Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2024 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie, XXVIII Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: sędzia Katarzyna Dawid – Birska

Protokolant: sekretarz sądowy Elżbieta Gułajska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 czerwca 2024 roku w Warszawie

sprawy z powództwa A. Ł. i T. Ł.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę ewentualnie o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powodów A. Ł. i T. Ł. do ich majątku wspólnego kwoty: 211 902,82 zł (dwieście jedenaście tysięcy dziewięćset dwa złote i osiemdziesiąt dwa grosze) i 132 729,33 chf (sto trzydzieści dwa tysiące siedemset dwadzieścia dziewięć franków szwajcarskich i trzydzieści trzy centymy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od dnia 22 grudnia 2021 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  oddala wniosek powodów o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności;

IV.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powodów A. Ł. i T. Ł. do ich majątku wspólnego kwotę 12 834 zł (dwanaście tysięcy osiemset trzydzieści cztery złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 10 800 zł (dziesięć tysięcy osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt XXVIII C 14329/21

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 18 czerwca 2024 roku

W pozwie, złożonym w dniu 15 października 2021 roku (k. 3 – data prezentaty Biura Podawczego Sądu) przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. (dalej też jako: (...) S.A.” lub „Bank”), powodowie A. Ł. i T. Ł. wnieśli o orzeczenie nakazem zapłaty, wydanym w postepowaniu upominawczym, że strona pozwana ma zapłacić na ich rzecz łącznie albo solidarnie kwoty 211 902,82 zł i 132 729,33 CHF wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się nakazu zapłaty do dnia zapłaty oraz zasądzenie od strony pozwanej na ich rzecz zwrotu kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych, wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W przypadku stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, albo wniesienia przez stronę pozwaną sprzeciwu od nakazu zapłaty, powodowie wnieśli o zasądzenie od strony pozwanej na ich rzecz kwot 115 248,77 zł i 71 736,67 CHF oraz 96 654,05 zł i 60992,66 CHF wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwu stronie pozwanej do dnia zapłaty.

Ewentualnie, powodowie wnieśli o zasądzenie od strony pozwanej na ich rzecz kwot 166 508,37 zł i 151 845,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty.

Ponadto powodowie wnieśli o zasądzenie od strony pozwanej na ich rzecz zwrotu kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych, wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Powodowie wnieśli także o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

Uzasadniając żądania pozwu, powodowie wyjaśnili, że ich podstawę faktyczną stanowią, zawarte pomiędzy nimi a (...) Bank S.A. z siedzibą w W. w dniu 14 listopada 2007 roku, umowa nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem CHF oraz umowa nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem CHF. Podali, że na podstawie tych umów wypłacone zostały kwoty w walucie PLN oraz że do sierpnia 2016 roku dokonywali spłat kredytów w walucie PLN a następnie w walucie CHF. Wskazali, że całkowita spłata pierwszego kredytu nastąpiła w dniu 09 lutego 2017 roku a łączna wysokość spłat z tytułu tej umowy wynosiła 115 248,77 zł i 71 736,67 CHF. Natomiast całkowita spłata drugiego kredytu nastąpiła w dniu 14 kwietnia 2020 roku a łączna wysokość spłat z tytułu tej umowy wynosiła 96 654,05 zł i 60 992,66 CHF.

Następnie powodowie zarzucili, że sporne umowy kredytu były nieważne jako sprzeczne z art. 353 ¹ k.c. oraz że postanowienia tych umów, dotyczące indeksacji, stanowiły klauzule abuzywne a skutkiem abuzywności tych postanowień jest upadek tych umów kredytu. Następnie uzasadnili wysokość zgłoszonych roszczeń głównych oraz roszczenia ewentualne ( k. 3 – 25 – pozew, k. 58 – 80 – uzupełniony pozew).

W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powodów na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko procesowe, strona pozwana opisała okoliczności zawarcia spornych umów kredytu, podkreślając, że powodowie przed podpisaniem umów zostali pouczeni o ryzyku kursowym i ryzyku zmiennej stopy procentowej oraz że pouczenie w tym zakresie zostało zawarte w § 29 umów kredytu. Podniosła, że powodowie od lipca 2009 roku mogli spłacać kredyt w walucie CHF a także iż powodowie w całości spłacili oba kredyty.

W dalszej części uzasadniania odpowiedzi na pozew strona pozwana odniosła się do zarzutów powodów, dotyczących abuzywności postanowień umów kredytu, podnosząc, że nie stanowiły one klauzul niedozwolonych a nawet jeżeli tak uznać, to umowy te mogłyby obowiązywać bez kwestionowanych postanowień. Na zakończenie zarzuciła, iż żądania powodów stanowią nadużycie prawa podmiotowego ( k. 146 – 197 – odpowiedź na pozew).

Na rozprawie w dniu 18 czerwca 2024 roku – bezpośrednio poprzedzającej ogłoszenie wyroku w sprawie pełnomocnik strony pozwanej, w jej imieniu, potwierdził, że pozwany Bank zaksięgował spłaty powodów w kwotach przez nich podanych. Ostatecznie pełnomocnicy stron, w ich imieniu, podtrzymali dotychczasowe stanowiska procesowe oraz argumentację w sprawie. Pełnomocnik strony pozwanej oświadczył, że bank zaksięgował spłaty powodów w kwotach przez nich podanych (k. 324 – protokół z rozprawy z dnia 18 czerwca 2024 roku).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W 2007 roku małżonkowie T. Ł. i A. Ł. planowali kupić nieruchomość, aby następnie wybudować na niej dom. Nie posiadali wystarczających własnych środków pieniężnych na realizację tego celu, dlatego zamierzali zaciągnąć kredyt. Udali się do placówki (...) Banku S.A., gdzie przedstawiono im wyłącznie ofertę kredytu, powiązanego z walutą frank szwajcarski i zapewniano ich, że kredyt ten jest dla nich korzystny i że mogą zawrzeć z tym Bankiem dwie umowy kredytu na zakup dwóch działek. Pracownik tego Banku nie wyjaśniał im mechanizmów przeliczeń walutowych, jakie Bank miał dokonywać na podstawie takiej umowy ani nie informował ich o tym, kto i w jaki sposób będzie ustalać kursy waluty CHF, stosowane do tych przeliczeń. Nie pouczał ich o ryzyku kursowym, związanym z tego rodzaju umową. Nie rozmawiano o możliwości negocjowania postanowień tych umów kredytu.

( dowód: k. 324v – 325 – przesłuchanie powoda T. Ł. w charakterze strony; k. 325 – przesłuchanie powódki A. Ł. w charakterze strony)

W dniu 29 października 2007 roku T. Ł. i A. Ł. podpisali, wypełniony na formularzu (...), druk „Wniosek o udzielenie planów finansowych (...)”. Jako wnioskowaną kwotę kredytu wpisano we wniosku kwotę 208 549,00 zł, a jako walutę kredytu spośród wariantów „PLN”, „CHF”, „USD”, „EUR”, „GBP” zaznaczono kwadrat przy „CHF”. Jako przeznaczenie kredytu zaznaczono „zakup działki budowlanej na rynku wtórnym”.

We wniosku wskazano, że oboje wnioskodawcy mają wykształcenie wyższe oraz są zatrudnieni na podstawie umów o pracę.

( dowód: k. 217 – 221 – poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia wniosku kredytowego, podpisanego przez powodów)

W dniu 06 listopada 2007 roku Bank wydał pozytywną decyzję kredytową w przedmiocie powyższego wniosku kredytowego, określając w niej warunki umowy kredytu.

( dowód: k. 236 – 238 – poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia decyzji kredytowej)

W dniu 14 listopada 2007 roku T. Ł. i A. Ł. (dalej też jako „Kredytobiorca” lub „Kredytobiorcy”) oraz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. (dalej też jako „Bank” lub (...)) zawarli umowę nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem CHF (dalej też jako „Umowa”) .

Zgodnie z § 1 ust. 1 Umowy celem kredytu był zakup niezabudowanej działki gruntu nr (...) wraz z udziałem w wysokości 1/67 w prawie własności działki nr (...) stanowiącej drogę, położonych w miejscowości K. oraz pokrycie kosztów związanych z uruchomieniem kredytu.

W § 1 ust. 2 Umowy wskazano, że kwota kredytu wynosić miała 208 549,00 zł, a w § 1 ust. 3 – iż walutą waloryzacji kredytu ma być CHF.

Stosownie do § 1 ust. 3A Umowy kwota kredytu wyrażona w walucie waloryzacji na koniec dnia 05 listopada 2007 roku według kursu kupna waluty z tabeli kursowej (...) Banku SA wynosiła 97 644,44 CHF. Kwota ta miała charakter informacyjny i nie stanowiła zobowiązania Banku, a wartość kredytu wyrażona w walucie obcej w dniu uruchomienia kredytu mogła być różna od podanej w tym punkcie.

Okres kredytowania ustalono na 360 miesięcy, tj. od dnia 14 listopada 2007 roku do dnia 14 listopada 2037 roku (§ 1 ust. 4 Umowy), a spłata kredytu miała nastąpić w równych ratach kapitałowo – odsetkowych (§ 1 ust. 5 Umowy).

§ 1 ust. 8 Umowy stanowił, iż na dzień wydania decyzji kredytowej przez (...)oprocentowanie kredytu w stosunku rocznym wynosiło 3,98 %, w tym marża (...)wynosiła 1,20 %.

W § 3 Umowy wskazano prawne zabezpieczenia spłaty kredytu.

Stosownie do § 9 ust. 1 Umowy kredyt miał być oprocentowany według zmiennej stopy procentowej, która w dniu wydania decyzji kredytowej przez (...)ustalona miała być w wysokości, określonej w § 1 ust. 8 Umowy. W § 9 ust. 2 Umowy wskazano, że wysokość zmiennej stopy procentowej w dniu wydania decyzji kredytowej ustalona została jako stawka bazowa LIBOR 3M z dnia 27 września 2007 roku, wynoszącej 2,78%, powiększonej o stałą w całym okresie kredytowania marżę (...) w wysokości 1,20.

Zgodnie z § 10 ust. 1 i 2 Umowy Kredytobiorca zobowiązał się do spłaty kapitału wraz z odsetkami miesięcznie w ratach kapitałowo – odsetkowych określonych w § 1 ust. 5, w terminach i kwotach zawartych w harmonogramie spłat, który stanowił załącznik nr 1 i integralną część Umowy.

§ 10 ust. 4 Umowy stanowił, że raty kapitałowo – odsetkowe miały być spłacane w złotych po uprzednim ich przeliczeniu wg kursu sprzedaży CHF z tabeli kursowej (...) Banku S.A., obowiązującego na dzień spłaty z godziny 14:50.

Zgodnie z § 11B ust. 1 Umowy Kredytobiorca zlecił i upoważnił (...)do pobierania środków pieniężnych na spłatę kapitału i odsetek z tytułu udzielonego kredytu. Zlecenie i upoważnienia miały być nieodwołalne i miały wygasać po całkowitym rozliczeniu kredytu.

W § 12 ust. 5 Umowy wskazano, że wcześniejsza spłata całości kredytu lub raty kapitałowo – odsetkowej, a także spłata przekraczająca wysokość raty miały powodować, że kwota spłaty miała być przeliczona po kursie sprzedaży CHF z tabeli kursowej (...) Banku S.A., obowiązującym na dzień i godzinę spłaty.

§ 25 ust. 1 Umowy stanowił, że jej integralną część stanowił „Regulaminu udzielania kredytów hipotecznych dla osób fizycznych – (...)””. Kredytobiorca oświadczył, że przed zawarciem Umowy Regulamin ten został mu doręczony oraz że uznał jego wiążący charakter.

W § 29 ust. 1 Umowy wskazano, że Kredytobiorca oświadczył, iż został dokładnie zapoznany z kryteriami zmiany stóp procentowych kredytów obowiązującymi w (...)oraz zasadami modyfikacji oprocentowania kredytu i w pełni je zaakceptował.

W § 29 ust. 2 Umowy wskazano, że Kredytobiorca oświadczył, iż został dokładnie zapoznany z warunkami udzielania kredytu złotowego waloryzowanego kursem waluty obcej, w tym w zakresie zasad dotyczących spłaty kredytu i w pełni je zaakceptował oraz że Kredytobiorca oświadczył, że jest świadomy, iż z kredytem waloryzowanym związane jest ryzyko kursowe, a jego konsekwencje wynikające z niekorzystnych wahań kursu złotego wobec walut obcych, mogą mieć wpływ na wzrost kosztów obsługi kredytu.

( dowód: k. 30 – 33v, k. 251 - 267 – poświadczone za zgodność z oryginałami kserokopie umowy nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem CHF)

Zgodnie z § 1 ust. 2 Rozdziału IV „Regulaminu udzielania kredytów i pożyczek hipotecznych dla osób fizycznych – w ramach (...)” (dalej też jako „Regulamin”) (...)udzielał kredytów i pożyczek złotowych waloryzowanych kursem następujących walut wymienialnych: CHF/EUR/GBP/USD/SEK według tabeli kursowej (...) Banku S.A.

Stosownie do § 23 ust. 2 i 3 Rozdziału VII Regulaminu wysokość każdej raty odsetkowej lub kapitałowo – odsetkowej kredytu waloryzowanego kursem przyjętej waluty miała być określona w tej walucie, natomiast jej spłata miała być dokonywana w złotych po uprzednim jej przeliczeniu wg kursu sprzedaży danej waluty, określonym w tabeli kursowej (...) Banku SA na dzień spłaty. Wysokość rat odsetkowych i kapitałowo – odsetkowych kredytu waloryzowanego wyrażona w złotych, miała ulegać comiesięcznej modyfikacji w zależności od kursu sprzedaży waluty, według tabeli kursowej (...) Banku SA na dzień spłaty.

( dowód: k. 295 – 303 – wydruk Regulaminu udzielania kredytów i pożyczek hipotecznych dla osób fizycznych - w ramach (...))

W wykonaniu powyższej Umowy Bank wypłacił kwotę 208 549,00 zł, którą jednocześnie przeliczył na saldo zadłużenia Kredytobiorców w walucie CHF, stosując kurs kupna tej waluty z tabeli kursowej (...) Banku S.A. z dnia wypłaty.

( fakt bezsporny )

W dniu 29 października 2007 roku T. Ł. i A. Ł. podpisali, wypełniony na formularzu (...), druk „Wniosek o udzielenie planów finansowych (...)”. Jako wnioskowaną kwotę kredytu wpisano we wniosku kwotę 174 889,00 zł, a jako walutę kredytu spośród wariantów „PLN”, „CHF”, „USD”, „EUR”, „GBP” zaznaczono kwadrat przy „CHF”. Jako przeznaczenie kredytu zaznaczono „zakup działki budowlanej”.

( dowód: k. 211 – 215 – poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia wniosku kredytowego, podpisanego przez powodów)

Bank wydał pozytywną decyzję kredytową w przedmiocie powyższego wniosku kredytowego, określając w niej warunki umowy kredytu.

( dowód: k. 240 – 242 – poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia decyzji kredytowej)

W dniu 14 listopada 2007 roku T. Ł. i A. Ł. oraz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. zawarli umowę nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem CHF (dalej też jako „Umowa”) .

Zgodnie z § 1 ust. 1 Umowy celem kredytu był zakup niezabudowanej działki gruntu nr (...) wraz z udziałem w wysokości 1/67 w prawie własności działki nr (...) stanowiącej drogę, położonych w miejscowości K. oraz pokrycie kosztów związanych z uruchomieniem kredytu.

W § 1 ust. 2 Umowy wskazano, że kwota kredytu wynosić miała 174 889,00 zł, a w § 1 ust. 3 – iż walutą waloryzacji kredytu ma być CHF.

Stosownie do § 1 ust. 3A Umowy kwota kredytu wyrażona w walucie waloryzacji na koniec dnia 05 listopada 2007 roku według kursu kupna waluty z tabeli kursowej (...) Banku SA wynosiła 81 884,53 CHF. Kwota ta miała charakter informacyjny i nie stanowiła zobowiązania Banku, a wartość kredytu wyrażona w walucie obcej w dniu uruchomienia kredytu mogła być różna od podanej w tym punkcie.

Okres kredytowania ustalono na 360 miesięcy, tj. od dnia 14 listopada 2007 roku do dnia 14 listopada 2037 roku (§ 1 ust. 4 Umowy), a spłata kredytu miała nastąpić w równych ratach kapitałowo – odsetkowych (§ 1 ust. 5 Umowy).

