XXVII Ca 42/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2018-01-24
Sygn. akt XXVII Ca 42/18
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 24 stycznia 2018 roku
Sąd Okręgowy w Warszawie XXVII Wydział Cywilny-Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Agnieszka Fronczak |
po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2018 roku w Warszawie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa Ż. Z., A. Z.
przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.
o zapłatę
na skutek apelacji powodów
od wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie
z dnia 27 czerwca 2017 r., sygn. akt II C 230/17
1. oddala apelację;
2. zasądza od Ż. Z. i A. Z. na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwoty po 450 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania w instancji odwoławczej.
SSO Agnieszka Fronczak
Sygn. akt XXVII Ca 42/18
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 20 grudnia 2016 roku Ż. Z., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wystąpiła przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 600 euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.
W dniu 10 stycznia 2017 roku A. Z., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, złożył przeciwko (...) sp. z o.o. analogiczny pozew w sprawie, której nadano sygn. II C 676/17. A. Z. domagał się od pozwanego zapłaty kwoty 600 euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.
Pozwana spółka, w odpowiedzi na pozew, wniosła o oddalenie powództw w całości oraz zasądzenie kosztów procesu.
Pełnomocnik powodów w piśmie z dnia 12 czerwca 2017 roku wskazał, iż „precyzuje podstawę faktyczną pozwu: powodowie dochodzą odszkodowania za opóźnienie pow. 3 godzin lotu (...) dnia 25.07.2016 na trasie F.-G.". Ponadto cofnięty został pozew w zakresie po 200 Euro na rzecz każdego z powodów wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15.08.2016 r. do dnia zapłaty od tej kwoty po 200 Euro; powodowie wnosili o zasądzenie na rzecz każdego z nich po 400 Euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18.08.2016 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu.
Wyrokiem z dnia 27 czerwca 2017 roku Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie:
co do pozwu wniesionego przez Ż. Z.:
1. umorzył postępowanie co do kwoty 200 euro, wobec skutecznego cofnięcia pozwu w tym zakresie;
2. oddalił powództwo w pozostałym zakresie;
3. zasądził od Ż. Z. na rzecz pozwanego kwotę 917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;
co do pozwu wniesionego przez A. Z.:
4. umorzył postępowanie co do kwoty 200 euro, wobec skutecznego cofnięcia pozwu w tym zakresie;
5. oddalił powództwo w pozostałym zakresie;
6. zasądził od A. Z. na rzecz pozwanego kwotę 917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Od powyższego orzeczenia powodowie wnieśli apelację zaskarżając je w części, tj. w punktach: 2, 3, 5 i 6 oraz zarzucając obrazę przepisów prawa procesowego mającą wpływ na treść orzeczenia, a to:
- art. 505 [1] pkt 1) w zw. z art. 505 [5] par. 1 k. p. c. przez ich błędne zastosowań polegające na skierowaniu sprawy do rozpoznania w postępowaniu uproszczony mimo, iż roszczenie powodów nie wynika z umowy lecz wprost z przepisów Rozporządzenia 261/2004 i jest oderwane od faktu bycia stroną umowy przewozu oraz w konsekwencji uznanie za niedopuszczalne jako zmianę podstawy faktycznej powództw doprecyzowania roszczenia dokonanego pismem pełnomocnika powodów dnia 12.06.2017 r.;
- art. 233 par. 1 k. p. c. przez dokonanie w sposób dowolny i wbrew zasadom logik doświadczenia życiowego oceny materiału dowodowego w sprawie tj. dowodów załączonych do pozwu w postaci kart pokładowych oraz odpowiedzi pozwanej na reklamację, w kontekście twierdzeń pozwu, oraz wyprowadzenie wniosku, że wraz pozwem powodowie wskazali nieadekwatne podstawy faktyczne roszczenia, a doprecyzowane zawarte w piśmie z dnia 12.06.2017 r. stanowi w istocie zmianę podstawy faktycznej powództw.
W oparciu o powyższe zarzuty skarżący wniósł o zmianę skarżonego wyroku w pkt 2, 3, 5, i 6 przez zasądzenie od pozwanej na rzecz każdego z powodów kwot po 400 euro wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 18.08.2016 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz każdego z powodów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za I i II instancję według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa po 17 zł a także wydatków na korespondencję w kwocie 18,80 zł.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja powodów nie zasługiwała na uwzględnienie.
Przede wszystkim Sąd Okręgowy nie podzielił zarzutów powodów, że doszło do naruszenia prawa procesowego w postaci art. 505 1 pkt 1 k.p.c. w zw. z art. 505 5 § 1 k.p.c. poprzez zastosowanie tych przepisów pomimo nieistnienia przesłanek do rozpoznania niniejszej sprawy w postępowaniu uproszczonym.
Niewątpliwie odszkodowanie, o które ubiegali się powodowie w niniejszym postępowaniu, związane było z nieprawidłowym wykonaniem przez pozwanego zobowiązania wobec powodów w postaci zapewnienia punktualnego przelotu wynikającego z zawartych uprzednio umów. Oczywistym jednak było, iż powodowie nie mogliby wystąpić z takim roszczeniem, gdyby ich przelot nie został opłacony, nie zgłosiliby się do odprawy i nie byli uprawnieni do takiego przelotu, a wiec, gdyby nie mieli uprzednio zawartej umowy w tym zakresie. W rozporządzeniu nr 261/2004 nie rozstrzygnięto wprawdzie charakteru prawnego odpowiedzialności przewoźnika lotniczego, w szczególności nie wskazano, czy wynika ona z umowy, czy z zobowiązania pozaumownego, niemniej Sąd Okręgowy podziela pogląd o umownym charakterze tych roszczeń (por. uchwała SN z dnia 17 marca 2017 r., III CZP 111/16, LEX nr 2248746). Roszczenie o zapłatę zryczałtowanego odszkodowania nie jest uwarunkowane wykazaniem winy w działaniu przewoźnika, ani poniesieniem szkody przez pasażera, gdyż wysokość tego odszkodowania jest określona wprost i zależy wyłącznie od długości trasy lotu. Stanowi ono w istocie rodzaj zryczałtowanej kary ustawowej za nienależyte wykonanie zobowiązania (umowy) przez przewoźnika lotniczego, służącej „uproszczonej” kompensacji dwojakiego rodzaju uszczerbku: majątkowego i niemajątkowego (co świadczy o mieszanym charakterze roszczenia), bez potrzeby dokonywania jakiejkolwiek oceny indywidualnej sytuacji pasażera. Tym samym podstawą roszczenia powodów pozostawał stosunek zobowiązaniowy, a nie oderwany od stosunku zobowiązaniowego delikt.
W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy stanął na stanowisku, że niniejsza sprawa prawidłowo została rozpoznana w postępowaniu uproszczonym, a w związku z tym zarzut naruszenia art. 505 5 k.p.c. nie jest zasadny.
W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd orzekający w I instancji nie dopuścił się także naruszenia art. 233 k.p.c., które w ocenie skarżącego polegać miało na błędnym uznaniu, że powodowie wskazali nieadekwatne podstawy faktyczne roszczenia oraz, że doprecyzowanie zawarte w piśmie powodów z dnia 12 czerwca 2017 roku stanowiło w istocie zmianę podstawy faktycznej powództw. Z uwagi na to, że jak wskazano wyżej, sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym, Sąd Rejonowy słusznie uznał, że stosownie do art. 505 4 § 1 k.p.c. zmiana powództwa była niedopuszczalna, co skutkowało oddaleniem powództwa. Nie można przy tym podzielić argumentacji strony powodowej jakoby stanowisko wyrażone w piśmie powodów z dnia 12 czerwca 2017 roku stanowiło jedynie doprecyzowanie podstawy faktycznej roszczenia.
W tym miejscu wskazać należy, że zakaz przedmiotowej zmiany powództwa jest zakazem bezwzględnym, co oznacza, że dotyczy zarówno zmiany żądania, jak i zmiany podstawy faktycznej żądania zgłoszonego w pozwie. W konsekwencji należy też przyjąć, że czynność procesowa powoda zmierzająca do przedmiotowej zmiany powództwa jest bezskuteczna nawet wtedy, gdy nowe żądanie nadaje się również do rozpoznania w postępowaniu uproszczonym. Ze względu na istotę postępowania uproszczonego nie ma też żadnych podstaw do przekazywania „zmienionego” powództwa do rozpoznania w innej, oddzielnej sprawie ( Ereciński Tadeusz (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom III. Postępowanie rozpoznawcze, wyd. V, WK 2016).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, że Sąd I instancji słusznie uznał, że w piśmie procesowym z dnia 12 czerwca 2017 roku pełnomocnik powoda dokonał niedopuszczalnej zmiany powództwa. Zauważyć należy, że w pozwie jako podstawę faktyczną żądania wskazano odbywanie przez powodów w dniu 26 lipca 2016 roku lotu z lotniska F. H. I. do G. oraz adekwatną dla takiego lotu odległość lotu – powyżej 3500 km. Ponadto wskazać należy, że powodowie wskazali wysokość odszkodowania w wysokości 600 EUR, czyli wyższej niż ta, która przysługiwałaby w przypadku lotu z F. – G.. Przy czym podkreślić należy, że w pozwie nie wskazano numeru lotu, jak również nie zawarto żadnych twierdzeń jakoby roszczenie dotyczyło lotu z P.. W piśmie procesowym z dnia 12 czerwca 2017 roku pełnomocnik powodów wskazał zaś, że dochodzą oni odszkodowania za opóźnienie powyżej 3 godzin lotu (...) odbywanego w dniu 25 lipca 2016 roku na trasie F. – G.. W świetle treści żądania pozwu oraz twierdzeń w nim zawartych, stwierdzić zatem należy, że stanowisko zawarte w piśmie procesowym powodów z dnia 12 czerwca 2017 roku stanowiło w istocie zmianę podstawy faktycznej żądania zawartego w pozwie.
Powyższej oceny nie zmienia również okoliczność, że dowody załączone do pozwu dotyczyły lotu z F. do G.. Zauważyć bowiem należy, że powodowie byli w toku postępowania reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika, a w konsekwencji nie było podstaw do przypisywania żądaniu zawartemu w pozwie, innej treści niż wprost w nim wskazana. Ponadto wskazać należy, że także z dokumentów załączonych do pozwu w postaci korespondencji prowadzonej z przewoźnikiem wynika, że postepowanie reklamacyjne dotyczyło lotu z H. I. (F.) do G.. Nie bez znaczenia jest również okoliczność, że sama data lotu została określona w pozwie na 26 lipca 2016 roku, w piśmie procesowym z dnia 12 czerwca 2017 roku wskazano zaś, że roszczenie dotyczy lotu odbywanego przez powodów w dniu 25 lipca 2016 roku.
W świetle powyższego skoro w sprawie niespornym było, że powodowie nie brali udziału w rejsie wskazanym w pozwie, jak również to, że pozwana nie obsługuje tego tupu lotów, zmiana powództwa dokonana przez powodów była zaś niedopuszczalna, Sąd Rejonowy słusznie oddalił powództwo w części nie objętej cofnięciem pozwu jako nieudowodnione.
W tych okolicznościach, stwierdzając prawidłowość rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.
W przedmiocie kosztów postępowania apelacyjnego orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy określoną w art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Koszty te obejmowały wyłącznie wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w wysokości ustalonej na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w brzmieniu obowiązującym w chwili wniesienia apelacji.
SSO Agnieszka Fronczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Agnieszka Fronczak
Data wytworzenia informacji: