Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lipca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXVIII Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia del. Tomasz Leszczyński

Protokolant: Adrian Wolski

po rozpoznaniu w dniu 28 lipca 2022 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa E. R. i K. R.

przeciwko (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  Oddala powództwo;

2.  Zasądza od E. R. i K. R. na rzecz (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty po 10.817,00 (dziesięć tysięcy osiemset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt XXVIII C 1379/21

UZASADNIENIE

Wyroku z dnia 28 lipca 2022 r.

E. R. i K. R. domagali się w żądaniu pozwu z dnia 15 marca 2021 r. (data prezentaty, pozew k. 3-46):

1)  zasądzenia od pozwanego (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda E. R. kwoty 74.211,38 EUR wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 9 listopada 2020 r. do dnia zapłaty,

2)  zasądzenia od pozwanego (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powódki K. R. kwoty 74.211,38 EUR wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 9 listopada 2020 r. do dnia zapłaty

- z tytułu nienależnie pobranego przez pozwanego świadczenia w związku z nieważnością Umowy kredytu budowlano – hipotecznego nr (...) z dnia 18 listopada 2009 r. zawartej pomiędzy poprzednikiem prawnym pozwanego, tj. Bank (...) S.A., a powodami.

Ponadto powodowie wnieśli o zasądzenie na rzecz każdego z nich od pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty oraz z obowiązkiem zwrotu kosztów poniesionych tytułem opłaty skarbowej od udzielonych pełnomocnictw.

W uzasadnieniu pozwu przedstawiono argumenty przemawiające zdaniem powodów za uznaniem przedmiotowej Umowy za nieważną jako sprzeczną z art. 69 ust. 1 Prawa bankowego, a także za uznaniem, że postanowienia dotyczące klauzul indeksacyjnych stanowią postanowienia abuzywne.

W odpowiedzi na pozew (...) Bank (...) S.A. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powodów na jego rzecz kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej według norm przepisanych – wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty. Strona pozwana zaprzeczyła wszystkim twierdzeniom strony powodowej, za wyjątkiem faktu zawarcia przez strony umowy kredytu, wypłacenia i indeksowania kwoty kredytu do CHF, a następnie spłacania przez stronę powodową kredytu na zasadach określonych w umowie. Pozwany nie zgodził się z argumentacją przedstawioną przez powodów wskazując, że umowa kredytu zawarta z powodami pozostaje w całości w mocy, nadto umowa kredytu nie zawiera postanowień bezskutecznych. Pozwany wskazał, że powodowie dysponowali wieloma lokalami, z których wszystkie nie mogą jednocześnie służyć zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych, zatem nie można przypisać stronie powodowej statusu konsumenta. Nadto podniósł zarzut przedawnienia roszczeń (odpowiedź na pozew – k. 68-116).

Do dnia zamknięcia rozprawy strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie (protokół rozprawy z dnia 28 lipca 2022 roku – k. 145-146).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 listopada 2009 roku E. R. i K. R. zawarli z Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. (działającym wówczas pod firmą (...) S.A.) umowę o kredyt budowlano-hipoteczny nr (...). Podstawą zawarcia umowy kredytu był wniosek o udzielenie kredytu hipotecznego z dnia 1 października 2009 roku. We wniosku wskazana została kwota 481.760,00 zł jako kwota wnioskowanego kredytu. Jako cel kredytu wskazano we wniosku zakup gotowej nieruchomości na rynku pierwotnym. Celem kredytu było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych powodów ( umowa kredytu – 19-26, wniosek kredytowy – k. 105-108).

Do umowy załączono: oświadczenia kredytobiorcy o poddaniu się egzekucji, wzór dyspozycji uruchomienia kredytu, pełnomocnictwo do wykonywania czynności w imieniu kredytobiorcy, informację o ponoszeniu ryzyka walutowego, oświadczenie kredytobiorcy, wzór odstąpienia od umowy, potwierdzenie zawarcia umowy. Integralną częścią umowy był Regulamin – kredytobiorca zawierając umowę oświadczał, że zapoznał się z jego z nim i akceptuje jego treść (umowa kredytu wraz z załącznikami – k. 19-26).

W informacji o ponoszeniu ryzyka walutowego bank zaprezentował powodom symulację pokazującą wpływ zmiany kursu walutowego na kwotę miesięcznej raty kredytu. Przy kursie 3,873 zł za 1 EUR i wysokości stopy procentowej 3,85% rata wynosić miała 2.300,00 zł (kurs z dnia zawarcia umowy). Natomiast przy założeniu, że stopa procentowa wynosi 6,55%, a kwota kredytu 120% kwoty kredytu, tj. 578.112,00 zł, rata miała wynosić 3.714,00 zł. Ponadto zawarto informację, że różnica pomiędzy miesięczną ratą kredytu wyliczoną dla najwyższego kursu złotego do EUR w okresie ostatnich 12 miesięcy a miesięczną ratą wyliczoną dla najniższego kursu zł względem EUR w tym okresie wynosi 829,00 zł. W oparciu o te informacje powodowie oświadczyli, że zapoznali się z informacją o skutkach związanych z ryzykiem walutowym ( informacja k. 28v). Poza tym powodowie oświadczyli, że są w stanie sprostać wymaganiom spłaty kredytu, a obowiązująca na dzień sporządzania umowy wysokość raty 2.930,00 zł może ulec zwiększeniu w wyniku zmiany oprocentowania i/lub zmiany kursów walut ( oświadczenie k. 29).

Pozwany udzielił kredytobiorcom kredytu w kwocie 481.760,00 zł indeksowanego kursem EUR, po przeliczeniu wypłaconej kwoty zgodnie z kursem kupna EUR według Tabeli Kursów Walut obowiązującej w Banku w momencie uruchomienia kredytu lub transzy. Tabela publikowana była w stronie internetowej banku lub była dostępna w placówkach. Zgodnie z umową celem kredytu była budowa lokalu mieszkalnego przez Inwestora Zastępczego (umowa § 1).

Oprocentowanie kredytu składało się z sumy stawki referencyjnej LIBOR dla lokat 6-miesięczych oraz stałej marży banku 2,85%. Na dzień zawarcia umowy oprocentowanie wynosiło 3,851 %. W przypadku kredytu indeksowanego jego spłata dokonywana była w złotych. Przeliczenie raty na złote następowało według kursu sprzedaży waluty, do której indeksowany był kredyt (EUR), obowiązującego w banku w dniu spłaty raty zgodnie z tabelą kursów banku. Szczegółową informację o wysokości rat określać miał harmonogram przekazywany kredytobiorcy po wypłacie kredytu i po zmianie stawki procentowej ( umowa § 1, 5, regulamin k. 32-35). Okres kredytowania wynosił 360 miesięcy.

Kredytobiorcy przysługiwało prawo wnioskowania o zmianę umowy, w tym zmianę waluty kredytu, przy czym bankowi przysługiwało uprawnienie do domagania się przedłożenia dokumentacji dotyczącej aktualnej sytuacji majątkowej kredytobiorcy, dokumentacji dotyczącej zabezpieczeń, ale także prawo do odmowy zmiany umowy bez podania przyczyny ( regulamin, § 11, k. 34).

Zabezpieczeniem spłaty kredytu było ustanowienie na kredytowanej nieruchomości hipoteki łącznej kaucyjnej na pierwszym miejscu do kwoty 963.520,00 PLN, cesja na rzecz banku wierzytelności z umowy ubezpieczenia kredytowanej nieruchomości od ognia i innych żywiołów oraz cesja na rzecz banku wierzytelności z Umowy Przedwstępnej zawartej z Inwestorem Zastępczym – do czasu dostarczenia bankowi ważnej i skutecznej umowy sprzedaży kredytowanej nieruchomości ( umowa § 1 pkt. 4, k. 19v).

Kwota udzielonego kredytu została wypłacona kredytobiorcom w dwóch transzach w dniach: 04.12.2009 (kwota w wysokości 421.540,00 zł stanowiącej równowartość kwoty 108.773,29 EUR), 31.08.2009 r. (kwota w wysokości 55.920,00 zł stanowiącej równowartość kwoty 14.774,50 EUR) ( opinia o produkcie kredytowym – k. 38).

Powodowie jako konsumenci chcieli zaciągnąć kredyt na zakup mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych – zmiana mieszkania na większe. Zawarcie umowy nastąpiło po spotkaniu z pracownikiem banku; po sprawdzeniu zdolności kredytowej stronie powodowej zaoferowano kredyt walutowy w EUR o jaki wnioskowali powodowie. Zawarta umowa kredytu została przedstawiona stronie powodowej jako bezpieczna i standardowa. Następnie pracownik banku przedłożył umowę w oparciu o przygotowane przez Bank standardowe formularze z naniesionymi elementami indywidualnymi w postaci: wysokości kredytu, okresu kredytowania, danych osobistych klienta, danych nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie. Strona powodowa nie miała możliwości ingerencji w treść przygotowanej umowy, a także nie miała możliwości negocjowania jakiegokolwiek z jej zapisów. Strona powodowa nie uzyskała również pełnych informacji związanych ze znaczeniem samej istoty umowy, ryzyk związanych z nią, konsekwencji, czy sposobu wykonywania umowy. Ponadto doradca zapewniał, że kurs może wzrosnąć, ale będą to małe wahania kursów (zeznania powodów k. 145-146).

W okresie od dnia 5 września 2010 r. do dnia 5 czerwca 2016 r. powodowie spłacili łącznie kwotę 148.422,77 EUR tytułem spłaty rat kapitałowo-odsetkowych, w tym kwotę 123.547,79 EUR tytułem rat kapitałowych, kwotę 24.874,79 EUR tytułem rat odsetkowych i kwotę 0,19 EUR tytułem odsetek - w wykonaniu zawartej przez strony umowy kredytu (opinia o produkcie kredytowym k.38-39).

Strona powodowa na rozprawie z dnia 28 lipca 2022 r. została pouczona o ewentualnych skutkach uznania postanowień za abuzywne i ostatecznie podtrzymywała konsekwentnie swoje żądanie (protokół rozprawy k. 145-146).

Powodowie zawarli przedmiotową umowę o kredyt jako konsumenci ( w rozumieniu przepisu art. 221 k.c. ).

W dacie zawierania Umowy kredytowej powodowie nie byli małżeństwem. W dniu zaś 10 sierpnia 2012 roku w związku z planowanym na 11 sierpnia 2012 roku zawarciem małżeństwa – zawarli przed notariuszem w W. umowę majątkową małżeńską. W spłacie należności wynikających z zawartej umowy kredytowej powodowie partycypowali po połowie. W dacie zawierania Umowy kredytowej powódka posiadała wykształcenie wyższe w kierunku administracyjnym, zaś powód odbywał aplikację radcowską i był zatrudniony w kancelarii prawniczej. Żadne z powodów nie prowadziło w tym okresie działalności gospodarczej ( Dowody: Okoliczności niesporne, umowa majątkowa małżeńska k.36-37, zeznania powodów k.145-146.).

Zapis § 1 pkt 22 Umowy przewidywał spłatę udzielonego kredytu w walucie EUR i w tej walucie powodowie dokonywali faktycznie spłaty wszystkich wynikających z Umowy zobowiązań. W dniu zaś 5 czerwca 2016 roku dokonano całkowitej spłaty kredytu. ( Dowody: Okoliczności niesporne, umowa kredytu k.19-24, zaświadczenie wydane przez pozwany Bank k.38-39, zeznania powodów k.145-146.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił przede wszystkim na podstawie powołanych dokumentów związanych z zawarciem umowy kredytu hipotecznego znajdujących się w aktach sprawy, składanych przez strony postępowania. Dokumenty te nie były kwestionowane przez żadną ze stron, a w ocenie Sądu nie było podstaw, by poddawać w wątpliwość okoliczności faktyczne wynikające z ich treści. Z uwagi na powyższe Sąd uznał, że dowody z tych dokumentów tworzą spójny, nie budzący wątpliwości w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a przez to w pełni zasługujący na wiarę materiał dowodowy.

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd oparł się także na wyjaśnieniach strony powodowej przesłuchanej w charakterze strony (k. 145-146). Nie uszło uwadze Sądu to, że przesłuchanie stron jest de facto dowodem wyłącznie posiłkowym, tym niemniej w niektórych wypadkach może się on okazać dowodem wręcz kluczowym dla odtworzenia istotnych z punktu widzenia rozstrzygnięcia okoliczności. W niniejszej sprawie strona powodowa zrelacjonowała przebieg zdarzeń związanych z zawarciem umowy kredytu. Sąd uznał wskazane wyjaśnienia za wiarygodne w całości. Z całokształtu zebranych materiałów dowodowych wynika jednoznacznie, że strona powodowa pozostawała w przekonaniu, że produkt, który bank oferuje, jest produktem bezpiecznym, albowiem zapewniano ją o stabilności i wysokiej korzystności waluty EUR, w okresie poprzedzającym wzięcie przez nią kredytu.

