XXVI GC 641/24 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Warszawie z 2025-03-26

Sygn. akt XXVI GC 641/24

UZASADNIENIE

Pozwem z 10 października 2022 roku (wniesionym początkowo w elektronicznym postępowaniu upominawczym) Polski Fundusz Rozwoju S.A w W. wniósł o zasądzenie od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwoty 846.257,43 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości określonej w art. 481 § 2 k.c. liczonymi od 10 października 2022 do dnia zapłaty. Wniósł również o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz zwrotu kosztów procesu w postaci uiszczonej opłaty od pozwu, opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, a także zwrotu kosztów procesu w postaci uiszczonej opłaty od pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz kosztów zastępstwa procesowego w oparciu o art. 505 37 § 2 k.p.c. oraz odsetek od zasądzonej kwoty tytułem zwrotu kosztów procesu zgodnie z art. 98 § 1 1 k.p.c. (pozew k. 3-5v).

Zgodnie z żądaniem pozwu, 28 sierpnia 2023 roku Referendarz Sądowy w Sądzie Okręgowym w Warszawie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (nakaz zapłaty k. 55).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. zaskarżył w całości wydany nakaz wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jego rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych ( sprzeciw od nakazu zapłaty k. 69-73).

W piśmie z 2 sierpnia 2024 roku powód ograniczył kwotę skapitalizowanych odsetek wskazanych w pozwie o kwotę 44.137,44 zł i w tym zakresie cofnął powództwo, wnosząc o zasądzenie od strony pozwanej kwoty 802.119,99 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 października 2022 roku do dnia zapłaty (pismo powoda k. 100-105v).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (dalej jako: (...) sp. z o.o.) prowadzi działalność gospodarczą, której przeważającym przedmiotem jest sprzedaż hurtowa odzieży i obuwia. Od 29 maja 2018 roku funkcję członka zarządu spółki pełnił R. T..

(dowód: wydruk KRS dot. (...) sp. z o.o. k. 76-81)

Polski Fundusz Rozwoju S.A. w W. (dalej jako: PFR) jest spółką Skarbu Państwa, której powierzono realizację programu rządowego „Tarcza finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm" (program). Programem objęci zostali przedsiębiorcy w rozumieniu art. 4 Ustawy Prawo przedsiębiorców, będący mikro, małymi lub średnimi przedsiębiorcami, którzy spełniają określone w programie warunki

(dowód: okoliczność bezsporna)

PFR 15 maja 2020 roku zawarł z (...) sp. z o.o. reprezentowanym przez prezesa zarządu R. T., umowę subwencji finansowej nr (...)SP (również jako: Umowa). Częścią integralną Umowy (§11 ust. 5 Umowy) był „Regulamin ubiegania się o udział w programie rządowym – Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Mikro, Małych i Średnich Firm”. Umowa została podpisana w Bankowości Elektronicznej Banku za pomocą narzędzi autoryzacyjnych przekazanych Przedsiębiorcy przez (...) Bank S.A.

Przedsiębiorca złożył wniosek o subwencję finansową w kwocie 722.819,00 zł. (§1 ust. 9 Umowy). Po zawarciu Umowy PFR był zobowiązany do zweryfikowania na podstawie informacji uzyskanych z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Ministerstwa Finansów danych przedstawionych przez Przedsiębiorcę i podjęcia decyzji o wypłacie subwencji finansowej w wysokości wnioskowanej, wypłacie subwencji finansowej w wysokości mniejszej niż wnioskowana lub odmowie wypłaty subwencji finansowej. PFR miał podjąć decyzję o wypłacie subwencji finansowej w wysokości wnioskowanej, jeśli przedstawione przez przedsiębiorcę dane przy zawieraniu niniejszej Umowy znajdą potwierdzenie w informacjach uzyskanych przez PFR z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Ministerstwa Finansów, a Przedsiębiorca będzie spełniał warunki wypłaty subwencji finansowej określone w niniejszej Umowie oraz oświadczenia złożone przez przedsiębiorcę lub osobę go reprezentującą w związku z zawarciem niniejszej Umowy będą prawdziwe (§2 ust. 8 umowy).

Decyzję o wysokości zwrotu subwencji finansowej miał podjąć PFR, na podstawie oświadczenia o rozliczeniu subwencji finansowej, złożonego przez Przedsiębiorcę w terminie dziesięciu dni roboczych od upływu 12 miesięcy liczonych od dnia wypłaty subwencji finansowej przedsiębiorcy. Składając oświadczenie o rozliczeniu subwencji finansowej Przedsiębiorca zobowiązany był potwierdzić średnią liczbę pracowników w okresie pełnych 12 miesięcy od końca miesiąca poprzedzającego dzień zawarcia niniejszej Umowy. W przypadku niezłożenia przez Przedsiębiorcę we wskazanym terminie oświadczenia o rozliczeniu subwencji finansowej Przedsiębiorca był zobowiązany zwrócić subwencję finansową w całości (§ 3 ust. 4 Umowy).

Przedsiębiorca zobowiązany był dostarczyć do Banku nie później niż do dnia 31 grudnia 2020 roku: dokumenty potwierdzające, że osoba, która zaakceptowała niniejszą Umowę i złożyła oświadczenie woli jej zawarcia w imieniu Przedsiębiorcy była uprawniona do reprezentowania Przedsiębiorcy (w zależności od sytuacji: pełnomocnictwo, informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z Krajowego Rejestru Sądowego lub wyciąg zCentralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej) lub potwierdzenie Przedsiębiorcy dokonania tych czynności w formie oświadczenia. W przypadku niedostarczenia dokumentów, Przedsiębiorca miał być zobowiązany do zwrotu całości subwencji niezależnie od spełniania warunków do zwrotu subwencji w mniejszej wysokości (§ 9 ust. 1 Umowy).

Prawa i obowiązki pozwanego oraz przedsiębiorcy związane z wypłaconą subwencją finansową określone były także w regulaminie ubiegania się o udział w programie rządowym „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Mikro, Małych i Średnich Firm”, który był dostępny pod adresem internetowym wskazanym w Umowie. Regulamin określał jedynie relacje PFR z Przedsiębiorcą i nie stanowił źródła obowiązków dla Banku. Przedsiębiorca oświadczył, że zapoznał się z Regulaminem, rozumie go i akceptuje jego treść (§ 11 ust. 4 Umowy).

(umowa subwencji finansowej nr (...)SP k. 14-18)

Zgodnie z §5 1 ust. 7 lit. b) Regulaminu, w związku ze złożeniem Oświadczenia o Rozliczeniu lub upływem terminu na złożenie Oświadczenia o Rozliczeniu, PFR podejmie decyzję określającą kwotę Subwencji Finansowej podlegającą zwrotowi w całości w związku z:

i. niezłożeniem Oświadczenia o Rozliczeniu przez Beneficjenta, który:

A. nie przekazał do Banku dokumentów poświadczających umocowanie Osoby Upoważnionej do zawarcia Umowy Subwencji Finansowej; lub

B. nie potwierdził w treści Oświadczenia o Rozliczeniu przeniesienia swojej rezydencji podatkowej lub rezydencji podatkowej swojego Głównego Beneficjenta Rzeczywistego na teren Europejskiego Obszaru Gospodarczego w sytuacji, gdy Beneficjent był zobowiązany do przeniesienia swojej rezydencji podatkowej lub rezydencji podatkowej swojego Głównego Beneficjenta Rzeczywistego na teren Europejskiego Obszaru Gospodarczego,

ii. ustaleniem przez PFR, że Beneficjent naruszył inne niż wskazane w pkt. i. powyżej Warunki Programowe (§ 10 Regulaminu), które pociągają za sobą konieczność zwrotu otrzymanej Subwencji Finansowej,

w takim przypadku Subwencja Finansowa podlega zwrotowi w terminie 14 Dni Roboczych od dnia udostępnienia Beneficjentowi Decyzji określającej wysokość Subwencji Finansowej podlegającej zwrotowi w całości

Na podstawie § 11 ust. 11 Regulaminu, Beneficjent zobowiązany był dostarczyć do Banku nie później niż do 31 grudnia 2020 roku:

a)  dokumenty potwierdzające, że Osoba Upoważniona była umocowana do złożenia Wniosku oraz akceptacji i zawarcia Umowy Subwencji Finansowej (tj. w zależności od sytuacji: pełnomocnictwo, informację odpowiadającą odpisowi pełnemu z Krajowego Rejestru Sądowego lub wyciąg z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej), lub

b)  oświadczania Beneficjenta o potwierdzeniu i akceptacji treści i należytego zawarcia Umowy Subwencji Finansowej.

(Regulamin wraz z Załącznikami k. 28-48)

W dniu 18 maja 2020 roku PFR dokonał częściowo pozytywnej weryfikacji spełnienia przez (...) sp. z o.o. warunków otrzymania kwoty subwencji finansowej określonych w Umowie oraz podjął decyzję o wypłacie subwencji finansowej w kwocie 722.818,00 zł. Jednocześnie PFR poinformował Przedsiębiorcę, iż Umowa zachowuje pełną moc obowiązującą pomiędzy PFR i Przedsiębiorcą z uwzględnieniem niniejszej decyzji.

(dowód: decyzja PFR z 18 maja 2020 roku k. 20)

Przelew został zrealizowany, a Przedsiębiorca 19 maja 2020 roku odebrał kwotę subwencji finansowej.

(dowód: potwierdzenie realizacji przelewu k. 21)

W związku z weryfikacją danych, 17 czerwca 2021 roku PFR wydał decyzję w sprawie zwolnienia z obowiązku zwrotu subwencji finansowej, w której poinformował (...) sp. z o.o. o konieczności zwrotu całej przyznanej kwoty subwencji finansowej w terminie 14 dni roboczych od dnia udostępnienia spółce decyzji. W uzasadnieniu decyzji PFR wskazał, że Przedsiębiorca nie potwierdził umocowania do złożenia rozliczenia Subwencji w wypełnionym Oświadczeniu o rozliczeniu oraz nie dostarczył do PFR poprawnych dokumentów dotyczących umocowania. W związku z powyższym PFR podjął decyzję o nieumorzeniu Subwencji i wezwaniu (...) sp. z o.o. do jej zwrotu.

(dowód: decyzja PFR z 17 czerwca 2021 roku k. 22)

(...) S.A. działając na podstawie umowy obsługi wierzytelności z dnia 5 listopada 2021 roku, którą PFR zawarł ze spółką (...) S.A. z siedzibą we W., wystosował do (...) sp. z o.o. pismo, w którym poinformował go o możliwości wypowiedzenia umowy subwencji i wezwał do zapłaty kwoty zadłużenia 792.962,07 zł do 14 lutego 2022 roku.

(dowód: pismo k. 11-11v, elektroniczne potwierdzenie odbioru k. 12, umowa obsługi wierzytelności k. 115-116)

(...) S.A. działając w imieniu PFR, 4 maja 2022 roku złożył (...) sp. z o.o. oświadczenie o wypowiedzeniu Umowy subwencji finansowej oraz wezwał Przedsiębiorcę do spłaty w terminie 14 dni roboczych od daty otrzymania oświadczenia, wymagalnego zadłużenia w wysokości 809.477,91 zł, na które składał się kapitał wymagalny w wysokości 722.818,00 zł oraz odsetki przeterminowane w wysokości 86.659,91 zł.

Pismo zostało doręczone (...) sp. z o.o. 10 maja 2022 roku.

(dowód: oświadczenie w przedmiocie wypowiedzenia subwencji finansowej k. 9, elektroniczne potwierdzenie odbioru k. 10)

W piśmie z 22 sierpnia 2022 roku (...) S.A., działając w imieniu PFR, wystosował do (...) sp. z o.o. przedsądowe wezwanie do zapłaty, w którym poinformował, iż w razie braku spłaty zadłużenia w kwocie 834.449,90 zł w wyznaczonym terminie do 5 września 2022 roku, PFR podejmie odpowiednie kroki prawne.

(dowód: przedsądowe wezwanie do zapłaty k. 13-13v)

PFR 10 października 2022 roku wniósł przeciwko (...) sp. z o.o. pozew o zapłatę w elektronicznym postępowaniu upominawczym do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie, VI Wydział Cywilny. Postanowieniem z 6 kwietnia 2023 roku postępowanie zostało umorzone.

(dowód: pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym sygn. akt VI Nc-e 1385567/22 k. 23-24v, postanowienie Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie k. 26v)

Powód w terminie określonym w art. 505 37 § 2 k.p.c. wniósł pozew w niniejszej sprawie do Sądu Okręgowego w Warszawie.

(dowód: pozew k. 3-5v, koperta k. 49)

Powołany stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wskazanych dokumentów i wydruków złożonych do akt niniejszej sprawy, które stanowią dowód w sprawie bez wydawania odrębnego postanowienia. Autentyczność przywołanych w stanie faktycznym dokumentów i wydruków nie była kwestionowana. Sąd nie dał wiary twierdzeniom powoda, iż potwierdzeniem doręczenia decyzji PFR z 17 czerwca 2021 roku jest złożony wraz z pismem procesowym z 2 sierpnia 2024 roku zrzut ekranu z systemu bankowości elektronicznej (k. 122). Na wydruku widnieje numer Umowy subwencji zawartej pomiędzy stronami, jednak na zamieszczonej osi czasu przy dacie „17 czerwca 2021 roku” widnieje status przesyłki jako „odrzucony”. Nie jest możliwe zatem ustalenie, czy pismo to zostało dostarczone pozwanemu, a jeśli tak to w jakim terminie. Tym bardziej, że sam pełnomocnik powoda na rozprawie 4 marca 2025 roku nie był w stanie wskazać, po czym poznać z tego dokumentu, że został on udostępniony pozwanemu (00:07:18 k. 146). Sąd uznał zatem, że złożony wydruk nie ma wartości dowodowej i nie może świadczyć o potwierdzeniu udostępnienia pozwanemu decyzji PFR z 17 czerwca 2021 roku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Powództwo co do zasady zasługiwało na uwzględnienie.

Powód w pozwie, wywodził swoje roszczenie z łączącej go z pozwanym umowy subwencji finansowej nr (...)SP z 15 maja 2020 roku wskazując, że żąda zwrotu całości uzyskanej przez pozwanego kwoty subwencji finansowej w ramach rządowego programu „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Małych i Średnich Firm” – Tarcza Finansowa. Żądanie to powód uzasadniał tym, że pozwany naruszył warunki programowe określone w § 3 ust. 4 Umowy – pozwany nie złożył we wskazanym terminie oświadczenia o rozliczeniu subwencji finansowej oraz w § 9 ust. 1 Umowy i § 11 ust. 11 Regulaminu – pozwany nie przekazał do Banku dokumentów poświadczających umocowanie osoby upoważnionej do zawarcia umowy subwencji finansowej. W związku z tym powód w uzasadnieniu pozwu wskazał § 5 ( 1) ust. 7 pkt b ppkt A Regulaminu w zw. z § 3 ust. 4 Umowy i § 9 ust. 1 Umowy oraz § 11 ust. 11 Regulaminu jako podstawę żądania zwrotu całej kwoty udzielonej subwencji finansowej.

Pozwany wskazał, że powód nie złożył do akt żadnych dowodów potwierdzonych faktyczne niedopełnienie przez niego obowiązku. Ponadto pozwany złożył stosowne oświadczanie o rozliczeniu subwencji, jednakże złożył je bez dokumentu wskazującego umocowanie przedstawiciela spółki. Brak jest zatem podstaw by twierdzić, że pozwany nie dopełnił obowiązku złożenia oświadczenia o rozliczeniu subwencji. Ponadto zdaniem pozwanego, niezrozumiałym jest wymaganie od przedsiębiorców składania dokumentów potwierdzających umocowanie do reprezentowania przedsiębiorcy, osób które zawierały umowę w imieniu przedsiębiorcy, jeśli osoby te są ujawnione w rejestrze KRS przedsiębiorcy. Tym bardziej, że KRS jest jawny, jak również każdy ma prawo dostępu do danych zawartych w Rejestrze za pośrednictwem Centralnej Informacji, jak również każdy ma prawo otrzymać poświadczone odpisy, wyciągi, zaświadczenia i informacje z Rejestru. Zdaniem pozwanego, nie ma żadnego uzasadnienia do tego, aby powód wymagał od przedsiębiorcy dostarczenia odpisu KRS, w sytuacji gdy powód mając swobodny dostęp do danych KRS – bez jakichkolwiek przeszkód mógł samodzielnie zweryfikować w KRS umocowanie osoby podpisującej Umowę subwencji w imieniu Przedsiębiorcy. Nakładanie na Przedsiębiorcę takiego rodzaju obowiązków i powiązanie z nimi tak daleko idących konsekwencji w postaci wypowiedzenia Umowy subwencji w ocenie pozwanego, jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i stanowi nadużycie prawa podmiotowego o którym mowa w art. 5 k.c., które nie korzysta z ochrony. Pozwany wskazał ponadto, że powód nie udowodnił udostępnienia mu decyzji w sprawie zwolnienia z obowiązku zwrotu subwencji finansowej z 17 czerwca 2021 roku, a zatem brak jest podstaw by liczyć wymagalność dochodzonego roszczenia od 8 lipca 2021 roku. Na koniec pozwany zaznaczył, że do pisma z 30 sierpnia 2023 roku skierowanym do powoda dołączył oświadczenie zarządu (...) sp. z o.o. potwierdzające umocowanie osoby składającej w imieniu pozwanego wniosek o rozliczenie subwencji finansowej.

W niniejszej sprawie za bezsporne należy uznać, że strony 15 maja 2020 roku zawarły Umowę subwencji finansowej w ramach programu rządowego „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Małych i Średnich Firm”. Pozwany nie kwestionował faktu, iż powód wydał decyzję częściowo pozytywną co do przyznania pozwanemu subwencji finansowej i 19 maja 2020 roku udostępnił mu jej kwotę w wysokości 722.818,00 zł.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do ustalenia czy niedopełnienie przez pozwanego obowiązku złożenia dokumentów potwierdzających umocowanie do PFR, które było wymagane przez Umowę oraz Regulamin mogło skutkować koniecznością zwrotu subwencji, wobec twierdzeń pozwanego, iż jawność i powszechność wpisów w KRS oraz ich treści (w tym dla powoda) zwalniałaby pozwanego z tego obowiązku, a zwrot subwencji w niniejszej sytuacji byłby nadużyciem przez powoda prawa podmiotowego.

Jako podstawę roszczenia powoda należało zatem uznać tylko § 9 ust. 1 Umowy oraz § 11 ust. 11 Regulaminu, zgodnie z którymi pozwany był zobowiązany do dostarczenia do Banku nie później niż do dnia 31 grudnia 2020 roku dokumentów potwierdzających, że osoba, która zaakceptowała Umowę i złożyła oświadczenie woli jej zawarcia w imieniu Przedsiębiorcy była uprawniona do jego reprezentowania lub potwierdzenie Przedsiębiorcy dokonania tych czynności. W przypadku niedostarczenia ww. dokumentów Przedsiębiorca był zobowiązany do zwrotu całości subwencji niezależnie od spełniania warunków do zwrotu subwencji w mniejszej wysokości. W takim przypadku subwencja stawała się wymagalna w terminie 14 dni roboczych od dnia udostępnienia Przedsiębiorcy informacji o decyzji powoda w sposób pozwalający Przedsiębiorcy zapoznać się z informacją o decyzji.

Ubocznie należało dodać, że PFR w decyzji z 17 czerwca 2021 roku wskazał jako powód jej wydania „brak potwierdzenia umocowania do złożenia rozliczenia Subwencji w wypełnionym Oświadczeniu o rozliczeniu oraz niedostarczeniu do PFR poprawnych dokumentów dotyczących umocowania”. W związku z tym jako jedyny powód żądania zwrotu całości subwencji należy uznać nieprzekazanie do Banku dokumentów poświadczających umocowanie osoby upoważnionej do zawarcia umowy subwencji finansowej.

W ocenie Sądu w okolicznościach niniejszej sprawy za niezasadne należy uznać stanowisko pozwanego, że niezrozumiałym jest wymaganie od przedsiębiorców składania dokumentów potwierdzających umocowanie do reprezentowania przedsiębiorcy osób, które zawarły umowę w imieniu przedsiębiorcy, jeżeli te osoby są ujawnione w KRS przedsiębiorcy, w świetle treści art. 8 Ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 979 ze zm.) (również jako: Ustawa o KRS).

Powód jako instytucja udzielająca finansowania pochodzącego ze środków publicznych, zobligowany był do sformułowania Umowy i Regulaminu. Zarządzanie środkami pochodzącymi ze środków publicznych, zwłaszcza w takiej wysokości, w jakiej powód udzielił ich pozwanemu, powinno odbywać się ze szczególną wnikliwością i skrupulatnością. Zdaniem Sądu konieczne było sformułowanie postanowień umów zawieranych w ramach swojej działalności przez powoda w taki sposób, aby były one przejrzyste, a procedura, w ramach której rozdysponowywał on środki publiczne czytelna i jasna. W ocenie Sądu, powód słusznie także mógł oczekiwać od podmiotów, z którymi zawierał umowy dochowania należytej staranności i pełnej przejrzystości oraz spełniania wszelkich stawianych im wymogów, nawet jeśli ich zdaniem mogły zostać uznawane za nadmierne i niepotrzebne. Powód miał zatem prawo skonstruować zarówno postanowienia Umowy w taki sposób w jaki to uczynił. Warunki Umowy i Regulaminu zostały sformułowane w sposób jasny, czytelny, zrozumiały oraz nie wymagały posiadania specjalistycznej wiedzy z obszaru prawa, bądź finansów. Umowa i Regulamin zostały napisane językiem prostym, szczególnie w zakresie wymagań i obowiązków, co do których spełnienia pozwany był zobowiązany. Jednym z takich wymagań był obowiązek dostarczenia do Banku nie później niż do 31 grudnia 2020 roku dokumentów potwierdzających umocowanie do zawarcia Umowy i złożenia woli w imieniu Przedsiębiorcy co do jej zawarcia pod rygorem zobowiązania do zwrotu całości subwencji, niezależenie od spełniania warunków do zwrotu subwencji w mniejszej wysokości. Taki właśnie wymóg stawiały zapisy § 9 ust. 1 Umowy oraz § 11 ust. 11 Regulaminu.

Umowa i Regulamin wymagały, aby pozwany złożył do PFR odpowiednie dokumenty, mimo tego pozwany nie dopełnił w tym zakresie wymogów. Przepis art. 354 § 1 k.c. wskazujący reguły prawidłowego wykonywania zobowiązań, wysuwa na pierwszy plan kryterium treści zobowiązania. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego w wyroku z 24 stycznia 2017 roku (V CSK 207/16), które Sąd w całości popiera, pośród wymienionych w art. 354 § 1 k.c. kryteriów określających powinność dłużnika zasadnicze znaczenie ma treść zobowiązania, którą określa źródło powstania zobowiązania, a więc w przypadku zobowiązań umownych – umowa, w razie potrzeby dookreślana przez przepisy kodeksu cywilnego albo innych ustaw. Sąd w pełni podziela ten pogląd. Strony zawierając umowę o określonej treści są świadome co jej postanowień i są zobligowane do jej przestrzegania.

Jeżeli pozwany uznał wymóg § 9 ust. 1 Umowy i § 11 ust. 11 Regulaminu zobowiązujący go do dostarczenia dokumentów za niezrozumiały i nieuzasadniony w świetle przepisu art. 8 Ustawy o KRS i jego jawności oraz powszechności rejestru – w takim sensie, że zdaniem pozwanego, powód mógł sam pozyskać wymagane informacje dotyczące pozwanego z rejestru KRS, to nie zwalniało go to z postanowień Umowy, którą zawarł. Mając wątpliwości w tym zakresie, pozwany będąc zobowiązanym przez art. 355 § 1 k.c. do zachowania należytej staranności, tj. obiektywnego standardu zachowania dłużnika, jeśli chodzi o jego obowiązki w ramach istniejącego stosunku zobowiązaniowego (…) w szczególności jego zaangażowanie i dbałość w toku wykonywania zobowiązania i zachowując należytą staranność, zdaniem Sądu, powinien był skonsultować z powodem swoje wątpliwości i upewnić się co do obowiązku złożenia odpowiednich dokumentów. Tymczasem pozwany nie zrobił nic, aby wyjaśnić swoje wątpliwości, arbitralnie uznając, że złożenie przez pozwanego wymaganych Umową i Regulaminem dokumentów nie jest konieczne, w ten sposób nie wypełniając swojego obowiązku wynikającego z zawartej Umowy.

Nietrafny był zatem zarzut nadużycia prawa podmiotowego w rozumieniu art. 5 k.c. przez powoda. To pozwany nie dołożył należytej staranności i skutkiem tego było naruszenie postanowienia Umowy przez pozwanego. Powód w sposób jasny określił w Umowie jakie obowiązki ciążyły na pozwanym. Miał zatem pełne prawo do stwierdzenia, że pozwany nie wypełnił obowiązków, które na nim ciążyły i prawidłowo na podstawie Umowy i Regulaminu mógł wypowiedzieć Umowę oraz zażądać zwrotu subwencji finansowej od pozwanego. Nie było to wykonywanie swoich uprawnień sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i dobrymi obyczajami.

Okoliczność przedstawienia w piśmie z 30 sierpnia 2023 roku oświadczenia zarządu (...) sp. z o.o. z 28 sierpnia 2023 roku, że osoba składająca wniosek o rozliczenie subwencji finansowej posiadała pełne umocowanie do działania w imieniu i na rzecz (...) sp. z o.o., pochodzące od zarządu spółki, w tym do składania wszystkich oświadczeń woli oraz wiedzy w zakresie rozliczenia subwencji (k. 34v), nie miało znaczenia. Wskazać należało, że zgodnie z § 9 ust. 1 Umowy Przedsiębiorca zobowiązany był dostarczyć do Banku nie później niż do 31 grudnia 2020 roku, dokumenty potwierdzające, że osoba, która zaakceptowała Umowę i złożyła oświadczenie woli jej zawarcia w imieniu Przedsiębiorcy była uprawniona do reprezentowania Przedsiębiorcy. Pozwany nie sprostał temu obowiązku w zakreślonym terminie, a zatem był zobowiązany do zwrotu udzielonej subwencji w całości.

Natomiast w zakresie roszczenia odsetkowego, pozwany podniósł zarzut nieudowodnienia przez powoda wymagalności dochodzonego w niniejszej sprawie roszczenia od 8 lipca 2021 roku. Powód w swoim pozwie wskazał, że dochodzone roszczenie stało się wymagalne 8 lipca 2021 roku. Jako dowód na tę okoliczność powód wskazał zrzut ekranu z informacją o decyzji o nieumorzeniu subwencji z dnia 17 czerwca 2021 roku. Pozwany podniósł zarzut nieudowodnienia doręczenia przedmiotowej decyzji pozwanemu, nie wykazując w ten sposób, że pozwany mógł zapoznać się z decyzją. Na rozprawie w dniu 4 marca 2025 roku pełnomocnik powoda oświadczył, że nie posiada dowodu, iż pozwany zapoznał się z decyzją oraz że nie jest w stanie wskazać, po czym poznać z dokumentu przedstawiającego zrzut ekranu, że dokument został udostępniony pozwanemu. W ocenie Sądu, wymagalność roszczenia na dzień 8 lipca 2021 roku została nieudowodniona. Powód nie był w stanie przedstawić dowodu, pozwalającego stwierdzić, że pozwany zapoznał się z decyzją 17 czerwca 2021 roku. Należało zatem uznać, że najwcześniejszym możliwym terminem zapoznania się pozwanego z treścią decyzji był moment doręczenia oświadczenia o wypowiedzeniu Umowy subwencji finansowej z 4 maja 2022 roku, które zostało doręczone pozwanemu 10 maja 2022 roku, co zostało potwierdzone elektronicznym potwierdzeniem odbioru (k. 10). Dopiero od tego momentu zdaniem Sądu, można było uznać za udowodnione, że pozwany zapoznał się z oświadczeniem powoda. Roszczenie stało się wymagalne po upływie określonych w piśmie 14 dni od dnia doręczenia pozwanemu pisma tj. 25 maja 2022 roku. Z uwagi na to dopiero od tego dnia powód mógł żądać odsetek ustawowych za opóźnienie, które wyniosły za okres od 25 maja 2022 do 9 października 2022 roku 32.081,25 zł.

W związku z powyższym uwzględniając treść Umowy subwencji finansowej nr (...)SP oraz „Regulaminu ubiegania się o udział w programie rządowym – Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Mikro, Małych i Średnich Firm” zawartej pomiędzy Polskim Funduszem Rozwoju S.A., a (...) sp. z o.o., Sąd zasądził od pozwanego na rzecz Polskiego Funduszu Rozwoju S.A. kwotę 754.899,25 zł, na którą składała się należność główna w wysokości 722.818,00 zł i skapitalizowane odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości 32.081,25 zł.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.p.c. zasądzając je od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym tj. od 10 października 2022 roku do dnia zapłaty.

Sąd umorzył postępowanie w zakresie kwoty 44.137,44 zł uwzględniając treść pisma powoda z 2 sierpnia 2024 roku, w którym ograniczył on kwotę skapitalizowanych odsetek wskazanych w pozwie o ww. kwotę i w tym zakresie cofnął powództwo (art. 355 k.p.c.).

W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone, jako nieudowodnione (art. 6 k.c.).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. Mając na uwadze, że pozew został uwzględniony w części (powód wygrał postępowanie w 89%, a przegrał w 11%) Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 60.330 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, uwzględniając również koszty poniesione przez powoda w elektronicznym postępowaniu upominawczym, stosownie do art. 505 (37) § 2 k.p.c.

Z przedstawionych wyżej względów, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Sędzia Jerzy Kiper

ZARZĄDZENIE

(...)

Warszawa, 26 marca 2025 r.

Sędzia Jerzy Kiper

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Lubańska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Data wytworzenia informacji: