Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXVII Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Jan Bołonkowski

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2024 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. W.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w W.

z dnia 6 października 2023 r., sygn. akt II C 1360/23

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od K. W. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 135 (sto trzydzieści pięć) złotych wraz
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty – tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt XXVII Ca 548/24

UZASADNIENIE

Z uwagi na to, że niniejsza sprawa podlegała rozpoznaniu według przepisów o postępowaniu uproszczonym i Sąd odwoławczy nie przeprowadził postępowania dowodowego, stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. ograniczono uzasadnienie wyroku jedynie
do wyjaśnienia jego podstawy prawnej z przytoczeniem przepisów prawa.

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd odwoławczy podziela ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego i przyjmuje je
za własne. Akceptuje również wnioski wywiedzione z tych ustaleń i ocenę prawną przedstawioną przez Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Zarzuty podniesione w apelacji są niezasadne. W szczególności chybiony okazał się zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Analiza uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazuje,
że reguły określające swobodną ocenę dowodów, o której mowa w tym przepisie, nie zostały naruszone przez Sąd pierwszej instancji. Sąd ten wszechstronnie rozważył materiał dowodowy istotny dla rozstrzygnięcia, ocenił go zgodnie z zasadami wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego oraz wyciągnął z niego trafne wnioski. Twierdzenia apelacji w tym zakresie, mające charakter polemiczny i sprowadzające się w istocie do samego zaprzeczenia wnioskom wywiedzionym przez Sąd pierwszej instancji, nie mogą być skuteczne. Ponadto zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. został wadliwie sformułowany. Postawienie takiego zarzutu wymaga wykazania, że sąd rażąco naruszył ustanowione w wymienionym przepisie zasady oceny wiarygodności i mocy dowodów i że naruszenie to miało wpływ na wynik sprawy (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2000 r., I CKN 1169/99, i z dnia 10 kwietnia 2000 r., V CKN 17/2000). Skarżący powinien więc wskazać konkretne dowody przeprowadzone w sprawie, których zarzut ten dotyczy, i podać, w czym upatruje wadliwą ich ocenę. Ze sformułowanego przez skarżącego zarzutu zaś wynika, że nie kwestionuje on prawidłowości oceny dowodów ani ustaleń faktycznych Sądu Rejonowego, a jedynie zmierza do podważenia oceny prawnej tego Sądu. Argumentacja skarżącego w istocie nie ma związku z oceną dowodów, lecz ze stosowaniem prawa materialnego.

Także zarzuty naruszenia prawa materialnego podniesione w apelacji są chybione.

Powód, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, żądał zasądzenia na jego rzecz od pozwanego przewoźnika lotniczego kwoty 250 euro tytułem odszkodowania na podstawie art. 7 rozporządzenia nr 261/2004. Prawo do odszkodowania, o którym mowa w tym przepisie, przysługuje pasażerom, których lot został odwołany i plan podróży został zmieniony w sposób niezachowujący ograniczeń przewidzianych w art. 5 ust. 1 lit. c ppkt iii tego rozporządzenia, jak również pasażerom lotów opóźnionych, którzy poniosą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, polegającą na przybyciu do ich miejsca docelowego
co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu, co wynika z wiążącej wykładni art. 7 powołanego rozporządzenia, dokonanej przez TSUE w wyroku z dnia 19 listopada 2009 r., C-402/07 i C-432/07.

Zgodnie z art. 2 lit. h rozporządzenia nr 261/2004, „miejscem docelowym” jest –
w przypadku lotów łączonych – miejsce lądowania ostatniego lotu.

Dla celów określenia rozmiarów opóźnienia, którego doświadczyli pasażerowie
w chwili przylotu, należy obliczyć czas, jaki upłynął między planowym czasem przylotu
a rzeczywistym czasem przylotu, a więc chwilą, w której co najmniej jedne z drzwi samolotu otwierają się, przy założeniu, że w owym momencie pasażerowie mają prawo opuścić maszynę. (por. wyrok TSUE z dnia 4 września 2014 r., C-452/13).

Powód miał potwierdzoną rezerwację na lot łączony na trasie W. – K. – A.. Samolot, którym odbył pierwszy odcinek lotu, wylądował na lotnisku
w K. z opóźnieniem, wskutek czego powód utracił zaplanowaną przesiadkę. Powód twierdzi, że opuścił lotnisko po ponad 5 godzinach oczekiwania na pomoc ze strony przewoźnika, której ostatecznie nie otrzymał. Powód nie przedstawił żadnych dowodów
ani nawet nie twierdził, że odbył drugi odcinek lotu, tj. z K. do A.. Zatem
nie udowodnił, że przybył (lotem zarezerwowanym lub alternatywnym) do miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu, co jest warunkiem koniecznym do otrzymania odszkodowania na podstawie art. 7 ust. 1 rozporządzenia nr 261/2004.

Podniesiony przez skarżącego argument, że skoro „opóźnienie pierwszego lotu wykonywanego w ramach lotu łączonego wyniosło blisko 3 godziny, to niemożliwym jest, aby powód przemieścił się z K. do A. w krótszym czasie”, nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. W przypadku lotu łączonego prawo do odszkodowania na podstawie art. 7 rozporządzenia nr 261/2004 przysługuje pasażerowi, który przybył do miejsca docelowego z opóźnieniem wynoszącym co najmniej trzy godziny w stosunku do planowej godziny przylotu (zob. wyrok z dnia 26 lutego 2013 r., C-11/11). Nie ulega wątpliwości, że „przybycie” oznacza faktyczne, a nie hipotetyczne zakończenie przez pasażera jego podróży lotniczej w miejscu docelowym.

Powołana przez powoda okoliczność, że po utracie przesiadki na lotnisku
w K. nie otrzymał on jakiejkolwiek pomocy ze strony pozwanego przewoźnika,
nie uzasadnia żądania odszkodowania na podstawie art. 7 rozporządzenia nr 261/2004. Pasażer może dochodzić naprawienia szkody, którą poniósł wskutek tego, że obsługujący przewoźnik lotniczy nie wykonał obowiązków zapewnienia opieki i pomocy, ciążących na nim na mocy art. 8 i art. 9 rozporządzenia nr 261/2004 (por. wyroki TSUE z dnia 13 października 2011 r., C-83/10, z dnia 8 czerwca 2023 r., C-49/22), jednakże szkoda ta nie jest objęta odszkodowaniem ryczałtowym przewidzianym w art. 7 ust. 1 tego rozporządzenia. Pasażer może powołać się przed sądem na niewykonanie przez przewoźnika: po pierwsze, obowiązku zwrotu kosztów biletu po cenie, za jaką został zakupiony, za część lub części podróży, które nie odbyły się lub które stały się zbędne w stosunku do pierwotnego planu podróży, a po drugie, obowiązku udzielenia pomocy, w tym obowiązku poinformowania o prawach wynikających z art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 261/2004, w celu uzyskania odszkodowania od obsługującego przewoźnika lotniczego (zob. wyrok TSUE z dnia 31 stycznia 2013 r., C-12/11). Odszkodowanie to będzie ograniczone do tego, co w świetle okoliczności danego przypadku okaże się niezbędne, odpowiednie i rozsądne w celu złagodzenia skutków uchybienia, którego dopuścił się przewoźnik lotniczy (zob. wyrok TSUE z dnia 22 kwietnia 2021 r., C-826/19). Będzie to odszkodowanie za szkodę indywidualną, związaną z sytuacją właściwą dla danego pasażera, której rozmiary powinny być oceniane w każdym konkretnym przypadku.

Zatem uchybienie obowiązkom określonym w art. 8 i art. 9 nie daje samo w sobie prawa do odszkodowania w rozumieniu art. 7 ust. 1 rozporządzenia nr 261/2004, które ma charakter ryczałtowy i przysługuje w przypadku odesłania do tego przepisu we wspomnianym rozporządzeniu. Art. 7 ust. 1 nie przewiduje odszkodowania za szkody indywidualne, których naprawienie wymaga siłą rzeczy oceny w każdym konkretnym przypadku rozmiaru wyrządzonych szkód, i które w konsekwencji może stanowić jedynie przedmiot zindywidualizowanego odszkodowania a posteriori (zob. wyroki TSUE z dnia 29 lipca
2019 r., C-354/18, z dnia 10 stycznia 2006 r., C-344/04).

Należy ponownie podkreślić, że w niniejszej sprawie powód nie wystąpił z żądaniem odszkodowania na podstawie przesłanek wskazanych w art. 8 i art. 9 rozporządzenia
nr 261/2004, lecz domagał się zasądzenia na jego rzecz od pozwanego przewoźnika lotniczego kwoty 250 euro tytułem odszkodowania określonego w art. 7 tego rozporządzenia, powołując się w uzasadnieniu pozwu na to, że „dotarł do miejsca docelowego podróży z opóźnieniem wynoszącym 0:0 godzin względem pierwotnego planu”. Sąd nie mógł wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem (art. 321 § 1 k.p.c.). Zgłoszone w pozwie roszczenie nie zostało udowodnione, wobec czego Sąd Rejonowy zasadnie oddalił powództwo.

Sąd odwoławczy nie uznał za celowe zwrócenie się z pytaniem prejudycjalnym
do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, gdyż kwestia będąca przedmiotem pytania sformułowanego w apelacji została wyjaśniona w dotychczasowym dorobku orzeczniczym Trybunału w stopniu wystarczającym dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Apelacja podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

Sąd Okręgowy orzekł o kosztach postępowania apelacyjnego na podstawie art. 98 § 1
i 3 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. Powód przegrał sprawę w drugiej instancji, dlatego jest obowiązany zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty postępowania apelacyjnego, które obejmują koszty zastępstwa procesowego w kwocie 135 zł ustalone zgodnie z § 10
ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października
2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2023 r. poz. 1964). O odsetkach
od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów postępowania orzeczono na podstawie art. 98
§ 1 ¹ w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.