Czyniąc ustalenia faktyczne, Sąd uwzględnił także zgodne twierdzenia stron w trybie art. 229 k.p.c. oraz twierdzenia strony, którym przeciwnik nie przeczył w trybie art. 230 k.p.c.

Na rozprawie z dnia 28 lipca 2022 r. Sąd postanowił pominąć wniosek dowodowy zawarty w pkt 5 pozwu stanowiący zobowiązanie pozwanej do złożenia akt sprawy całej posiadanej dokumentacji związanej z zawarciem i realizacją przez strony umowy kredytu budowalno-hipotecznego nr (...) z dnia 18 listopada 2009 r.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu jako niezasadne.

Roszczenie powodów zawierało żądanie zapłaty. Zarzuty strony powodowej dotyczyły abuzywności zapisów umownych w przedmiocie ustalania kursów waluty stosowanych do wyliczenia rat kredytu i salda kredytu, skutkującej nieważnością całej Umowy kredytowej.

W związku z powyższym podstawową kwestią wymagającą na wstępie wyjaśnienia był charakter prawny umowy zawartej między stronami.

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy kwotę środków pieniężnych, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Mając to na uwadze, jako jeden z przedmiotowo istotnych elementów umowy kredytu wyróżnia się ścisłe określenie kwoty i waluty kredytu. Z tego punktu widzenia w obrocie wyróżnia się kredyty złotówkowe oraz kredyty walutowe.

Kredyt złotówkowy jest to kredyt udzielany w walucie polskiej, w którym kredytobiorca dokonuje spłaty rat kapitałowo - odsetkowych w walucie polskiej, zwracając bankowi sumę nominalną udzielonego kredytu (kapitału) wraz z odsetkami.

Kredyt walutowy zaś jest to kredyt udzielany i wypłacony w walucie obcej, w którym z kolei spłata raty kapitałowo - odsetkowej kredytu następuje w walucie obcej.

W niniejszej sprawie będące przedmiotem sporu postanowienia umowy przewidywały, że kwota kredytu udostępniona będzie kredytobiorcy w złotych polskich oraz wprost określały wysokość udostępnianej kwoty. Kolejne postanowienia umowy przewidywały, że saldo zadłużenia, a więc kwota podlegająca zwrotowi, miała być wyrażona w Euro, po przeliczeniu według kursu wskazanego w aktualnej Tabeli banku. W przypadku zaś spłaty rat następowało kolejne przeliczenie na podstawie obowiązującej w banku tabeli kursów z dnia spłaty, co oznacza płatność rat w złotych. Umowa nie określała zatem wprost kwoty podlegającej zwrotowi, przewidując jedynie, że kwota ta zostanie ustalona w wyniku określonych działań arytmetycznych dokonywanych przy wykorzystaniu zmiennej, tj. kursu walut. Zauważyć trzeba, że kwota podlegająca zwrotowi stanowi równocześnie podstawę do obliczenia drugiego ze świadczeń obciążających kredytobiorcę, polegającego na obowiązku zapłaty odsetek.

W ocenie Sądu, konstrukcja kredytu indeksowanego kursem waluty obcej, rozumianego jako kredyt udzielany w walucie polskiej, która to kwota następnie przeliczana jest na walutę obcą na dany dzień (najczęściej dzień uruchomienia kredytu) według kursu wymiany waluty, która to kwota stanowi następnie podstawę ustalania wysokości rat kapitałowo – odsetkowych, zaś wysokość kolejnych rat kapitałowo - odsetkowych określana jest zatem w walucie obcej, ale ich spłata dokonywana jest w walucie polskiej, po przeliczeniu według kursu wymiany walut na dany dzień, stanowi dopuszczalne rozwiązanie. Odwołać należy się w tym zakresie do poglądów wyrażonych przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 stycznia 2016 roku, sygn. I CSK 1049/14, w którego uzasadnieniu jednoznacznie opisano konstrukcję i dopuszczalność umowy kredytu indeksowanego. Sąd Najwyższy stwierdził, że jest to umowa na podstawie której „bank wydaje kredytobiorcy określoną sumę kredytową w złotych, przy czym jej wysokość jest określana (indeksowana) według kursu danej waluty (np. euro) w dniu wydania (indeksowanie do waluty obcej po cenie kupna). Ustalenie takie następuje też w celu określenia wysokości rat kredytowych, do których kredytobiorca będzie zobowiązany w okresie trwania stosunku kredytowego. W dniu płatności konkretnych rat taka rata jest przeliczana zgodnie z umową na złote stosownie do kursu danej waluty, tj. po kursie jej sprzedaży kontrahentowi banku. (…) mieści się w konstrukcji ogólnej umowy kredytu bankowego i stanowi jej możliwy wariant (art. 353 ¹ k.c. w związku z art. 69 ustawy prawo bankowe). Podobny pogląd Sąd Najwyższy wyraził również w wyroku z 19 marca 2015 r., IV CSK 362/14. W świetle powyższych orzeczeń nie budzi wątpliwości Sądu, iż umowa zawarta pomiędzy stronami spełniała wymogi art. 69 ustawy Prawo bankowe, stanowiąc jedną z wykształconych w obrocie odmian takiej umowy. Została w treści umowy, to jest w jej § 1 wskazana kwota oraz waluta kredytu, to jest kwota do udostępnienia której zobowiązał się bank. Natomiast, okoliczność, że dochodzi po wypłacie kwoty kredytu przez bank do przeliczenia (indeksacji) wedle innego niż pieniądz polski miernika, wpływa na wysokość zobowiązania kredytobiorcy, gdyż ta kwota jest następnie podstawą ustalania rat kapitałowo – odsetkowych, stanowiących przedmiot świadczenia kredytobiorcy.

Jednakże, należy w ocenie Sądu zwrócić uwagę, iż celem indeksacji, co jasno wynika zarówno z treści pism powodów, jak i pozwanego, była chęć zastosowania oprocentowania niższego niż stosowana w bankach dla kredytów złotowych o stopie zmiennej stopa procentowa o nazwie WIBOR, a nie konieczność ustalenia klauzuli waloryzacyjnej, która zmierza do zachowania w czasie wartości przedmiotu świadczenia. A zatem, pozwala to na uznanie, iż przedmiotowa umowa stanowi podtyp umowy kredytu bankowego, dopuszczalny zgodnie z zasadą swobody umów. Podkreślenia wymaga, iż zgodnie z treścią art. 353 ¹ k.c. strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. A zatem, za błędne należy uznać stanowisko powodów, iż niemożliwym jest przyjęcie, że między stronami tego sporu doszło do zawarcia umowy o kredyt indeksowany do CHF, gdyż wówczas tego typu umowa nie była znana. Wskazania wymaga bowiem, iż stanowi ona podtyp umowy kredytu bankowego.

Podkreślenia wymaga, iż pozwany bank określił wysokość zobowiązania (salda zadłużenia kapitałowego) jako równowartość wymaganej spłaty wyrażonej w EUR – po jej przeliczeniu według kursu sprzedaży walut określonego w ,,tabeli kursów walut dla kredytów/pożyczek’’ do EUR obowiązującego w dniu wypłaty kredytu. Zgodnie z załącznikiem nr 6 do umowy kredytu „do określenia własnego kursu kupna i sprzedaży waluty w Tabeli kursów walut dla kredytów/pożyczek bank stosuje odchylenie od średniego kursu danej waluty określanej przez Narodowy Bank Polski. Różnica pomiędzy kursem kupna waluty a kursem sprzedaży waluty wynosić miała maksymalnie 9 % od wartości obu kursów waluty, różnica ta stanowiła spread walutowy”. Pomimo, że bank ustalał kursy z dużą dozą samodzielności z uwagi na stosowany przez siebie spread przez który można by było uznać zapisy w zakresie tworzenia tabel kursowych za abuzywne, to jednak zawarcie w umowie kredytu zapisów dotyczących tabel kursowych stanowiących postanowienia niedozwolone nie prowadzi per se do ustalenia nieważności całej umowy.

Sąd rozpoznający niniejszą sprawę zwraca uwagę na treść uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z dnia 1 czerwca 2022 roku wydanego w sprawie sygn. akt II CSKP 364/22, w szczególności w zakresie dotyczącym możliwości dalszego utrzymania w mocy umowy po usunięciu z niej postanowień odnoszących się do marży banku. Wyrażone tam stanowisko uznać należy za logiczne i trafne. Co prawda samo stwierdzenie, że umowa może być dalej wykonywana z wykorzystaniem średnich kursów NBP – zgodnie z treścią zawartych w niej zapisów, nie przesądza o ważności tej umowy. Możliwość utrzymania umowy w mocy wymaga kompleksowej oceny wszystkich jej zapisów, która w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że z przyczyn wskazanych powyżej umowa kredytu dalej mogła być wykonywana.

Analiza treści zawartej przez strony Umowy kredytowej prowadzi do wniosku, że zastrzeżenia dotyczące wykorzystania przez pozwany Bank zapisów odnoszących się do sposobu tworzenia Tabel Kursów walut obcych można mieć jedynie do zastosowania przez pozwany Bank mechanizmu indeksacji po wypłacie powodom kredytu. Sama bowiem spłata kredytu odbywała się z bezpośrednio w walucie indeksacji tj. w EUR – z wyłączeniem jakiegokolwiek ryzyka kursowego.

Eliminacja więc z treści umowy zapisu o wykorzystaniu do określania kursu kupna i sprzedaży waluty w Tabeli kursów walut dla kredytów tzw. „ odchylenia od średniego kursu danej waluty” – o którym mowa w pkt 3.2 załącznika Nr 6 do Umowy – umożliwiała prawidłowe zastosowanie mechanizmu indeksacji z wykorzystaniem kursu średniego NBP dla waluty EUR oraz ustalenia salda zadłużenia kapitałowego i harmonogramu spłaty kredytu w tej walucie, bez konieczności jakiejkolwiek dalszej ingerencji w treść Umowy. Pominięcie zaś wspomnianego wyżej zapisu dostosowuje treść Umowy do obowiązujących wymogów i co najważniejsze umożliwia jej dalsze wykonywanie. W takim przypadku niezbędne jest ponowne przeliczenie wypłaconego w złotych polskich kredytu na walutę EUR po średnim kursie NBP obowiązującym w dacie wypłaty kredytu i ponowne sporządzenie prawidłowego harmonogramu.

Powyższe prowadzi do wniosku, że w niniejszej sprawie nie może być mowy o nieważności umowy ze względu na zawarcie w jej treści zapisów abuzywnych, a tym samym o istnieniu po stronie pozwanej obowiązku zwrotu na rzecz powodów bezpodstawnie/nienależnie uzyskanych świadczeń w oparciu o dyspozycję art.405-410 k.c. Co najwyżej można rozważyć powstanie jakiejś „nadpłaty” przy spłacaniu rat kapitałowo-odsetkowych, której istnienie i wysokość winna być na wniosek uprawnionych ustalona przez Sąd w oparciu o stosowne wyliczenia dokonane przez biegłego sądowego. W tej jednak sprawie powodowie nie zgłosili do rozliczenia żadnej „nadpłaty”, ani tym bardziej nie wnosili o ustalenie jej wysokości z pomocą biegłego.

Stosownie do treści art.321 k.p.c. sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie. Uwzględniając powyższe wywody stwierdzić należy, że przy braku zasadności zgłoszonego w pozwie żądania zapłaty Sąd nie mógł prowadzić z urzędu postępowania dowodowego w celu ustalenia, czy i w jakiej wysokości powodom przysługują inne roszczenia i zasądzić na rzecz powodów należności, których w tej sprawie nie zgłosili.

Konsekwencją rozstrzygnięcia żądania było rozstrzygnięcie przez Sąd
w przedmiocie kosztów procesu i kosztów zastępstwa procesowego. Sąd rozstrzygnął o kosztach procesu na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz na podstawie § 2 ust. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie. Zważywszy na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie uznać należało, że stroną w całości przegrywającą była strona powodowa. Uzasadnione też było zasądzenie od każdego z powodów osobno na rzecz pozwanej kosztów postępowania, bowiem każde z powodów dochodziło w tej sprawie od pozwanego samodzielnie swych roszczeń. Nie umknęło też uwadze Sądu to, że sami powodowie domagali się zasądzenia od pozwanego zwrotu kosztów procesu oddzielnie na rzecz każdego z nich.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)