Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

POSTANOWIENIE

Dnia 24 listopada 2025 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XXVIII Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia del. Michał Maj

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2025 roku w Warszawie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa T. K.

przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

postanawia:

I. na podstawie art. 267 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej zwrócić się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej o udzielenie odpowiedzi na pytanie:

czy w kontekście uznania za nieważną w całości umowy kredytu zawartej z konsumentem przez przedsiębiorcę, a to ze względu na to, że umowa ta zawierała nieuczciwe warunki, bez których nie mogła dalej obowiązywać, art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich oraz zasadę skuteczności należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się orzecznictwu krajowemu, zgodnie z którym złożenie przez konsumenta oświadczenia o potrąceniu jego wierzytelności w zakresie należności głównej ma moc wsteczną od chwili, kiedy wierzytelność ta stała się wymagalna, co eliminuje skutki opóźnienia w zapłacie tej należności i powoduje umorzenie odsetek ustawowych za opóźnienie, które w razie braku potrącenia byłyby należne konsumentowi od przedsiębiorcy,

II. na podstawie art. 177 § 1 pkt 3 ¹ k.p.c. zawiesić postępowanie do czasu udzielenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej odpowiedzi na powyższe pytanie prejudycjalne.

sędzia del.

Michał Maj

UZASADNIENIE

1.  Przedmiot sporu w postępowaniu głównym i istotne okoliczności faktyczne.

2.  W dniu 31.05.2006 r. pomiędzy powodem a pozwanym (działającym jeszcze pod nazwą (...) Bank S.A.) została zawarta umowa kredytu indeksowanego kursem CHF w kwocie 407.000 PLN.

3.  W dniu 29.10.2018 r. powód złożył w Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie wniosek o zawezwanie pozwanego do próby ugodowej obejmujące żądanie zapłaty kwot 116.045,67 PLN i 37.697,22 CHF stanowiących równowartość rat uiszczony na podstawie powyższej umowy (sygn. akt VI Co 2449/18). Odpis tego wniosku został doręczony pozwanemu w dniu 15.11.2018 r. W dniu 6.12.2018 r. miało miejsce posiedzenie sądowe, na którym nie doszło do zawarcia ugody i sprawa została zakończona.

4.  W dniu 6.12.2018 r. powód złożył przeciwko pozwanemu pozew o zapłatę w Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie (sygn. akt VI C 3241/18). Sąd ten wyrokiem z dnia 26.02.2021 r. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 64.357,29 PLN z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5.01.2019 r. do dnia zapłaty. Apelacja pozwanego od tego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 25.07.2022 r. (sygn. akt V Ca 1024/21). W uzasadnieniach powyższych wyroków sądy obu instancji stwierdziły, że umowa kredytu zawarta przez strony jest nieważna w związku z zawarciem w niej nieuczciwych warunków umownych dotyczących indeksacji kredytu kursem CHF i wobec tego zasadne było żądanie zapłaty powoda, który dochodził zwrotu rat kredytu zapłaconych w okresie od dnia 28.01.2009 r. do dnia 28.04.2011 r.

5.  W dniu 17.12.2021 r. bank w Sądzie Okręgowym w Warszawie (sygn. akt XXVIII C 148/22) złożył przeciwko kredytobiorcy pozew o zapłatę kwoty 407.000 PLN z ustawowymi odsetkami za opóźnienie. W uzasadnieniu pozwu bank wskazał, ze zawarta przez strony umowa kredytu jest nieważna, w związku z czym kredytobiorca powinien zwrócić bankowi równowartość kapitału kredytu. Kredytobiorca złożył w dniu 24.11.2022 r. odpowiedź na pozew, w której złożył zarzut potrącenia własnej wierzytelności o zwrot wszystkich rat kredytu z wyłączeniem okresu od dnia 28.01.2009 r. do dnia 28.04.2011 r. w łącznych kwotach 115.945,67 PLN i 67.147,32 CHF, stanowiących łącznie równowartość kwoty 436.956,86 PLN.

6.  Niniejsza sprawa (sygn. akt XXVIII C 22928/22) została zainicjowała złożonym przez powoda pozwem z dnia 25.11.2022 r., w którym wniósł on o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda równowartości wszystkich rat kredytu uiszczonych w okresach od dnia 28.09.2006 r. do dnia 29.12.2008 r i od dnia 30.05.2011 r. do dnia 28.08.2022 r. w kwotach 115.945,67 PLN i 67.147,32 CHF z ustawowymi odsetkami za opóźnienie. Odpis pozwu został doręczony pozwanemu w dniu 27.01.2023 r. W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa, wskazując, że skoro w sprawie o sygn. akt XXVIII C 148/22 kredytobiorca złożył zarzut potrącenia wierzytelności dochodzonej w niniejszej sprawie, to wierzytelność ta wygasła, wobec czego roszczenie o jej zapłatę jest niezasadne.

7.  Właściwe przepisy prawne.

8.  Przepisy polskie.

9.  Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93, ze zm.), dalej: k.c.

10.  Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny (art. 385 ¹ § 1).

11.  Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie (art. 385 ¹ § 2).

12.  Kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości (art. 405).

13.  Przepisy artykułów poprzedzających stosuje się w szczególności do świadczenia nienależnego (art. 410 § 1).

14.  Świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia (art. 410 § 2).

15.  Jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania (art. 455).

16.  Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (art. 481 § 1).

17.  Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (art. 481 § 2).

18.  Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym (art. 498 § 1).

19.  Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej (art. 498 § 2).

20.  Potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe (art. 499).

21.  Dyrektywa Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.U. 1993, L 95, s. 29 - wyd. spec. w jęz. polskim, rozdz. 15, t. 2, s. 288), dalej: dyrektywa 93/13.

22.  Państwa Członkowskie stanowią, że na mocy prawa krajowego nieuczciwe warunki w umowach zawieranych przez sprzedawców lub dostawców z konsumentami nie będą wiążące dla konsumenta, a umowa w pozostałej części będzie nadal obowiązywała strony, jeżeli jest to możliwe po wyłączeniu z niej nieuczciwych warunków (art. 6 ust. 1).

23.  Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów państwa członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie stałemu stosowaniu nieuczciwych warunków w umowach zawieranych przez sprzedawców lub dostawców z konsumentami (art. 7 ust. 1).

24.  Uzasadnienie odesłania – co do związku pytania prejudycjalnego z rozstrzygnięciem sprawy przed sądem odsyłającym.

25.  W umowie kredytu zawartej przez strony znajdują się nieuczciwe warunki umowne (art. 3 ust. 1 dyrektywy 93/13) dotyczące indeksacji kredytu kursem CHF, bez których wykonywanie umowy nie jest możliwe (art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13), a zatem umowa jest nieważna (art. 58 § 1 k.c.). Nieważność umowy oznacza, że strony powinny zwrócić sobie wszystkie świadczenia spełnione na podstawie tej umowy (art. 405 k.c. w zw. z art. 410 § 1 k.c.), a więc powód powinien zwrócić pozwanemu równowartość wypłaconego kapitału kredytu w kwocie 407.000 PLN, a pozwany powinien zwrócić powodowi równowartość uiszczonych rat kredytu w kwotach 115.945,67 PLN i 67.147,32 CHF. Ponadto powód wezwał pozwanego do zapłaty powyższych kwot, a zatem roszczenie powoda stało się wymagalne (art. 455 k.c.) i wobec tego pozwany powinien zapłacić powodowi także odsetki ustawowe za opóźnienie (art. 481 § 1 i 2 k.c.). W ocenie sądu odsyłającego pozwany powinien spełnić poszczególne części świadczenia w terminie 14 dni po otrzymaniu wezwań od zapłaty, a zatem powodowi należną się od pozwanego odsetki ustawowe za opóźnienie:

- od kwot 115.945,67 PLN i 37.697,22 CHF od dnia 30.11.2018 r. (czyli 15. dnia po doręczeniu pozwanemu odpisu wniosku o zawezwanie do próby ugodowej w sprawie o sygn. akt VI Co 2449/18),

- od kwoty 29.450,10 CHF od dnia 11.02.2023 r. (czyli 15. dnia po doręczeniu pozwanemu odpisu pozwu w niniejszej sprawie).

