Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lipca 2025 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXVII Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:	Sędzia Joanna Staszewska
Protokolant:	Sebastian Sosnowski

po rozpoznaniu w dniu 8 lipca 2025r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa A. K., J. M. i K. M.

przeciwko (...) sp. z o.o. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie

z dnia 12 kwietnia 2023 r., sygn. akt I C 889/22

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od (...) sp. z o.o. w W. na rzecz A. K., J. M. i K. M. kwotę 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas od uprawomocnienia się orzeczenia którym je zasądzono do dnia zapłaty.

Sygn. akt XXVII Ca 785/24

UZASADNIENIE

Niniejsza sprawa podlegała rozpoznaniu według przepisów o postępowaniu uproszczonym. Sąd odwoławczy nie przeprowadził postępowania dowodowego, dlatego też uzasadnienie wyroku – stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. – ograniczono do wyjaśnienia jego podstawy prawnej z przytoczeniem przepisów prawa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w całości podzielił ustalenia faktyczne, dokonane w sprawie przez Sąd Rejonowy, czyniąc je jednocześnie podstawą swojego rozstrzygnięcia. Sąd I instancji, w wyniku prawidłowo przeprowadzonego postępowania dowodowego, ustalił wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności, które znajdowały odzwierciedlenie w całokształcie zaoferowanego przez strony materiału dowodowego. Sąd Rejonowy na podstawie tak przeprowadzonych ustaleń, dokonał prawidłowej oceny roszczenia zgłoszonego w tym postępowaniu.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy skrupulatnie i wszechstronnie rozważył cały zebrany w sprawie materiał dowodowy, wyciągając z jego analizy logiczne i poprawne wnioski, a zatem wbrew twierdzeniom apelującego nie dopuścił się w tym zakresie naruszenia dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. Pozwany powoływał się na treść dokumentu potwierdzenia rezerwacji, zgodnie z którym przewoźnikiem była (...) oraz informacje przedstawione przez (...) w zakresie tożsamości przewoźnika wykonującego sporny lot, podnosząc że samo oznaczenie (...) na karcie pokładowej nie determinuje, że przewoźnikiem była pozwana, o czym świadczą także zeznania świadka J. P..

Zdaniem Sądu Okręgowego skarżący, kwestionując w apelacji rozważania Sądu I instancji w istocie ograniczył się do przedstawienia swojej oceny materiału dowodowego, z której - jego zdaniem - wynikają wnioski odmienne od wyprowadzonych przez Sąd Rejonowy. Relacja świadka na temat łączącej pozwaną z włoskim przewoźnikiem oraz roli pozwanej w wykonywaniu lotów pod oznaczeniem (...) pozostaje w sprzeczności z pozostałym zaoferowanym przez strony materiałem dowodowym, w szczególności treścią kart pokładowych oznaczonych logiem kodowym lotu (...), przypisanego pozwanej spółce. Tak skonstruowana apelacja nie mogła skutecznie podważyć ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd I instancji, który w uzasadnieniu wyroku odniósł się do przeprowadzonych w sprawie dowodów i ocenił je we wzajemnym powiązaniu, nadto szczegółowo wyjaśnił, jakie fakty i w oparciu o które z przedstawionych mu dowodów ustalił. Zdaniem Sądu Okręgowego w tym zakresie Sąd Rejonowy nie dopuścił się żadnych naruszeń.

Słusznie wskazał Sąd Rejonowy, że kwestią sporną w niniejszej sprawie było ustalenie, czy pozwanego można uznać za obsługującego przewoźnika, posiadającego legitymację bierną do występowania w sprawie. Skarżący podniósł, że nie był przewoźnikiem wykonującym lot, ani też, że nie zawierał umowy z biurem podróży, które sprzedało pasażerom wycieczki obejmujące również przelot do miejsca przeznaczenia i z powrotem oraz nie zawierał umowy bezpośrednio z pasażerami. Z materiału dowodowego zebranego w aktach sprawy nie wynika jakoby pozwana spółka nie była odpowiedzialna za wykonanie opóźnionego lotu, będącego źródłem roszczenia powodów.

Z treści kart pokładowych i potwierdzenia rezerwacji wszystkich powodów wynika, że przewoźnikiem obsługującym poszczególne loty była właśnie pozwana spółka, nie zaś (...) z siedzibą we W.. Konsumenci na etapie otrzymywania rezerwacji oraz kart pokładowych posiadali wiedzę o kodowym oznaczeniu lotu, który pozwalał na identyfikację przewoźnika obsługującego lot. Nie mieli natomiast żadnej wiedzy na temat umów handlowych łączących organizatora umów turystycznych z przewoźnikiem, ani też innych umów łączących przewoźnika oznaczonego w rezerwacji z innymi przewoźnikami. Podkreślenia wymaga, że nie jest rolą pasażerów zagłębianie się w treść umów łączących wskazanego na karcie pokładowej przewoźnika z podmiotami trzecimi. Treść Rozporządzenia wprowadza bowiem szeroką ochronę pasażerów, jednakże jest ona ograniczana krótkimi terminami na złożenie reklamację oraz przedawnienia roszczeń. Wobec tego nie można utrudniać pasażerom ustalenia podmiotu odpowiedzialnego za przewóz. Sąd Okręgowy podziela wnioski, iż za przewoźnika obsługującego opóźniony lot należy uznać pozwanego.

Sąd Okręgowy miał nadto na uwadze, że legitymacja bierna pozwanego znajduje potwierdzenie w decyzji Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 23 czerwca 2021 r. o nr. (...), zatwierdzającej umowę leasingu pomiędzy pozwaną a (...). Z decyzji tej wynika, że to pozwana spółka była leasingobiorcą, a co za tym idzie, (...) jako leasingodawca nie mógł być w rozpoznawanej sprawie uznany za obsługującego przewoźnika.

W ocenie Sądu Okręgowego nie ulega wątpliwości, że strona powodowa zasadnie opierała swoje roszczenie na regulacji zawartej w Rozporządzeniu (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającym wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (Dz.U.UE.L 2004/46/1). Zgodnie bowiem z dyspozycją art. 5 ust. 1 lit. c Rozporządzenia w przypadku odwołania lotu, pasażerowie, których to odwołanie dotyczy mają prawo do odszkodowania od obsługującego przewoźnika lotniczego.

Należy zaznaczyć, że podstawę prawną dochodzonego przez powodów roszczenia stanowił art. 5 ust. 1 pkt c w zw. z art. 7 ust. 1 lit. a rozporządzenia (WE) nr 261/2004, zgodnie z którym w przypadku opóźnienia lotu pasażerowie, których to opóźnienie dotyczy, mają prawo do odszkodowania od obsługującego przewoźnika lotniczego zgodnie z art. 7 rozporządzenia, chyba że spełniona jest jedna z trzech przesłanek egzoneracyjnych wskazanych w podpunktach i, ii oraz iii. Podmiotem odpowiedzialnym za wypłatę odszkodowania z tytułu odwołania lub opóźnienia lotu jest obsługujący przewoźnik.

Zgodnie z art. 2 lit. b rozporządzenia „obsługujący przewoźnik” oznacza przewoźnika lotniczego wykonującego lub zamierzającego wykonać lot zgodnie z umową zawartą z pasażerem, lub działającego w imieniu innej osoby prawnej lub fizycznej mającej umowę z tym pasażerem. Aby przewoźnik lotniczy został uznany za obsługującego przewoźnika, muszą zostać spełnione przez niego dwie kumulatywne przesłanki: wykonanie danego lotu oraz istnienie umowy zawartej z pasażerem. Nie ulega wątpliwości, że strona powodowa wskazanym przesłankom sprostała.

Ponadto powodowie jako konsumenci korzystają z przysługujących im na mocy obowiązujących rozporządzeń środków ochrony prawnej i to nie w ich obowiązku jest analizowanie i doszukiwanie się jakie umowy handlowe zawarła pozwana spółka oraz jej kontrahenci. Dokumentacja załączona do akt postępowania świadczy o tym, że powodowie byli poinformowani, że to pozwany jest ich przewoźnikiem.

Stosownie do art. 5 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91, obsługujący przewoźnik lotniczy nie jest zobowiązany do wypłaty rekompensaty przewidzianej w art. 7, jeżeli może dowieść, że odwołanie jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. Przepis art. 7 rozporządzenia stosuje się przy tym również w przypadku, gdy pasażerowie lotów opóźnionych poniosą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, polegającą na przybyciu do ich miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu. Powyższe wynika z wykładni art. 7 powołanego rozporządzenia dokonanej przez Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 19 listopada 2009 r., C-402/07 i C-432/07. Jednocześnie z motywu 14 powołanego rozporządzenia wynika, że zobowiązania przewoźników lotniczych powinny być ograniczone lub ich odpowiedzialność wyłączona w przypadku gdy zdarzenie jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. Pozwana spółka nie zdołała wykazać, że wystąpiły okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności.

Należy również wskazać, że na przewoźniku lotniczym ciąży zwiększony stopień staranności wymagany od profesjonalisty, a w tym obowiązek takiego zorganizowania zasobów, by mógł on przeprowadzić lot w trakcie określonego przedziału czasowego także w przypadku zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności. Nie ulega wątpliwości, że to wyłącznie pozwany przewoźnik odpowiada za sposób organizacji i działania swojego przedsiębiorstwa i to on powinien ponosić konsekwencje takiego, a nie innego sposobu organizacji swojej działalności.

W związku z powyższym należało przyjąć, że Sąd Rejonowy prawidłowo uznał pełną odpowiedzialność (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. za opóźnienie rejsu objętego żądaniem pozwu.

Pozwany, reprezentowany w niniejszej sprawie przez profesjonalnego pełnomocnika nie wykazał za pomocą dostępnych środków dowodowych, że za ten konkretny lot nie ponosi odpowiedzialności. Należy zauważyć, że zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 22 listopada 2001 r., I PKN 660/00 samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c.). Z zasadą ciężaru dowodu łączy się także negatywna konsekwencja dla strony niepotrafiącej udowodnić swoich twierdzeń. Sąd powinien przyjąć za prawdziwe fakty udowodnione przez stronę obciążoną dowodem i pominąć te, których nie wykazała w sposób przekonujący. Należy zauważyć, że Sąd ma obowiązek rozstrzygnięcia merytorycznego w danej sprawie, nawet wtedy, jeśli postępowanie dowodowe nie przyniosło efektu. Zgodnie z podzielanym powszechnie poglądem doktryny, w takim wypadku sąd powinien rozstrzygnąć na niekorzyść osoby, która opierała swe twierdzenia na faktach nieudowodnionych. W konsekwencji strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swoich twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał. Wówczas Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów (tak: Sąd Apelacyjny w Białymstoku, postanowienie z 28 lutego 2013 r., sygn. akt I ACa 613/12).

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację pozwanego, jako niezasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., zgodnie z wynikiem sporu, uznając pozwanego za przegranego w całości. Na zasądzone koszty postępowania złożyło się wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika powodów ustalone na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

O odsetkach od zasądzonych kosztów orzeczono na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.