§ 1 ust. 8 Umowy stanowił, iż na dzień wydania decyzji kredytowej przez (...)oprocentowanie kredytu w stosunku rocznym wynosiło 3,98 %, w tym marża (...)wynosiła 1,20 %.

W § 3 Umowy wskazano prawne zabezpieczenia spłaty kredytu.

Postanowienia § 6 ust. 1, § 9 ust. 1, § 10 ust. 1, 2 i 4, § 11B ust. 1, § 12 ust. 5, § 25 ust. 1 oraz § 29 ust. 1 i 2 te Umowy były identyczne jak w Umowie nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem CHF

( dowód: k. 42 – 45v, k. 253 – 250 – poświadczone za zgodność z oryginałami kserokopie umowy nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem CHF)

W wykonaniu powyższej Umowy Bank wypłacił kwotę 174 889,00 zł, którą jednocześnie przeliczył na saldo zadłużenia Kredytobiorców w walucie CHF, stosując kurs kupna tej waluty z tabeli kursowej (...) Banku S.A. z dnia wypłaty.

( fakt bezsporny )

W dniu 10 sierpnia 2016 roku Kredytobiorcy i Bank zawarli Aneks do umowy nr (...), na mocy którego Kredytobiorcy mogli spłacać raty kredytu w walucie CHF.

( dowód: k. 34 – 35 – poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia Aneksu z dnia 10 sierpnia 2016 roku)

W wykonaniu Umowy nr (...) w okresie jej zawarcia do 09 lutego 2017 roku Bank pobrał od Kredytobiorców łącznie kwoty 115 248,77 zł i 71 736,67 CHF. W dniu 09 lutego 2017 roku Kredytobiorcy w całości spłacili ten kredyt.

W wykonaniu Umowy nr (...) w okresie jej zawarcia do 14 kwietnia 2020 roku Bank pobrał od Kredytobiorców łącznie kwoty 96 654,05 zł i 60 922,66 CHF. W dniu 14 kwietnia 2020 roku Kredytobiorcy w całości spłacili ten kredyt.

( fakty bezsporne)

Środki pieniężne, pochodzące z w/w Umów kredytu, zostały przeznaczone na zakup nieruchomości. Na jednej z nich Kredytobiorcy wybudowali dom, w którym mieszkają od 10 lat. Drugą nieruchomość Kredytobiorcy przeznaczyli dla swoich dzieci. Obecnie jest ona niezabudowana, jest nieużytkowana, nigdy nie była wydzierżawiana.

W dacie zawierania w/w Umów T. Ł. nie prowadził działalność gospodarczej. Rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej około rok po zawarciu tych Umów. Zarejestrował tę działalność w domu, wybudowanym na kredytowanej nieruchomości. Faktycznie jej w nim nie wykonuje, lecz w wynajmowanym lokalu. Nigdy nie dokonywał odliczeń kosztów kredytu od kosztów prowadzonej działalności gospodarczej.

A. Ł. od 2006 do 2011 roku prowadziła działalność gospodarczą – punkt handlowy z wyrobami tytoniowymi. Nie wykonywała ani nie zarejestrowała tej działalności pod adresem kredytowanej nieruchomości.

Kredytobiorcy nie zawierali umów majątkowych małżeńskich. Kredyt spłacali ze środków z majątku wspólnego. W dacie zamknięcia rozprawy w niniejszej sprawie istniał między nimi ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej.

O tym, że w w/w Umowach mogą znajdować się postanowienia niedozwolone Kredytobiorcy uświadomili sobie około 2021 roku po konsultacji z prawnikiem.

( dowód: k. 324v – 325 – przesłuchanie powoda T. Ł. w charakterze strony; k. 325 – przesłuchanie powódki A. Ł. w charakterze strony)

W 2013 roku nastąpiła zmiana nazwy (...) Banku S.A. z siedzibą w W. na (...) S.A. z siedzibą w W..

Do chwili zamknięcia rozprawy w niniejszej sprawie Bank nie wypłacił Kredytobiorcom żądanych przez nich kwot.

( fakty bezsporne)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił przede wszystkim na podstawie wskazanych w jego opisie dowodów z dokumentów, kserokopii dokumentów oraz z zeznań powodów.

Dowody z dokumentów Sąd ocenił jako wiarygodne. Strony postępowania nie kwestionowały, że oświadczenia w nich zawarte zostały złożone przez osoby, które podpisały te dokumenty. Nie kwestionowały także prawdziwości i autentyczności dokumentów złożonych w zwykłych kserokopiach. Sąd nie znalazł także podstaw, aby z urzędu powziąć wątpliwości odnośnie ich wiarygodności i mocy dowodowej w zakresie, w jakim stanowiły podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.

Odnośnie dowodu z przesłuchania powodów, wskazać należy, iż w swoich zeznaniach zrelacjonowali oni przebieg zdarzeń związanych z zawarciem Umów kredytu, akcentując, że oferta kredytu, powiązanego z walutą CHF została im przedstawiona jako jedyna i korzystna dla nich oraz że nie poinformowano ich o ryzyku kursowym z nimi związanym.

Oceniając zeznania powodów, Sąd miał na uwadze, że są oni bezpośrednio zainteresowani korzystnym dla siebie rozstrzygnięciem niniejszej sprawy. Jednakże – mając na uwadze treść ich zeznań oraz okoliczność, że w większości znalazły one potwierdzenie w dowodach z dokumentów – Sąd ocenił je jako wiarygodne, logiczne i rzeczowe.

Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły także same twierdzenia stron o okolicznościach faktycznych sprawy. W zakresie, w jakim druga strona je przyznała lub im nie zaprzeczyła, uznać należało je za bezsporne (art. 229 – 230 k.p.c.).

Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. Sąd pominął dowody: z dokumentów prywatnych w postaci wyliczeń nadpłat kredytu, zgłoszonych w pkt 11) ppkt 4) pozwu (k. 4) i pkt 11) ppkt 8) pozwu ( k. 5); z dokumentów, wymienionych w pkt 11 ppkt 9) – 11) pozwu ( k. 5 – 5v); z opinii biegłego sądowego, zgłoszonej w pkt 12 pozwu (k. 5v – 6); z zeznań na piśmie, złożonych w innym postępowaniu sądowym przez świadka M. P., zgłoszonych na stronie 3 odpowiedzi na pozew ( k. 147); z dokumentów, znajdujących się na płycie CD, zgłoszonych na stronach 4 - 7 odpowiedzi na pozew ( k. 147v – 149); z opinii biegłego sądowego, zgłoszonej na stronie 11 odpowiedzi na pozew (k. 151).

Sąd uznał, że w/w dowody nie mają istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Irrelewantne w niniejszej sprawie były w szczególności ustalenia, dotyczące praktyki pozwanego Banku, związanej z udzielaniem kredytów hipotecznych indeksowanych do waluty obcej oraz obowiązujących w Banku w tym zakresie procedur a także rodzajów kredytów hipotecznych, dostępnych w ofercie Banku w dacie zawierania spornej Umowy. W niniejszej sprawę istotne były bowiem ustalenia, dotyczące tego, jakich informacji udzielono konkretnie powodom przed zawarciem spornej Umowy a nie fakty, dotyczące procedur istniejących w tym czasie w Banku.

Co do zgłoszonych przez strony postępowania dowodów z opinii biegłych sądowych oraz zgłoszonych przez powodów wyliczeń prywatnych, dotyczących tzw. „nadpłat” kredytu, to wskazać należy, iż – wobec oceny prawnej przedmiotowej Umowy, dokonanej w dalszej części uzasadnienia – fakty, które miały być wykazane tymi dowodami, nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Odnośnie zgłoszonych przez strony postępowania dowodów z dokumentów w postaci stanowisk, raportów, ekspertyz, artykułów i innych publikacji, to wskazać należy, iż mogły one stanowić jedynie dowody na to, że dokumenty te zostały sporządzone przez wskazane w nich podmioty i mogły one stanowić wzmocnienie argumentacji prawnej strony, która się na nie powołała. Nie mogły one jednak stanowić podstawy ustaleń faktycznych w niniejszej sprawy, nie miały one istotnego znaczenia dla jej rozstrzygnięcia.

Sąd zważył, co następuje:

Żądanie główne powodów o zapłatę kwot 211 902,82 zł i 132 729,33 CHF zasługiwało na uwzględnienie w całości. Roszczenie główne powodów zostało oddalone w niewielkim zakresie, dotyczącym części żądania odsetkowego. Wobec tego, Sąd w ogóle nie orzekał w przedmiocie żądania ewentualnego.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż stanowisko powodów okazało się uzasadnione w części, opierającej się na zarzucie nieważności Umowy kredytu na skutek usunięcia z niej klauzul indeksacyjnych. Do wniosku o nieważności Umowy prowadzi analiza jej postanowień dotyczących klauzul indeksacyjnych pod kątem abuzywności.

Kolejno wskazać należy, iż w uzasadnieniu wyroku nie ma potrzeby i nie ma obowiązku wyrażania szczegółowego stanowiska do wszystkich poglądów prezentowanych przez strony, o ile nie miały one istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 29 października 1998 roku w sprawie II UKN 282/98, Legalis 44600, oraz wyrok ETPCZ z 21 lipca 2015 roku w sprawie D. przeciwko Turcji 41721/04, Legalis 1378918). Dopuszczalne – a w świetle brzmienia art. 327 ^{( 1)} § 2 k.p.c. wręcz konieczne – jest rozprawienie się z poszczególnymi zarzutami niejako en bloc, poprzez zaprezentowanie odmiennego zapatrywania w kwestii faktów lub prawa nie pozostawiające przestrzeni dla racjonalnej obrony pozostałych zarzutów, które – przy uwzględnieniu koncepcji sądu – stają się wówczas bezprzedmiotowe ( por. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 20 grudnia 2017 roku w sprawie VI ACa 1651/15, Legalis 1733044). Większość zagadnień prawnych składających się na decyzje procesowe znalazło już rozstrzygnięcie – przynajmniej na poziomie Sądu Apelacyjnego – i nie wymaga nadmiernie szerokiego omówienia. Wobec tego, Sąd – stosownie do wymogów art. 327 ^{( 1)} § 2 k.p.c. – sporządził niniejsze uzasadnienie w sposób możliwie zwięzły.

Przechodząc do prawnej analizy przedmiotowych Umów, wskazać należy, iż mają do nich zastosowanie przepisy ustawy Prawo bankowe.

Zgodnie zaś z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Prawo bankowe (Dz.U z 2002 roku, Nr 72, poz. 665, t.j. z późn. zm.) (dalej też jako „UPrB”) – w brzmieniu obowiązującym w dniu zawarcia spornych Umów – przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Stosownie do art. 69 ust. 2 cytowanej ustawy umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności: strony umowy, kwotę i walutę kredytu, cel, na który kredyt został udzielony, zasady i termin spłaty kredytu, wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany, sposób zabezpieczenia spłaty kredytu, zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu, terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych, wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje, warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.

Z powyższego wynika zatem, że umowa kredytu jest umową nazwaną, dwustronnie zobowiązującą. Na jej podstawie bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji drugiej strony – kredytobiorcy kwotę środków pieniężnych (kwotę kredytu), a kredytobiorca zobowiązuje się zwrócić kwotę wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami. Uprawnienie kredytobiorcy polega na tym, że może domagać się od banku wypłaty kredytu a obowiązek polega na tym, że ma zwrócić wypłaconą mu kwotę wraz z odsetkami. Umowa kredytu jest umową odpłatną, gdyż na kredytobiorcę nakłada obowiązek zapłacenia bankowi odsetek oraz prowizji, które mają charakter wynagrodzenia za korzystanie ze środków pieniężnych banku. Ponadto jest to umowa konsensualna, czyli dochodzi do skutku w wyniku samego uzgodnienia przez strony jej podstawowych postanowień. Przedmiotem kredytu musi być określona kwota pieniężna. W umowie muszą być także określone zasady spłaty sumy kredytu.

Ponadto wskazać należy, iż sporne Umowy zostały zawarte przed zmianą ustawy Prawo bankowe, dokonaną ustawą z dnia 29 lipca 2011 roku (Dz.U. z 2011 roku, Nr 165, poz. 984), na mocy której dodano art. 69 ust. 2 pkt 4a UPrB, zgodnie z którym w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, umowa kredytu powinna zawierać szczegółowe zasady określenia sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo - odsetkowych oraz zasady przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu. Ustawa ta wprowadziła także uregulowanie, zawarte w art. 69 ust. 3 zdanie 1 UPrB, zgodnie z którym w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, kredytobiorca może dokonywać spłaty rat kapitałowo – odsetkowych bezpośrednio w tej walucie oraz dokonać przedterminowej spłaty pełnej lub częściowej kwoty kredytu bezpośrednio w tej walucie.

Powyższe nie stanowi ustawowej definicji kredytu indeksowanego lub denominowanego. Przyjmuje się jednak, że kredyt denominowany lub indeksowany do waluty obcej to kredyt udzielony w złotych polskich, którego kwota jest odnoszona do waluty obcej. Kredyt taki jest kredytem złotowym, z tym, że na skutek denominacji lub indeksacji, saldo kredytu wyrażane jest w walucie obcej, do której kredyt został denominowany lub indeksowany. Kredytobiorca może dokonywać spłaty rat kredytu bądź w walucie, do której kredyt został denominowany lub indeksowany bądź w walucie polskiej, po przeliczeniu raty wyrażonej w walucie. Wypłata kredytu indeksowanego lub denominowanego do waluty obcej następuje w złotych polskich, zaś operacja z walutą obcą dokonywana jest jedynie „na papierze” dla celów księgowych, do faktycznego przekazania wartości dewizowych nie dochodzi. Do faktycznego obrotu dewizowego dochodzi dopiero wówczas, gdy strony uzgodnią, że spłata kredytu przez kredytobiorcę następować będzie w walucie, do której kredyt indeksowano lub denominowano.

Mając powyższe na uwadze, dokonać należy rozróżnienia pomiędzy kredytem indeksowanym do waluty obcej a kredytem czysto walutowym. W przeciwieństwie do kredytu indeksowanego, kredyt walutowy to kredyt udzielony w innej niż PLN walucie, a zatem również w tej walucie wypłacany i spłacany. W niniejszej sprawie z uwagi na to, iż środki finansowe zostały wypłacone powodom w walucie polskiej oraz Umowa przewidywała, że w takiej też walucie powodom będzie spłacać raty kapitałowo – odsetkowe, z całą pewnością należy mówić o kredycie indeksowanym, nie zaś kredycie walutowym.

Przedmiotowe Umowy kredytu w § 1 ust. 2 i 3 przewidywały, że kwota kredytu wynosi 208 549,00 zł co do pierwszej Umowy oraz 174 889,00 zł co do drugiej Umowy oraz że walutą waloryzacji kredytu jest CHF. Dodać przy tym należy, iż użyte w tych Umowach pojęcie „waloryzacja” na określenie mechanizmu przeliczeniowego odpowiada w/w pojęciu „indeksacja”. Stosownie natomiast do § 1 ust. 3A ust. 1 Umowy kwota kredytu wyrażona w walucie waloryzacji na koniec dnia 05 listopada 2007 roku według kursu kupna waluty z tabeli kursowej (...) Banku SA wynosiła 97 644,44 CHF (I Umowa) a kwota ta miała charakter informacyjny i nie stanowiła zobowiązania Banku oraz kwota kredytu wyrażona w walucie waloryzacji na koniec dnia 05 listopada 2007 roku według kursu kupna waluty z tabeli kursowej (...) Banku SA wynosiła 81 844,53 CHF (II Umowa) a kwota ta miała charakter informacyjny i nie stanowiła zobowiązania Banku. Wartość kredytu wyrażona w walucie obcej w dniu uruchomienia kredytu mogła być różna od wskazanej. Natomiast § 10 ust. 4 Umów stanowił, że raty kapitałowo – odsetkowe miały być spłacane w złotych po uprzednim ich przeliczeniu wg kursu sprzedaży CHF z tabeli kursowej (...) Banku S.A., obowiązującego na dzień spłaty z godziny 14:50.

Zgodnie zatem z postanowieniami przedmiotowych Umów, kredyty miały zostać wypłacone w złotych polskich, waloryzowane (indeksowane) kursem innej waluty – CHF. Natomiast z walutą CHF powiązana była inna stopa referencyjna niż dla PLN, tj. nie WIBOR, lecz LIBOR. Kwoty wypłacone powodom w PLN zgodnie z Umowami w dniu uruchomienia kredytów miały być przeliczone na CHF według kursu kupna CHF określonego w tabeli kursowej (...) Banku S.A. Wysokość rat kapitałowo – odsetkowych miała zaś zostać ustalona z zastosowaniem kursu sprzedaży CHF obowiązującego w dniu spłaty z godziny 14:50, zgodnie z tabelą kursową (...) Banku S.A.

Zaznaczenia wymaga, że o tym, iż walutą kredytu był PLN świadczy nie tylko kwota kredytu, wskazana jednoznacznie w Umowach w PLN, ale także waluta zabezpieczeń ustanowionych w Umowach, przede wszystkim zabezpieczenia hipotecznego, w którym wartość hipoteki kaucyjnej wyrażona była w PLN (§ 3 ust. 1 Umowy). Zgodnie z art. 68 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2001 roku, Nr 124, poz. 1361 z późn. zm.) – w brzmieniu obowiązującym na datę zawarcia analizowanej Umowy – hipoteka zabezpiecza jedynie wierzytelności pieniężne i może być wyrażona tylko w oznaczonej sumie pieniężnej. Jeżeli wierzytelność zgodnie z prawem została wyrażona w innym pieniądzu niż pieniądz polski, hipotekę wyraża się w tym innym pieniądzu. Gdyby zatem wierzytelność – czyli kredyt – była wyrażona w CHF, również hipoteka powinna zostać wyrażona w CHF.

Podkreślić należy, iż zastosowany w Umowach mechanizm indeksacji nie zmieniał kwoty i waluty kredytów, wyrażonych w PLN, a stanowił on jedynie klauzulę przeliczeniową, mocą której strony ustaliły, że zobowiązanie wyrażone w walucie polskiej w dniu uruchomienia kredytu, a zatem z chwilą wykonania zobowiązania Banku do wypłaty kredytu (co nastąpić miało w PLN), miało zostać przeliczone na walutę obcą – na CHF, Kredytobiorca zobowiązany był do dokonania spłaty kredytu – przy czym wysokość rat, uiszczanych w PLN, obliczona miała być według kursu sprzedaży CHF.

Wskazać należy, iż zgodnie z jednolitą linią orzecznictwa Sądu Najwyższego, przed wejściem w życie w/w ustawy z dnia 29 lipca 2011 roku, tzw. „ustawy antyspreadowej”, dopuszczalne było na zasadzie swobody umów zaciągnięcie zobowiązania kredytowego w walucie obcej z równoczesnym zastrzeżeniem, że wypłata i spłata kredytu będzie dokonywana w walucie krajowej (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 25 marca 2011 roku, IV CSK 377/10; z dnia 29 kwietnia 2015 roku, V CSK 445/14; z dnia 22 stycznia 2016 roku, I CSK 1049/14; z dnia 27 lutego 2019 roku, II CSK 19/18 oraz z dnia 11 grudnia 2019 roku, V CSK 382/18). Argumentem przemawiającym za dopuszczalnością zawierania umów o kredyt indeksowany do waluty obcej przed wejściem w życie w/w ustawy nowelizującej było właśnie wprowadzenie do ustawy Prawo bankowe przepisu dotyczącego kredytów indeksowanych do waluty innej niż polska. Racjonalny ustawodawca nie wprowadziłby bowiem do porządku prawnego umowy, co do której zachodzą przesłanki do stwierdzenia jej nieważności.

Umowa kredytu indeksowanego, przewidującego spread walutowy, mieściła się zatem w konstrukcji ogólnej umowy kredytu bankowego i stanowiła jej możliwy wariant (art. 353 ^{( 1)} k.c. w związku z art. 69 UPrB). W § 1 ust. 2 Umów wskazano bowiem, że kwota kredytu wynosiła 208 549,00 zł (Umowa nr 1) i 174 889,00 zł (Umowa nr 2). Zgodnie z postanowieniami § 1 ust. 3A oraz § 10 ust. 4 Umów kredyty miały zostać wypłacone oraz miały być spłacane w złotych polskich przy zastosowaniu kursu wymiany waluty indeksacji CHF. W Umowach strony uzgodniły zatem, że wypłacie podlegać będą konkretne kwoty wyrażone w złotych polskich oraz że salda kredytów będą określone w CHF, tj. że wartość wypłaconych w złotych polskich kwot zostanie przeliczona na CHF według kursu kupna z tabeli kursowej (...) Banku S.A., obowiązującej w dniu uruchomienia kredytów. Natomiast do ustalenia wysokości spłacanych rat kredytu zastosowanie miał mieć kurs sprzedaży, obowiązujący w dniu płatności raty kredytu z godziny 14:50, zgodnie z tabelą kursową (...) Banku S.A. W przedmiotowych Umowach określono zatem kwoty kredytu oraz określone zostały warunki spłaty kredytów.

W ocenie Sądu, samo wprowadzenie do Umowy postanowienia przewidującego mechanizm indeksacji – z wyżej wskazanych już względów – nie było sprzeczne z treścią art. 69 ust. 1 i 2 UPrB, gdyż nie naruszało zasady swobody umów, wyrażonej w art. 353 ¹ k.c. Natomiast inną kwestią jest sposób określenia przez pozwany Bank mechanizmu indeksacji poprzez odesłanie do kursów walut, ustalanych w tabelach kursowych (...) Banku S.A., tworzonych przez Bank, o czym będzie mowa w dalszej części uzasadnienia.

I.  NIEDOZWOLONE POSTANOWIENIA UMOWNE

Odnosząc się do zarzutów powodów, dotyczących abuzywności kwestionowanych postanowień, zawartych w Umowach i Regulaminie, wskazać należy, iż w ocenie Sądu, postanowienia te, określające sposoby wyliczenia kwoty kredytu podlegającej spłacie i wysokości rat kredytu, stanowią postanowienia niedozwolone, a tym samym nie wiązały powodów. Przy czym, w ocenie Sądu, wyeliminowanie tych postanowień z przedmiotowych Umowach prowadziłoby w niniejszej sprawie do ich upadku, a więc do ich nieważności.

Zgodnie z art. 385 ¹ § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Wskazać należy, iż regulacja, zawarta w art. 385 ^{( 1)} – 385 ^{( 3)} k.c., stanowi implementację dyrektywy 93/13, co rodzi określone konsekwencje dla wykładni tych przepisów. Przede wszystkim musi ona prowadzić do takich rezultatów, które pozwolą urzeczywistnić cele dyrektywy. Sądy krajowe, stosując prawo wewnętrzne, zobowiązane są tak dalece, jak jest to możliwe, by dokonywać jego wykładni w świetle brzmienia i celu tej dyrektywy, tak by osiągnąć przewidziany w niej rezultat, a zatem zastosować się do art. 288 akapit trzeci Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (tak. m.in. wyrok TSUE C-377/14). Krajowe sądy i trybunały powinny tak wykładać prawo wewnętrzne, aby w pełni uwzględniało ono nie tylko literę, ale i ducha prawa unijnego ( tak E. Łętowska w: System prawa prywatnego T.5 – Zobowiązania część ogólna, Warszawa 2013, s. 30). Stosując zatem art. 385 ^{( 1)} k.c. należy stosować wykładnię przyjazną dla prawa unijnego – w szczególności potwierdzoną orzeczeniami Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej jako „TSUE” lub „Trybunał Sprawiedliwości”).

W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie zostały spełnione wszystkie przesłanki, określone w powołanym wyżej art. 385 ¹ k.c., pozwalające uznać postanowienia przedmiotowych Umów, dotyczące mechanizmu indeksacji, za klauzule abuzywne.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż rozważając abuzywność kwestionowanych postanowień umownych, Sąd miał na uwadze, iż były już one przedmiotem kontroli przez Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej też jako „SOKiK”).

Kwestionowane postanowienie umowne, zawarte w § 10 ust. 4 przedmiotowych Umów, wpisane zostało do rejestru niedozwolonych klauzul umownych pod numerem 5743 na podstawie wyroku Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 27 grudnia 2010 roku, wydanego w sprawie XVII AmC 1531/09, w której stroną pozwaną był (...) Bank S.A. w W.. Wyrok ten został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 07 maja 2013 roku, wydanym w sprawie VI ACa 441/13.

Natomiast w dniu 28 maja 2021 roku do rejestru niedozwolonych postanowień umownych pod numerem 7770 na podstawie prawomocnego wyroku SOKiK z dnia 19 kwietnia 2016 roku, wydanego w sprawie XVII AmC 2939/14, w której stroną pozwaną był (...) S.A., wpisane zostało następujące postanowienie umowne, zawarte we wzorcach umów, zawieranych pomiędzy konsumentami a Bankiem: „przeliczenia kredytu na walutę waloryzacji bank dokonuje wg kursu kupna danej waluty z tabeli kursowej banku obowiązującej w dniu i godzinie uruchomienia kredytu”. Wskazać należy, iż wprawdzie kwestionowane postanowienie, zawarte w § 1 ust. 3A przedmiotowych Umów, nie ma identycznej treści jak powyższe, wpisane do rejestru klauzul niedozwolonych, jednak różnica ta ma charakter jedynie stylistyczny, polegający na użyciu innych słów dla określenia tego samego mechanizmu, którego stosowanie zostało zakazane. Wobec tego, uznać należało, iż do postanowienia, zawartego w § 1 ust. 3A Umów, odniesienie mają rozważania dotyczące abuzywnego charakteru stosowanego przez pozwany Bank mechanizmu, polegającego na dokonywaniu przeliczenia kwoty wypłaconego kredytu na walutę waloryzacji na podstawie kursu kupna waluty CHF z tabeli kursowej (...) Banku S.A. z dnia uruchomienia kredytu.

Wpisanie do rejestru klauzul niedozwolonych powyższych postanowień, stosowanych w umowach przez pozwany Bank, również przemawia za uznaniem w niniejszej sprawie kwestionowanych postanowień umownych za klauzule abuzywne. Dodać należy, iż do rejestru tego wpisywane są postanowienia uznane za niedozwolone prawomocnym wyrokiem Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Zgodnie natomiast ze stanowiskiem, wyrażone przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 07 lipca 2021 roku w sprawie I CSKP 222/21 ( LEX nr 3218438), w przypadku istnienia prawomocnego wyroku uznającego określone postanowienie wzorca za niedozwolone, w procesie obejmującym incydentalną kontrolę wzorca, toczącym się pomiędzy przedsiębiorcą, który był pozwanym w sprawie o uznanie postanowienia za niedozwolone, a podmiotem, który jako konsument zawarł z nim umowę, sąd nie powinien już oceniać, czy określone postanowienie jest niedozwolone, gdyż kwestia ta została rozstrzygnięta i rozstrzygnięcie w tej mierze ma charakter wiążący ( zob. uzasadnienie uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 20 listopada 2015 roku, III CZP 17/15, OSNC 2016, Nr 4, poz. 40, w którym przyjęto prejudycjalny charakter orzeczenia wydanego w ramach kontroli abstrakcyjnej dla sporów indywidualnych).

Wobec wpisania kwestionowanych postanowień umownych do rejestru klauzul niedozwolonych Sąd co do zasady nie mógł odmiennie ocenić określonych postanowień umownych i był zobowiązany do przyjęcia, że postanowienie o takiej treści jako niedozwolone postanowienie umowne spełniały wszystkie określone w przepisach kodeksu cywilnego przesłanki. Nawet zatem przyjęcie, że w sprawie niniejszej powodowie zostaliby prawidłowo pouczeni o ryzyku kursowym, nie mogło prowadzić do wniosku, że kwestionowane postanowienia nie są abuzywne.

Ponadto Sąd miał na uwadze, iż zgodnie z wyrokiem TSUE z dnia 21 września 2023 roku w sprawie C -139/22 Artykuł 3 ust. 1, art. 7 ust. 1 i art. 8 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 05 kwietnia 1993 roku w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że nie stoją one na przeszkodzie temu, by warunek umowny, który nie był indywidualnie negocjowany, został uznany przez właściwe organy krajowe za nieuczciwy z tego tylko powodu, że jego treść jest równoznaczna z treścią postanowienia wzorca umowy wpisanego do krajowego rejestru klauzul niedozwolonych.

Mając powyżej na uwadze, wobec wpisania kwestionowanych klauzul umownych do rejestru klauzul niedozwolonych na podstawie prawomocnych wyroków SOKiK, wydanych w sprawach, w których pozwanym był (...) S.A. oraz wobec wiążącego charakteru tych wyroków – w niniejszej sprawie, celem ustalenia, czy kwestionowane postanowienia stanowią klauzule abuzywne, wystarczające było ustalenie, czy powodowie, zawierając przedmiotową Umowę, działali jako konsumenci oraz czy kwestionowane postanowienia zostały z nimi indywidulanie uzgodnione.

Z dowodów zgromadzonych w sprawie jednoznacznie wynika, że pozwany Bank zawarł przedmiotowe Umowy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie czynności bankowych (art. 43 ¹ k.c.), natomiast powodowie zawarli je jako konsumenci (art. 22 ¹ k.c.). Środki pochodzące z kredytów miały zostać przeznaczone – i faktycznie zostały przeznaczone – na zakup nieruchomości. Na jednej z nich powodowie wybudowali dom, w którym mieszkają od 10 lat, a drugą nieruchomość przeznaczyli dla swoich dzieci, a obecnie nie jest ona użytkowana. Wprawdzie w dacie zawierania Umów powódka prowadziła działalność gospodarcza, ale jej nie wykonywała ani nie zarejestrowała na kredytowanych nieruchomościach Żadna kwota z kredytu nie została przeznaczona na tę działalność. Natomiast powód około rok po zawarciu spornych Umów rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej. Nie wykonuje jej na kredytowanych nieruchomościach a jedynie zarejestrował ją w domu, wybudowanym na kredytowanej nieruchomości.

W powyższych okolicznościach nie sposób zatem uznać, aby pomiędzy działalnością gospodarczą powódki a przedmiotowymi Umowami – których celem było pozyskanie środków pieniężnych na zakup nieruchomości, na których powodowie planowali wybudować dom – istniał jakikolwiek związek.

Wskazać należy, za Sądem Apelacyjnym w Warszawie (wyrok z dnia 29 września 2022 roku w sprawie I ACa 256/21, LEX nr 3447231), że o statusie konsumenta na tle przepisu art. 22 ¹ k.c. rozstrzyga kilka elementów, z których kluczowym jest niezwiązany z działalnością gospodarczą lub zawodową charakter czynności prawnej dokonywanej z przedsiębiorcą. Kryterium to oznacza, że status konsumenta nie podlega ocenie in abstracto, lecz w relacji do konkretnej czynności prawnej. Okoliczność, że osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą lub zawodową nie pozbawia jej per se atrybutu konsumenta. Osoba taka może bowiem korzystać ze statusu konsumenta, jeżeli dokonywana przez nią czynność nie jest bezpośrednio związana z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Ponadto samo zarejestrowanie w kredytowanej nieruchomości działalności gospodarczej, przy braku jakiegokolwiek dalszego korzystania z tej nieruchomości na potrzeby prowadzenia takiej działalności, nie powoduje utraty statusu konsumenta, albowiem brak jest tu bezpośredniego związku pomiędzy tą działalnością a celem, na który został udzielony kredyt (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13 kwietnia 2022 roku, w sprawie VI ACa 458/21). Dodać należy, iż dla przyznania podmiotowi statusu konsumenta istotne jest by przesłanki uznania go za konsumenta były spełnione w chwili dokonywania czynności. Późniejsze zmiany przeznaczenia nabytego dobra lub usługi nie powinny z reguły prowadzić do zmiany raz przyjętego ustalenia ( tak też Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 09 lutego 2012 roku, w sprawie V ACa 96/12, OSAGd 2012, Nr 2, s. 32). Na podobnym stanowisku, co do chwili dokonywania oceny, stoi TSUE, wskazując ( wyrok z dnia 22 stycznia 2018 roku, w sprawie C-498/16, S. v. F., Legalis, pkt 38), że za prawnie relewantny dla dokonania oceny należy uznać moment zawierania umowy, a późniejsze okoliczności, które powodują że umowa nabiera z czasem charakteru gospodarczego lub zawodowego nie mają znaczenia

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należało, iż powodom przysługiwał status konsumentów, a więc że uprawnieni są oni do ochrony prawnej, przewidzianej w art. 385 ¹ k.c.

Nie budziło również wątpliwości, że postanowienia przedmiotowych Umów, dotyczące indeksacji, nie były uzgadniane z powodami indywidualnie przed zawarciem przedmiotowych Umów. Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta (art. 385 ¹ § 3 k.c.). Przy czym należy podkreślić, że wzorce są to klauzule, opracowane przed zawarciem umowy i wprowadzane do stosunku prawnego przez jedną ze stron w ten sposób, że druga strona nie ma wpływu na ich treść. Są one zwykle opracowywane w oderwaniu od konkretnego stosunku umownego i w sposób jednolity określają one treść przyszłych umów, stąd strona która wyraziła zgodę na stosowanie wzorca nie może zmieniać jego treści według swojej woli. Ciężar dowodu, że dane postanowienie umowne zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje (art. 385 ¹ § 4 k.c.). Natomiast strona pozwana w niniejszej sprawie nie wykazała, aby powodowie mieli jakikolwiek wpływ na postanowienia umowne dotyczące indeksacji. Samo zaakceptowanie przez powodów kwestionowanych postanowień poprzez podpisanie przedmiotowej Umowy nie oznacza, że postanowienia te zostały z nimi indywidulanie uzgodnione bądź że mieli oni realny wpływ na ich treść.

Kolejno wskazać należy, iż konsekwencje usunięcia z umowy postanowień określających mechanizm indeksacji szczegółowo rozważył TSUE w wyroku C-260/18. Potwierdzając stanowisko polskiego sądu odsyłającego, Trybunał Sprawiedliwości wskazał, że po usunięciu uznanego za abuzywne odesłania do kursów kupna i sprzedaży z tabeli kursowej banku niemożliwe jest określenie kursu wymiany, a tym samym wykonanie przedmiotowej umowy, a zatem że skuteczne zakwestionowanie kursów wymiany walut jest równoznaczne z usunięciem postanowień o indeksacji w całości (pkt 24 i 36). Tym samym w świetle przepisów prawa krajowego utrzymanie umowy bez zawartych w niej warunków nie jest możliwe, co musi prowadzi do jej nieważności, czemu nie sprzeciwia się art. 6 Dyrektywy (pkt. 43). Dzieje się tak w szczególności, gdy – jak w sprawie niniejszej – usunięcie postanowień dotyczących kursów oznacza pośrednie usunięcie z umowy ryzyka kursowego, które jest bezpośrednio związane z indeksacją umowy. Skoro warunek ryzyka kursowego jest traktowany jako określający główny przedmiot umowy kredytu (pkt 44), to bez niego utrzymanie obowiązywania umowy nie jest możliwe, gdyż powoduje to zmianę charakteru umowy.

Ponadto w wyroku z dnia 29 kwietnia 2021 roku w sprawie C-19/20 Trybunał Sprawiedliwości wskazał, że skutki stwierdzenia przez sąd istnienia nieuczciwego warunku w umowie, zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem, podlegają przepisom prawa krajowego, przy czym kwestia utrzymywania się w mocy takiej umowy powinna być oceniana z urzędu przez sąd krajowy zgodnie z obiektywnym podejściem na podstawie tych przepisów.

Natomiast zgodnie z wyrokiem TSUE z dnia 18 listopada 2021 roku w sprawie C-212/20 w przypadku stwierdzenia przez sąd krajowy nieważności nieuczciwego warunku umowy zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy interpretować w taki sposób, iż niezgodny z tym artykułem jest przepis prawa krajowego dający sądowi krajowemu możliwość uzupełnienia tej umowy poprzez zmianę treści owego warunku. Gdyby bowiem sąd krajowy mógł zmieniać treść nieuczciwych warunków zawartych w takich umowach, to takie uprawnienie mogłoby zagrażać realizacji długoterminowego celu ustanowionego w art. 7 dyrektywy 93/13. Uprawnienie to przyczyniałoby się bowiem do wyeliminowania zniechęcającego skutku wywieranego na przedsiębiorców poprzez sam brak stosowania takich nieuczciwych warunków wobec konsumentów, ponieważ nadal mogliby oni dostrzegać korzyść w stosowaniu rzeczonych warunków, wiedząc, że nawet gdyby miały one być unieważnione, to jednak umowa mogłaby zostać uzupełniona w niezbędnym zakresie przez sąd krajowy, tak aby zagwarantować w ten sposób interes rzeczonych przedsiębiorców. TSUE w wyroku tym wskazał, że jedynie w wypadku, gdyby stwierdzenie nieważności nieuczciwego warunku zobowiązywało sąd do unieważnienia umowy w całości, narażając tym samym konsumenta na szczególnie niekorzystne konsekwencje, w związku z czym unieważnienie to skutkowałoby niejako ukaraniem konsumenta, sąd krajowy mógłby zastąpić ten warunek przepisem prawa krajowego o charakterze dyspozytywnym. Ponadto TSUE dodał, że art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13 stoi na przeszkodzie wypełnieniu luk w umowie spowodowanych usunięciem z niej nieuczciwych warunków wyłącznie na podstawie przepisów krajowych o charakterze ogólnym, przewidujących, że skutki wyrażone w treści czynności prawnej są uzupełniane przez skutki wynikające również z zasad słuszności lub ustalonych zwyczajów, które nie stanowią przepisów dyspozytywnych lub przepisów mających zastosowanie, w przypadku gdy strony umowy wyrażą na to zgodę.

Wobec powyższego, stwierdzić należy, iż niedopuszczalne jest uzupełnienie abuzywnych postanowień umowy przez sąd poprzez zmianę treści tych postanowień, gdyż mogłoby to zagrażać realizacji długoterminowych celów stawianych przez Dyrektywę 93/13 ( wyrok TSUE C-19/20 pkt 67 i 68). Jeśli umowa po wyłączeniu z niej nieuczciwych warunków nie może obowiązywać, sąd może – jedynie w celu uniknięcia penalizujących konsumenta konsekwencji – uzupełnić umowę przepisami dyspozytywnymi ( wyrok C-26/13 K. pkt 82-85). Niezależnie od wątpliwości co do możliwości zastąpienia kursu Banku kursem średnim NBP, należy zauważyć, że tego rodzaju zabieg nie usunąłby znaczącej nierównowagi między stronami, jaka powstała ze szkodą dla konsumenta na skutek włączenia do umowy warunku ryzyka kursowego.

Ponadto za niedopuszczalnością takiego „uzupełniania” umowy wypowiedział się TSUE w wyroku z dnia 08 września 2022 roku w sprawach połączonych od C‑80/21 do C‑82/21, w którym wskazał, że artykuł 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie orzecznictwu krajowemu, zgodnie z którym sąd krajowy może, po stwierdzeniu nieważności nieuczciwego warunku znajdującego się w umowie zawartej między konsumentem a przedsiębiorcą, który pociąga za sobą nieważność tej umowy w całości, zastąpić warunek umowny, którego nieważność została stwierdzona, albo wykładnią oświadczenia woli stron w celu uniknięcia unieważnienia tej umowy, albo przepisem prawa krajowego o charakterze dyspozytywnym, nawet jeśli konsument został poinformowany o skutkach nieważności tejże umowy i zaakceptował je.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należało, iż po pierwsze – po wyeliminowaniu z Umów postanowień abuzywnych (§ 1 ust. 2 – 3A i § 10 ust. 4 Umów) nie było możliwe uzupełnienie powstałych na skutek tego luk np. średnim kursem NBP. Po drugie – wskazać należy, iż po wyeliminowaniu z Umów spornych klauzul i niezastąpieniu ich innymi postanowieniami Umowa ta nie może nadal obowiązywać z niżej podanych względów.

W pierwszej kolejności powtórzyć należy, iż opisywane we wcześniejszej części uzasadnienia klauzule indeksacyjne, stanowią element określający główne świadczenie stron umowy o kredyt indeksowany. Wobec tego, stwierdzić należy, iż usunięcie postanowienia określającego główne świadczenia stron, prowadzi do tego, że pomiędzy stronami brak jest zgody na zawarcie umowy. To prowadzi zaś do wniosku, że na skutek stwierdzenia abuzywności wskazanych postanowień umownych i ich wyeliminowania z Umowy dochodzi do jej upadku.

Kolejno wskazać należy, iż wyeliminowanie z przedmiotowej Umowy postanowień dotyczących indeksacji, odsyłających do tabeli kursowej, prowadzi nie tylko do zniesienia mechanizmu indeksacji oraz różnic kursów walutowych, ale również pośrednio do zamknięcia ryzyka kursowego, które jest bezpośrednio związane z indeksacją. Klauzula dotycząca ryzyka wymiany określa główny przedmiot umowy kredytu indeksowanego. Usunięcie tych postanowień z umowy powoduje, że umowa ta nie może nadal obowiązywać bez tych warunków z tego powodu, że ich usunięcie spowodowałoby zmianę charakteru głównego przedmiotu umowy ( por. powołany już wyżej wyrok TSUE w sprawie C-260/18).

Po wyeliminowaniu z umowy o kredyt indeksowany do waluty obcej postanowień dotyczących indeksacji – a więc postanowień wyznaczających naturę tego stosunku zobowiązaniowego – umowę należałoby zatem uznać za nieważną na podstawie art. 353 ¹ k.c. jako sprzeczną z naturą zobowiązania. Wyeliminowanie z przedmiotowej Umowy klauzul indeksacyjnych doprowadziłoby bowiem do takiego zniekształcenia tego stosunku zobowiązaniowego, że nie odpowiadałby on już jego naturze, której istotą jest wprowadzenie postanowień dotyczących indeksacji, pozwalających na ustalenie salda zadłużenia w walucie obcej a następnie zastosowanie do tak ustalonego salda zadłużenia oprocentowania ustalonego według stawki LIBOR.

Reasumując – stwierdzenie, że postanowienia spornych Umów, określające mechanizm indeksacji, stanowiły klauzule abuzywne, prowadziłoby do upadku tych Umów.

Wobec powyższych ustaleń, zbędne okazało się odnoszenie do kolejnych zarzutów powodów, dotyczących nieważności spornych Umów. Już bowiem uwzględnienie powyższego zarzutu powodów skutkowało uwzględnieniem ich żądań głównych, opartych na zarzucie nieważności Umów.

II.  ŻĄDANIE ZAPŁATY

Wobec przesłankowego ustalenia, że przedmiotowe Umowy kredytu były nieważne, a więc że wynikające z nich stosunki prawne nie istniały, strony powinny zwrócić sobie – zgodnie z teorią dwóch kondykcji – kwoty świadczone na podstawie tych Umowy ( por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2021 roku, w sprawie III CZP 11/20 oraz uchwała 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 07 maja 2021 roku w sprawie III CZP 6/21). Przypomnieć należy jedynie, że teoria dwóch kondykcji polega na tym, że każda ze stron ma własne roszczenie o zwrot spełnionego świadczenia: bank o zwrot kwoty wypłaconego nominalnie kredytu, a kredytobiorca o zwrot świadczeń spełnionych na rzecz banku.

Zasadne okazało się zatem żądanie powodów zasądzenia od strony pozwanej na ich rzecz kwot, stanowiących sumę wpłat, dokonanych przez nich na podstawie przedmiotowych Umów w całym okresie kredytowania.

Podstawę prawną powyższego żądania powodów stanowiły przepisy art. 405 k.c. i art. 410 § 1 i § 2 k.c. Zgodnie z art. 405 k.c., kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Stosownie do art. 410 § 1 k.c. przepisy artykułów poprzedzających stosuje się w szczególności do świadczenia nienależnego. Przepis art. 410 § 2 k.c. stanowi zaś, że świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

Powodowie w niniejszym postępowaniu żądali zasądzenia od strony pozwanej łącznie na ich rzecz kwot 211 902,82 zł i 132 729,33 CHF, podając, że stanowią one sumę kwot, pobranych od nich przez Bank tytułem spłaty rat kapitałowo-odsetkowych na podstawie obu Umów kredytu w całym okresie kredytowania (a więc co do pierwszej Umowy do 09 lutego 2017 roku a co do drugiej Umowy do 14 kwietnia 2020 roku). Suma wpłat powodów w powyższym okresie w wykonaniu spornych Umów kredytu wynikała z zaświadczeń Banku, załączonych do pozwu a ponadto okazała się ona pomiędzy stronami bezsporna ( k. 324).

Mając powyższe na uwadze, Sąd w pkt II sentencji wyroku zasądził w/w kwoty od strony pozwanej na rzecz powodów do ich majątku wspólnego. Z dowodów zgromadzonych w sprawie wynika bowiem, że powodowie w chwili zawarcia Umów, w czasie spłacania powyższych należności oraz w dacie zamknięcia rozprawy w niniejszej sprawie byli małżeństwem, nie zawierali umów majątkowych małżeńskich oraz spłat dokonywali ze środków, pochodzących z majątku wspólnego. Mając to na uwadze, Sąd zasądził w/w kwoty od strony pozwanej do majątku wspólnego powodów.

III.  ODSETKI

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i § 2 k.c. Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie zaś z art. 455 k.c. jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

W ocenie Sądu żądanie odsetkowe powodów było zasadne w przeważającej części. Sąd miał przy tym na uwadze, że powodowie przed wniesieniem pozwu nie wezwali Banku do zapłaty żądanych kwot. Wobec tego, Sąd uznał, że dopiero pozew w tej sprawie stanowił takie wezwanie do zapłaty. W ocenie Sądu, termin tygodniowy jest terminem minimalnym na spełnienie świadczenia. Wobec tego, odsetki ustawowe za opóźnienie od w/w kwot zostały zasądzone od 8-go dnia po dniu doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu (k. 141) a więc od dnia 22 grudnia 2021 roku do dnia zapłaty. Natomiast w pozostałym zakresie Sąd oddalił roszczenie odsetkowe powodów (pkt II sentencji wyroku).

VII. ZARZUT NADUŻYCIA PRAWA PODMIOTOWEGO

Sąd nie podzielił zarzutu strony pozwanej, dotyczącego naruszenia przez powodów art. 5 k.c. Zgodnie z tym przepisem nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. W ocenie Sądu, strona pozwana, która w przedmiotowej Umowie zastosowała postanowienia nieuczciwe, nie może skutecznie czynić powodom zarzutu z tego względu, że dochodzą oni swoich roszczeń w związku ze stosowaniem przez Bank klauzul abuzywnych. Zgodnie bowiem z tzw. „zasadą czystych rąk” na nadużycie prawa podmiotowego przez przeciwnika procesowego, nie może skutecznie powołać się strona, która sama narusza zasady współżycia społecznego.

VIII. ŻĄDANIE O NADANIE WYROKOWI RYGORU NATYCHMIASTOWEJ WYKONALNOŚCI

Sąd nie uwzględnił wniosku powodów o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

Zgodnie z art. 333 § 3 k.p.c. Sąd może na wniosek nadać wyrokowi nadającemu się do wykonania w drodze egzekucji rygor natychmiastowej wykonalności, gdyby opóźnienie uniemożliwiało lub znacznie utrudniało wykonanie wyroku albo narażało powoda na szkodę.

W ocenie Sądu, powodowie nie uprawdopodobnili, aby w niniejszej sprawie zaistniały, określone w w/w przepisie przesłanki, do nadania przez Sąd wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności. Sąd miał przy tym na uwadze, iż w związku z przesłankowym ustaleniem nieważności Umów kredytu powodowie są także zobowiązani do świadczenia na rzecz Banku, tj. do zwrotu wypłaconego przez Bank kapitału kredytu. Nie można zatem uznać, aby opóźnienie wykonania wydanego w niniejszej sprawie wyroku miałoby narazić powodów na szkodę, skoro powodowie także zobowiązani są wobec Banku do zapłaty (zwrotu kapitału kredytu, wypłaconego przez Bank na podstawie Umów).

Wobec powyższego, Sąd orzekł jak w pkt III sentencji wyroku.

IV.  KOSZTY PROCESU

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c., obciążając nimi w całości stronę pozwaną, uznając, że powodowie ulegli w nieznacznej części swojego żądania, a więc co do części roszczenia odsetkowego. Na zasądzoną od strony pozwanej na rzecz powodów do ich majątku wspólnego kwotę 12 834 zł składały się: kwota 2 000 zł tytułem opłat sądowych od pozwu, kwota 10 800 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika procesowego powodów, będącego adwokatem (ustalone zgodnie z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 roku, Dz.U. z 2015 roku, poz. 1800) oraz kwota 34 zł tytułem opłat skarbowych od pełnomocnictw. Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od zasądzonych kosztów procesu Sąd zasądził również odsetki ustawowe za opóźnienie, liczone od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty (pkt IV sentencji wyroku).

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

(...)

Warszawa, dnia 05 lipca 2024 roku.