Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXVII Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:	Sędzia Agnieszka Fronczak
Protokolant:	Sekretarz sądowy Mikołaj Perz

po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2024 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L.

przeciwko (...) Bank S.A. z siedzibą w W. (poprzednio (...) Bank S.A.)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Woli w Warszawie

z dnia 18 października 2022 r., sygn. akt II C 450/21

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że powództwo oddala oraz zasądza od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę 917 (dziewięćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu,

2.  zasądza od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę 850 (osiemset pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu w instancji odwoławczej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.

Sygn. akt XXVII Ca 36/23

UZASADNIENIE

Sprawa podlegała rozpoznaniu na podstawie przepisów o postępowaniu uproszczonym. Sąd odwoławczy nie przeprowadził postępowania dowodowego, dlatego też uzasadnienie wyroku – stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. – ograniczono do wyjaśnienia jego podstawy prawnej z przytoczeniem przepisów prawa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony pozwanej okazała się zasadna, doprowadzając do zmiany kwestionowanego orzeczenia i oddalenia powództwa w całości.

Po rozważeniu materiału dowodowego i argumentów zgłoszonych w apelacji Sąd odwoławczy doszedł do przekonania, że zaskarżony wyrok jest nieprawidłowy i wymaga zmiany.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu naruszenia art. 227 k.p.c. w zw. z art. 205 ¹² § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 235 ² § 2 k.p.c. wskazać należy, że niewątpliwie pominięcie przez Sąd Rejonowy wniosku dowodowego strony pozwanej o dopuszczenie o przeprowadzenie dowodu z nagrania rozmowy telefonicznej pomiędzy E. C., a infolinią pozwanego z dnia 29 czerwca 2021 r. należało ocenić jako nieprawidłowe, to jednak na obecnym etapie postępowania – z uwagi na argumentację wskazaną w dalszej części uzasadnienia – dopuszczenie i przeprowadzenie tego dowodu okazało się zbędne.

Sąd Okręgowy podzielił argumentację pozwanego przedstawioną wraz z zarzutami naruszenia art. 233 k.p.c., tj. przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów poprzez sprzeczną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego ocenę materiału dowodowego, która doprowadziła Sąd I instancji do stwierdzenia, że przedstawione przez powoda dowody z dokumentów potwierdzają istnienie roszczenia opisanego w pozwie.

Słusznie podnosi skarżący, że na postawie zaoferowanego materiału dowodowego, tj. łącznego odczytywania treści dokumentów, tj. umowy konsolidacyjnego kredytu gotówkowego nr (...) zawartej w dniu 11 grudnia 2018 r. pomiędzy (...) Bank S.A. w W. a E. C., umowy kredytu konsolidacyjnego nr (...) z dnia 15 listopada 2019 r. zawartej przez E. C. z (...) Banku S.A., umowy cesji nr (...) z dnia 22 października 2020 r. pomiędzy (...) sp. z o. o. z siedzibą we W., a następnie umowy cesji pomiędzy (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. a (...) sp. z o. o. w L. nie można przyjąć, aby powód posiadał legitymację czynną do wystąpienia z powództwem o zwrot części prowizji z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu przez E. C. na podstawie art. 49 u.k.k.

Pozwany od początku niniejszego postępowania zaprzeczał, aby spłata konsolidacyjnego kredytu gotówkowego nr (...), wynikającego z umowy zawartej w dniu 11 grudnia 2018 r., nastąpiła z dniem 15 listopada 2019 r.

Na tę okoliczność powód przedstawił wyłącznie oświadczenie o dokonaniu całkowitej spłaty kredytu konsumenckiego, jednak nie zostało ono poparte żadnymi innymi dokumentami rozliczeniowymi.

Stąd przyjęcie przez Sąd Rejonowy, iż E. C. z zobowiązania wynikającego z umowy kredytowej nr (...) z dnia 11 grudnia 2018 r. wywiązała się przed terminem, albowiem w dniu 15 listopada 2019 r. dokonała całkowitej spłaty kredytu, zaciągając na ten cel kredyt konsolidacyjny nr (...) w (...) Banku S.A. w dniu 15 listopada 2019 r., nie miało potwierdzenia w materiale dowodowym.

Wbrew stanowisku Sądu I instancji nie można przyjąć, że sama okoliczność zawarcia przez kredytobiorcę w dniu 15 listopada 2019 r. umowy o kredyt konsolidacyjny stanowi dowód, który potwierdza, że rzeczywista spłata pierwotnego kredytu gotówkowego nr (...) nastąpiła w tym dniu, w szczególności że jego kwota mogła nie być wystarczająca na pokrycie istniejących zobowiązań finansowych.

Jednocześnie umowa (...) została zawarta pod warunkiem zawieszającym wydania pozytywnej decyzji kredytowej, poprzedzonej pełną weryfikacją i potwierdzeniem zgodności wszystkich danych zgłoszonych przy składaniu wniosku (§ 1 pkt 5 umowy).

W dalszej kolejności Sąd Okręgowy podzielił argumentację apelacji o wadliwym przyjęciu przez Sąd I instancji, aby powód wykazał zawarcie umowy cesji wierzytelności przez E. C. z (...) Sp. z o.o.

Nie budzi zastrzeżeń Sądu Okręgowego, iż dokumenty obejmujące zarówno umowę cesji, oświadczenie kredytobiorcy, czy też jego zawiadomienie o przelewie wierzytelności zostały podpisane w formie elektronicznej, którą uznać należy za wystarczającą i prawidłową. Ustawodawca nie wyklucza bowiem posługiwania się niekwalifikowanymi podpisami elektronicznymi, z tym zastrzeżeniem, że oświadczenia takie zrównane zostają z formą dokumentową, wystarczająco rygorystyczną w niniejszej sprawie. Możliwość opatrzenia dokumentów tego rodzaju podpisem jest zatem dopuszczalna i sama w sobie nie wpływa na ważność umowy

Inaczej jednak należy ocenić treść tych dokumentów, która budzi poważne wątpliwości Sądu odwoławczego i poddaje w wątpliwość fakt dokonania czynności w postaci cesji wierzytelności przez kredytobiorcę na poprzednika prawnego powoda.

Przedłożone do akt sprawy dokumenty mające dowodzić zawarcia umowy cesji również były kwestionowane przez pozwanego od początku niniejszego postępowania, zaś Sąd Rejonowy w ogóle nie odniósł się do kwestii zarzucanych w sprzeciwie od nakazu zapłaty oraz piśmie procesowym z dnia 1 lipca 2021 r.

Sąd Okręgowy miał na uwadze, że po pierwsze wskazany w umowie o kredyt konsolidacyjny nr (...) adres e-mail kredytobiorczyni (k. 15) jest inny niż ten widniejący na umowie cesji wierzytelności (k.20), a po drugie sama E. C. w chwili podpisywania tej umowy (w formie elektronicznej) miała 76 lat.

Z uwagi na zaawansowany wiek kredytobiorczyni, niezgodności w treści dokumentacji dołączonej do pozwu oraz brak inicjatywy dowodowej ze strony powodowej Sąd Okręgowy stanął na stanowisku, że w warunkach tej sprawy należało przyjąć, że powód nie posiada legitymacji czynnej do występowania z roszczeniem jak w pozwie przeciwko Bankowi, a zatem brak jest też podstaw do uwzględnienia powództwa w jakimkolwiek zakresie.

Istnienie po stronie powoda legitymacji czynnej warunkuje bowiem możliwość skutecznego wystąpienia przez niego z powództwem na drodze postępowania sądowego. Sąd może udzielić ochrony prawnej tylko temu podmiotowi, który jest uprawniony do zgłoszenia żądania. W przeciwieństwie do zdolności sądowej legitymacja procesowa nie stanowi ogólnej, trwałej kwalifikacji podmiotu; jest to szczególne uprawnienie do prowadzenia konkretnego procesu. Może wypływać z posiadania prawa podmiotowego bądź z przepisu ustawy (por. wyrok SA w Poznaniu z 17 maja 2005 r., sygn. akt I ACa 1202/04).

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy działając na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. uwzględnił apelację strony pozwanej i zmienił zaskarżony wyrok, oddalając powództwo w całości.

Konsekwencją tego orzeczenia była również konieczność zmiany orzeczenia o kosztach postępowania, które na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w całości obciążyły stronę powodową.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. przyjmując, że powód jako strona przegrywająca sprawę winien zwrócić pozwanemu całość poniesionych przez niego kosztów procesu obejmujących wynagrodzenie radcy prawnego w wysokości 450 złotych ustalone na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłatę od apelacji w wysokości 400 zł.