26.  Dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy istotne znaczenie ma odpowiedź na pytanie, jakie skutki prawne spowodowało złożenie przez powoda oświadczenia o potrąceniu (zawartego w odpowiedzi na pozew z dnia 24.11.2022 r. w sprawie o sygn. akt XXVIII C 148/22). Potrącenie wierzytelności powoduje, że wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej (art. 498 § 2 k.c.), a oświadczenie o potrąceniu ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe (art. 499 zdanie drugie k.c.). W związku z tym sąd odsyłający musi dokonać oceny, czy przedstawienie przez powoda należności głównej do potrącenia spowodowało wygaśnięcie tych odsetek.

27.  Zdaniem sądu odsyłającego nie budzi wątpliwości, że złożenie przez kredytobiorcę oświadczenia o potrąceniu spowodowało wygaśnięcie jego wierzytelności głównej przynajmniej w zakresie kwot 67.147,32 CHF (równowartość 321.017,91 PLN po przeliczeniu po kursie średnim NBP z dnia 24.11.2022 r. wynoszącym 4,7808) i 85.982,09 PLN (część wierzytelności głównej w kwocie 115.945,67 PLN). Do rozstrzygnięcia pozostaje natomiast kwestia, czy powodowi należą się od pozwanego odsetki ustawowe za opóźnienie od potrąconej części wierzytelności głównej, a zatem czy sąd odsyłający powinien zasądzić od pozwanego na rzecz powoda wyłącznie kwotę 299.63,58 PLN z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty, czy również odsetki ustawowe za opóźnienie od kwot 67.147,32 CHF i 85.982,09 PLN.

28.  Podsumowując, odpowiedź na pytanie, jakie skutki prawne w świetle przepisów dyrektywy 93/13 powoduje potrącenie ustawowych należności głównej, wpływa na rozstrzygnięcie kwestii, czy powodowi należą się od pozwanego ustawowe odsetki za opóźnienie od kwot 67.147,32 CHF i 85.982,09 PLN, a zatem rozstrzygnięcie w tym zakresie jest uzależnione od odpowiedzi udzielonej przez Trybunał Sprawiedliwości.

29.  Uzasadnienie odesłania – co do istoty.

30.  Kodeks cywilny przewiduje, że przedmiotem potrącanych wierzytelności muszą być pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, wierzytelności muszą być wymagalne i możliwe do dochodzenia przed sądem lub przed innym organem państwowym (art. 498 § 1 k.c.). Ponadto wierzyciel powinien złożyć stronie przeciwnej oświadczenie o potrąceniu (art. 499 zdanie pierwsze k.c.). Wszystkie powyższe wymogi zostały spełnione przez kredytobiorczynię. W związku z tym rozstrzygnięcia wymaga, jakie są skutki prawne złożonego przez kredytobiorcę oświadczenia o potrąceniu.

31.  Potrącenie wierzytelności powoduje, że wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej (art. 498 § 2 k.c.), a oświadczenie o potrąceniu ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe (art. 499 zdanie drugie k.c.). Natomiast potrącenie jest możliwe od chwili, w której wszystkie przesłanki wskazane w art. 498 § 1 k.c. zostały spełnione, a zatem w szczególności kiedy wierzytelność przedstawiona do potrącenia stała się wymagalna (w orzecznictwie krajowym wskazuje się, że wbrew literalnemu brzmieniu wskazanego przepisu wymagalna musi być wyłącznie wierzytelność przedstawiona do potrącenia, a brak wymagalności wierzytelności wzajemnej nie stanowi przeszkody do potrącenia).1

32.  W krajowej literaturze wskazuje się, że „Ze względu na retroaktywność oświadczenia o potrąceniu za niebyłe uznaje się te skutki prawne, które zaistniały pomiędzy dwoma momentami: powstaniem stanu potrącalności a złożeniem oświadczenia o potrąceniu. Do skutków tych zalicza się szereg następstw wynikających z opóźnienia i zwłoki, jak obowiązek zapłaty odsetek za opóźnienie (art. 481 k.c.).”2 Regulacja art. 499 k.c. jest oparta na poprzednio obowiązującej w prawie polskim regulacji art. 254 § 2 kodeksu zobowiązań, który przewidywał, że "Gdy dłużnik oświadczy wierzycielowi, że korzysta z prawa potrącenia, obie wierzytelności uważane będą za wzajemnie umorzone w całości lub w części z chwilą, kiedy stały się możliwe do potrącenia". Jak zaś wskazuje się w doktrynie prawa cywilnego, „Pierwowzór zamieszczonego w art. 254 § 2 KZ uregulowania skutków potrącenia stanowił § 389 KC niem., zgodnie z którym potrącenie ma taki skutek, że wierzytelności, jeżeli się wzajemnie pokrywają, wygasają w tym momencie, w którym nadają się do potrącenia. Na tle tego przepisu oświadczenie o potrąceniu działa z mocą wsteczną od chwili wystąpienia stanu potrącalności, mimo swego prawokształtującego charakteru [T. Pfeiffer, w: BGB Kommentar (Hrsg. H. Prütting, G. Wegen, G. Weinreich), s. 664].”3

33.  Tożsame stanowisko jest prezentowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który wyjaśnił, że „Oświadczenie o potrąceniu, które zostanie złożone drugiej stronie, ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe (art. 499 k.c.). Potrącenie staje się możliwe wówczas, gdy powstaje tzw. stan potrącalności, tj. w dacie, w której ziszczają się przesłanki pozytywne potrącenia określone w art. 498 § 1 KC przy jednoczesnym braku przesłanek negatywnych potrącenia, w tym określonych w art. 505 KC. Z tą bowiem chwilą jeden z wzajemnych wierzycieli nabywa uprawnienie do dokonania czynności potrącenia, a skutki wykonania tego uprawnienia cofają się do chwili powstania stanu potrącalności. Innymi słowy, w razie późniejszego, niż w chwili powstania stanu potrącalności, złożenia oświadczenia o potrąceniu z mocy prawa następują takie skutki prawne, jakby oświadczenie o potrąceniu zostało złożone przez uprawnionego do tego wierzyciela w chwili powstania stanu potrącalności (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2003 r., III CK 152/02). Umorzenie wierzytelności będących przedmiotem potrącenia powoduje wygaśnięcie praw akcesoryjnych wobec tych wierzytelności. Od chwili wystąpienia retroaktywnego skutku wynikającego z art. 498 § 2 w zw. z art. 499 KC, tj. od dnia powstania stanu potrącalności, za niebyłe uznać należy te skutki prawne, które wynikały z założenia istnienia wierzytelności, następnie umorzonych wskutek potrącenia. Dotyczy to w szczególności naliczanych odsetek za opóźnienie lub zwłokę za okres po dniu powstania stanu potrącalności od tej części każdej z wierzytelności wzajemnych, które uległy z tą chwilą umorzeniu. Skutek ten nie dotyczy jedynie tych odsetek od obu umorzonych wierzytelności należnych do chwili powstaniu stanu potrącalności.”4

34.  Przyjęcie zaprezentowanego wyżej sposobu wykładni art. 499 k.c. powinno skutkować przyjęciem, że w razie złożenia przez wierzyciela oświadczenia o potrąceniu nie może on żądać ustawowych odsetek za opóźnienie od przedstawionej do potrącenia należności głównej.

35.  W realiach niniejszej sprawy oznacza to, że kredytobiorcy nie należały się od banku ustawowe odsetki za opóźnienie od kwot 67.147,32 CHF i 85.982,09 PLN, a w rezultacie sąd odsyłający powinien oddalić powództwo w zakresie obejmującym to roszczenie.

36.  Sąd odsyłający zastanawia się jednak, czy zaprezentowany sposób rozumienia art. 499 k.c. nie narusza art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 oraz zasady skuteczności. Mianowicie wynikające z art. 499 k.c. wyeliminowanie skutków opóźnienia i obowiązku zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie oznacza, że przedsiębiorca nie poniesie żadnych negatywnych konsekwencji tego, że zaniechał niezwłocznego zaspokojenia roszczenia konsumenta. Natomiast brak obowiązku zapłaty ustawowych odsetek za opóźnienie może nie realizować tak zwanego efektu odstraszającego polegającego na zniechęceniu przedsiębiorcy do zawierania w umowach nieuczciwych warunków. Wagę „skutku zniechęcającego” Trybunał Sprawiedliwości podkreślał wielokrotnie w swoim orzecznictwie.5 Trybunał Sprawiedliwości wskazał również, że dla osiągnięcia skutku zniechęcającego (który wynika z art. 6 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13) konieczne jest zapewnienie dla konsumentów odpowiednich skutków restytucyjnych,6 a ponadto podział strat wynikających ze stwierdzenia nieważności umowy nie powinien być równy. 7

37.  W tym kontekście należy dodać, że odsetki ustawowe za opóźnienie spełniają kilka istotnych funkcji. Po pierwsze, odsetki ustawowe za opóźnienie stanowią szczególny rodzaj zryczałtowanego odszkodowania, ponieważ sam fakt korzystania z cudzych pieniędzy stanowi dla dłużnika korzyść, a dla wierzyciela szkodę związaną z potencjalnymi sposobami korzystania pieniędzy, w tym możliwością ulokowania ich na oprocentowanym rachunku oszczędnościowym (funkcja kompensacyjna). Po drugie, odsetki ustawowe za opóźnienie stanowią swoistą „sankcję cywilną” dla nierzetelnego dłużnika i mają one na celu nakłonić go do jak najszybszego wykonania zobowiązania (funkcja stymulująca, represyjna). Po trzecie, odsetki ustawowe za opóźnienie pełnią funkcję waloryzacyjną, ponieważ rekompensują wierzycielowi szkodę związaną z utratą siły nabywczej pieniądza w czasie.8 Natomiast ograniczenie zakresu należności, od której przysługują konsumentowi odsetki ustawowe za opóźnienie oznacza, że każda z tych funkcji zostaje osłabiona, co może stanowić przejaw naruszenia zasady skuteczności. Wiąże się to bowiem z pozbawieniem konsumenta prawa do rekompensaty za upływ czasu i jednocześnie z brakiem wyciągnięcia konsekwencji wobec przedsiębiorcy za opóźnienie w spełnieniu świadczenia.

38.  Należy również zwrócić uwagę, że Trybunał Sprawiedliwości wskazał, że w określonej sytuacji pozbawienie konsumenta prawa do odsetek za opóźnienie narusza art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 oraz zasadę skuteczności.9 Orzeczenia te odnosiły się jednak do skutków prawnych skorzystania przez bank z prawa zatrzymania (art. 496-497 k.c.), a potrącenie (art. 498-499 k.c.) stanowi inną instytucję prawa cywilnego. Ponadto w stanie faktycznym przytoczonych spraw z prawa zatrzymania skorzystały banki, zaś w niniejszej sprawie oświadczenie o potrąceniu złożył konsument. Niemniej jednak sąd odsyłający zwraca się do Trybunału Sprawiedliwości o udzielenie wskazówek, czy również w takiej sytuacji przepisy dyrektywy 93/13 sprzeciwiają się ograniczeniu prawa konsumenta do odsetek za opóźnienie.

39.  Należy też mieć na uwadze, że Rzecznik Generalny Trybunału Sprawiedliwości w opinii z dnia 1.08.2025 r., C-481/24, wskazał, że „Artykuł 3 ust. 1, art. 3 ust. 3 lit. a) oraz art. 6 ust. 1 i 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych należy interpretować w ten sposób, że: nie stoją one na przeszkodzie przepisom prawa krajowego, które przewidują, iż ustawowe odsetki za opóźnienie w płatnościach oraz rekompensata za koszty odzyskiwania należności nie przysługują wierzycielowi, gdy dłużnik zaspokoił należność wierzyciela w drodze oświadczenia o potrąceniu, złożonego po upływie terminu płatności określonego w umowie, które to oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe.” (pkt 57). Niemniej jednak powyższa opinia dotyczy wykładni przepisów dyrektywy 2011/7, a nie dyrektywy 93/13.

40.  Zawieszenie postępowania przed sądem odsyłającym.

41.  W związku ze zwróceniem się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej o udzielenie odpowiedzi na niniejsze pytanie prejudycjalne, należało zawiesić postępowanie przez sądem odsyłającym na podstawie art. 177 § 1 pkt 3 ¹ k.p.c.

sędzia del.

Michał Maj

1 Vide:

- wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21.1.2004 r., IV CK 362/02,

- wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3.04.2014 r. V CSK 242/13,

- wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5.03.2019 r., II CSK 41/18.

2 Vide A. Rzetecka-Gil [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania - część ogólna, LEX/el. 2011, art. 499, pkt 31, a także:

- A. Janiak [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część ogólna, wyd. II, red. A. Kidyba, Warszawa 2014, art. 499, pkt 9,

- A. Olejniczak, System Prawa Prywatnego. Prawo zobowiązań – część ogólna. Tom 6, rozdział X, § 61, nb 66,

- T. Wiśniewski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, wyd. II, red. J. Gudowski, Warszawa 2018, art. 499, pkt 9,

- W. Kurowski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna (art. 353-534), red. M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2018, art. 499, pkt 9,

- M. Gutowski (red.), Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 353–626. Wyd. 3, Warszawa 2022, art. 499, nb 6,

- E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 11, Warszawa 2023, art. 499 k.c., nb 11,

- G. Sikorski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. J. Ciszewski, P. Nazaruk, Warszawa 2024, art. 499, pkt 6,

- G. Sikorski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. P. Nazaruk, LEX/el. 2024, art. 499, pkt 7 i 16,

- M. Załucki (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 4, Warszawa 2024, art. 499, nb 1,

- W. Borysiak (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 33, Warszawa 2024, art. 499, pkt 13,

- P. Machnikowski (red.), Zobowiązania. Część ogólna. Tom II. Komentarz, Warszawa 2024, art. 499, nb 28,

- K. Szadkowski, Potrącenie roszczeń o kary umowne ze szczególnym uwzględnieniem kar umownych naliczanych w stosunku do jednostki czasu, PS 2023, nr 6, s. 82-103.

3 Vide P. Machnikowski (red.), Zobowiązania. Część ogólna. Tom II. Komentarz, Warszawa 2024, art. 499, nb 2-3.

4 Vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3.04.2014 r., V CSK 242/13.

5 Vide:

- wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 14.06.2012 r., C-618/10, (...), pkt 69,

- wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 30.04.2014 r, C-26/13, K., pkt 79.

6 Vide wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 21.12.2016 r., C‑154/15, C‑307/15 i C‑308/15, G. N., pkt 63.

7 Vide wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 16.03.2023 r., C-6/22, M.B. i in. ((...)), pkt 24-28.

8 Vide A. Rzetecka-Gil, Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania – część ogólna, LEX/el. 2011, art. 481, pkt 16-21.

9 Vide:

- wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 14.12.2023 r., C-28/22, (...), pkt 85-87,

- postanowienie Trybunału Sprawiedliwości z dnia 8.05.2024 r., C-424/22, (...), pkt 36-37.