 6 Ustawy o Ofercie uprzedniego ogłoszenia przez (...) Ltd. (jako akcjonariusza domagającego się zniesienia dematerializacji akcji (...) S.A.) wezwania do zapisywania się na sprzedaż akcji (...) S.A. i tym samym uchwała ta narusza również regulację zawartą w art. 91 ust. 6 Ustawy o Ofercie.
Postanowieniem z dnia 27 lipca 2015 r., Sąd Okręgowy w Warszawie udzielił zabezpieczenia roszczenia powódki o stwierdzenie nieważności objętej pozwem uchwały nr (...)Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. z dnia 22 czerwca 2015 roku, poprzez wstrzymanie jej wykonania, do czasu prawomocnego rozpoznania powództwa w niniejszej sprawie.
W odpowiedzi na pozew,
pozwana - (...) S.A. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W.
, wniosła o oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powódki kosztów procesu według norm przepisanych, a także o wezwanie do udziału w sprawie Syndyka Masy Upadłości – M. W., ustanowionego postanowieniem Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z dnia 18 sierpnia 2015 r., X Wydziału Gospodarczego ds. Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych, sygn. akt X GU 573/15. W uzasadnieniu pisma strona pozwana wskazała, że ogłoszono upadłość pozwanej spółki, a także że zasadnym jest zwrócenie się do syndyka o dokumentację dotyczącą podjęcia przedmiotowej uchwały, a także wezwanie go do udziału w sprawie, w przypadku gdy w jakikolwiek sposób sprawa będzie dotyczyła również masy upadłości spółki.
W dalszej części pisma pozwana podniosła, że powództw o uznanie uchwały walnego zgromadzenia wspólników spółki za nieistniejącą może być wytoczone tylko w wyjątkowych przypadkach, a w razie podjęcia wadliwej uchwały można jedynie żądać jej unieważnienia. Pozwana dodała również, że uchwałą nr (...)Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych z dnia 18 maja 2015 r., obrót akcjami pozwanej spółki został zawieszony w związku z nieprzekazaniem w trybie i na warunkach obowiązujących w alternatywnym systemie obrotu, raportu kwartalnego za I Kwartał 2015 roku, a następnie uchwałą nr(...)spółka została wykluczona z obrotu, co oznacza, że nie jest już spółka publiczną i nie podlega ustawie.
W piśmie procesowym z dnia 30 czerwca 2016 r., powódka podtrzymała w całości żądanie pozwu, wskazując że stanowisko pozwanej zawarte w odpowiedzi na pozew nie zawiera twierdzeń co do faktów lub prawa, które mogłyby mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, a jedynie mają na celu przedłużenie postępowania. Powódka dodała, że niniejsza sprawa nie dotyczy mady upadłości, a sfery wewnątrz korporacyjnej pozwanej spółki i stanowi realizację prawem przewidzianych środków ochrony akcjonariusza spółki akcyjnej. Strona powodowa wskazała również, że z faktu zawieszenia czy nawet wykluczenia pozwanej spółki z rynku regulowanego nie wynika to, czy dany podmiot jest spółka publiczną czy nie i czy podlega przepisom ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Posiadanie lub nieposiadanie statusu spółki publicznej zależy bowiem zdaniem powódki od tego czy choćby jedna akcja danej spółki jest zdematerializowana czy też nie.
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.
Pozwana - (...) S.A. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W. jest spółką wpisaną do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS (...). Kapitał zakładowy spółki wynosi (...)i dzieli się na 4.440.000 akcji o wartości nominalnej(...)każda, w tym 100.000 akcji zwykłych na okaziciela serii (...), 3.900.000 akcji zwykłych na okaziciela serii (...) oraz 440.000 akcji zwykłych na okaziciela serii (...).
( dowód: odpis aktualny z KRS pozwanej spółki k.30-36 i 168-175)
W konsekwencji podjęcia uchwały Nr (...) Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w W.S.A., z dnia 23 sierpnia 2011 r., w sprawie wprowadzenia do alternatywnego systemu obrotu (...)akcji serii (...), (...)i (...) spółki (...) S.A., pozwana spółka stała się spółką publiczną (w rozumieniu art. 4 pkt 20) Ustawy o Ofercie), notowaną na rynku regulowanym - alternatywnym systemie obrotu (...)prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w W., a wszystkie akcje pozwanej (tj. wszystkie akcje serii (...), serii (...) oraz serii (...)) zostały zdematerializowane.
( dowód: uchwała Nr (...) Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w W.S.A. z dnia 23 sierpnia 2011 r. w sprawie wprowadzenia do alternatywnego systemu obrotu (...)akcji serii (...), (...) spółki (...) S.A. k.66, uchwała Nr (...)Zarządu Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych z dnia 4 sierpnia 2011 r. w przedmiocie przyjęcia akcji serii (...), (...) spółki (...) S.A. do depozytu papierów wartościowych (dematerializacji akcji) k.67-68)
Powódka - (...) (...)z siedzibą w W. jest akcjonariuszem pozwanej spółki posiadającym 1.775.999 akcji o wartości nominalnej (...)każda, stanowiących (...) kapitału zakładowego (...), uprawniających do wykonywania (...)głosów na walnych zgromadzeniach akcjonariuszy Spółki.
( dowód : zaświadczenie o prawie uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu o numerze (...) wystawionego w dniu 11 maja 2015 r. przez (...) S.A.k.65, odpis aktualny z KRS pozwanej spółki k. 30-36).
Pismem z dnia 28 kwietnia 2015 r., największy akcjonariusz pozwanej - spółka (...) Ltd z siedzibą w L., posiadająca 1.798.682 akcji o wartości nominalnej (...) każda, stanowiących(...) kapitału zakładowego (...), uprawniających do wykonywania (...) głosów na walnych zgromadzeniach akcjonariuszy Spółki - zażądała zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy pozwanej z porządkiem obrad obejmującym w szczególności podjęcie uchwały w przedmiocie przywrócenia akcji serii (...), (...) S.A. formy dokumentu (tj. podjęcie uchwały w przedmiocie zniesienia dematerializacji akcji, o której mowa w 91 ust. 4 Ustawy o Ofercie).
( dowód : pismo z dnia 28 kwietnia 2015 r. k.71-77 i 69-70)
Zarząd Pozwanej, działając na podstawie art. 395 k.s.h., art. 399 § 1 k.s.h. oraz art. 402 1 -402 2 k.s.h., zwołał na dzień 25 maja 2015 r., w siedzibie Spółki Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy (...) S.A., informując o tym akcjonariuszy w formie ogłoszenia na stronie internetowej Spółki oraz przedstawiając planowany porządek obrad i projekty uchwał
( dowód : ogłoszenie o zwołaniu NWZ k.78 i 79-86)
W dniu 25 maja 2015 r., odbyło się przedmiotowe Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie, na którym podjęto uchwały dotyczące modyfikacji porządku obrad, powołania nowego członka Rady Nadzorczej oraz ogłoszenia przerwy w obradach Walnego Zgromadzenia do dnia 22 czerwca 2015 r. Na Walnym Zgromadzeniu obecnych było 3 akcjonariuszy uprawnionych łącznie z 4.061.171 akcji i głosów, reprezentujących (...) kapitału zakładowego pozwanej.
( dowód :protokół Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy spółki (...) S.A. z siedzibą w W. z dnia 25 maja 2015 r. (Rep. (...)) k.51-58, lista akcjonariuszy uprawnionych do udziału w Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy (...) S.A. k.59).
Następnie, w dniu 22 czerwca 2015 r., miała miejsce kontynuacja Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy spółki (...) S.A. (po przerwie ogłoszonej w dniu 25 maja 2015 r.), na którym ponownie obecni byli akcjonariusze posiadający 4.061.171 akcji w kapitale zakładowym, reprezentujący (...)kapitału zakładowego Spółki. Tym samy Walne Zgromadzenie było zdolne do podejmowania uchwał. Podczas obrad Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia w dniu 22 czerwca 2015 r., doszło do głosowania nad uchwałą nr (...)w przedmiocie przywrócenia akcji serii (...), (...) formy dokumentu (zniesienie dematerializacji) na podstawie art. 91 ust. 4 Ustawy o Ofercie. Podczas głosowania oddano(...)głosy „za" oraz (...)głosów „przeciw" oraz (...)głosów „wstrzymujących się". Tym samym, za podjęciem przedmiotowej uchwały oddano (...) głosów obecnych na przedmiotowym Walnym Zgromadzeniu Pozwanej. Po przeprowadzonym głosowaniu, Przewodniczący Walnego Zgromadzenia stwierdził, że Uchwała została podjęta, a pełnomocnik powódki oświadczył do protokołu, że głosował przeciw Uchwale, zgłosił sprzeciw w stosunku do uchwały oraz zażądał jego zaprotokołowania. Sprzeciw ten został zaprotokołowany.
( dowód :protokół Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy spółki (...) S.A. z siedzibą w W. z dnia 22 czerwca 2015 r. (Rep.(...)) k.37-46, lista akcjonariuszy uprawnionych do udziału w Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy (...) S.A. k.47).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wymienione dokumenty załączone do pozwu i dalszych pism procesowych oraz niekwestionowane twierdzenia stron. Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów, ponieważ ich autentyczność nie budzi najmniejszej wątpliwości pod względem wiarygodności. Strony nie kwestionowały ani ich ważności, ani ich treści. Ponadto dokumenty te wzajemnie ze sobą korelowały pozwalając stworzyć chronologiczny i spójny obraz stanu faktycznego sprawy.
Ustalenia faktyczne Sąd poczynił także w oparciu o okoliczności bezsporne oraz stanowiska stron, które nie były kwestionowane i które na podstawie 230 k.p.c. w zw. z art. 229 k.p.c., Sąd przyjął za udowodnione.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje.
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w zakresie żądania ewentualnego.
Powódka w pierwszej kolejności wniosła na podstawie art. 189 k.p.c., o ustalenie nieistnienia spornej uchwały nr (...)Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) S.A. z siedzibą w W. z dnia 22 czerwca 2015 roku w przedmiocie przywrócenia akcji serii (...),(...) formy dokumentu, ewentualnie zaś o stwierdzenie (na zasadzie art. 425 §1 i §3 k.s.h. w zw. z art. 422 §2 pkt 2) k.s.h.) nieważności tejże uchwały nr (...)Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) S.A. z siedzibą w W. z dnia 22 czerwca 2015 r., jako sprzecznej z ustawą, a mianowicie: sprzecznej z art. 91 ust. 4 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, a także sprzecznej z art. 91 ust. 6 Ustawa o Ofercie.
Przystępując do rozważań na wstępie wskazać należy za Sądem Najwyższym że „ pomimo istotnych argumentów uzasadniających bezwzględną nieważność uchwał zgromadzeń sprzecznych z ustawą, więcej argumentów przemawia za podjęciem uchwały, że sprzeczne z ustawą uchwały wspólników obu rodzajów spółek kapitałowych nie są bezwzględnie nieważne, a wyrok stwierdzający ich nieważność ma charakter konstytutywny, gdyż jest niezbędny do wykluczenia uchwały z obrotu prawnego ze skutkiem ex tunc” (tak w Uchwale Sądu Najwyższego z dnia 18 września 2013 r., w składzie 7 sędziów, III CZP 13/13). Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę, podzielając w całości prezentowane wyżej stanowisko Sądu Najwyższego (który odwołał się również do wcześniejszych orzeczeń w tym zakresie), zważył również że wyłączenie expressis verbis w przepisach kodeksu spółek handlowych (art. 425 §1) możliwości występowania z powództwem o ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c., które służy, co do zasady stwierdzeniu wystąpienia bezwzględnej nieważności, dowodzi, że wolą ustawodawcy było konsekwentne zastrzeżenie w art. 425 k.s.h., odmiennej sankcji, polegającej na wzruszeniu uchwały sprzecznej z ustawą, prawomocnym wyrokiem, eliminującym tę uchwałę z obrotu prawnego. W konsekwencji zdaniem sądu, w niniejszym stanie faktycznym, brak jest uzasadnionych podstaw do przyjęcia, że kwestionowana uchwała, której strona powodowa zarzuca sprzeczność z ustawą, stanowi tzw. uchwałę nieistniejącą i co za tym idzie nie wywołującą wobec powódki, jako akcjonariusza pozwanej spółki, ale również wobec pozostałych akcjonariuszy pozwanej spółki i samej spółki jakichkolwiek skutków prawnych. Zdaniem Sądu bowiem, uchwała ta istnieje, została podjęta podczas prawidłowo zwołanego Zgromadzenia Akcjonariuszy pozwanej spółki i funkcjonuje w obrocie prawnym, kwestia zaś jej ważności winna być poddana kontroli w trybie art. 425 k.s.h. Mając powyższe na względzie, sąd oddalił powództwo o ustalenie nieistnienia spornej uchwały oparte o treść art. 189 k.p.c.
Zgodnie z treścią wskazanego już przepisu art. 425 k.s.h., osobom lub organom spółki wymienionym w art. 422 §2 przysługuje prawo do wytoczenia przeciwko spółce powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały walnego zgromadzenia sprzecznej z ustawą. Przepisu art. 189 Kodeksu postępowania cywilnego nie stosuje się (§1).
Prawo do wniesienia powództwa wygasa z upływem sześciu miesięcy od dnia, w którym uprawniony powziął wiadomość o uchwale, nie później jednak niż z upływem dwóch lat od dnia powzięcia uchwały (§2). Powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały walnego zgromadzenia spółki publicznej powinno być wniesione w terminie trzydziestu dni od dnia jej ogłoszenia, nie później jednak niż w terminie roku od dnia powzięcia uchwały (§3). Zgodnie zaś z treścią art. 422 §2 pkt 2) k.s.h., prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia przysługuje akcjonariuszowi, który głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu; wymóg głosowania nie dotyczy akcjonariusza akcji niemej.
W niniejszej sprawie strona powodowa posiada legitymację do wystąpienia o stwierdzenie nieważności kwestionowanej uchwały jako akcjonariusz pozwanej spółki, który głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu, co potwierdza załączony do akt sprawy protokół NWZA z dnia 22 czerwca 2015 r. Powódka dotrzymała również przewidzianego prawem terminu wniesienia powództwa w niniejszej sprawie i skierowała pozew do sądu w dniu 9 lipca 2015 r., a więc przed upływem miesiąca od dnia jej podjęcia co miało miejące w dniu 22 czerwca 2015 r.
W toku postępowania powódka domagała się uchylenia w całości uchwały nr (...) NWZA pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. z dnia 22 czerwca 2015 r., w przedmiocie przywrócenia akcji serii (...), (...) formy dokumentu, jako sprzecznej z ustawą, tj. z art. 91 ust. 4 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, który to przepis określa kwalifikowaną większość głosów (4/5 głosów) niezbędnych do podjęcia uchwały w przedmiocie przywrócenia akcjom formy dokumentu (zniesienie dematerializacji akcji), podczas gdy kwestionowana Uchwała została podjęta większością zaledwie (...) głosów „za", a więc została podjęta z naruszeniem powyższego przepisu; a także sprzecznej z art. 91 ust. 6 Ustawa o Ofercie, który to przepis nakłada obowiązek ogłoszenia przewidzianego w art. 77-79 Ustawy o Ofercie wezwania do zapisywania się na sprzedaż akcji spółki, której akcje mają być przedmiotem zniesienia dematerializacji, podczas gdy kwestionowana Uchwała została podjęte bez uprzedniego ogłoszenia wezwania do zapisywania się na sprzedaż akcji Pozwanego, a więc została podjęta z naruszeniem powyższego przepisu.
Mając na względzie powyższe zarzuty wskazać należy, że zgodnie z treścią powołanego wyżej art. 91 ust 1 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, Komisja, na wniosek emitenta z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, udziela zezwolenia na przywrócenie akcjom formy dokumentu (zniesienie dematerializacji akcji), jeżeli zostały spełnione warunki określone w ust. 5-8. Ustęp 4 cytowanego przepisu stanowi zaś, że złożenie wniosku, o którym mowa w ust. 1, jest dopuszczalne, jeżeli walne zgromadzenie spółki, większością 4/5 głosów oddanych w obecności akcjonariuszy reprezentujących przynajmniej połowę kapitału zakładowego, podjęło uchwałę o zniesieniu dematerializacji akcji. Do wniosku należy dołączyć odpis uchwały. Ponadto zgodnie z ustępem 6 tego przepisu, akcjonariusz lub akcjonariusze żądający umieszczenia w porządku obrad sprawy podjęcia uchwały, o której mowa w ust. 4, są obowiązani do uprzedniego ogłoszenia wezwania do zapisywania się na sprzedaż akcji tej spółki przez wszystkich pozostałych akcjonariuszy. Do wezwania stosuje się odpowiednio przepisy art. 77-79.
Cytowany wyżej, we fragmentach, artykuł określa procedurę oraz tryb zniesienia dematerializacji akcji. Przez zniesienie dematerializacji akcji ustawa rozumie przywrócenie akcjom formy dokumentu. Przywrócenie akcjom formy dokumentu wymaga szczególnego trybu, w którym uczestniczą emitent, akcjonariusze oraz następnie KNF. Przyjęcie tego szczególnego reżimu wynika z tego, że z przywróceniem akcjom formy dokumentu wiąże się z utratą przez spółkę szczególnego statusu spółki publicznej ze wszelkimi tego konsekwencjami prawnymi i faktycznymi. Wstępnym warunkiem złożenia przez spółkę do organu nadzoru wniosku o wszczęcie postępowania w przedmiocie zniesienia dematerializacji akcji jest ogłoszenie przez akcjonariuszy wezwania do zapisywania się na sprzedaż wszystkich pozostałych akcji tej spółki przez pozostałych akcjonariuszy (art. 91 ust. 6 ustawy o Ofercie). Obowiązek ten ma na celu ochronę interesów akcjonariuszy mniejszościowych i pozwolenie na wyjście ze spółki po godziwej cenie tym akcjonariuszom, którzy nie chcą pozostawać w spółce po utracie przez nią statusu spółki publicznej. Obowiązek ogłoszenia wezwania został określony szeroko i dotyczy również akcjonariuszy, którzy posiadają akcje niezdematerializowane. Wezwania dokonuje się w trybie określonym w art. 77–79 ustawy o Ofercie, natomiast podstawę prawną dla przeprowadzenia wezwania stanowi art. 91 ust. 6 ustawy o Ofercie. Obowiązek ogłoszenia wezwania z oczywistych względów nie powstaje, jeżeli wszystkie akcje spółki pozostają w ręku jednego akcjonariusza albo wszystkich akcjonariuszy, którzy będą występować z wnioskiem o zamieszczenie w porządku obrad walnego zgromadzenia akcjonariuszy punktu dotyczącego zniesienia dematerializacji akcji.
Podstawowym warunkiem wystąpienia z wnioskiem o zniesienie dematerializacji akcji przez spółkę jest jednak podjęcie przez walne zgromadzenie spółki uchwały o przywrócenie akcjom formy dokumentu. Wyłączną kompetencję do umieszczenia w porządku obrad wniosku o zniesienie dematerializacji mają akcjonariusze spółki. Co więcej uchwała o zniesieniu dematerializacji akcji zapada kwalifikowaną większością 4/5 głosów przy obecności akcjonariuszy reprezentujących, co najmniej połowę kapitału zakładowego. Istotne przy tym jest to, że statut nie może zawierać postanowień łagodniejszych, może natomiast przewidywać jeszcze ostrzejsze wymagania przedmiotowej uchwały. Ponadto uchwała o zniesieniu dematerializacji akcji zgodnie z art. 421 §1 k.s.h., winna być zaprotokołowana przez notariusza.
Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że rację ma powódka, gdy zarzuca, że objęta przedmiotem sporu uchwała nr (...) NWZA pozwanej spółki z dnia 22 czerwca 2015 r., w przedmiocie przywrócenia akcji serii (...), (...) formy dokumentu, została podjęta w sposób sprzeczny z ustawą tj. art. 91 ust 4 ustawy o Ofercie, a także art. 91 ust 6 tejże ustawy. Z załączonych przez powódkę do pozwu dokumentów wynika co prawda, że przedmiotowe zgromadzenie akcjonariuszy zostało zwołane w sposób prawidłowy, a także że wniosek o umieszczenie w porządku obrad punktu dotyczącego powzięcia uchwały w sprawie zniesienia dematerializaji akcji, został zgłoszony przez akcjonariusza posiadającego (...) kapitału zakładowego pozwanej spółki, a protokół z jego przebiegu został sporządzony przez notariusza, jednakże protokół NWZA pozwanej spółki z dnia 22 czerwca 2015 r., jednoznacznie wskazuje na fakt, że sporna uchwała nr (...)nie została podjęta wymaganą przepisami prawa większością 4/5 głosów (tj. 80%) oddanych w obecności akcjonariuszy reprezentujących przynajmniej połowę kapitału zakładowego. Z treści wspomnianego protokołu NWZA wynika wprost, że za przyjęciem uchwały w sprawie zniesienia dematerializaji akcji oddano (...)głosy z 4.061,171, tj. (...) głosów obecnych na tym zgromadzeniu. Ponadto w toku prowadzonego postępowania ustalono, że kwestionowana uchwała nr (...) NWZA pozwanej spółki z dnia 22 czerwca 2015 r., została podjęta bez uprzedniego ogłoszenia wezwania do zapisywania się na sprzedaż akcji pozwanej spółki, czego pozwana nie kwestionowała.
Bez znaczenia dla powyższych ustaleń pozostaje stanowisko pozwanej spółki prezentowane w odpowiedzi na pozew, a odnoszące się do zawieszenia pozwanej, a następnie jej wykluczenia z obrotu na rynku regulowanym, a także kwestia ogłoszenia upadłości pozwanej spółki. Zważyć bowiem należy, że w dacie podjęcia kwestionowanej uchwały, akcje pozwanej spółki były zdematerializowane, a obrót nimi nie był zawieszony ani wykluczony, a co za tym idzie do ważnego podjęcia spornej uchwały konieczna była kwalifikowana większość głosów (4/5), a także uprzednie wezwanie na sprzedaż akcji, co w niniejszym stanie faktycznym nie miało miejsca. Na marginesie dodać należy, że niniejsza sprawa nie dotyczy masy upadłości, a sfery wewnątrz korporacyjnej pozwanej spółki, zatem brak było podstaw do wezwania do udziału w sprawie Syndyka Masy Upadłości pozwanej spółki, którą w tym wypadku reprezentuje zarząd.
W konsekwencji poczynionych w sprawie ustaleń, Sąd Okręgowy w Warszawie zważył, że objęta sporem w niniejszej sprawie uchwała nr (...) NWZA pozwanej spółki z dnia 22 czerwca 2015 r., jest nieważna, albowiem została podjęta w sposób sprzeczny z ustawą tj. art. 91 ust 4 ustawy o Ofercie, a także art. 91 ust 6 tejże ustawy. Wobec powyższego i na podstawie powołanych przepisów w pkt II sentencji wyroku stwierdzono jej nieważność.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. ustalając, że powódka wygrała sprawę w 100%, pozostawiając szczegółowe wyliczenie kosztów postępowania referendarzowi sądowemu, na podstawie art. 108 §1 k.p.c., co uczyniono w punkcie III Wyroku.
SSO Łukasz Klimowicz
ZARZĄDZENIE
Odpis Wyroku z uzasadnieniem doręczyć zgodnie z wnioskiem.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Łukasz Klimowicz
Data wytworzenia informacji: